بازار مسکن در چند ماه گذشته دچار نوسانات زیادی بوده که برای ایجاد ثبات در این بازار، پیشنهاد اخذ مالیات از خانه‌های خالی مطرح شده است، اما  نه این طرح تاکنون اجرا شده و نه طرح  مهم‌تر از آن که اخذ مالیات از خانه‌های لوکس بوده  کامل به مرحله اجرایی و عملیاتی رسیده است.

گفتنی است در شش ماهه نخست امسال مالیات خانه‌های خالی ۴۸۵ میلیون تومان و مالیات واحد‌های لوکس فقط ۱۲ میلیارد و ۷۷۵ میلیون تومان بوده است.

 سازمان امور مالیاتی در اجرای ناموفق طرح مالیات خانه های خالی مقصر نبوده است

 داود منظور رئیس سازمان امور مالیاتی می گوید: سازمان امور مالیاتی در ناموفق بودن اجرای طرح  مالیات  خانه‌های خالی مقصر نبوده چرا که از تمام ظرفیت موجود استفاده کرده، اما مبنای اطلاعات خانه‌های خالی اشتباه بوده است و با خوداظهاری نمی‌توان مالیات از خانه‌های خالی گرفت.

 او می‌گوید:  تا به امروز آمار ۵۲۰ هزار خانه خالی به سامانه امور مالیاتی داده شده، اما مطمئن نیستیم چه تعداد از این واحد‌ها واقعا خالی هستند چرا که از اعتراضات ثبت شده،  ۲۱۶ هزار اعتراض  وارد بوده یعنی شناسایی این ۲۱۶ هزار واحد خالی غلط بوده و اگر قانون اشتباه است باید آن را اصلاح کنیم.

منظور با تاکید بر اینکه با روش اشتباه، امکان اجرای قانون مالیات خانه‌های خالی وجود ندارد گفت: برای دسترسی به اطلاعات درست از خانه‌های خالی باید از اطلاعات شهرداری‌ها استفاده کنیم چرا که شهرداری‌ها اطلاعات تک تک واحد‌ها را دارند.

براساس این گزارش دریافت مالیات از مالکان خانه‌های گران‌قیمت و خانه‌های خالی در قانون بودجه سال‌ ۹۹ آمده بود، اما دولت قبل، برای برای اخذ این مالیات و اجرای قانون اقدامی انجام نداد. در بودجه ۱۴۰۰ هم دوباره درآمد این نوع مالیات پیش‌بینی شده بود. زیرساخت‌ها آماده نشد براساس اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم، اخذ مالیات از خانه‌های خالی در قانون گنجانده شد و وزارت راه و شهرسازی موظف شد سازوکار شناسایی این خانه‌ها را اجرا کند.

اخذ مالیات از خانه‌های خالی نیز توسط مجلس و در سال ۹۹ به این قانون اضافه شد مهمترین پیش‌نیاز شناسایی واحد‌های خالی از سکنه راه اندازه‌ای سامانه اسکان و املاک بود. مردم باید در این سامانه اطلاعات املاک خود را بارگذاری می‌کردند، اما این سامانه از سال ۹۵ تا ۹۸ راه‌اندازی نشد و بعد از وقفه‌ای ۳ ساله و با تغییر وزیر راه و شهرسازی وقت، سامانه راه‌اندازی شد. اما ثبت‌نام در آن هم با یک سال تأخیر و از سال ۹۹ شروع شد بعد از راه‌اندازی، مشخص شد سامانه مشکلات و ایراداتی دارد و اطلاعاتی که برای دریافت مالیات از خانه‌های لوکس و خالی لازم بود از سوی وزارت راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی دریافت نشد. این سامانه که به منظور جمع‌آوری اطلاعات بخش مسکن راه‌اندازی شده بود از زمان راه‌اندازی تا شهریور  سال گذشته ۴ بار به‌خاطر اختلال مسدود شد. بعد از مالکان خواسته شد اطلاعات خود را دوباره ثبت کنند.

وزارت راه وشهرسازی  همت کافی برای شناسایی خانه‌های خالی و سامانه املاک و اسکان  ندارد

در همین رابطه اقبال شاکری در گفتگو  با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اطلاعات خانه‌های خالی را باید وزارت راه وشهرسازی به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد امادر این بین یک ناهماهنگی وجود دارد  که یکی از این ناهماهنگی‌ها در رابطه با شناسایی خانه‌های خالی است.

به گفته عضو کمیسیون عمران مجلس، ناهماهنگی دیگری که در این بخش وجود دارد مربوط به  اعمال مالیات است که  باعث شده برخی از مالیات‌هایی که به افراد ابلاغ می‌شود  اشکال داشته و موضوعیتی نداشته باشد.

او می‌گوید: در جلساتی که در کمیسیون عمران برگزار  شده  نمایندگان به این نتیجه رسیده اند که  سامانه املاک و اسکان در وزارت راه وشهرسازی کامل نیست و اطلاعات ارائه شده از آن قابل اطمینان نیست . رفت وبرگشت اطلاعات بین وزارت  راه وشهرسازی و سازمان امور مالیات  ادامه دارد.

شاکری گفت:  وزارت راه وشهرسازی بخشی از اطلاعات خانه‌های خالی و لوکس را شناسایی کرده،  اما عملا اتفاق  چندان مهی رخ نداده و به نظر می‌رسد که باید وزارت راه وشهرسازی تمامی همت خود را برای تکمیل  اطلاعات سامانه املاک و اسکان برجای بگذارد.

 مالیات بر خانه‌های خانه‌های لوکس و خالی به درستی اجرا نشده است

در ادامه  عبداله اوتادی عضو هئیت مدیره اتحادیه مشاوران املاک کشور هم در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: اخذ مالیات از خانه‌های خالی و لوکس  توسط سازمان امور مالیاتی و یا وزارت راه وشهرسازی چندان به مرحله اجرایی نرسیده است و این طرح تاکنون به درستی عملیاتی نشده است.

او ادامه داد:  دولت برای تامین مالی خود باید ابزار‌های دیگری را به کار گیرد و از سوی دیگر برای کنترل بازارمسکن، دولت باید عرضه و تقاضای خود را  تقویت کند تا این بازار به ساماندهی لازم برسد.

نرخ مالیات بر خانه‌های خالی بازدارنده خواهد بود

 رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در آخرین اظهار نظر خود  درباره اجرای قانون مالیات بر خانه‌های خالی گفت:  قانون مالیات بر خانه‌های خالی زمانی خوب اجرا می‌شود که سامانه املاک و اسکان تکمیل شده باشد . تاکنون برای ۷۵۰ هزار واحد خالی کشور از سازمان امور مالیاتی، قبض مالیاتی صادر شده است.

به گفته قاسمی، ۶۰ هزار نفر از این ۷۵۰ هزار نفر اعتراض کرده‌اند که اطلاعاتی که بر اساس آن قبض مالیاتی صادره شده اشتباه بوده است. بر اساس این قانون وزارت راه و شهرسازی مکلف به راه اندازی سامانه املاک و اسکان کشور است که در همین دولت این سامانه راه اندازی شد.

قاسمی با بیان اینکه مردم از خوداظهاری در سامانه املاک و اسکان استقبال نکرده‌اند ادامه داد: در قانون مالیات بر خانه‌های خالی آمده که اگر مردم خوداظهاری نکردند از دریافت برخی خدمات مانند خدمات بانکی، دسته چک و امثال آن منع خواهند شد که معاون اول رئیس جمهور بخشنامه آن را به همه دستگاه‌ها ابلاغ کرده است.

وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: اطلاعات ۷۲ میلیون نفر در سامانه املاک و اسکان وجود دارد که با وجود عدم تکمیل، جامع‌ترین بانک اطلاعاتی کشور است.

وی افزود: اگر مالکان خانه‌های خالی مالیات ندهند سالانه رقم مالیاتی متعلقه افزایش تصاعدی داشته و خالی نگهداشتن ملک صرفه اقتصادی نخواهد داشت. نرخ مالیات بر خانه‌های خالی کاملاً بازدارنده است.

قاسمی گفت: بانک‌ها خانه‌های خالی زیادی دارند یا برخی افراد هستند که خانه‌های خود را با هدف افزایش قیمت خالی نگه داشته‌اند. قصد ما این نیست که کسی که دو خانه دارد مالیات بدهد بلکه هدف ما این است که بانک‌هایی که خانه‌ها را خالی نگه داشته‌اند یا مالیات بدهند یا به بازار عرضه کنند.

براساس این گزارش  دولت در اجرای طرح اخذ مالیات از خانه‌های خالی و لوکس با توجه به راه اندازی سامانه املاک و املاک و اسکان چندان موفق نبوده است و همین امر هم  باعث شده که منابع مالی لازم از  اجرای این طرح   در صندوق توسعه ملی به صورت کامل واریز نشود.