سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بعد از دو سال وقفه به دلیل همه‌گیری کرونا امسال به صورت حضوری و مجازی در حال برگزاری است. این نمایشگاه که از ۲۱ اردیبهشت شروع شده تا ۳۱‌ این ماه ادامه دارد و علاقه‌مندان برای خرید کتاب به صورت حضوری می‌توانند از ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب به مصلی امام خمینی (ره) مراجعه کنند.

در این نمایشگاه ناشران عمومی، دانشگاهی، خارجی، کودک و نوجوان، آموزشی و بین‌الملل حضور دارند و یکی از این ناشران که هدف گزارش میدانی ما قرار گرفته، بخش کودک و نوجوان است.

این دوره از نمایشگاه میزبان ۲۸۳ ناشر کودک و نوجوان است که به گفته عبدالعظیم فریدون، رئیس هیئت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان فضای درنظر گرفته شده در این بخش به نسبت دوره‌های قبل وسیع‌تر است.

یکی از ناشران که در زمینه کودک و نوجوان فعالیت می‌کند، درباره دو سال وقفه برگزاری نمایشگاه و تاثیر کرونا در فروش کتاب‌ها گفته است، همه‌گیری کرونا باعت شده که کتاب‌های کار و پیش دبستانی فروش بیشتری داشته باشند؛ چراکه مادران به دلیل خانه‌نشینی کودکان، خود را ملزم به تهیه کتاب دیدند.

به گفته مسئول فروش نشر نردبان، در حال حاضر، کتاب‌های مورد نیاز سازمان بهزیستی را وزارت آموزش و پرورش تهیه می‌کند. پیش از این و در سال ۹۷ حدود ۱۰۰ هزار جلد کتاب سازمان بهزیستی را نشر نردبان تهیه کرد که بعد از همه‌گیری کرونا این خرید از سوی سازمان بهزیستی صورت نگرفت.

یکی دیگر از ناشران در زمینه کودک و نوجوان نشر پرتقال است که در همه سنین و در سبک‌های طنز، درام، رئال و ترسناک کتاب دارد که ۸۰ درصد کتاب‌های این نشر را کتا‌ب‌های ترجمه شده دربرمی‌گیرد. کتاب‌های ترجمه شده پا به پای کتاب‌های تولید داخل در این نمایشگاه بودند که از شخصیت‌های کارتونی محبوب کودکان و نوجوانان بهره گرفته بودند. شخصیت‌هایی مانند باب اسفنجی، تام و جری، مرد عنکبوتی و ... با دیالوگ‌هایی ضعیف و فاقد محتوا غرفه‌هایی از نمایشگاه را از آن خود کرده بودند و با استقبال نوجوانان رو‌به رو نبودند.

بخش ناشران کتاب‌های کودکان هم با طراحی جلد متفاوت سعی در جذب مخاطب داشتند. به عنوان مثال، در بعضی از کتاب‌های داستان کاغذ حذف شده بود و داستان روی پارچه روایت می‌شد. واکنش مادران هم به خرید کتاب متفاوت بود. یکی از والدین دلیل انتخاب کتاب کودکش را این‌گونه توضیح داد: از قبل شعر‌های کشاورز را برای کودکم می‌خواندم و، چون به ریتم آهنگ‌هایش علاقه دارم، این کتاب را برای کودکم انتخاب می‌کنم. در مقابل یکی دیگر از مادران با تردید کتاب‌های نشر نردبان را نگاه می‌کند و می‌گوید: برای خرید کتاب هنوز تصمیم قطعی را نگرفتم و نمی‌دانم چه کتابی برای کودکم مناسب است.

غرفه کودک و نوجوان برای اینکه از سایر انتشاراتی‌ها عقب نماند تخفیفات ویژه‌ای را برای خریداران خود در نظر گرفته است. نشر پرتقال برای تمامی کتاب‌ها تخفیفات ۳۰ درصدی دارد و به بعضی از خریداران با توجه به خریدشان عروسک نشر پرتقال می‌دهد. نشر راز بارش تخفیفات ۱۰ درصدی را در نظر گرفته است و معتقد است که قیمت بعضی از کتاب‌ها با مبلغی ناچیز به خریدار فروخته می‌شود.

سبد خرید خانواده‌ها هم نشان می‌دهد که آن‌ها برای خرید به یک کتاب اکتفا نمی‌کنند و چندین کتاب را برای کودکانشان انتخاب می‌کنند. کمترین مبلغ کتاب در دسته‌بندی‌های موضوعی از حدود  ۱۰هزار تومان شروع می‌شود و تا ۴۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

در مجموع با وجود اینکه هفت روز از برگزاری نمایشگاه کتاب می‌گذرد، ولی مشاهده‌های میدانی نشان می‌دهد که هنوز نمایشگاه کتاب نتوانسته است همانند روز‌های سابق خود مخاطبان و خانواده‌ها را به سمت نمایشگاه جذب کند.