ایمان انتظام با اشاره به اینکه فرونشست زمین در اثر برداشت بی رویه آب، پایین رفتن سطح آب زیرزمینی و در نتیجه تراکم لایههای ریزدانه خاک اتفاق میافتد، گفت: راهکار کنترل فرونشست دشتهای کشور به ویژه دشتهای اصفهان در گام نخست باید جلوگیری از پایین رفتن سطح آب زیر زمینی و برداشت بی رویه باشد.
کنترل فرونشست نیازمند اتخاذ سیاستهای سختگیرانه آبی
او با اشاره به مصارف زیاد آب در بخشهای کشاورزی، صنعت و شرب، خاطرنشان کرد: بیش از ۸۰ درصد برداشت آب زیرزمینی کشور در بخش کشاورزی اتفاق میافتد؛ از این رو باید ابتدا بهره برداری در بخش کشاورزی بهینه گردد و نوع محصولی که کشاورزان میکارند از نظر اقتصاد آبی به صرفه باشد و حرکت به طرف بهره برداری بیشتر با استفاده از آب کمتر جهت دهی شود.
رئیس گروه آب زمینشناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور تصریح کرد: جلوی کفشکنی و پایین رفتن چاهها برای برداشت آب در شرایط کنونی باید گرفته شود، زیرا منابع آب زیرزمینی اصفهان توانایی این را ندارد که چاههای عمیقتری در آن حفر شود.
انتظام ابراز داشت: با مدیریت منابع آبی و کاهش برداشت بی رویه از عمق زمین میتوان تا حدی فرونشست را کنترل کرد که لازمه آن اتخاذ سیاستهای سختگیرانه آبی است.
رئیس گروه آب زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور در رابطه با اظهار نظراتی مبنی بر اینکه به دلیل شدت فرونشست در دشت اصفهان، در صورت بارش شدید در این شهر احتمال وقوع حوادثی مشابه رانش زمین در امامزاده داوود تهران وجود دارد، خاطرنشان کرد: اظهار نظر در خصوص هر پدیدهای نیازمند مطالعات و بررسی به طور مجزا است، زیرا حادثهای که در امامزاده داوود تهران یا روستای مزداران فیروزکوه اتفاق افتاد تا حدی متفاوت از وضعیتی است که در کلانشهر اصفهان میتوانیم شاهد آن باشیم.
انتظام با اشاره به اینکه وضعیت اقلیمی در ایران در حال تغییر است، اظهار داشت: میانگین متوسط بارندگی کشور در حال کاهش است در حالی که بارشهای شدید در زمان محدود افزایش یافته که اینها مخاطراتی به همراه دارد و در مناطقی که دارای شیب زیاد و کوهستانی باشد احتمال زمین لغزش نیز وجود دارد.
او با بیان اینکه وقوع زمین لغزش در یک منطقه بستگی به زمان و شدت بارندگی در ۲۴ ساعت و توپوگرافی زمین دارد، خاطرنشان کرد: وضعیت توپوگرافی امامزاده داوود با شهری مانند اصفهان متفاوت است؛ بحث چرایی وقوع حادثه در امامزاده داوود بر اثر بارندگی شدید مفصل است، اما اصفهان شهر بزرگی است که مناطق مختلف آن، توپوگرافی مختلفی دارند و اینها قابل مقایسه نیستند بصورت کلی فرونشست و زمین لغزش رابطه مستقیم ندارند البته فرونشست میتواند با تغییر توپوگرافی بر تجمع آب در هنگام بارندگیهای شدید وسیل تأثیر گذار باشد.
رئیس گروه آب زمین شناسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور افزود: باید توجه داشت که فرونشست معمولاً در دشتهایی اتفاق میافتد که شیب زمین زیر پنج درجه و کم است در حالی که زمین لغزش در اراضی کوهستانی و شیبهایی اتفاق میافتد که شیب زمین ۱۵ تا ۲۰ درجه و بالاتر باشند و از این رو نمیتوان گفت که فرونشست زمین در اصفهان عاملی برای رانش زمین در صورت بارندگی شدید خواهد بود.
منبع:مهر