به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، کاخ ثابت پاسال معروف به کاخ ورسای، بزرگترین خانه در ایران است که بیش از یازده هزار متر مربع مساحت دارد. این بنا در سال ۱۳۴۰ ساخته شده و قدمت آن به دوره پهلوی بازمی‌گردد. این قصر سفید در انتهای شمالی خیابان جردن (آفریقا یا نلسون ماندلا) تقاطع خیابان طاهری و روانپور در منطقه امانیه تهران جای گرفته است.

کاخ ثابت پاسال، معماری متفاوتی با خانه‌های زمان خود دارد. این کاخ دارای یک استخر بزرگ است و یک جریان آب، مانند معماری سنتی ایرانی از زیر خانه رد می‌شود. یک تئاتر روباز کوچک در بخشی از باغ طراحی شده است. زیربنای خانه نزدیک به دو هزار متر مربع، در دو طبقه اصلی و یک طبقه زیرزمین است. ساخت این عمارت بزرگ و مجلل، ۱۲ سال به طول انجامید؛ اما صاحب آن، ایرج ثابت پاسال، تنها دو سال در خانه اقامت داشته و بعد از انقلاب، به آمریکا مهاجرت کرد.

در سال‌های اخیر صحبت‌هایی درباره تخریب این بنا و خروج آن از فهرست آثار ملی مطرح شد. بر همین اساس با مصطفی پورعلی مدیرکل دفتر ثبت آثار میراث فرهنگی و گردشگری، گفتگو کردیم تا از جزئیات وضعیت اخیر این خانه مطلع شویم.

مصطفی پورعلی، مدیرکل ثبت و حریم آثار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در گفت و گو با خبرنگار  حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت: موضوع ثبت و دعاوی مطرح شده از منظر حقوقی را پیش‌تر اداره کل حقوقی وزارت تشریح نموده است. با این حال مزید استحضار شما عرض می‌کنم که بحمدالله پس از چندین مرحله پیگیری‌های حقوقی و فنی رأی قضات محترم دیوان عدالت اداری بر این قرار گرفت که کاخ ثابت پاسال در فهرست آثار ملی باقی بماند و اعتراض مالک این اثر را وارد تشخیص نداد.

پورعلی گفت: در جلسات کارشناسی و لوایح دفاعیه از ثبت اثر تلاش شده بحث فرایند و تشریفات قانونی ثبت و به ویژه شئون و ویژگی‌های ثبت این اثر به لحاظ فنی مورد تشریح قرار گیرد. مستشاران و قضات محترم دیوان نیز با نگاه مثبتی که به حفظ این اثر داشتند؛ نهایتاً رای برای باقی ماندن این اثر در فهرست آثار ملی صادر نمودند.

مدیرکل ثبت و حریم آثار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: کاخ ثابت پاسال به لحاظ ویژگی­ های معماری در زمره بنا‌هایی شاخص و ارزشمند است که متأثر از سبک نئوکلاسیک معماری در ایران طراحی و اجرا شده است. این سبک از میانه‌های دوره قاجار تا میانه‌های دوره پهلوی منشأ شکل گیری عمارات و خانه‌های اعیان، رجال و دربار بوده است.

پورعلی بیان کرد: بر اساس معیار شماره ۱۲ از معیار‌های ثبت آثار تاریخی و فرهنگی، آثار، بناها، تأسیسات و اماکنی که از نمونه­ های بی­‌نظیر یا کم‌نظیر باقی­مانده از یک سبک یا دوره­‌های تاریخ معماری و شهرسازی در یک منطقه باشد، واجد ارزش ثبت در فهرست آثار ملی یا فهرست آثار واجد ارزش تاریخی و فرهنگی است؛ لذا دیوان عدالت اداری نیز بر ثبت ملی این اثر صحه گذاشت.

وی افزود: عمارت ثابت پاسال ویژگی­ های قابل توجهی داشته و در صورت همراهی مالک محترم این امکان را دارد به یک مجموعه گردشگری یا فرهنگی خاص تبدیل گردد. بر اساس اطلاعاتی که دارم مالک نیز به دنبال چنین برنامه‌ای برای احیای این اثر است.

بیشتر بخوانید:

• هویتی که ناباورانه تخریب می‌شود/ علت خروج بنا‌های تاریخی از لیست آثار ثبت ملی چیست؟

به گزارش  باشگاه خبرنگاران جوان، از آنجا که میراث فرهنگی آینده بزرگترین خانه ایران را منوط به تصمیم مالک دانست، با تحقیق و بررسی بیشتر دریافتیم که مالک فعلی کاخ ثابت پاسال بانک آینده است.

علی درستکار، مدیر کل روابط عمومی بانک آینده در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: کاخ ثابت پاسال جزو دارایی‌های تملیکی بانک آینده است و بانک تنها وظیفه حفظ و نگهداری از آن را دارد و در حال حاضر برنامه‌ای برای این ملک وجود ندارد.

همچنین ادیب زاده معاون میراث فرهنگی استان تهران در خصوص مرمت کاخ ثابت پاسال بیان کرد: ما در سال گذشته برای مرمت و حفاظت از این بنا با مالک بنا(بانک آینده)، مکاتبه کرده و درخواست مرمت و نگهداری از بنا را مطرح کردیم. بازدیدهایی نیز توسط کارشناسان مرمتی صورت گرفته اما هنوز از جانب مالک اقدامی نشده است.
ادیب زاده درباره اختیارات میراث فرهنگی در خصوص مرمت این بنا بیان کرد: با وجود توقف مقطعی این کار، پیشنهاد میراث فرهنگی استان تهران این است که این بنا در آینده ای نزدیک با همکاری مالک، مرمت شود و این اداره کل آمادگی ارائه مشاوره و نظارت فنی در تمام مراحل کار را دارد.

به گزارش  باشگاه خبرنگاران جوان، با توجه به بزرگی این خانه خبرنگار ما از بیرون خانه وضعیت آن را مورد ارزیابی قرار داد  که در این بازدید مشخص شد تاکنون اقدامی برای مرمت و حفاظت این بنا صورت نگرفته است و ادامه این وضعیت می تواند موجب فرسودگی و تخریب آن شود.

گزارش از مرضیه میرزائی علی آبادی

انتهای پیام/