احمد دهقان، نویسنده و مترجم کتاب‌های دفاع مقدس، درمورد چرایی و مشکلات ترجمه کتاب های دفاع مقدس و دیگر کتاب ها بیان کرد: ادبیات هر کشوری با ترجمه گسترش پیدا می‌کند و ما، زبان فارسی را داریم که اگرچه در حوزه جغرافیایی کوچکی از این جهان وجود دارد، ولی با توجه به این که هفت میلیارد انسان در این دنیا زندگی می‌کنند، ما می‌توانیم ادبیات خودمان را به آن‌ها معرفی کنیم؛ همان طور که آمریکای لاتینی ها، با وجود جمعیت کمی که دارند خودشان را به دنیا معرفی کردند.

این نویسنده و مترجم گفت: ادبیات همیشه می‌تواند فرهنگ‌ها و جهان‌ها را منتقل کند. مثلاً اگر شما درمورد کلمبیا بپرسید، مارکز یکی از افرادی است که از طریق آن، کلمبیا شناخته می شود و به همین دلیل، ما هم می‌توانیم ادبیات کشورمان را به دنیا معرفی کنیم و ادبیات دفاع مقدس، یکی از شاخه‌های ادبیات ماست و شاید تا۲۰ سال پیش که فقط دو دهه از آن می‌گذرد، ما نمی‌توانستیم خیلی درمورد ادبیات دفاع مقدس صحبت کنیم و درواقع، به صورت مکتوب، چیزی برای عرضه نداشتیم، ولی امروز، ادبیات جنگ و دفاع مقدس در ادبیات کشورمان ریشه دوانده است؛ به طوری که هر ساله، در رویداد‌های ادبی، شاهد یکی دو کتاب دفاع مقدس هستیم. از اینرو، ادبیات جنگ یا دفاع مقدس می‌تواند معرف سرزمین ما باشد.

دهقان، در پاسخ به این سوال که کتاب‌های ترجمه شده دفاع مقدس تا چه اندازه می‌توانند در معرفی جنگ هشت ساله موثر باشند و این که صرفاً می‌توان از طریق کتاب به انتقال مفاهیم هشت سال دفاع مقدس پرداخت یا خیر؟! ادامه داد: ما باید روزنه جهانی باز کنیم که دیگران به ما نگاهی داشته باشند که ادبیات، یکی از آن هاست و از موارد دیگر می‌توان به خاطرات، پژوهش و... اشاره کرد ولی تقریباً ما در حوزه پژوهش کاری انجام نداده ایم. این در حالی است که در قرن نوزدهم و بیستم، پژوهش‌های زیادی درمورد جنگ‌های جهانی شده و کتاب‌های آن‌ها در بازار موجود است. 

به گفته این مترجم و نویسنده، اگرچه ادبیات کشور، پُر از مفاهیم بزرگ انسانی است ولی این نکته همیشه مغفول مانده است. یعنی نگاه ها به حدی به ارزش‌ها معطوف شده که به نوعی، نگاه انسانی فراموش شده است و وقتی که خاطرات خوانده می شوند، متوجه نگاه های انسانی می شویم  که این‌ها، نگاه‌های زیبایی هستند و درواقع، همه دنیا، آن ها را دوست دارند.

دهقان افزود: یکی از دلایل معروفیت و خوانده شدن جنگ و صلح و این که  پُر از مفاهیم بزرگ انسانی است، این است که ناپلئون، جنگی را به روسیه تحمیل کرد و روسیه مظلوم واقع شد و به همین دلیل، نگاه زیبایی به آن شد. یعنی آن‌ها متجاوز و حمله کننده نبودند ولی گاهی، این نگاه انسانی در صحبت‌ها مغفول می‌ماند که حتماً باید به آن‌ها دقت کنیم.

این نویسنده و مترجم، در رابطه با مشکلات موجود در حوزه ترجمه گفت: در دنیا، ترجمه کتاب‌ها ساز و کاری دارند و به همین دلیل، ما باید برای ترجمه، به دنبال این ساز و کار‌ها باشیم و قبلاً چنین تجربیاتی وجود داشت؛ به طوری که کتاب‌هایی در کشور ما ترجمه می‌شد و وقتی می‌خواستیم آن ها را در کشور‌های دیگر عرضه کنیم، کشور مقصد، این کتاب ها را نمی‌پذیرفت؛ به طوری که در سال‌های ۵۸-۵۶، کتاب‌های روسی زیادی وارد ایران می‌شد که بیشتر، حزب توده این کار را می‌کردند و آن ها، کتاب‌هایی بودند که در شوروی سابق برای کشور‌های دیگر از جمله ایران، ترجمه می شدند ولی این ترجمه ها از کیفیت پایینی برخوردار بودند. این در حالی است که مترجمان آن کشور فکر می‌کردند که ترجمه‌های عالی و با کیفیتی انجام داده اند.

دهقان افزود: کاری که باید انجام دهیم، این است که به دنبال مترجم در کشور مقصد باشیم و این کار را در آن جا انجام دهیم و به همین دلیل، باید برای این منظور، کمک کنیم و  به ترجمه کتاب‌های دفاع مقدس یا هر نوع کتاب دیگری توجه ویژه‌ای شود و همان طور که در کشور ایتالیا از مترجمان زبان کشورشان حمایت‌های متعددی صورت می‌گیرد و علت هم گسترش فرهنگ کشورشان است. ما هم باید به این سمت برویم و تعاملاتی از طریق کشور مقصد انجام دهیم تا این کتاب ها، خوانندگان خود را پیدا کنند و مورد استقبال قرار بگیرند. زیرا با این کار می‌توانیم خوانندگانی را در کشور‌های مقصد داشته باشیم.