پژوهشگر آئینی و فرهنگ و ادب عامه گفت: «زنگ حیدری» از نمادهای اعلام عزای محرم به جا مانده از سنت «قلندری» و «پهلوانی» است که به اشکال و ابعاد مختلف بر بسیاری از آلات عزاداری از جمله «علم»، «علمات»، «نخل»، «طوق»، «جرتیه» و «کتل» آویخته شده است.
محمد خداداد افزود: «زنگ حیدری»، زنگ بزرگ مدور فولادی شبیه به «زنگ زورخانه» است که منقش به کتیبه وقف عزاداری است.
او تصریح کرد: در آیین «زنگ حیدری» در حسینیه تویده نوشآباد زنگ را میان دو تیرک «منبر» میآویختند سپس نقیب سقاخوانان «سیدمسلم سادات الحسینی» با خواندن اشعاری سوزناک درباره واقعه کربلا خطاب به زنگ و نواختن آن، او را به ناله و اعلام ایام عزا فرامیخواند و جمعیت محزون میشدند.
به گفته او، بدین گونه عزاداری محرم با نوحه «زنگ حیدری» شور مضاعفی مییافت.
نویسنده کتاب اسطوره، شاهنامه، تعزیه و مقالات پژوهشی در حوزه آئین و فرهنگ و ادب عامه اظهار داشت: زنگ حیدری را کنایه از اینست که حتی اشیا و در و دیوار در عزاداری سیدالشهدا گریه میکنند.
خداداد بیان کرد: زنگ حیدری در قدیم شب اول محرم، شب عاشورا و شب شام غریبان نواخته میشود.
او با اشاره اینکه قدمت زنگ حیدری از دوران صفویه است گفت: در نوش آباد نیز از زمان قاجاریه رواج یافت.
ابیاتی از این نوحه گوش نواز و سوزناک در زیر أمده است:ای زنگ ناله کن که ماه عزا رسید
ایام سوگواری آل. عبا رسیدای زنگ ناله کن به نوا بر دل حسین
بر دشت نینوا به دو صد ابتلا رسیدای زنگ با نوا به دل من بده جواب
پشت فلک به لرزه در آ ور از این خطاب
بر گو گناه اصغر بی شیر شه چه بود
کز نوک تیر حرمله دادی بر او جوابای زنگ ناله کن که دل شیعه آب شد
ارکان عیش و شادی و عشرت خراب شدای زنگ ناله کن که ز داغ دل حسین
قلب محب آل پیغمبر کباب شد
شهر نوشآباد با ۱۲ هزار نفر جمعیت از توابع آران و بیدگل در سه کیلومتری این شهرستان و ۶ کیلومتری کاشان قرار دارد.
آیینهای سقاخوانی در صبح تاسوعا، کُتَل، پنجه برداری، جریده برداری، کشته برداری، توغ برداری و تعزیه در روز عاشورا، خیمه کوبی عصر هشتم محرم و خیمهبرداری عصر یازدهم محرم از سوی مردمان شهر نوشآباد همراه با پخت غذاهای نذری سنتی از جمله حلیم و نان عباسعلی برگزار میشود.
آیین خیمهبرداری نوش آباد سال ۱۳۹۲ به شماره ۵۹۸ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
نوشآباد به عنوان یکی از مقاصد گردشگری مذهبی در ماه محرم معرفی شده است.