باشگاه خبرنگاران جوان مشهد -  برجسته‌ترین ظرفیت مذهبی و فرهنگی مشهد، وجود امام رضا (ع) است و حدود ۴۰۰ میلیون شیعه اعتقاد دارند باید به زیارت امام رضا (ع) بیایند. حالا اگر بیمار هم باشند، در کنار شفای معنوی، از ظرفیت درمانی این شهر هم استفاده می‌کنند.

از طرفی چنین کلان‌شهری بیشترین جاذبه گردشگری، تاریخی، تفریحی، ورزشی و فرهنگی را هم دارد. کدام شهر مذهبی به زیبایی و توسعه‌یافتگی مشهد است که از امکانات وسیع هم برخوردار باشد؟ تاکنون از ۸۹ کشور جهان به‌منظور دریافت خدمات درمانی به مشهد آمده‌اند.

کشور‌هایی که مسافران آن‌ها بیشترین مراجعه برای گردشگری سلامت را به مشهد داشته‌اند، به‌ترتیب عراق، افغانستان، ترکمنستان، کویت، بحرین، پاکستان، عربستان، تاجیکستان و عمان هستند.

تا پیش از بروز بحران کرونا در جهان، بیشترین گردشگر سلامت در مشهد مربوط به سال ۱۳۹۸ بوده است؛ یعنی همین ۲ سال پیش. این موضوع از توجه مسئولان امر به اهمیت گردشگری سلامت خبر می‌دهد.

اکنون بسیاری از درمان‌هایی که در مشهد برای بیماران خارجی انجام می‌شود، در کشور‌های هدف وجود ندارد. مثل اینکه بیماران خارجی که در مشهد و شیراز پیوند کبد انجام می‌دهند، بیشتر عمانی هستند.

بیشتر بخوانید

• گسترش همکاری‌های مشترک مشهد و عراق در حوزه گردشگری سلامت

رئیس یکی از دانشگاه‌های عمان می‌گوید اگر پرواز مسقط-مشهد راه‌اندازی شود، در هفته ۱۵۰ بیمار به مشهد می‌فرستیم. این گفته حاکی از ظرفیت‌های پزشکی موجود در مشهد است که اگر کسی فارغ از زیارت، فقط هدف درمان داشته باشد، می‌تواند به مشهد بیاید.

در مصاحبه پیش‌رو با داوود خوش‌شکن مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد که دکترای اقتصاد سلامت دارد، به گفتگو نشسته‌ایم و از درمان زائران خارجی در شاخه‌های تخصصی پرشمار پزشکی تا ضربه‌ای که از معرفی‌نکردن مسیر‌های قانونی در گردشگری سلامت می‌خوریم، گفته‌ایم.

او می‌گوید: در این بخش متولی صدور و تمدید مجوز برای همه مراکز درمانی‌ای هستند که قصد دارند به بیماران خارجی خدمت بدهند. نظارت بر شرکت‌های گردشگری سلامت که درواقع متولیان جابه‌جایی بیماران خارجی هستند، از دیگر وظایف آن‌هاست.

دستاورد‌های گردشگری سلامت بعد از انقلاب

مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزه‌های مختلف ازجمله بهداشت و سلامت، پیشرفت‌های فراوانی حاصل شده است. افزایش تعداد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، کاهش مرگ‌ومیر کودکان کمتر از یک‌سال و کاهش مرگ‌ومیر مادران، رشد تعداد پزشکان و متخصصان حوزه سلامت و رشد دانشگاه‌های علوم‌پزشکی، ارتقای تجهیزات پزشکی و درمانی بخشی از دستاورد‌های انقلاب اسلامی در حوزه پزشکی و بهداشت است. ازجمله دستاورد‌های دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد در این سال‌ها چه بوده است؟

در این بازه زمانی به‌ویژه در ۱۰ سال گذشته دانشگاه مشهد هم در منابع انسانی و هم در تجهیزات و از همه مهم‌تر در بخش هتلینگ پیشرفت محسوسی داشته است.

در بخش نیروی انسانی، پزشکان مجرب و مشهوری داریم. پزشکان و جراحان ما در تخصص‌های قلب، چشم، زنان و... درجه‌یک هستند و نه تنها در ایران، که در منطقه نمونه‌اند. دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد ۱۰۰۰ عضو هیئت‌علمی دارد که از این تعداد ۲۰ نفرشان جزو یک‌درصد دانشمندان پراستناد جهان هستند.

به گفته خوش شکن یعنی این افراد جزو ۱۰۰ نفر اول جهان در رشته تخصصی‌شان هستند که در مقالات علمی‌پژوهشی از نتایج تحقیقات آن‌ها استفاده می‌شود.

به این ترتیب دانشگاه مشهد دومین دانشگاه در برخورداری از دانشمندان پراستناد است و این ظرفیت درخور اعتنایی در بخش نیروی انسانی موجود است. از سویی تجهیزات پزشکی مثل دستگاه آنژیوگرافی سه‌بعدی، دستگاه‌های ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن سه‌بعدی، تجهیزات جراحی مغز و اعصاب که دانشگاه مشهد دارد، در کشور نمونه است.

کامل‌ترین مراکز درمانی تخصصی مثل مرکز ناباروری را در این شهر داریم که شهروندان بسیاری از آن بی‌اطلاع هستند.

او گفت: همچنین مجهزترین و زیباترین بیمارستان‌های دولتی را دانشگاه علوم‌پزشکی در مشهد ساخته است؛ بیمارستان‌های اکبر، ولایت و شهیدهاشمی‌نژاد که واقعا سطح رفاه بیماران در این مراکز مشابه هتل‌هاست. اتاق‌ها بر مبنای اصول روان‌شناسی رنگ‌آمیزی شده و دارای تلویزیون و یخچال است و به‌طور کلی رفاهی که بیمار از یک بیمارستان درجه‌یک انتظار دارد، برایش فراهم شده است.

تقویت گردشگری سلامت؛ تبلیغ آرمان‌های انقلاب

او گفت: اما درباره تقویت گردشگری سلامت می‌گویم توسعه مشهدالرضا (ع) باید بر مبنای جذب گردشگر و به‌ویژه گردشگر سلامت باشد. البته رفتار مناسب و در شأن مجاوران امام هشتم (ع) نیز مهم است. زیرا بهترین شیوه برای صدور انقلاب و آرمان‌هایمان رفتارمان است.

مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد گفت: ما در جمهوری اسلامی ایران بر این باور هستیم که اسلام و شیعه بهترین دین و مذهب است؛ بنابراین وظیفه داریم با همین تعداد گردشگر سلامت که در سال به مشهد می‌آیند، درست رفتار کنیم. گردشگری سلامت ابزار قدرتمندی برای انتقال مفاهیم دینی و صدور انقلاب است، به‌قید اینکه زائران خارجی را تکریم کنیم و تمدن اصیل ایرانی‌مان را به آن‌ها نشان بدهیم.

با وجود اینکه بنیه علمی و زیرساخت‌های لازم را داریم، متأسفانه آمادگی کامل برای اجرای مدل‌های گردشگری سلامت را نداریم. افراد غیرحرفه‌ای از راه‌های مختلف به این صنعت نفوذ کرده‌اند. دلال‌ها که از فرودگاه، هتل و بیمارستان گردشگران را می‌قاپند، کار را خراب کرده‌اند.

خوش شکن گفت: این افراد فقط برای منفعت شخصی، بیمار را از دم در اتاق عمل در یک بیمارستان منصرف می‌کنند و به بیمارستان دیگری می‌برند. حتی دورتر از ایران، دلال‌ها از کشور مبدأ همراه مسافر هستند.

به‌همین دلیل است که بیمار افغانستانی از درمانش در هندوستان راضی است و مراحل کارش را شسته‌ورفته می‌داند، اما می‌گوید در ایران اذیت می‌شویم. هرچند اگر آن بیمار در یک درمانگاه «آی‌پی‌دی»‌دار خدمت می‌گرفت، از درمانش ناراضی نبود. ارائه چند تعرفه برای یک خدمت در مراکز درمانی دولتی، غیرقانونی و ناممکن است، اما وجود دلال‌ها و بی‌اخلاقی‌هایی که می‌شود نیز انکارشدنی نیست.

به گفته مدیر گردشگری سلامت دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد فعالیت فراگیر واسطه‌ها و رابط‌ها به‌صورت غیرساختاری و غیرقانونی بیش از ۸۰ درصد گردشگری سلامت استان را اشغال کرده است. در وضعیت سالم و استاندارد مراکز «آی‌پی‌دی»‌دار و شرکت‌های گردشگری سلامت باید با هم کار کنند، اما واسطه‌هایی هستند که نه در شرکت‌ها هستند و نه با مراکز «آی‌پی‌دی»‌دار کار می‌کنند، بلکه با مراکزی کار می‌کنند که به‌ازای معرفی و پذیرش بیمار، سهم مالی دریافت می‌کنند. یعنی سهمی از بیمار و سهمی هم از مراکز درمانی غیرمجاز. مثلا درمانگاهی که زمینه فعالیت پوست و مو ندارد، برای بیماران خارجی کاشت مو انجام می‌دهد و به این ترتیب سهم بیشتری نصیبشان می‌شود.

راه‌حل ما برای شناسایی فضای مجازی غالب در کشور‌های هدف است و این کار را شروع کرده‌ایم. بررسی می‌کنیم مردم عراق و افغانستان که به نشانی اینترنتی مراکز درمانی ایران دسترسی ندارند و از طریق فضای مجازی آگاهی کسب می‌کنند، بیشتر از کدام برنامه‌های کاربردی استفاده می‌کنند.

او گفت: در مراجعه‌های حضوری و پرسش از پزشکان و بیماران عراقی و بررسی‌های میدانی به این نتیجه رسیدیم که بیش از ۷۰ درصد مردم عراق در فیس‌بوک فعال هستند و بیشتر افغانستانی‌ها از طریق توییتر و فیس‌بوک جست‌وجو می‌کنند. این تحقیق برای دیگر کشور‌هایی که از آنجا گردشگر سلامت داریم، در حال انجام است.

در کنار این‌ها، نماهنگ‌های ۵ و ۱۰ دقیقه‌ای بیمارستان‌ها به زبان رسمی کشور‌های هدف ساخته شده است و آن‌ها را از طریق سازمان‌های قانونی مثل حج‌و‌زیارت، هلال‌احمر و... به رابط‌هایمان در این کشور‌ها می‌دهیم تا در رسانه‌های عمومی و شبکه‌های تلویزیونی اطلاع‌رسانی شود.

مبدأ تا مبدأ؛ بهترین الگوی گردشگری سلامت

خوش شکن گفت: بهترین مدل گردشگری سلامت در دنیا از مبدأ تا مبدأ است؛ یعنی از در خانه گردشگر تا در خانه‌اش. الگوی دیگری هم هست به نام از فرودگاه تا فرودگاه؛ یعنی از فرودگاه زائر را تحویل بگیریم و به فرودگاه برگردانیم. دانشگاه علوم‌پزشکی مشهد مشغول بررسی همه این الگوهاست.

البته یک نکته جالب هم یادآور شوم؛ آسیب‌شناسی کشور عراق را که انجام دادم، متوجه شدم ۸۰ درصد متقاضیان اعمال جراحی زیبایی، مردان عرب هستند. چون زندگی‌های عشیره‌ای و قبیله‌ای دارند و از لحاظ اخلاقی خجالت می‌کشند این اعمال را در کشور خودشان انجام دهند؛ بنابراین در کشور دیگری این خدمات را می‌گیرند.

او گفت: از این‌رو وقتی تقاضا هست، عرضه را باید ایجاد کنیم. بیشترین تقاضا برای پیکرتراشی، لیپوساکشن و رینوپلاستی است و اگر ما انجام ندهیم، بخش غیرحرفه‌ای آن را انجام می‌دهد. درحالی‌که بخش خصوصی در مشهد که زیبایی کار می‌کند، زودتر از دانشگاه علوم‌پزشکی توانسته است خودش را به گردشگر سلامت معرفی کند.

ما یکی از کشور‌های ارزان دنیا در حوزه سلامت هستیم. به‌عنوان نمونه برای جراحی قلب باز کمتر از ۲۰۰۰ دلار دریافت می‌کنیم. درحالی‌که تعرفه همین عمل در ترکیه ۱۱ هزار دلار است. بیمارستانی در ترکیه این متقاضیان را از در خانه سوار خودرو تشریفاتی می‌کند و تا آخرین مرحله درمان کنار بیمار است. وقتی می‌گویم مبدأ تا مبدأ، بهترین الگو در گردشگری سلامت است، یعنی همین. تأکید ما بر تکریم، آموزش فرایند‌ها و اجرای الگوی مبدأ تا مبدأ است.

منبع: شهرآرا

انتهای پیام//ف.ب