هیات وزیران در جلسه  ۵ مرداد ۱۴۰۱ و در اجرای حکم مندرج در بند (ز) تبصره (۱۷) ماده واحده قانون بودجه امسال کل کشور درخصوص نحوه معافیت‌های بیمه‌ای بیمه‌شدگان بدون کارفرما در سازمان تأمین اجتماعی براساس دهک‌های درآمدی، آیین‌نامه اجرایی این بند از قانون را با هدف ساماندهی اقشار تحت پوشش بیمه‌ای مشمول کمک دولت به تصویب رساند.

گروه‌های هدف آیین‌نامه اجرایی مصوب هیات وزیران عبارتند از بیمه‌شدگان فاقد کارفرما در سازمان تأمین اجتماعی شامل قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار(کددار)، رانندگان حمل و نقل عمومی درون شهری و برون شهری، خادمان ثابت مساجد، مداحان، کارگران باربر، زنبورداران، صیادان استان‌های ساحلی شمال و جنوب کشور، اصناف کم‌درآمد، هنرمندان و روزنامه‌نگاران و نویسندگان مورد تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مددجویان و زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، مربیان مهدکودک و راهنمایان گردشگری مورد تائید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که به موجب قوانین و مقررات مربوطه از معافیت بیمه‌ای برخوردار شده یا می‌شوند.

همچنین نرخ حق بیمه مشـمولان به ترتیب مقرر درماده (۲۸) قانون تأمین اجتماعی و مقررات مربوط است. هریک از بیمه‌شدگان موجود و جدید در صورتی که بر اساس نتایج آزمون وسع در چهار دهک اول درآمدی باشند، از معافیت کامل بیمه‌ای به ترتیب مقرر در قوانین و مقررات مربوط و بر اساس حداقل دستمزد مشمولان قانون کار یا دستمزد بیمه‌شدگان مشمول طبقه‌بندی مزد یا حقوق موضوع ماده (۳۵) قانون تأمین اجتماعی (حسب مورد) برخوردار خواهند شد.

در مورد بیمه‌شدگان قرار گرفته در دهک‌های پنجم تا هفتم درآمدی، به ازای افزایش هر دهک درآمدی، سه درصد از معافیت‌ مذکور کسر می‌شود. بیمه شده دهک‌های هشتم و بالاتر مشمول استفاده از معافیت‌های بیمه‌ای نخواهند بود و استمرار عضویت بیمه شده مزبور منوط به پرداخت حق‌بیمه به شرح مقرر در قوانین و مقررات مربوط است.

اقشاری که براساس تفاهم‌نامه با سازمان تأمین اجتماعی مشمول بیمه اجتماعی سازمان مذکور هستند و از معافیت بیمه‌ای استفاده کرده‌اند پس از دهک‌بندی، در خصوص نحوه استفاده از معافیت مذکور، مشمول مفاد این آیین‌نامه می‌شوند.

مسئولیت پرداخت مابه التفاوت حق بیمه ناشی از کاهش یا حذف معافیت بیمه‌ای تا سقف حق بیمه مقرر در قوانین و مقررات مربوط برای هریک از گروه‌های هدف به عهده شخص بیمه‌شده ذیربط خواهد بود. چنانچه بیمه شده از پرداخت حق بیمه در مواعد قانونی مربوط اجتناب کند به نحوی که موجب قطع رابطه بیمه‌پردازی وی با سازمان شود، بهره‌مندی مجدد از معافیت بیمه‌ای منوط به ثبت نام مجدد و اشتغال در شغل یا حرفه مربوطه و نتیجه آزمون وسع بر طبق مفاد این آیین‌نامه است.