نشریه «اکونومیست» گزارش مشروحی درباره «محمد بن سلمان»، ولی عهد عربستان سعودی با عنوان « مستبدی در صحرا» منتشر کرده که در آن می گوید: بن سلمان از نسل هزارهٔ دوم است، با شخصیتی متزلزل و بی ثبات و قدرتی مطلق در عربستان سعودی، اما در آینده او می خواهد چه کند؟

«نیکولاس بلام»، نویسنده و تهیه کننده گزارش می گوید: «هیچ کس دوست نداشت، با محمد بن سلمان بازی کند، او به همراه ۱۵ هزار فرد دیگر، یکی از اعضای خاندان حاکم سعودی در عربستان بود. آن طور که دوستان و آشنایان کودک تعریف می کنند، همکلاسی هایش ترجیح می دادند با پسرعموهایش بازی کنند که در نظام و سیستم جانشینی، بالاتر از او قرار می گرفتند.»

بن سلمان در کودکی سوار بر شتر

بن سلمان در کودکی با فانوسقه

در گزارش این مجله آمده است: «زندگی در خانه برای محمد بن سلمان سخت بود. پدرش سلمان از همسر اولش پنج فرزند داشت، زنی تحصیل کرده از یکی از خانواده های نخبه شهر، اما مادر محمد بن سلمان، زنی بادیه نشین بود و همسر سوم سلمان محسوب می شد.»

هنگامی که محمد با بستگان و نزدیکانش در قصری ملاقات کرد که پدرش با همسر اولش در آن زندگی می کرد، برادران بزرگ ترش او را «پسر آن بادیه نشین» صدا می زدند و در مقطعی که برادران بزرگ تر برای تحصیل به دانشگاه های آمریکا و انگلیس اعزام شدند، او در ریاض ماند تا در دانشگاه ملک سعود به تحصیل خود ادامه دهد.

اگر به سرعت حرکت کنیم و به امروز برسیم، محمد بن سلمان به مرکز نگاه ها و توجه ها و بزرگ ترین تصمیم گیرنده در عربستان سعودی تبدیل شده که بزرگ ترین صادرکننده نفت در جهان است. اگرچه عربستان سعودی، پادشاهی مطلق است، اما ملک سلمان ۸۶ ساله به ندرت در انظار دیده می شود زیرا او اسماً پادشاه این کشور است و سال هاست که برای همه روشن و مبرهن شده که محمد بن سلمان «در عمل» کنترل کشور را در دست دارد.

یک مقام اطلاعاتی عربستان به نویسنده گفته است که «ملک سلمان پادشاه محسوب نمی شود». در همان نگاه اول متوجه می شوید که این شاهزاده ۳۶ ساله حاکمی است که جوانان سعودی مدت ها منتظر او بودند. او در مقایسه با بقیه پادشاهان سعودی، هم سن جوانان عربستانی است. ۷۰ درصد جمعیت عربستان زیر ۳۰ سال سن دارند.

این نشریه می افزاید: «مستبد هزارهٔ دوم و عاشق بازی های رایانه ای و بازی «کال آو دیوتی» با استفاده از امتیازات مسجد و دیوان سلطنتی، از درون خانواده به پا می خیزد و با دشمنان فرضی مبارزه می کند و در این راه، عجول بودن و کم صبری و عدم احترام به آداب و رسوم، به او در انجام اصلاحاتی کمک می کنند که بسیاری فکر می کردند، چند نسل طول می کشد تا انجام شوند.

نویسنده این گزارش می افزاید: چند ماه پیش به یک مهمانی داغ در یک هتل رفتم. سعودی ها و خارجی ها تا صبح با پای برهنه، روی شن ها رقصیدند؛ همسران همدیگر را بوسیدند و زنان شان برهنه شدند و حتی لباس های زیرشان را از تن درآوردند و مشروب محلی هم در یک بار، سِرو شد.

این نشریه خاطر نشان می کند: اما پذیرش فرهنگ مصرفی غرب به معنای پذیرش ارزش های دموکراتیک غرب نیست و در این میان، حمایت غرب از دولتی که نظارت سخت بر جامعه دارد و دموکرات جلوه دادن آن، بسیار آسان است.

یک تحلیلگر کهنه کار که نخواست نامش فاش شود، دربارهٔ دلایل نابودی شهر جده برایم گفت و در پایان افزود: «من دوران سلطنت چهار پادشاه را دیدم؛ برایم دعا کن از دست پادشاه پنجم جان سالم به در ببرم!»

بلام توضیح می دهد که غرب، فریب وعده ها و وابستگی اش به نفت عربستان را خورد و تعرض های محمد بن سلمان را نادیده گرفت. اواخر سال ۲۰۱۸ میلادی، مقامات سعودی «جمال خاشقجی»، روزنامه نگار واشنگتن پست را ترور کردند و بدن او را با اره ای بزرگ تکه تکه کردند. در آن زمان همه، حتی رهبرانی که بیشترین حمایت را از عربستان داشتند، از این کشور فاصله گرفتند.

این نشریه خاطرنشان می کند که «بازگشت امروز عربستان به جامعهٔ بین المللی، مرهون ولادیمیر پوتین است که روی به این شاهزاده سعودی آورده است. پس از حمله پوتین به اوکراین در اواخر فوریه، قیمت جهانی نفت افزایش یافت. بوریس جانسون، نخست وزیر سابق انگلیس، ظرف چند هفته از بحران، سوار هواپیما شد و به عربستان آمد. پس از آن رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به ریاض سفر کرد که دشمن سرسخت محمد بن سلمان محسوب می شود و در ماه آوریل او را به آغوش کشید.»

فراتر از آن، جنگ حتی «جو بایدن»، رئیس جمهور آمریکا را مجبور به عقب نشینی تحقیرآمیز از حرف هایش کرد. او در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری اش در سال ۲۰۲۰ میلادی، قول داده بود که عربستان سعودی را به کشوری «منزوی» و «منفور» تبدیل کند، اما ۱۵ ژوئیه با محمد بن سلمان آشتی کرد و برای اینکه زیر بار دست دادن با او نرود، مشت خود را به مشت ولی عهد کوبید، با این حال همین حرکت هم آن ها را مثل دو دوست صمیمی و نزدیک نشان داد.

اما اکونومیست می گوید که برخی، از جمله دوستانش در دوران مدرسه می گویند که از روزهای تاریک بیم دارند. آن ها «صدام» رئیس جمهوری سابق عراق را به یاد می آورند که به مردی بی پروا و خطرناک تبدیل شد.

بلام می گوید که طی سال هایی که محمد بن سلمان، مدارج قدرت را آن هم در خفا و به دور از نگاه ها طی می کرد، تنها به عنوان یکی از شاهزادگان سعودی به او نگاه می کرد و اگر یکی از افرادی که او را از مدت ها قبل می شناسم، به گروه بن سلمان ملحق نمی شد، هیچ گاه به او توجه نمی کردم. این دوستم به من گفت که رئیسش در به جریان انداختن کارها جدی است، به همین دلیل جلسه ای برای ملاقات با او در یک روستای گِلی قدیمی ترتیب داد. وقتی من و همکارم در نشریه اکونومیست به محل اقامت محمد بن سلمان نزدیک شدیم، دروازه ها ناگهان باز شدند، صحنه ای مانند فیلم های جیمز باند بود و بن سلمان در یک اتاق نشسته بود.

نویسنده ادامه می دهد: «اکنون از اعتراف به این امر بیزارم، اما این شاهزاده در ریاض از برنامه هایش برای ایجاد و تغییر و تحول در جامعه و اقتصاد صحبت کرد و من تحت تأثیر شور و شوق، بینش و توانایی اش در ارائه جزئیات قرار گرفتم. او پاسخ های دقیقی دربارهٔ نحوه و زمان اصلاحات ارائه می داد.» با اینکه او در آن زمان هنوز ولی عهد نبود، اما از عربستان سعودی به عنوان «وطن من» یاد کرد. ساعت ۹ شب به آنجا رسیدیم، ساعت ۲ بامداد محمد بن سلمان در اوج سخنرانی بود، آرام و مهربان و با اعتماد به نفس و خندان بود، دستیارانش آرام بودند و فقط زمانی صحبت می کردند که سخنان رئیس شان را به صورت خودکار تکرار کنند. هنگامی که شاهزاده برای گرفتن پرونده از اتاق خارج شد، دستیارانش با شور و حرارت شروع به صحبت کردند اما همین که بازگشت، بار دیگر سکوت حکمفرما شد.

بلام می گوید: «مثل مابقی، من نیز در این سال های اولیه مشتاق کارهایی بودم که محمد بن سلمان انجام می داد، وقتی دوباره به عربستان سعودی برگشتم، مردانی را دیدم که شلوارهای کوتاه به پا داشتند اما از ترس پلیس مذهبی مرتب به پشت سرم نگاه می کردم اما کسی را نمی دیدم، قدرت دستگیری مردم را از آن ها گرفته بودند.»

در عمل، بسیاری از زنان سعودی در جامعه ای که مردسالار بود و مردان برای نافرمانی زنان از آن ها به دادگاه شکایت می کردند، به سختی می توانستند، این حقوق را به دست آورند، اما این اصلاحات ظاهری و صوری و برای زیبا جلوه دادن کشور نبودند. محمد بن سلمان، روحانیون و مبلغان را زندانی کرد و بعد از آن همه را مجبور کرد، از خطوط حکومتی تبعیت کنند. بعد از آن محمد بن سلمان زیر پا گذاشتن تابوهای مذهبی را آغاز کرد و در این راستا، کانال تلویزیونی اش به موضوع همجنس گرایی پرداخت.

در ماه سپتامبر، ممنوعیت برنامه دوستیابی Tinder لغو شد. سال بعد پای یکی از امامان جماعت را به بازی باز کرد که اتلاف وقت محسوب می شود، بعد از آن هم پای بسیاری از ورزش ها را به عربستان باز کرد: کشتی کج، بوکس، هیولا جام.

نویسنده سخن یک آمریکایی را نقل می کند که می گوید: به تشویق حاضران دقت کن. برای بسیاری از خارجی ها، ریاض این روزها دیگر دشمن نیست. بازرگانی می گفت: «فضا طوری شده که می ترسم به این خاطر که شراب نمی نوشم، دستگیر شوم.» دیگری می گفت: «کوکائین، مشروبات الکلی و زنان بدکاره، همه چیز وجود دارد، من هرگز چنین چیزی را حتی در کالیفرنیای جنوبی هم ندیده بودم.» و درحالی که یک مقام ارشد سعودی می گوید: «این چیزها در عربستان بسیار درآمدزا هستند» یک خواننده اروپای شرقی برای حضور در یک مهمانی ۳ هزار دلار می گیرد، اما اینجا برای یک شب ۱۰ هزار دلار می تواند، درآمد داشته باشد.

وی افزود: به همین دلیل بعد از آن، شاهزاده تصمیم گرفت، در ساحل دریای سرخ استراحت و تفریح کند. اواخر هر هفته، دوستانش ناوگانی از قایق های تفریحی را در اطراف «سیرین»، قایق بادبانی عظیمش به صف می کنند که دارای پیست رانندگی و سینماست، وی همچنین قصری در فرانسه به قیمت ۲۳۰ میلیون دلار خریده است.

اندکی قبل از لغو ممنوعیت رانندگی برای زنان در سال ۲۰۱۸ میلادی، نیروهای امنیتی سعودی «لجین الهذلول»، فعال مشهور حقوق بشری سعودی را دستگیر کردند که در زمینه آزادی رانندگی برای زنان فعالیت بسیاری داشت.

خانواده هذلول گفتند که مأموران زندان به وی انواع شکنجه ها را دادند از جمله واداشتن وی به نوشیدن آب تا سرحد مرگ؛ یکی از مشاوران محمد بن سلمان هم که در صحنه یکی از شکنجه ها حضور داشته، وی را به تجاوز تهدید کرده بود. در تحقیقات سازمان ملل متحد، دلایل قانع کننده ای وجود داشت که نشان می دهد، «سعود القحطانی» در روند شکنجه فعالان زن عربستانی مشارکت داشته است.

منبع : خبرگزاری فارس