در برنامه میز اقتصاد درباره درگاه اعلام نرخ ارز که امروز رونمایی شد با حضور دارابی کارشناس مرکز پژوهش های مجلس و هادی نژاد مدیر عملیات بازار متشکل معاملات ارز ایران بحث و بررسی شد.
سوال: شما فکر میکنید چقدر اعلام نرخ ارز به این شکل به شفاف سازی قیمت ها کمک کند؟
دارابی: دو کاربرد این درگاه یکپارچه یکی بحث شفافیت است و یکی قیمت. نرخ هایی که در تابلو صرافی ها زده میشد،واقعیت نداشت. بحث رهبری قیمت خیلی مهم است و خیلی از مشکلات حل نشده و باید فکری برای این قسمت کرد، این سامانه می تواند باعث شروع قدرت رهبری قیمت ارز باشد.
سوال چرا تمام صرافی ها هنوز به سامانه اضافه نشدند ؟
هادی نژاد مدیر عملیات بازار متشکل معاملات ارز ایران: در حال حاضر و در روز اول راه اندازی درگاه اعلام نرخ ارز، ۴۰ تا ۵۰ صرافی این دسترسی را دارند ،چون فرایند جدید شروع شده تا همه متصل شوند ممکن است چند روزی زمان ببرد.
من امیدوارم که ظرف چند روز آینده همه صرافی ها متصل شوند. صرافی های دارای مجوز از بانک مرکزی هم میتوانند به این سامانه متصل شوند. صرافی های بانک مرکزی ملزم هستند نرخ هایشان را در این سامانه وارد کنند. صرافی هایی که مجوز از بانک مرکزی دارند تعدادشان خیلی زیاد نیست،هشتاد و پنج درصد صرافی ها عضو هستند،زیر ساخت ها ایجاد شده است مانعی برای دسترسی نخواهد بود. اما ممکن است در صرافی ها تفاوت در نرخ ها وجود داشته باشد تمامی آنها دیتا هایشان در این سامانه ثبت میشود پس به راحتی قابل تشخیص است و اگر مشکلی وجود داشته باشد برخورد خواهد شد.
سوال آیا خود سیستم به طور خودکار خطا را اعلام میکند ؟
هادی نژاد: ما در ابتدای مسیر هستیم و به مرور زمان فرایند ها کامل خواهند شد،اما در سیستم هیچ مشکلی وجود ندارد.
مدتی هست که این بحث دنبال میشود و بازار های متشکل هم آن را دنبال میکنند و تلاش میکنیم که درباره سایر ارز ها به سرعت به نتیجه برسد.
سوال آیا سامانه ها باید یکپارچه شوند؟
دارابی: نرخ ارز برای جامعه ما خیلی مهم است چون جامعه ما نیاز دارد که به این نرخ ها دسترسی داشته باشد و سرمایه گذاران،خانوار و... از آن استفاده میکنند و صرفا برای خرید و فروش نیست و کاربرد زیادی دارد. اکنون همه به نرخ ارز مراجعه میکنند. شما دنبال نرخ ارزی میروید که واقعیت داشته باشد. از سال ۹۷ با وجود بستر عظیم در سامانه ارزی یک حجم معاملات سنگینی در این جا انجام میشود و ما از این فرصت استفاده نکردیم. باید روی نرخ ارز تحلیل انجام دهیم و تصمیم گیری کنیم. مردم به شبکه های فضای مجازی میپیوندد تا بتوانند نرخ ارز را دریافت کنند.
سوال چه کاری باید انجام شود؟
دارابی: نرخ ارز باید حاصل تبادل معاملات ارزی انواع معامله گران باشد. عرضه کننده ما هم باید متنوع باشد. یک تنوعی باید روی نوع معاملات باشد هم اکنون فقط معامله ما در اسکناس است. ما اگر نتوانیم نرخی مشخص داشته باشیم خانوار ما سمت نرخ های فضای مجازی میروند.
بانک مرکزی باید بازار سازی کند در نرخ ارز و وقتی بازار غیر رسمی این کار را انجام دهد دست بانک مرکزی بسته میشود.
این میزان از رهبری قیمت قابل دفاع نیست خیلی بیشتر باید ارتقا پیدا کند.
سوال آیا موانعی برای تنوع قرارداد ها وجود دارد؟
هادی نژاد: راجع به بحث معاملات از وقتی بازار متشکل ایجاد شده است می بایست در آن ارز اسکناس عرضه شود.
مخاطب بازار متشکل مشخص است و انواع مردم نیستند این ها سامانه های جدا هستند. نرخ نیما و حواله در سامانه سناریت در حال اعلام است. در مدت اخیر ما در مراحل مختلف نرخ های بازار را اعلام کردیم.
معاملات حواله در سامانه نیما است و ممکن است یک روز در بازار متشکل هم این معاملات انجام شود.
نظر شما در این خصوص چیست؟
دارابی: ما میتوانیم بازار متشکل را متنوع کنیم. مردم دارند به صورت اسکناس سرمایه گذاری میکنند چرا این نباید در سامانه متشکل باشد.
هادی نژاد : در صورت جمع بندی نهایی قطعا این اتفاق خواهد افتاد از نظر زیر ساخت ها هیچ مشکلی وجود ندارد. فعلا کار های کارشناسی آن در حال انجام است.