رصدخانه سوئیفت ناسا که به طور خاص برای شناسایی قوی‌ترین انفجار‌های شناخته شده در جهان امروزی به نام انفجار‌های پرتو گاما طراحی شده است، انفجاری بسیار قوی را شناسایی کرده است. چیزی بسیار قوی باید این جت‌های انرژی را تولید کند که در فضا حرکت کنند. دانشمندان می‌گویند این جت‌ها بر اثر فروپاشی و انفجار ستارگان عظیم ایجاد می‌شوند، رویداد‌هایی که ابرنواختر نامیده می‌شوند.

برای اینکه یک ستاره به ابرنواختر تبدیل شود، باید بسیار پرجرم باشد؛ حداقل هشت برابر اندازه خورشید. اما برای اینکه یک ابرنواختر قوی‌ترین نوع انفجار پرتو گاما را ایجاد کند، ستاره باید ۳۰ تا ۴۰ برابر خورشید باشد. این تشخیص قدرتمند جدید، به قدری نادر است که ما احتمالا تنها یک بار در دهه چنین پدیده عظیمی را مشاهده خواهیم کرد.

این یک رویداد بسیار منحصر به فرد است

جای نگرانی نیست؛ این انفجار مهیب در کهکشانی در فاصله ۲ میلیارد سال نوری از ما اتفاق افتاد. در چنین فاصله‌ای، انرژی آن که سال‌هاست در فضا در حال حرکت و انتشار بوده است، هیچ خطری برای ما ندارد. اما ما به راحتی با ماهواره‌ها می‌توانیم آن را تشخیص دهیم.

به گفته اخترشناسان، پرتو‌های گاما در همان طیف تابشی مانند رادیو‌های AM و FM هستند، نور مرئی که می‌توانید ببینید و اشعه ایکس، اگرچه پرتو‌های گاما بیشترین انرژی را دارند. این فوق‌العاده، فوق‌العاده نادر است.

ستاره شناسان هرگز انفجار پرتو گاما را در همسایگی کهکشانی ما (به معنی کهکشان‌های محلی اطراف ما) مشاهده نکرده‌اند. دلیلش این است که خود انفجار‌های ستاره‌ای چندان رایج نیستند. ستاره‌ای در کهکشان راه شیری ما تقریبا هر قرن یک بار به ابرنواختر تبدیل می‌شود. به گفته آن‌ها یک ستاره عظیم، از آن نوعی که برای ایجاد یک انفجار پرتو گاما بسیار درخشان و طولانی در حد چند دقیقه لازم است، فقط هر میلیون سال یک بار در کهکشانی با اندازه متوسط مانند ما منفجر می‌شود.

فوران‌های پرتو گاما در دوردست‌‍ها شناسایی می‌شوند، زیرا صد‌ها میلیارد کهکشان در اعماق کیهان وجود دارند که مملو از ستاره‌ها هستند. در مقایسه با جهان گسترده‌تر، فرصت‌های نسبتا کمی برای چنین رویدادی در نزدیکی ما وجود دارد. علاوه بر این، برای تشخیص آن باید در جهت «قیف» انرژی که توسط انفجار به فضا تابش می‌شود، قرار بگیرید.

از آنجایی که این انفجار‌های پرتو گاما اغلب در فاصله چند میلیارد سال نوری از ما اتفاق می‌افتد، ابزار‌های ساخته شده برای تشخیص این سیگنال‌ها بسیار حساس هستند. این دلیل دیگری است که این تشخیص که نسبتا نزدیک بود، بسیار شدید و روشن باشد.

به گفته دانشمندان ناسا این مثل این است که یک تلسکوپ را به سمت خورشید بگیرید. ناسا خاطرنشان کرد این انفجار در ردیف درخشان‌ترین رویداد‌های شناخته شده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید 

• ثبت «اثر انگشت» دو ستاره گرد و غباری توسط جیمزوب

منبع: Mashable