اذن پدر دختر، وعده ازدواج، هدایای دوران نامزدی، جهیزیه و موارد فریب در ازدواج که از جمله پیش نیازهای حقوقی قبل از ازدواج هستند.
اذن پدر: اجازه پدر در ازدواج دختر باکره، یکی از پیش نیازهای ازدواج میباشد و اگر دختر به هر دلیلی، فاقد بکارت باشد، نیاز به اجازه پدر ندارد. به موجب ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی «… هر گاه پدر یا جد پدری، بدون دلیل موجه، از دادن اجازه، مضایقه کند، اجازه او، ساقط و در این صورت، دختر میتواند با معرفی کامل مردی که میخواهد با او ازدواج نماید و شرایط نکاح و مهریه که بین آنها قرار داده شده، پس از اخذ اجازه از دادگاه مدنی خاص، به دفتر ازدواج، مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج، اقدام نماید.»
وعده ازدواج: وعده ازدواج یا همان نامزدی، هیچ یک از طرفین را مجبور و متعهد به ازدواج نمیکند. بنابراین، در صورتی که بین زن و مرد وجه التزامی، تعیین شود که مرد، زن را به عقد خود در آورد، در صورت امتناع مرد، زن نمیتواند وجه را مطالبه نماید. همچنین، در صورتی که بین زن و مرد، رابطه نامشروع، اتفاق بیفتد، زن نمیتواند به این دلیل، مرد را ملزم به ازدواج نماید، حتی اگر منجر به ازاله بکارت شده باشد.
هدایای دوران نامزدی: در صورت به هم خوردن نامزدی، طرفین میتوانند عین هدایای مصرف نشدنی دوران نامزدی (مانند طلا، پارچه و…) یا قیمت آن را پس بگیرند؛ مگر اینکه بدون تقصیر دارنده، هدیه از بین رفته باشد. در مورد هدایای مصرف شدنی دوران نامزدی (مانند عطر و خوراکی ها)، در صورتی که اصل آن موجود نباشد، حق مطالبه وجود ندارد. در صورت فوت هر یک از طرفین، در نامزدی، طرف دیگر، صرفا میتواند، اصل هدایای دوران نامزدی را مطالبه کند و اگر فروخته شده یا از بین رفته باشد، قابل مطالبه نیست.
جهیزیه: از دیگر نکات قانونی که پیش از عقد باید بدانیم، مساله جهیزیه میباشد؛ با این توضیح که تهیه تمام مخارج زندگی مشترک، برعهده مرد است، اما در بیشتر مناطق و فرهنگهای ایران، جهیزیه، توسط زوجه تهیه میشود. در این شرایط، جهیزیه از اموال زوجه محسوب میشود و میتواند هر زمان که خواست، درخواست استرداد آن را نماید. درخواست استرداد جهیزیه، با ارائه لیست جهیزیه و در صورت نداشتن لیست، با شهادت شهود، انجام میشود.
فریب در ازدواج: فریب طرف مقابل، از طریق اظهار به داشتن شغل، تحصیلات یا بکارت یا هر ویژگی مثبتی میباشد که طرف مقابل را ترغیب، به عقد نکاح میکند. همچنین وجود برخی از ویژگیها، مانند مجرد بودن آقا یا بکارت دختر از ویژگیهای عرفی است که هنگام خواستگاری، اصل بر وجود آنها است و بیان نکردن آنها نیز، از مصادیق فریب محسوب میشود.
منبع: میزان