اهمیت موسیقی در جهان کرونا زده  که مردم را بیش از پیش دور کرده آشکار است، موسیقی به‌عنوان ابزاری مناسب برای نشر فرهنگ و افزایش همدلی میان اقوام، گروه‌ها و ملیت‌های مختلف شناخته شده و می تواند نقش سازنده را ایفا کند.

روان‌شناسان نیز از موسیقی به‌عنوان غذای روح یاد می‌کنند. بسیاری از افراد برای رهایی از دغدغه‌های روزمره به نوای دلنشین موسیقی پناه می‌برند و نقش موسیقی را در دستیابی به آرامش، تایید می‌کنند.

در این میان، برخی بر این باورند که اجرای زنده موسیقی تاثیر به مراتب بیشتری دارد و در تغییر روحیه افراد و ایجاد نشاط و سرزندگی در جامعه موثر است.

به همین دلیل، افراد بی‌شماری در سراسر دنیا برای شرکت در کنسرت موسیقی خواننده یا نوازنده مورد علاقه‌شان لحظه‌ شماری می‌کنند و حاضرند با طی مسافت‌های طولانی و سپری کردن ساعت‌های زیادی در صف‌های انتظار، روح و جان خود را با شنیدن آوای دلنشین موسیقی تازه کنند.         

با این حال، دو سالی است که هنرمندان عرصه موسیقی چه خواننده و چه نوازنده، خانه‌نشین شده‌اند و سالن‌های برگزاری کنسرت‌ از ازدحام جمعیت خالی شده‌اند.

تا پیش از این، جلوی در سالن‌های کنسرت مملو از طرفداران پر و پا قرصی بود که بی‌صبرانه در انتظار شنیدن موسیقی دلخواه‌شان بودند و با انرژی و وجدی وصف‌ناپذیر، هنرمند مورد علاقه‌شان را همراهی می‌کردند اما شیوع کرونا، لذت ناتمام شرکت در اجرای زنده موسیقی را از طرفداران گرفت.

با این وجود، در اقدامی بدیع، کنسرت‌های مجازی به مکانی امن برای هواداران تبدیل شدند و هنرمندان مردم‌دوست تلاش کردند با برگزاری کنسرت در فضای مجازی، بخشی از بار غم و اندوه ناشی از شیوع بیماری کرونا و از دست رفتن عزیزان را بکاهند.     

مدتی است که با انجام واکسیناسیون عمومی، زندگی‌ ساکنان برخی کشورها به روال عادی بازگشته است.

در این میان، تهیه‌کنندگان و دست‌اندرکاران عرصه موسیقی نیز تلاش کرده‌اند به انزوای موسیقی پایان دهند و با برگزاری کنسرت‌های مختلف زنگار غم را از دل افراد جامعه بزدایند.

گشت و گذاری محدود در دنیای مجازی، نشان می‌دهد که در کشورهای مختلف برنامه‌ریزی منسجمی برای بازگشایی سالن‌ها به روی طرفداران ساز و آواز صورت گرفته و فروش بلیت کنسرت‌های مختلف آغاز شده است.

 این رخداد بین‌المللی، در ایران نیز طلسم خاموشی هنر اول شکسته و به نظر می‌رسد با افزایش واکسیناسیون عمومی راه بر برگزاری کنسرت‌های زنده هموار می‌شود. 

زخم کاری کرونا به پیکر کنسرت‌های موسیقی

در مخیله‌ ما نمی‌گنجید که ویروس کووید ۱۹ چنین بی‌رحمانه بر عرصه اقتصاد، فرهنگ و هنر جامعه بتازد و تهیه‌کنندگان، خوانندگان و سایر اهالی هنر موسیقی را زمین‎گیر کند.

حسین عبد اللهی رئیس صنف ناشران آثار صوتی و تصویری استان فارس گفت: در اولین گام مقابله با کرونا درهای سالن‌های برگزار کننده کنسرت بسته شد و در حال حاضر هم ما جزء آخرین کسانی هستیم که در تعطیلی به سر می‌بریم و هنوز مجوز فعالیت نداریم.

او بیان کرد: در این چند سال شیوع کرونا برخی آموزشگاه‌های موسیقی در حالت نیمه‌ فعال بودند اما اجرای برنامه‌های موسیقی به شکل کنسرت، ممنوع شد.

عبداللهی تصریح کرد: به این ترتیب، بیشترین خسارت به هنرمندان شاغل در این رسته هنری وارد شد، حتی تسهیلات حمایتی اختصاص یافته ۵۰۰ میلیون ریالی نیز برای حمایت از این قشر پاسخگو نبود زیرا برخی افراد به این دلیل که تحت پوشش سایر بیمه‌ها بودند از دریافت این تسهیلات محروم مانده اند.

امیدها و بیم‌ها

 مدیر سایت شیراز تیک ادامه داد: طی هفته‌های گذشته، جلساتی را برای تدوین شیوه‌نامه برگزاری کنسرت‌ها طرح‌ ریزی کرده‌و موافقت اولیه معاونت فنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر برگزاری کنسرت‌های سالنی را دریافت کرده ایم که انتظار می رود این اقدام آغاز خوبی برای احیای دوباره کنسرت‌های موسیقی سالنی باشد.  

او افزود: با توجه به اینکه سرعت انجام واکسیناسیون در کشور، دولت به مهمترین هدف که تندرستی مردم  بوده دست یافته است که باید در بازگشایی مشاغل تعطیل شده نیز تسریع شود.

عبداللهی اضافه کرد: با توجه به این‌که هزینه‌های فعالیت‌های هنری به طرز سرسام‌آوری افزایش یافته است، تقاضا داریم مسئولان ظرفیت سالن‌های کنسرت را به  ۵۰ درصد کاهش ندهند زیرا کاهش ۵۰ درصدی جمعیت در کنسرت‌ها، خسارات مالی جبران ناپذیری را به تهیه‌کنندگان و عوامل برگزاری کنسرت‌ها تحمیل می‌کند. 

 مدیر سایت شیراز تیک برپایی کنسرت‌های خیابانی را در شان هنرمندان کشور ندانست و گفت: نامناسب بودن کیفیت سیستم‌های صوتی، نبود استاندارد مناسب برای برگزاری کنسرت‌های خیابانی، رایگان بودن این‌گونه کنسرت‌ ها برای گروه‌های موسیقی پیامدهای منفی به دنبال دارد و اگر مجوز برگزاری کنسرت‌های خیابانی صادر شود، وضعیت فعالان و هنرمندان به نام کشور، نابسامان می‌شود.  

کلید روشن کردن چراغ کنسرت‌ها در دستان ستاد مقابله با کرونا

خباز مدیر عامل موسسه فرهنگی هنری شهر آفتاب نیز بیان کرد: با تصمیم جدید دولت مبنی بر رفع موانع قانونی در برگزاری کنسرت‌ها،کلید روشن کردن چراغ کنسرت‌ها و شروع دوباره فعالیت خوانندگان، نوازندگان و آهنگ‌سازان سالن‌های اختصاصی در دستان ستاد مقابله با کرونا و اداره‌های کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها است.

او تصریح کرد: موسیقی از لحاظ هزینه‌های برگزاری نیازمند هزینه‌های بالاتری نسبت به سایر رویدادهای فرهنگی هنری است.

خباز ادامه داد: خاموشی دو ساله موسیقی موجب شد تا بسیاری از بنگاه‌های فعال متضرر شوند و حتی بسته‌های حمایتی هنوز اختصاص یافته که خسارت وارده بر این بخش را جبران کنند تا با سرعت یافتن واکسیناسیون عمومی و کمک به این گروه فعال هنری، برنامه‌های اجرای صحنه‌ای بیشتر شود.

 طراح اولین کنسرت خیابانی دوران کرونا در مرکز استان فارس افزود: مردم استقبال بی‌نظیر از کنسرت‌های خیابانی داشتند. به نظر می‌رسد رویکرد مثبت مسئولان، کارگزاران حکومتی و بخش خصوصی به این رویداد می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد نشاط عمومی داشته باشد و انتظار می رود اجرای این‌گونه کنسرت‌ها در دوران پساکرونا نیز تداوم داشته باشد.       

برای حفظ هویت فرهنگی و هنری سرزمین‌مان تلاش ‌کنیم

هدایت رضایی رئیس سابق انجمن موسیقی استان فارس با اشاره به اینکه امروز فقط با تکان دادن دست از دور نمی‌توان برای هنرمندان عرصه موسیقی تصمیم گرفت و آسیب‌های وارده بر حوزه موسیقی عمیق است، اضافه کرد: در شرایط کنونی حفظ هویت فرهنگ و هنر هر کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.

او اظهار کرد: با شیوع بیماری کرونا، اهالی موسیقی به حاشیه رانده شدند و برای حفظ هویت فرهنگی و هنری به حامیان اقتصادی نیاز دارند.

  رضایی تاکید کرد: افزایش گستره و قدرت تهاجمی بیماری کرونا و تعطیلی سالن‌های کنسرت در دو سال اخیر اهالی حوزه هنر و به خصوص هنرمندان اهل موسیقی را سرخورده کرد و با تاثیرات بسیار منفی بر حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر، مشکلات جبران ناپذیری به وجود آمد که اگر مدیران فرهنگی- هنری بدان توجه و دقت نکنند، هیچ راهی برای جبران صدمات دو ساله اخیر باقی نمی‌ماند.

 این مدرس آواز سنتی گفت: در آموزشگاه‌های صبا، ترانه‌ ساز  باید نسبت به برگزاری سمینارها چه از طریق فضای مجازی و چه حضوری اقدام شود تا آسیب‌ها مورد واکاوی  قرار گیرد و با ارائه راهکارهای منطقی و رسیدن به اجماع، هنرمندان موسیقی از بن‌ بست و افسردگی‌های ناشی از این وضعیت خارج شوند.

 رئیس سابق انجمن موسیقی استان فارس بیان کرد: برگزاری کنسرت در فضاهای باز مانند باغ‌ها به ویژه باغ‌های تاریخی و یا خیابان و تاثیر آن بر خوانندگان و فعالین عرصه موسیقی، بیان کرد: این قبیل کنسرت‌ها  آرامش را به عموم جامعه بازمی‌گرداند اما برگزاری کنسرت‌های خیابانی تاثیر چندانی بر وضعیت معیشتی فعالان هنر اول ندارد، مگر اینکه این کنسرت‌ها مورد حمایت مالی نهادهای فرهنگی قرار گیرند و فرایند برگزاری چنین کنسرت‌هایی تسهیل شود تا زنگار غم از خاطر هنرمندان موسیقی برداشته شده و به فردای بهتر امیدوار شوند. 

صدور مجوز برگزاری کنسرت با گنجایش مشخص

همجنین بهروز مرامی معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس تصریح کرد: با سنجیدن جوانب مختلف و طبق بخشنامه صادره جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گشایش‌هایی در حوزه برگزاری کنسرت ایجاد می شود و در صورتی که متقاضیان برگزاری کنسرت مراحل اداری را طی کنند و مخاطبان برگزاری برنامه مشخص و ظرفیت فضاهای بسته و روباز تعیین شوند، امکان اجرای زنده موسیقی با ضوابط خاص وجود دارد. 

او ادامه داد: اجرای کنسرت‌ها و اوج‌گیری برنامه‌هایی از جمله رعایت مصوبات شیوه نامه های بهداشتی ستاد مقابله با کرونا است.

مرامی افزود: تقاضاهای قابل توجهی بر روی میز ما به‌عنوان تنها مرجع صدور مجوزهای لازمه، قرار گرفته که تلاش می شود در کوتاهترین زمان ممکن با توجه به سقف ظرفیت و گنجایش سالن‌ها  آن‌ها را بررسی کنیم و به احتمال زیاد مانند سینماها سقف ۵۰ درصدی را برای حضور هواداران موسیقی تعیین می کنیم و هر آن‌چه از دست‌مان بر می آید را دریغ نمی‌کنیم تا فضای روحیه‌ بخشی برای مردم فراهم شود.

معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس  اضافه کرد: در مورد سقف و کف قیمت هر بلیت نیز هنوز به اجماع نرسیده‌ایم زیرا مرجع تعیین نرخ هر بلیت سازمان نظارت بر قیمت‌ها است. 

او اظهار کرد: در کل تعیین قیمت بلیت کنسرت‌ها به عواملی مانند هزینه ایاب‌ و ذهاب، ظرفیت سالن‌ها با توجه به تعداد صندلی‌های ممنوعه، تجهیزات، پذیرایی و نحوه اسکان گروه‌های نوازنده و خوانندگان و نیز هزینه قراردادهای منعقده برای اجرا بستگی دارد زیرا شرایط عادی نیست و آن‌ها باید بسنجند که آیا اجرای کنسرت با ظرفیت محدود مقرون به صرفه است یا خیر.

مرامی  با بیان اینکه ما با حداکثر توان، حامی گروه‌های موسیقی و سایر فعالان هنری هستیم،گفت: به همین منظور قصد داریم که در برخی مفاد صدور مجوز که به نفع عوامل موسیقی است مثل سهمیه مقرر بلیت‌ها، همان شرایط قبلی را اعمال کنیم و در این گونه موارد تغییری ایجاد نکنیم.

او بیان کرد: اگر متقاضیان به بهانه‌های مختلف مانند دوستی با تقاضای اختصاص سهمیه مازاد بر قرار داد یا مجوز صادره مواجه شدند، مراتب را به ما اطلاع دهند تا در اسرع وقت به این موارد رسیدگی کنیم.

معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس تصریح کرد: سامانه کنسرت‌ها و سامانه کارا که با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی و پیش‌بینی شد، این فرصت را به گروه‌های موسیقی داد تا پس از ثبت‌نام از تسهیلات با شرایط آسان و سود کم بهره برند. هر چند که برخی موفق به دریافت این تسهیلات نشدند.

منبع: ایرنا