میرزا حبیب دستان بنی در سال ۱۲۵۰ هجری قمری (دوم مرداد) در خانواده‌ای روستایی و کاتب در شهر ترک نشین بن به دنیا آمد.

وی از سوی افراد محلی «میرزا حبیب بنی» و «میرزا حبیب دستان بنی» نامیده شده است که البته ضبط نام وی به این شکل در متون قاجاری و بعد از آن سابقه ندارد.

بیشتر بخوانید

• میرزا حبیب دستان پیشگام تحوّل در نثر و ترجمه فارسى

وی به سبب اقامت طولانی در استانبول، نزد ترک‌ها به «حبیب افندی» و «میرزا حبیب‌افندی» شهرت یافته است. 

تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش بن، به پایان برد و به قصد ادامه تحصیل به تهران و بغداد سفر کرد و در این دو شهر چند سالی به تحصیل مشغول بود. 

گفته‌اند که در بغداد ادبیات، فقه و اصول و چند زبان آموخته و به محفل‌های تبعیدیان و ناراضیان سیاسی آمد و رفت داشته‌است. 

میرزا حبیب را پیشگام تدوین دستور زبان امروزی برای زبان فارسی دانسته‌اند. 

او نخستین کسی است که کلمه «دستور» را با عنوان کتابی درباره قواعد زبان فارسی به‌کار برده و این قواعد را از عربی جدا و آن‌ها را از دایره تقلید از صرف و نحو عربی بیرون برده‌است. 

بر اساس اطلاعات موجود، او نخستین کسی بوده که اجزای کلام را در زبان فارسی بررسی و طبقه بندی کرده است، هرچند که خود را مبتکر این طبقه بندی نمی‌داند. میرزا عبدالعظیم خان قریب، از الگوی او پیروی کرده‌است. 

دستور سخن (استانبول ۱۲۸۹)، دبستان فارسی (استانبول ۱۳۰۸)، خلاصه رهنمای فارسی (استانبول ۱۳۰۹) و رهبر فارسی (استانبول ۱۳۱۰) کتاب‌هایی است که میرزا حبیب برای آموزش دستور زبان فارسی تألیف کرده‌است.