استان کرمان با سطح زیر کشت ۲۱۲ هزار هکتار پسته بزرگترین تولید کننده پسته در ایران است، اما شرایط آب و هوایی و کمبود بارش در دهه گذشته این درخت پول ساز و ارز آور را با مشکلاتی مواجه کرده است.

پیری زود رس مشکل بزرگی است که درختان پسته این روز‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و خیلی از کشاورزان دیگر طاقت نیاوردند و باغ‌ها را رها کردند.

  نظری کشاورز پسته دار رفسنجانی در این باره  گفت: بخاطر پیری زود رس مجبور شدم باغ ۳ هکتاری پسته خود را رها کنم، از هر آفت کش و یا کودی که مد نظر بود استفاده کردم، اما جواب نداد.

حسین رضایی مدیر بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: به دلیل کمبود بارش بخصوص درختان سن بالا دچار پیری زود رس شدند و متاسفانه در بعضی مناطق باغ‌ها رها یا درختان بریده شده اند.

او گفت: این شرایط در رفسنجان به دلیل اینکه باغ‌ها کهن سالی دارند بیشتر است.

به باغ‌های اطراف رفسنجان آمدیم  نعمتی کشاورز ۵۵ ساله رفسنجانی می‌گوید: پدرم از کشاورزان قدیم رفسنجان است یکی از باغ‌های پسته ما دچار پیری زودرس شد که به مرحله رها کردن باغ رسیدیم اما با معرفی یک شرکت دانش بنیان الان باغ ما بعد از سه سال یکی از شاداب‌ترین باغ‌های منطقه شده است.

رضایی مدیر بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان  در این باره می گوید: شرکت‌های دانش بنیان توانستند با پژوهش و تحقیق محصولاتی تولید کنند که جلوی پیری زودرس درختان را بگیرد و یا آن‌ها را دوباره جوان سازی کنند. یک شرکت دانش بنیان در رفسنجان موفق به تولید کودی شده است که درخت را دوباره جوان و سرحال می‌کند.

تولید کودهایی ارزانتر از مشابه خارجی در کرمان

حیدری پژوهشگر و مدیر تولید کارخانه تولید کود به روش دانش بنیان گفت: شرایط اقلیمی استان ما منحصر به فرد است ما نه شرایط پسته آمریکا را داریم و نه شرایط پدرانمان که آب‌های شیرین فراوان داشته اند ما هم اکنون خاک‌های آهکی ، آفتاب‌ گرم و  آب‌های شور با کم آبی را داریم  و باید طبق اقلیم به وجود آمده تغذیه برای پسته  تولید کرد.

او می‌گوید: ریز برگی درختان، زردی درختان وپیری زودرس  دامنگیر باغ‌های پسته شده است.

به گفته حیدری حدود ۱۲ سال به طور تخصصی روی پسته و زمین‌های شور زار کار کردیم و سرانجام موفق به تولید محصولی شدیم که جلوی پیری زودرس درختان را می‌گیرد و یا پیری زودرس را درمان می‌کنند.

او گفت: ما تا حد زیادی موفق شدیم  درختانی که در حال خشک شدن بودند را بعد از سه سال دوباره به محصول دهی بازگرداندیم.

حیدری می‌گوید: ما با سرمایه اولیه ۳ میلیون تومانی این شرکت دانش بنیان را راه اندازی کردیم و امروز بالای ۵۰ نفر نیرو داریم و درسال ۹۹ به عنوان فناور برتر در کشور معرفی شدیم.

به گفته او ۳۴ نوع محصول در این واحد دانش بنیان تولید می‌شود که هم اکنون ۲۰ نوع محصول آن وارد بازار شده است.

حیدری گفت: در این واحد دانش بنیان کود برای زمین‌های شور زار اختصاصی تولید می‌شود و در این راستا ۳۰ درصد تولیدات این مرکز اختصاصی است و ۷۰ درصد آن مشابه خارجی دارند که از نظر قیمتی خیلی پایین‌تر از مشابه خارجی است.

او می‌گوید: یکی از محصولات ما که مشابه خارجی آن هم وجود دارد کیلویی ۱۰۰ هزار تومان و محصول تولیدی ما با کیفیت بهتر کیلویی ۵ هزار تومان عرضه می شود و نیاز است مردم روی کالاهای داخلی سرمایه گذاری کنند.

به سراغ آزمایشگاه این واحد تولیدی رفتیم خانم نعمتی مسئول آزمایشگاه گفت: تمامی مواد خامی که وارد کارخانه می‌شود اینجا کنترل کیفیت می‌شوند و بعد وارد مرحله تولید می‌شوند.

او می‌گوید: بعد از تولید هم دوباره محصول خروجی به آزمایشگاه برمی گردد و بعد از آزمایش های نهایی این محصول از واحد تولیدی خارج می‌شود.

حالا  درختان پسته ارز آور‌ترین محصول کرمانی ها با کمک شرکت‌های دانش بنیان جانی دوباره گرفته است و این شرکت‌ها فقط حمایت می‌خواهند چرا که کار را تمام کرده اند و نوبت مسئولان است که کمک کنند.

گزارش از مرضیه کریمی افشار