روزی امام سجاد علیه السلام در مدینه به یاد عمویشان حضرت ابوالفضل (ع) افتادند و بی اختیار اشک ریختند و فرمودند: «روزی سخت‌تر از روز احد بر پیامبر (ص) نگذشت، آن حضرت در این روز با شهادت عمویشان حمزه شیر خدا و شیر رسول خدا (ص) روبرو شدند و پس از آن، در سختی روز جنگ موته بود که پیامبر اکرم (ص) با شهادت جعفر طیّار روبرو شدند، ولی هیچ روزی مانند روز شهادت امام حسین (ع) نیست که سی هزار مرد او را محاصره کرده و گمان کردند از امت اسلام هستند.»

سپس فرمودند: «برای عباس در قیامت مقامی است که همه شهیدان از آن مقام، حسرت می‌برند.»

و نیز فرمودند: خداوند عمویم عباس را رحمت کند که جان خود را ایثار کردند تا آن که دشمنان، دو دست او را قطع کردند، خداوند دو بال به او مرحمت فرمودند که با فرشتگان در بهشت پرواز می‌کنند، چنان که به جعفر بن ابی طالب (ع) دو بال عنایت کردند.

عباس، صفات کمال و شجاعت را از پدر و مادر به ارث برده بودند و هنگامی که امام علی (ع) می‌خواستند ازدواج کنند به برادرشان عقیل که نَسَب شناس بودند، فرمودند: «زنی را برای من در نظر بگیر که فرزند قهرمانی از عرب بزاید تا با او ازدواج کنم و از او پسری جنگجو و تک سوار پدید آید.»

عقیل گفتد با فاطمه کلابیه ازدواج کنید. زیرا در عرب، کسی شجاع‌تر از پدران ایشان نیست و هنگامی که اولین فرزندشان، حضرت عباس (ع) متولد شدند و قنداقه او را نزد علی (ع) بردند و علی (ع) دست‌های ایشان را دیدند، گریه کردند.

علت را پرسیدند و فرمودند: این دست‌ها در روز عاشورا در راه فرزندم حسین (ع) جدا خواهند شد.

در کتاب مقاتل الطالبیّین آمده است: عباس، مردی زیبا چهره و خوش قامت بودند و هنگامی که سوار بر اسب قوی می‌شدند پای مبارکشان به زمین کشیده می‌شد و به او «قمر بنی هاشم» می‌گفتند و پرچم امام حسین (ع) در روز عاشورا در دست ایشان بود.

اغلب مورخان در شأن حضرت عباس (ع) چنین گفته اند:

عباس مانند کوهی بزرگ و دارای قلبی بسان کوهی خشن و استوار بودند چراکه ایشان، جنگاوری بلند همت و سلحشوری شیرگون بودند و در وارد کردن نیزه و ضربات بر دشمن، در میدان نبرد با کافران، بی باکی و جرأت نیرومندی داشتند.

القاب حضرت عباس (ع)
حضرت عباس (ع) دارای القابی هستند که هر یک از این لقب‌ها بیانگر بخشی از مقام والای ایشان است. مانند: ابوالفضل چراکه پدر فضائل بودند یا پسری به نام فضل داشتند.

ابُوالقِربَه: چرا که سقا و آبرسان برای لب تشنگان بودند و کلمه قِربه (بر وزن زنده) به معنی مشک است.

قمر بنی هاشم چراکه در میان بنی هاشم، مانند ماه می‌درخشیدند و چهره‌ای زیبا و چشمگیر داشتند.

عبد صالح
المواسی (ایثارگر)
الفادی (فداکار)
الحامی: حمایت کننده و پشتیبان
الواقی: نگهبان و محافظ
السّاعی: تلاشگر
باب الحوائج: وسیله بر آمدن حاجت‌ها
حامل اللّواء: صاحب اللّواء، یعنی پرچمدار و...
در نبرد‌های قدیم، پرچمداری همانند فرماندهی در جنگ‌های امروز، نقش مهمی در شکست یا پیروزی داشت و روحیه قوی پرچمدار کافی بود که سپاه را توانمند و پیروز گرداند.

حضرت عباس (ع) تا آخرین لحظات حیات، پرچم سپاه امام حسین (ع) را برافراشتند و نگهداشتند تا آن جا که وقتی دست‌های عباس (ع) از آرنج قطع گردیدند، به کمک دو بازوی بریده شان پرچم را به سینه شان چسباندند و در همان حال، به دشمن حمله کردند و سرانجام وقتی که عمود آهنین را بر فرق مقدسشان زدند، از پشت اسب به زمین افتادند و در حقیقت، ایشان و پرچمشان با هم به زمین افتادند.