به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، سال ۸۸ طرحی با عنوان برنامه ملی زعفران در خطه زعفران‌خیز کشور یعنی خراسان‌جنوبی و رضوی تدوین و به دولت و مجلس فرستاده شد و در سال ۹۱ هم مصوب و مقرر شد ردیف بودجه‌ای برای آن در مجلس تعریف و اجرایی شود.
طرحی که در آن مشارکت و اجماع آرای همه دست اندرکاران امر اعم از دولتی، خصوصی، تولیدی و صادراتی دیده شد و تدوین آن هم با مشارکت همه این بخش‌ها بود. به اذعان کارشناسان، این مصوبه طرحی جامع و دربرگیرنده همه ابعاد است که دست اندرکاران اجرای آن می‌توانند بیش از ۹۰ درصد مشکلات گریبان گیر این محصول راهبردی را برطرف کنند؛ طلای سرخ در وسعت بیش از ۷۰ هزار هکتار از زمین‌های خراسان رضوی و جنوبی که از استان‌های خشک و کم آب کشور هم محسوب می‌شوند کشت شده و معاش بیش از ۱۶۰ هزارخانوار را تأمین می‌کند.
در طرح جامع و ملی زعفران همه ابعاد از تولید و راندمان در واحد سطح تا کیفیت، فرآوری، بسته بندی، برندسازی، ثبت ژنتیکی، صادرات، بازاریابی و حفظ بازار جهانی دیده شده است.
درحال حاضر ۱۲ سال از تدوین طرح جامع زعفران و ۱۰ سال هم از زمان تصویب آن در مجلس و دولت می‌گذرد، اما تاکنون هیچ اقدام موثری برای اجرایی شدن آن انجام نشده است.
جالب اینجاست که شورای ملی زعفران طرح جامع جهش تولید وصادارت زعفران ایران را هم در ۶ محور تهیه و تدوین کرد و برای تصویب به هئیت دولت فرستاد که در کمیسیون فرعی اقتصادی دولت وقت رد شد.
با این تفاسیر باید گفت شورای ملی زعفران که یک تشکل خصوصی است و وظیفه اش مشاوره است کارش را در این مدت به درستی انجام داده و اگر این طرح‌ها راه به جایی نبرده است به کم کاری دولت‌های قبل که قدرت حاکمیتی و اجرایی داشته اند بر می‌گردد.
اهداف اقتصادی طرح جامع زعفران
در این قسمت متولیان امر ۹ هدف را مد نظر داشتند که افزایش میانگین عملکرد در واحد سطح از ۳.۵ به ۸.۵ کیلوگرم در هکتار، ارتقای کیفیت محصول، دستیابی به بازار‌های جدید زعفران، بهره مندی از نتایج کاربردی طرح‌های تحقیقاتی در تنوع بخشی به فرآورده‌های این محصول، بازگشت هرچه بیشتر ارزش افزوده زعفران به کشور، ساختار غیر دولتی مناسب در امر ساماندهی امور تولید، فرآوری، بازاریابی و صادرات زعفران، اختصاص ردیف‌های تسهیلاتی و سرمایه در گردش، اصلاح و بهینه سازی استاندارد‌های موجود و ارتقای جایگاه زعفران ایران در سازمان استاندارد جهانی از جمله اهداف اجرایی شدن این طرح محسوب می‌شود.
همچنین طرح جامع محصول زعفران ایران شامل ۶ طرح کلی در قالب ۱۱۲ پروژه است که این ۶ طرح شامل طرح بهبود تولید و ارتقای مهارت زعفران کاران با ۲۶ پروژه، طرح بهبود فرآوری و بسته بندی زعفران با ۱۶ پروژه، طرح بهبود بازاریابی و تجارت خارجی زعفران با ۱۰ پروژه، طرح بهبود تحقیقات زعفران با ۲۹ پروژه، طرح بهبود ساختار و قوانین زعفران با ۱۰ پروژه و طرح بهبود تدوین استاندارد‌های زعفران با ۲۱ پروژه است.
بیشتر بخوانید
متولیان تدوین طرح جامع زعفران برای اجرای این طرح‌ها و پروژه‌های زیر مجموعه آن ۳ هزار و ۳۰۶ میلیارد ریال اعتبار پیشنهاد دادند که از این مبلغ سهم دولت هزار و ۳۱۳ میلیارد ریال و معادل ۳۹.۷۱ درصد، سهم تسهیلات بانکی هزار و ۳۷۱ میلیارد ریال و معادل ۴۱.۴۵ درصد و سهم آورده ۶۲۲ میلیارد ریال و معادل ۱۸.۸ درصد است. این طرح برای افق ده ساله تهیه شد که دارای دو برنامه ۵ ساله اول و دوم است.
برنامه اول از ۸۹ تا ۹۳ و برنامه دوم از سال ۹۴ تا ۹۸ مدت زمان اجرای آن تعیین شده است. با این تفاسیر حدود سه سال از برنامه دوم طرح جامع زعفران هم براساس پیش بینی‌های انجام شده می‌گذرد، اما هنوز از اجرای طرح خبری نیست.
اعتباری تخصیص نیافت تا اجرایی شود
احتشام عضو شورای ملی زعفران گفت: طرح جامع زعفران که سال ۸۸ در ۶ محور اساسی تهیه شد به واسطه پای کار نیامدن دولت‌های قبل هیچ اتفاقی برای آن نیفتاد یعنی اعتبار آن تأمین نشد تا بخواهد عملی و اجرایی شود.
او با بیان این که تشکل‌هایی مانند شورای ملی زعفران به واسسطه این که جزو بخش خصوصی هستند هیچ گونه نقش اجرایی و حاکمیتی ندارند، افزود: تشکل‌های بخش خصوصی فقط می‌توانند نقش مشاوره‌ای داشته باشند که شورای ملی زعفران در این زمینه با تدوین طرح جامع بهبود زعفران در سال ۸۸ و طرح جامع جهش تولید و صادرات زعفران در سال ۹۸ به وظیفه اش به خوبی عمل کرده است و اگر دولت‌های قبل هم به وظایفش عمل می‌کردند شاید شرایط این محصول استراتژیک و خاص ایران در جهان بهتر از این بود.
تهیه طرح جامع جهش تولید و صادارت سال ۹۸
احتشام عضو شورای ملی زعفران گفت: طرح جامع جهش تولید و صادرات زعفران که سال ۹۸ هم تهیه و تدوین شد دارای ۶ محور اساسی در حوزه تولید و بازار یابی این تک محصول جهانی ایران بود که این طرح هم در کمیسیون فرعی اقتصادی هیئت دولت قبل رد شد.
او افزود: اگر این طرح رأی می‌آورد به طور حتم می‌توانست مرهمی بر زخم زعفران زحمتکش که عایدی چندانی از این محصول نصیب آن‌ها نمی‌شود بود، اما حامی نبودن دولت‌های قبل طی این مدت سبب شد تا ضربه اساسی به زعفران کاران که بیشتر زحمت را محتمل می‌شوند وارد شود.
آب از آب تکان نخورد
حسینی زرگل عضو دیگر شورای ملی زعفران گفت: بعد از گذشت ۱۲ سال از زمان تهیه و ۱۰ سال از موقع تصویب طرح جامع زعفران هیچ اتفاقی نیفتاده و آب هم از آب تکان نخورده است؛ یعنی هنوز این طرح در همان نقطه تهیه و تصویب مانده و دولت‌های قبل هیچ قدمی برای اجرایی شدن آن برنداشته است.
او افزود: سوال دیگری که مطرح می‌شود این است که آیا بعد از گذشت ۸ سال نمی‌توان حامی مالی دیگری را وارد میدان کرد تا اجرای طرح جامع زعفران استارت بخورد و گامی موثر برای رونق این محصول مزیت دار و ویژه برداشته شود؟
حسینی با بیان این که وظیفه دولت سرمایه گذاری در کار‌های زیربنایی و اساسی است تا وقتی تولید به انبوه رسید تولید کننده نگران بازار نباشد بیان کرد: نقش دولت‌ها خیلی تأثیرگذار است و این مربوط به ایران نیست بلکه در همه نقاط دنیا همین طور است.
منبع: فارس
انتهای پیام/ س
