تنوع زیستی بخشی از سرمایههای طبیعی است که خوراک، پوشاک و مسکن و داشتههای انسان از این سرمایه تامین میشود و روند آن با سرازیر شدن میلیاردها دلار سود به بازارهای اقتصادی جهان، همچنان ادامه دارد.
یک کارشناس محیط زیست گفت: کاهش تنوع زیستی دلایل مختلفی دارد و همچنین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است؛ اما از اصلیترین عوامل کاهش تنوع زیستی در جهان بر اساس اطلاعات منتشر شده در نشریه کنوانسیون تنوع زیستی میتوان به تخریب زیستگاههای طبیعی، تغییرات آب وهوایی، رشد افسار گسیخته موجودات زنده دست ورزی شده و اشکال مختلف آلودگیها، بهره برداری بیش از حد و ناپایدار و گونههای مهاجم بیگانه اشاره کرد.
به گفته نادری، درباره کشور ما تمامی موارد ذکر شده از دلایل کاهش تنوع زیستی کشور است، اما موارد دیگری مانند وجود سگهای ولگرد که به واسطه غذارسانیهای بی رویه عدهای از حد گذشته است بشدت حیات گونههای وحش جانوری و حتی گیاهی را تحت تاثیر گذاشته؛ مواردی همچون آب، ریزگرد و جنگلهای زاگرس امروز ابرچالشهای محیط زیست و منابع طبیعی کشور هستند که همه این موارد بشدت تنوع زیستی را نیز تحت تاثیر خود قرار میدهند.
او گفت: تنوع زیستی در ایران به علتهای طبیعی و انسانی کاهش یافته است، گونههایی گیاهی و جانوری مانند سمندر لرستانی، خرس سیاه، ماهی کور غار و گونههای نارد دیگر را در معرض خطر انقراض قرار داده است که گونههایی که مانند ماهی کور غار فقط در ایران یافت میشود.
کاهش چشمگیر اراضی جنگلی در کره زمین
یکی دیگر از کارشناسان محیط زیست در این باره گفت: با توجه به افزایش جمعیت نیاز به غذا و وسایل مورد نیاز زندگی افزایش چشمگیری پیدا کرد به طبع آن زمینهای زیادی مورد نیاز واقع شد تا تغییر کاربری داده شود و مراتع مورد استفاده قرار بگیرد و زمینهای زراعی شکل بگیرد، کارخانهها به وجود بیاد و شهرها رشد پیدا کند، همه این عوامل دست به دست یکدیگر داد تا شاهد کاهش چشمگیری در سطح اراضی جنگلی در کره زمین باشیم.
به گفته اسماعیلی، اقدامات صورت گرفته توسط بشر در کنار حوادث طبیعی و تغییرات آب و هوایی که البته بشر در آن دخیل است، منجر به حذف برخی گونههای گیاهی و جانوری از چرخهی حیات شده است، این امر باعث شد تا در بسیاری از نقاط گونههای دیگری به عنوان گونه غالب جایگزین شود و اکوسیستم را دچار تغییر کند.
او گفت: بطور کلی میتوان گفت تخریب زیستگاههای طبیعی، بروز تغییرات آب و هوایی، بهره ورداری بیش از حد و غیرصیانتی از منابع طبیعی و اراضی موجود، ورود گونههای غیر بومی و مهاجم به اکوسیستمهای مختلف و در نتیجه تغییر شرایط تعادلی که در اکوسیستمها بین جمعیت و کیفیت زندگی گونههای موجود و رشد بی رویهی دامداریهای صنعتی و چرای بیش از حد دامها در مراتع و اراضی، به نحوی خارج از توان و ظرفیت اراضی موجود، از مهمترین عوامل کاهش تنوع زیستی در ایران و جهان هستند.
کاهش تنوع زیستی در کشورما مربوط به دهههای گذشته است که بروز برخی عوامل توسط انسانها موجب دامن زدن به این معضل زیست محیطی شده است.