تکمیل موزه منطقه‌ای غرب کشور نیاز اصلی میراث فرهنگی استان
مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان همدان گفت: ۱۵ سال از کلنگ‌زنی موزه منطقه‌ای غرب کشور در همدان می‌گذرد، اما هنوز به طور کامل آماده بهره برداری نشده است.
علی مالمیر گفت: این طرح در سال ۱۳۸۵ آغاز شد، اما از همان ابتدا با اعتراض فعالان مدنی همراه شد. در آغاز موضوع مکان یابی اشتباه موزه که در عرصه تپه تاریخی هگمتانه واقع شده بود، موجب اعتراض آنان شد، اما پس از خاکبرداری، صخره برداری و تخریب بخشی از تپه تاریخی هگمتانه و هزینه میلیارد‌ها تومان اعتبار، این بار موضوع ارتفاع ۷ طبقه این موزه با اعتراض فعالان مدنی مواجه شد.
او در ادامه گفت: حضور اسدالله بیات، علیرضا ایزدی و ریحان سروش مقدم در مسند میراث فرهنگی استان در اداور گذشته نیز نتوانست این موضوع رابه سرانجام برساند و به عنوان یک طرح مخرب و ناقص سال‌ها در بین تپه هگمتانه و بازار تاریخی همدان خودنمایی می‌کرد.
با آمدن مدیر میراث فرهنگی وقت و تلاش همکاران این اداره این طرح بار دیگر جان گرفت و با درخواست فعالان مدنی و موافقت دکتر محمدرضا کارگر مدیرکل وقت موزه‌های سازمان میراث فرهنگی با تعدیل ارتفاع موزه از هفت طبقه به سه طبقه طرح از سر گرفته شد. این طرح در طول ۴ سال گذشته پیشرفت‌های خوبی داشته، اما کافی نبوده است.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان، مخزن این موزه تا دو ماه آینده و نمایشگاه اصلی موزه تا دو سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.
او گفت: همدان با دارا بودن ده‌ها هزار شی تاریخی نیاز مبرم به یک موزه استاندارد دارد.
مالمیر می‌گوید: این روز‌ها شرایط نگهداری آثار به خصوص سنگ‌های موزه هگمتانه موضوع بحث رسانه‌هاست واز سوی دیگر همدان به عنوان کریدور قاچاق اشیای تاریخی شناخته شده و اشیا بسیاری از سوی نهاد‌های امنیتی و پلیسی از قاچاقچیان کشف و ضبط شده و در اختیار میراث قرار می‌گیرد.
او در ادامه گفت: همچنین مطرح شدن ثبت جهانی هگمتانه نیز این نیاز را دو چندان می‌کند.
مالمیر در خصوص سرنوشت موزه هگمتانه به کجا خواهد رسید و چرا با گذشت ۱۵ سال هنوز به بهره برداری نرسیده است، می‌گوید: یکی از طرح‌هایی که از اواسط دهه ۸۰ شروع شده و از مهمترین طرح‌های فرهنگی کشور محسوب می‌شود همین مخزن امن و موزه منطقه‌ای غرب کشور است که دردل هگمتانه جانمایی شده بود.
او گفت: کار از اواسط دهه ۸۰ شروع شده بود، اما به دلایل اختلاف نظر‌هایی که وجود داشت سال‌ها بلاتکلیف رها شده بود و کار از پیشرفت قابل توجهی برخوردار نبود، اما با توجه به اینکه استان همدان نیاز به مخزن امن و استانداردی برای نگهداری اشیا دارد و این مساله بسیار ضروری بود، تصمیم به ساخت این موزه و مخزن گرفته شد، اما طرح تا ۴ سال پیش مسکوت مانده بود.
به گفته مدیر کل میراث فرهنگی؛ در ۴ سال گذشته طرح با پیگیری‌هایی که از دفتر امور موزه‌ها داشتیم این طرح تعیین تکلیف شد و با سفر مدیرکل وقت موزه‌ها به استان و تغییر در طرح و تعدیل ارتفاع موزه بار دیگر با تزریق اعتبارات ساخت مخزن و موزه منطقه‌ای غرب کشور آغاز شد و در طول چهار سال گذشته با پیشرفت‌های خوبی همراه بوده است.
او درباره اینکه روند ساخت این مخزن و موزه امروز چگونه است، گفت:همانطور که گفتم با تزریق مناسب اعتبارات در سال‌های گذشته این طرح از طرح‌های پیشتاز کشور محسوب می‌شود و خوشبختانه ساختمان مخزن تکمیل شده و ساختمان کامل و موزه نیز ۶۰ درصد رشد و پیشرفت فیزیکی دارد و تا دو سال آینده تکمیل خواهد شد.
مالمیر گفت:همدان گنجینه بزرگی دارد و به لحاظ کشف اشیا تاریخی بسیار خبرهای خوبی می‌شنویم به طور مثال اوائل دهه ۹٠حدود ۸ هزار تاریخی از سوی نهاد‌های امنیتی از قاچاقچیان اشیاء تاریخی کشف و ضبط شده و در اختیار اداره کل میراث فرهنگی استان قرار می‌گیرد امروز نیاز به بهره برداری از مخزن امن بیش از گذشته احساس می‌شود.
در اینگه چه زمانی این مخزن آماده انتقال اشیا خواهد بود، گفت: ورودی مخزن بخشی از طرح موزه منطقه‌ای است و باید مسیر دسترسی مخزن، همزمان با ساخت موزه آماده شود و خوشبختانه این مسیر در حال آماده سازی است و تا دو ماه آینده امکان رفت و آمد و انتقال اشیا به مخزن امن که با استاندارد‌های بین‌المللی هم همخوان است، فراهم خواهد شد.
بسیاری از کارشناسان، همدان را کریدور قاچاق اشیای تاریخی در غرب کشور می‌دانند و مدام در خبر‌ها نیز از کشف اشیای تاریخی گفته می‌شود، امروز شرایط چطوری است؟
او در این خصوص گفت: اشیا موزه‌ای چند بخش دارد؛ بخشی از این اشیا از کاوش‌های باستان شناسان با مجوز پژوهشگاه باستان شناسی به دست می‌آید که دارای شناسنامه و گزارش باستان شناسان است و بخش دیگر از اشیا، اشیا اصیلی است که از حفاران غیرمجاز و قاچاقچیان در دستگیری‌ها و توقیف‌ها اتفاق می‌افتد همچنین بخشی از اشیا نیز بدل هستند که باز هم از قاچاقچیان و حفاران به دست می‌آید که بخشی قابل حفاظت و با ارزش است و بخش دیگر با تشریفات خاص معدوم شده و از بین می‌رود. این روند و کشف اشیا همواره ادامه داشته و و همواره خواهد داشت و یگان حفاظت میراث فرهنگی و نهاد‌های قضایی و امنیتی همکاری بسیار خوبی با ما داشته و دارند و ورودی اشیا موزه‌ای ما همچنان فعال است.
او می‌گوید: دسته بندی اشیا موزه‌ای موضوع بسیار پیچیده است خوشبختانه ما مخزن بسیار خوبی داریم و با اضافه شدن تکمیل شدن مخزن امن جدید در موزه منطقه‌ای بسیاری از مشکلات ما حل خواهد شد و از بعد امنیتی هم کمترین خطا‌ها اتفاق خواهد افتاد و پیش بینی‌های لازم در این مخزن اند و موزه لحاظ شده است، اما گاهی اتفاقاتی می‌افتد که ناگزیر است به طور مثال در پاییز سال گذشته غفلتی از سوی همکاران در حین پلمب اتفاق افتاده بود که متاسفانه یکی از کارکنان اداره اشیا بدلی را جابجا کرده بود که از حفاری‌های غیر مجاز به دست آمده بود. خوشبختانه با هوشیاری یگان حفاظت و همکاران حراست این فرد خاطی دستگیر و به مقامات قضایی تحویل داده شد و اشیاء خوشبختانه خارج نشده بود، اما با این حال بدون هیچگونه چشم پوشی این پرونده در حال پیگیری است و با همکاری مقامات قضایی و امنیتی مدیریت شده است. اما برخورداری از موزه منطقه‌ای و مخزن آن از این حوادث جلوگیری خواهد کرد.
او علت تاخیر انتشار خبر دستگیری فرد خاطی و سارق را اینگونه می‌گوید:چنین پرونده‌هایی از حساسیت‌هایی برخوردار است و بدون نظر نهاد‌های امنیتی و قضایی و پلیسی نمی‌توان چنین خبری را منتشر کرد. به دلیل اینکه این احتمال وجود دارد که فرد خاطی همدست یا همدستانی داشته باشد یا اینکه برای سرقت برنامه یا طراحی خاصی انجام داده باشد بنابراین برای اطمینان از چنین مباحثی تا پیگیری دقیق و تکمیل شدن پرونده انتشار آن درست نبود. بررسی چنین پرونده‌ای با حساسیت و دقت نظر خاصی باید انجام می‌پذیرفت و خوشبختانه متوجه شدیم که هیچ شی تاریخی خارج نشده و اشیا بدلی جابه جاشده نیز به محل اصلی خود بازگشته است به همین دلیل این روز‌ها این خبر را اعلام کردیم، اما همچنان این پرونده در حال پیگرد و پیگیری است و فرد خاطی در اختیار مقامات قضایی است.
