آقای نوروزی مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری گفت: تعدادی سنگ قبر و کتیبه در محل موزه باستان شناسی شهرکرد وجود داشت که مطالعه نشده بود، بعد از مطالعاتی که بروی آن‌ها انجام شد در مرحله نخست توانستیم شناخت کافی نسبت به آن پیدا کنیم و بعد از آن پی به ارزش مادی و معنوی آن‌ها ببریم.

در حال حاضر قدیمی‌ترین سنگ قبری که در موزه باستان شناسی شهرکرد وجود دارد متعلق به قرون صدر اسلام است و سنگ قبر کوفی است، سنگ قبر به فردی به اسم هارون بن موسی تعلق دارد که در قرن دوم هجری از دنیا رفته است، این سنگ قبر از محل امام زاده باباپیراحمد در شهرستان سامان کشف شده است.

سنگ قبر هارون بن موسی به لحاظ قدمت و به لحاظ سادگی نوشتار در تاریخ تحولات خط عربی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نمی‌توان نمونه قدیمی‌تر آن را در هیچ یک از موزه‌ها، مجموعه یا مقالات منتشر شده پیدا کرد.

نوروزی می‌گوید: زمانی که اعراب وارد ایران و سپس اصفهان می‌شوند، در نواحی زاینده رود پراکنده می‌شوند، نام هارون بن موسی (ع) که سنگ قبر وی کشف شده است در کتیبه‌های تاریخی و منابع مکتوب صدر اسلام آمده است.

در وقایع تاریخی آمده است که هارون بن موسی (ع) در یکی از مزارع حوالی اصفهان به شهادت رسید و دفن شد و چه بسا امام زاده باباپیراحمد در شهرستان سامان و سنگ قبر قدیمی که در آن کشف شده است منتصب به امامزاده هارون بن موسی جعفر (ع) باشد.

به گفته نوروزی، اطلاعات زیادی از این سنگ قبر بدست آمده است برای مثال این که زبان عربی چه زمانی وارد ایران و چهارمحال و بختیاری شده و از آن استفاده شده است و دیگر اینکه شخص متوفی را معرفی می‌کند.

بیشتر بخوانید

• سنگ قبر‌هایی که تاریخ را رمزگونه روایت می‌کنند

چند سنگ قبر دیگر مطالعه شد که آن‌ها هم متعلق به قرون اولیه اسلام هستند و به جهت خط، ادبیات و نصری که دارند بسیار قابل توجه هستند.

نوروزی گفت: سنگ قبر دیگری با عنوان محمد بن روزبه نیز در منطقه بازفت کشف شده است؛ خاندان روزبه نیز در قرون اولیه اسلام در منطقه زاگرس می‌زیستند، این خاندان بسیار بزرگ و وسیع بودند تاجایی که منطقه زاگرس شامل چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویر احمد و شرق خوزستان در سیطره آن‌ها بوده است که با خلافای وقت درگیر می‌شوند و محمد روزبه در نهایت به دست این خلفا کشته می‌شود.

دو کتیبه و سنگ قبر دیگر از مسجد جامع فرخشهر کشف شده‌اند که این سنگ و کتیبه ها مربوط به دوران صفویه هستند، یکی از آن‌ها در زمان شاه عباس و دیگر در زمان شاه سلطان حسین صفوی نگارش شده است.

مدیر پژوهشگاه باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری می‌گوید: مطالعات انجام گرفته نشان می‌دهد فرامین مهم دینی و حکومتی بر کتیبه‌ها و سنگ‌ها حکاکی و در شهر‌های مهم و انگشت شمار نصب می‌شده است، در این کتیبه‌ها در دوره صفویه علمایی که در اصفهان حضور داشتند پادشاهان را وادار می‌کردند فرامین دینی در قالب نهی منکرات صادر کنند.

خروجی این کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌ها استدلالی برای تاریخ استان کهن استان چهارمحال و بختیاری است.