ماه مبارک رمضان به راستی ماه مهمانی خدا و ضیافت الله است.پیامبر و ائمه «علیهم‌السلام» برای ورود به این ماه یک سری دستورالعمل ذکر کرده‌اند. دستوراتی که قلب و جان انسان را آماده این ماه می کند و به او امکان بهره اکثر از این ماه خدا می‌دهد. ماهی که بهار قرآن هست و قرآن در آن نازل شده، ماهی که بر تمام ماه‌ها فضیلت و برتری دارد و ماهی که خداوند در آن ماه افراد زیادی را از آتش جهنم نجات می‌دهد. به همین منظور با حجت الاسلام محمد علی حسینی به گفتگو پرداختیم.  

دستور العملی برای بهره مندی بیشتر از ماه شعبان بفرمایید.

آن قدر کسب آمادگی برای ورود به ماه رمضان اهمیت دارد که دستورالعمل‌های خاصی برای روز‌های آخر ماه شعبان ذکر شده و ائمه به این موضوع دقت بسیار ویژه‌ای داشته‌اند. اباصلت میگوید در آخرین جمعه از ماه شعبان خدمت امام رضا «علیه السلام» رسیدم و حضرت به من فرمود:‌ای اباصلت اکثر ماه شعبان قبل و این آخرین جمعه ماه هست. پس در روز‌های باقی مانده به جبران کم‌کاری‌هایت بپرداز. به آنچه وظیفه توست عمل کن و از کار‌هایی که به تو مربوط نیست؛ دوری نما. چندان اهل دعا، استغفار و قرآن باش و به درگاه الهی از گناهانت توبه کن که ماه خدا به سویت می‌آید.

در ادامه حضرت خواسته‌اند که اباصلت به ادای امانت‌ها، پاک کردن قلب از کینه‌ها، جدا شدن از گناهان، کسب تقوای الهی و توکل بر او بپردازد.

در انتها امام هشتم ذکری را به اباصلت آموزش دادند که جان را از آلایش‌ها پاک کند. حضرت فرمودند: در باقی مانده این ماه، چندان بگو: اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ‏ لَنَا فِیمَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ- فَاغْفِرْ لَنَا فِیمَا بَقِی‏ مِنْه‏؛ یعنی: خداوندا اگر مرا در روز‌های قبل ماه شعبان نیامرزیده‌ای در این روز‌های باقی مانده ببخش.» به هر حال جهان با همۀ رنگ‌های فریبنده‌اش، ما را به غفلت انداخته و رنگ و بوی الهی را از ما گرفته هست. باید قبل از ورود به مهمانی خدا، آن رنگ الهی را بازیابی کنیم و آمادگی لازم را برای شرکت در این ماه بزرگ به دست آوریم.

دلی که مملو از کینه باشد؛ زبانی همراه با غیبت را به دنبال خواهد داشت و فردی که در ماه رمضان به گناه بیفتد و تقوا را رعایت نکند؛ کجا شرط مهمانی را ادا کرده هست؟! برای آنکه ما در ماه رمضان تجربه یک ماه صافی و صفا را داشته باشیم باید از روز‌هایی قبل از شروع این ماه بزرگ، خود را آماده کنیم و این دستورات امام رضا «علیه السلام» برای این موضوع هست.

از دیگر اعمال موکد در این ماه چیست؟

از دیگر اعمال موکد برای بهره مندی از برکات ماه شعبان المعظم «دادن صدقه» است؛ با عنایت به درگیر شدن مناطقی از کشور به سیل در روز‌های آغازین سال و تخریب شدید خانه و زندگی مردم درخواست می‌شود در این ماه ایثار و انفاق مالی و جانی بسیار مدنظر باشد، چراکه اکنون جای ایثار، انفاق و فداکاری است حتی اگر به خودمان سخت آید تا این ایام بلا بگذرد و سیل را با انفاق و مهر در حق یکدیگر فرو بنشانیم. باید توجه داشت بهترین فرصت برای جلب رحمت و لطف الهی، کمک به نیازمندان است. از دیگر راه‌های بهره مندی از فضایل شعبان المعظم، «استغفار» است هم با طلب مغفرت برای گناهان و هم زمینه سازی برای تشرف به ضیافت الله؛ کسی که با آمادگی به ماه مبارک رمضان وارد شود، بهره بیشتری از آن می‌برد.

برای سه روز پایانی این ماه چه اعمالی سفارش شده است؟

در حدیثی دیگر امام صادق «علیه السلام» راهکار الهی بخصوصی را برای کسب آمادگی ورود به ماه رمضان بیان داشتند. راهکاری که برای سه روز پایانی ماه شعبان هست و ثواب بسیار زیادی دارد. حضرت فرمودند: «مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ مِنْ آخِرِ شَعْبَانَ‏ وَ وَصَلَهَا بِشَهْرِ رَمَضَانَ کَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْن‏؛ هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بدارد و آن را به ماه رمضان وصل کند؛ خداوند برایش ثواب دو ماه روزه‌داری را می‌نویسد.»

در این حدیث امام ششم ما شیعیان، سه روز روزه گرفتن قبل از ماه رمضان را برابر یک ماه ثواب روزه‌داری ذکر کرده‌اند. سه روزی که میتواند به نیت قضا باشد یا به نیت روزه مستحب. این روزه‌ها انسان را در حال و هوای ماه مبارک قرار می‌دهد و باعث می‌شود انسان با یک شوق و شعف وارد ماه رمضان شود. از این روست که کلاً برای روزه در ماه شعبان پیشنهاد‌های زیادی شده و سیره پیامبر اکرم «صلی‌الله‌علیه‌وآله» بوده هست.

بهره‌مندی از نعمت‌های ماه رمضان نیازمند آمادگی و ظرفیت هست. هر اندازه که این ظرفیت انسان بالاتر و اکثر باشد؛ فرد بهره بیشتری را خواهد برد و از سفره الهی بهرمندتر می‌شود.  از این روست که دستورات مهمی برای روز‌های آخر ماه شعبان ذکر شده، روز‌هایی که نقش مهمی در بالا رفتن ظرفیت ما دارند و آخرین مهلت ممکن نیز به حساب می‌آیند. به وسیله این بالا رفتن ظرفیت‌هاست که بهره بیشتری از مهمانی خدا نصیب انسان می‌شود و قلب صفای لازم را برای ورود به ماه رمضان پیدا می کند.