باشگاه خبرنگاران جوان - بومگردی در آذربایجان شرقی به دلیل طبیعت و معماری ویژه این خطه در سال‌های گذشته روند رو به رشدی داشته، به گونه‌ای که تعداد اقامتگاه‌های بومگردی این خطه از سه چهار مورد در چهار سال پیش به ۲۴۰ واحد در زمان حاضر رسیده است.

تامل در این رقم نشان می‌دهد که اقبال صنعت گردشگری به ظرفیت‌های بومگردی آذربایجان شرقی به دلیل ویژگی‌های اقلیمی، داشتن هر چهار فصل به طور همزمان، و شاخص‌های خاص فرهنگی و اجتماعی آن روندی رو به رشدی را طی می‌کند.

البته فعالان این حوزه به دلیل نوپایی آن با مشکلاتی از قبیل سودده نبودن واحد‌ها یا سوددهی ناچیز آن‌ها در مقطع فعلی، ناهمخوانی قوانین و مقررات مربوط به آن‌ها با واقعیات بیرونی و کمبود نقدینگی و منابع مالی برای توسعه فعالیت‌ها نیز مواجه است که امید می‌رود با گذشت زمان برطرف شوند.

۶۰ درصد اقامتگاه‌های بومگردی آذربایجان‌شرقی فعال است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی می گوید در حال حاضر ۶۰ درصد اقامتگاه‌های بومگردی این استان فعال است و مجموع واحد‌های مجوزدار بوم گردی در آذربایجان شرقی ۲۴۰ مورد اعلام شده است ولی  متاسفانه به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری از سفر‌های گردشگری به استان، تعداد زیادی از این واحد‌ها به حالت تعطیل و نیمه تعطیل درآمده اند.

احمد حمزه زاده می گوید هرچند کمبود مشتری یکی از دلایلی اصلی و عمده غیرفعال شدن واحد‌های بوم گردی آذربایجان شرقی است، اما در پاره‌ای از موارد نیز اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به دلیل جلوگیری از گسترش کرونا و در راستای عمل به شیوه نامه های بهداشتی مانع از فعالیت آن‌ها شده است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد از نوروز امسال روند حضور گردشگران در استان‌های مختلف به خصوص آذربایجان شرقی و متعاقب آن در فصل تابستان ۱۴۰۱ روند افزایشی به خود گرفته است و آماده سازی‌ها باید از هم اکنون در سطح استان شروع شود.

 آذربایجان شرقی به عنوان یکی از استان‌های پیشقراول در توسعه صنعت گردشگری بومگردی است و با توجه به توسعه این حوزه طی سال‌های اخیر و با بازگشت شرایط عادی در صنعت گردشگری این واحد‌ها شاهد درآمدزایی خواهند بود.

بیشترین تعداد واحد‌های بومگردی در آذربایجان شرقی  متعلق به شهرستان‌های اسکو (روستای گردشگری کندوان)، خداآفرین، کلیبر و ورزقان و مراغه اعلام شده است.

به گفته حمزه زاده استانداردسازی هتل‌ها و اماکن اقامتی را از جمله طرح‌های مهم میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی برای پیک مسافرت‌ها با آغاز سال جدید است و این طرح از هفته‌ها قبل شروع شده و ارزیابی‌های اولیه نشان می‌دهد که بیشتر این اماکن از سطح مناسب برخوردار بوده و بالاترین سطح رعایت پروتکل‌های بهداشتی را دارا هستند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی می گوید افزایش کیفیت خدمات گردشگری روستایی با استانداردسازی مورد تاکید قرار دارد و به دنبال بازدید از محل اقامتگاه‌ها و دیدار با مالکان بوم‌گردی استان، توانمندی‌های واحد‌های اقامتی با محوریت افزایش کیفیت خدمات بر اساس استاندارد‌های ابلاغی وزارتخانه متبوع و همچنین لزوم بازاریابی و تبلیغات در این اماکن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

روستای ملی «کندوان» در شهرستان اسکو یکی از مقاصد اصلی گردشگری کشور است و همه ساله پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بیشماری است، لذا تقویت زیرساخت‌های گردشگری و توانمندسازی واحد‌های بومگردی آن در دستور کار قرار دارد.

توسعه بوم گردی اولویت آذربایجان شرقی در حوزه گردشگری است

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی می گوید یکی از سیاست‌های این اداره کل در راستای تجلی چهره‌ای متفاوت از آذربایجان شرقی برای گردشگران، توسعه گردشگری روستایی و بوم‌گردی است که یکی از مهم‌ترین اهدافی که در دستور کار این اداره کل قرار گرفته، تلاش در راستای توزیع متناسب سفر در اقصی نقاط استان با تکیه بر ظرفیت بالای بوم گردی و طبیعت گردی است که به همین منظور ۵۶ روستای هدف و ۲۰۰ مسیر گردشگری در سطح استان معرفی شده است.

بایرام زاده می گوید باید از ظرفیت گردشگری روستایی و عشایری در توسعه اقامتگاه‌های طبیعت گردی و بوم گردی استفاده شود و در این راستا با بهره گیری از ظرفیت‌های ۵۶ روستای هدف گردشگری، ۲۳۲ اقامتگاه بوم‌گردی در سطح استان مشغول به فعالیت هستند که پس از شکست ویروس کرونا میزبان گردشگران خواهند بود.

بر اساس آمارها و با توجه به مسیر‌های گردشگری معرفی شده، از میان ۲۳۲ اقامتگاه فعال بوم‌گردی بیشترین میزان پراکندگی این واحد‌ها به ترتیب در شهرستان‌های کلیبر با ۸۶ مورد، اسکو ۳۴، خداآفرین ۲۶ و مراغه با ۱۸ مورد است.

فعالان بومگردی با مشکلات متعددی دست به گریبان هستند

یک فعال حوزه بومگردی آذربایجان شرقی نیز با اشاره به گرفتاری این بخش گردشگرپذیر در چنبره مشکلات متعدد به دلیل نوپا بودن آن  می گوید صنعت بومگردی علاوه بر کرونا، با مشکلاتی در تعریف آن و اعمال استاندارد‌های مورد نظر بر آن دست به گریبان است؛ واقعیت این است که استاندارد‌های درخواستی از اقامتگاه‌های بومگردی در خود هتل‌های پنج ستاره نیز دست نیافتنی است؛ البته این مشکل کشوری است.

جواد طاهری اصل می گوید به عنوان نمونه گفته می‌شود آتش نشانی مرکز باید به اقامتگاه‌های بومگردی تاییدیه بدهد، در حالی که اعمال این استاندارد در یک خانه روستایی ناممکن است، زیرا خانه روستایی به دلیل معماری چوبی و خشت و گلی آن برای بومگردی مناسب است.

به گفته طاهری اصل در بحث استاندارد‌های بهداشتی نیز همین موضوع صدق می‌کند؛ هر چند اصل رعایت همه جانبه و دقیق بهداشت در یک اقامتگاه بومگردی غیرقابل اغماض است، اما اگر قرار باشد مثل یک اقامتگاه یا مرکز رفاهی شهری از پایین تا بالا کاشی شود، موضوعیت خود برای بومگردی را از دست می‌دهد.

این فعال حوزه بومگردی آذربایجان شرقی می گوید درجه بندی  یکی دیگر از چالش‌های این حوزه است و تنها اعزام کارشناس برای درجه بندی یک اقامتگاه بومگردی بیش از ۲ میلیون تومان هزینه دارد که فعالان این بخش در این شرایط اقتصادی و همه‌گیری کرونا از عهده تأمین آن برنمی آیند.

به گفته طاهری اصل با توجه به رکود ناشی از کرونا، فعالان این حوزه در بازپرداخت اقساط بانکی خود نیز با مشکلات اساسی دست به گریبان هستند؛ در حالی که بر اساس قانون به دلیل شرایط کرونایی باید وام‌ها استمهال شود، اما بانک‌های عامل حتی جریمه دیرکرد یکروزه را نیز دریافت می‌کنند. تعیین نرخ اقامت در واحد‌های بومگردی نیز با واقعیات جامعه همخوانی ندارد و بسیار پایین‌تر است.

این فعال حوزه بومگردی آذربایجان شرقی می گوید ثبت نام فعالان این حوزه در سامانه دانا مستلزم وارد باطل کردن تمبر مالیاتی است، در حالی که این واحد‌های نوپا هنوز به مرحله سوددهی نرسیده اند که بخواهند مالیات نیز پرداخت کنند؛ به عنوان نمونه من خودم با توجه به اینکه زمین مال خودمان بود، با دلار ۳۵۰۰ تومانی ۵۰۰ میلیون تومان برای احداث اقامتگاه بومگردی هزینه کرده ام.

به گفته طاهری اصل انتظار استخدام در اقامتگاه‌های بوم‌گردی را نیز به دلیل سود ده نبودن آن‌ها غیرمنطقی  است و  همه کار‌های من با موافقت اصولی انجام شده، اما حالا می‌گویند، چون تو کارمندی باید یک نفر مدیر برای اقامتگاه استخدام‌کنی؛ مگر من چقدر درآمد دارم؛ وقتی من موافقت اصولی برای احداث اقامتگاه می‌گرفتم، می‌دانستند که من کارمندم. اگر منع قانونی داشت نباید موافقت اصولی می‌دادند. همه می‌دانند که قانون عطف به ماسبق نمی‌شود.

سرمایه گذاری ۶۰ میلیارد تومانی در حوزه بومگردی آذربایجان شرقی

در یک جمله‌ی ساده و تعریف واضح، بوم گردی یعنی آشنایی با زیست و بوم سنتی و دست نخورده روستایی و عشایری و به تبع این تعریف اقامت گاه بوم گردی یعنی تجربه سکونت در یک محیطی بومی.

سیدرحیم حسینی می گوید خوشبختانه استان ما از پیشگامان صنعت بوم گردی کشور بوده و در سال‌های اخیر نیز این زیربخش گردشگری رونق چشم گیری داشته است؛ هرچند اپیدمی کرونا تاثیر عمیق منفی روی این صنعت هم، چون سایر رشته‌های صنعت گردش گری کشور گذاشته است.

در حال حاضر ۱۰ درصد اقامتگاه‌های بومگردی در استان غیرفعال است، ضمن اینکه بالای ۶۰ درصد این واحد‌ها در شهرستان کلیبر و مابقی به ترتیب در کندوان و اسکو، ورزقان، مراغه و خداآفرین و سایر شهرستان‌ها فعالیت دارند.

میزان سرمایه گذاری انجام شده در حوزه‌ی بومگردی آذربایجان شرقی با لحاظ مجتمع‌های درحال احداث را بالای ۶۰ میلیارد تومان با ظرفیت اشتغال زایی حداقل ۶۰۰ نفر در سطح استان اعلام شده است.

به گفته رییس انجمن بومگردی آذربایجان شرقی  جایگاه استان ما در حوزه بومگردی در سطح کشور خوب است،اما متاسفانه فعالان این حوزه انگیزه و اشتیاق زیادی برای ارتقای شاخص‌های آن با احیای سنت‌های بومی و محلی ندارند؛ به عنوان مثال در کرمان، شیراز، یزد و خیلی از استان‌های دیگر از فرهنگ و آداب و سنن محلی به عنوان بهترین پتانسیل و جاذبه در این حوزه استفاده شده است که امیدواریم این مهم در دستور کار و اولویت شغلی همکاران عزیز و اداره کل محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قرار گیرد.

به گفته حسینی آذربایجان شرقی در مقایسه با سایر استان‌ها از تنوع آداب و سنن بیشتری برخوردار است، اما متاسفانه نه خود اهالی و مدعیان بوم و فرهنگ و نه تشکل‌های مردم نهاد و نه سازمان‌ها و نهاد‌های فرهنگی ذیصلاح هیچ کدام در ثبت کردن آن‌ها همت به خرج نداده اند.

رییس انجمن بومگردی آذربایجان شرقی می گوید به زبان ساده ما در بومگردی گنجینه گران بهایی را که با دست خود از دست داده ایم، اکنون در کوران زندگی در حالی که مردم از ظاهر تمدن خسته شده اند، با شمع و فانوس دنبال پیدا کردن آن هستیم و این می‌تواند جایگاه آذربایجان شرقی را در حوزه بوم گردی امروزه در صدر به نمایش بگذارد.

 امروزه هر صنعتی به نسبت حوزه فعالیت خود از یک مجموعه‌ای مشکلات رنج می‌برد و حوزه بومگردی نیز که از شاخه‌های صنعت گردشگری به عنوان پاک‌ترین صنعت دنیا محسوب می‌شود، با توجه به وجود ناهماهنگی‌های بین بخشی در برخی ادارات و از طرفی نوپا بودن این صنعت، دارای مشکلاتی در پیمودن راه خود می‌باشد.

از جمله مشکلات فعالان حوزه بومگردی بحث تسهیلات و یا استمهال اقساط برخی از همکاران در این وضعیت کرونایی به رغم تاکید جدی و بخشنامه‌های موجود بانک مرکزی و مصوبات ستاد کروناست؛ در بخش صدور و تمدید مجوز‌ها و پروانه‌های بهره برداری این اقامت گاه‌ها نیز عزیزان همکار ما واقعا به دلیل پاره‌ای از ضوابط دست و پاگیر واقعا در منجلاب گرفتاری‌ها گرفتار شده اند.

سخن آخر به عنوان مسئول اقامتگاه‌های بومگردی استان و عضو جامعه اقامت گاه‌های بومگردی کشور و نیز فعال این این حوزه، از علاقمندان اسکان و اقامت در چنین مراکز اقامتی عاجزانه می‌خواهم به فرهنگ و آداب محلی روستائیان احترام بگذارند و در رعایت حال آن‌ها و رونق این صنعت، گامی هر چند کوچک برداشته و در این امر خطیر سهیم و شریک باشند.

منبع ایرنا

انتهای پیام/پ