حبیب عرفان منش مدیر کل راهبری اجرای آموزش سازمان فنی و حرفه‌ای در گفتگو با خبرنگار حوزه رفاه و تعاون گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بر اساس مصوبه هیات وزیران در سال ۱۳۹۰، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای تکلیف قانونی دارد که این سازمان را ملزم به همکاری با سازمان‌های بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی، سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور و با سرپرستی ستاد مبارزه با مواد مخدرکرده است که موجب آموزش سالیانه ۲۵ هزار نفر از معتادین بهبود یافته شده است.
وی افزود: بر اساس این مصوبه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای فقط وظیفه مهارت آموزی را دارد و سازمان‌های فوق الذکر افراد را شناسایی می‌کنند و نیاز سنجی مهارتی را به عهده می‌گیرند،هر یک از این سازمان‌ها بایستی گروه‌های خود را شناسایی کنند، نیازهای مهارتی را بدست بیاورند و سازمان فنی و حرفه‌ای در این شرایط باید اقدام به مهارت آموزی افراد معرفی شده کند.
مدیر کل راهبری اجرای آموزش سازمان فنی و حرفه‌ای افزود: معتادین بهبود یافته شامل افرادی خواهد شد که فرآیند ترک آن‌ها آغاز شده و یکسال از پاک بودن آن‌ها گذشته باشد و برای توانمند سازی و برگشت آن‌ها به جامعه تصمیم درست اتخاذ شده است، مسئله‌ای که وجود دارد این است که به چه میزان آموزش‌های سازمان فنی و حرفه‌ای برای این افراد موثر است.
عرفان منش بیان کرد: بیشتر آموزش‌های سازمان فنی و حرفه‌ای برای معتادین بهبود یافته در حوزه خود باوری و اعتماد به نفس است و کمک می‌کند که از ورود مجدد این افراد به چرخه اعتیاد جلوگیری شود.
وی توضیح داد: رصد اشتغال این افراد وظیفه‌ی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نیست البته دانشگاه علوم پزشکی از ابتدای این طرح به این مسئله ورود پیدا نکرده بود به صورت کلی وظیفه بررسی با سازمان زندان‌ها و بهزیستی است.
عرفان منش یادآور شد: در رابطه با اشتغال دائم زندانیانی که در دام اعتیاد افتاده اند و بهبوده پیدا می‌کنند آمار دقیقی وجود ندارد و بهزیستی گزارشی از اشتغال این افراد تا کنون به ما نداده است، اما می‌توان گفت این افراد در تعاونی‌های اشتغال زندان مشغول به کار هستند.
وی ادامه داد: در گزارشی که از سوی سازمان زندان منتشر شده عنوان شده حدود ۶۰ درصد دور اولی‌ها یعنی افراد که برای بار اول است به زندان می‌روند فاقد مهارت هستند و در مدت زمانی که در زندان حضور دارند آموزش می‌بینند.
عرفان منش عنوان کرد: با بررسی انجام شده می‌توان به این نتیجه رسید که پس از آزادی از زندان به طور معمول ۳۰ درصد افرادی که مرتکب جرم می‌شوند و بعد آزاد می‌شوند دوباره در شرایط مجرمانه قرار می‌گیرند.
وی عنوان کرد: در صورتی که این نرخ درباره افرادی که در دوران حبس خود دوره‌ی مهارت آموزی را گذارانده اند به زیر ده درصد کاهش پیدا می‌کند که اینجا شاهد اثر بخشی مهارت آموزی به زندانیان هستیم، همچنین احتمال مجدد افراد آموزش دیده در زندان پس از آزادی به جرم و آسیب اجتماعی تا سه برابر کاهش پیدا می‌کند.
عرفان منش گفت: شرایط کرونایی موجب شده تا موضوع مهارت آموزی از هر جهت برای سازمان سخت باشد، برای معتادین، سازمان فنی و حرفه‌ای ۲ مراکز به نام‌های مراکز ماده ۱۶ و مراکز ماده ۱۵ و نیز زندان‌ها را درنظر دارد.
وی ادامه داد: در مراکز ماده ۱۶، مراکز درمان اجباری دولتی است، قوه قضاییه حکم می‌دهد و این افراد باید در مراکز اعتیاد خود را ترک کنند و توانمند شوند، اما مراکز ماده ۱۵ مراکز و کمپ‌های خصوصی ترک اعتیاد است که افراد برای ترک اعتیاد داوطلبانه اقدام می‌کنند.
عرفان منش یادآور شد: در این سه محل، سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای با کمک مجموعه‌ها کارگاه‌هایی را تجهیز کرده و دوره‌هایی را اجرا می‌کند، در سال ۹۹ سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در مراکز ماده ۱۶، مجموعا هزار و ۱۲۷ نفر دوره‌ی آموزش را برگزار کرده که ۴۲ نفر خانم و هزار و ۸۵ نفر آقا بودند، همچنین در مراکز ماده ۱۵، دو هزار و ۳۳۸ آموزش داشتیم که از این تعداد ۲ هزار و ۹۹ نفر آقا بودند و ۲۳۹ نفر خانم بودند.
وی گفت: در زندان‌های کشور مجموعا هشت هزار و ۶۶۶ نفر آموزش دیده اند، که ۸ هزار و ۲۴۳ نفر مرد و۴۲۳ نفر خانم بودند، مجموع این اعداد ۱۲ هزار و ۱۳۱ نفر است و آموزشی بوده که در سال ۹۹ صورت گرفته است.
عرفان منش توضیح داد: مسئله کرونا سبب شد تا سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نتواند به رقم آموزش سالیانه خود که آموزش ۲۵ هزار نفر از معتادین بهبود یافته است برسد، اما در سال گذشته شرایط کرونایی باعث شد که به نصف برنامه سالیانه خود عمل کنیم.
وی گفت: از دوازده هزار و ۱۳۱ نفر ۶ درصد خانم و ۹۴ درصد آقا بودند که ۵۵ درصد به طور متوسط قبول شده اند، می‌توان گفت که در مجموع شش هزار و ۷۵۵ نفر از این افراد در آزمون پایان دوره سازمان فنی و حرفه‌ای موفق شدند.
مدیر کل راهبری اجرای آموزش سازمان فنی و حرفه‌ای یادآور شد: سازمان فنی و حرفه‌ای یک آزمون کتبی دارد، در صورت قبولی در سازمان کتبی فرد حق شرکت در آزمون عملی را دارد و در نهایت اگر در آزمون عملی موفق شود گواهینامه‌ی مهارت به شخص اعطا خواهد شد.
وی گفت: ۵۵ درصد از این افراد موفق به کسب گواهینامه مهارت شدند، افراد دارای گواهینامه‌ی مهارت می‌توانند از مزایای این گواهینامه‌ها که شامل راه اندازی کسب و کار، کسب وام از بانک‌های عامل که تسهیلات اشتغال اعطا می‌کنند استفاده کنند.
عرفان منش یادآور شد: در مورد کارجویان آمار مشخصی را نمی‌توان به معتادین بهبود یافته و یا زندانیان تعمیم داد، زندانیان شرایط خاص دارند وعملا به دلیل حبس امکان ورود به جامعه را ندارند، اما در خصوص معتادین بهبود یافته باید گفت نقش ما به عنوان عامل آموزش مهارتی پررنگ است، اما این افراد در حال طی کردن دوران بهبود خود هستند.
عرفان منش بیان کرد: دفتر نظارت، بهسازی و هدایت شغلی سازمان فنی و حرفه‌ای یکی از وظایفی که به عهده دارد رصد اشتغال گروه هدف خود است و آن را دنبال می‌کند که آن هم کارجویان هستند، افرادی که داوطلبانه و با آگاهی به مراکز سازمان فنی و حرفه‌ای مراجعه می‌کنند و از دوره‌های آموزش فنی و حرفه‌ای استفاده می‌کنند که بعد از حدود ۶ ماه الی یکسال رهگیری اشتغال خواهند شد و با این افراد تماس گرفته میشود و از این افراد پرسشنامه تلفنی گرفته میشود.
وی افزود: در سال گذشته آخرین آماری که دفتر نظارت، بهسازی و هدایت شغلی سازمان فنی و حرفه‌ای منتشر کرد ۴۲ درصد از مهارت آموخته‌های سازمان فنی و حرفه‌ای موفق به راه اندازی کسب و کار و استخدام شدند.
عرفان منش عنوان کرد: سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور با استفاده از امکاناتی که بنیاد تعاون زندانیان در دوران حبس افراد برای زندانیان فراهم کرده است کارگاه‌های تولیدی و خدماتی داخل زندان‌ها را راه اندازی کرده وافرادی که ماهر هستند در زندان کار می‌کنند، در دوران محکومیت درآمد کسب می‌کنند وبرای خانواده‌های خود در خارج از زندان پول ارسال می‌کنند.
وی ادامه داد: برای زندانیان آموزش‌های بیشتری درنظر داریم که سالیانه با کمک سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور و امکانات موجود در زندان‌ها و یا اعزام مربیان و در بعضی شرایط ارسال تجهیزات به صورت امانی برای حدود ۷۰ هزار نفر زندانی دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنیم.
عرفان منش توضیح داد: در سال گذشته از تعداد ۷۰ هزار نفر، ۳۵ هزار نفر در آزمون پایان دوره شرکت کردند، که ۷ هزار نفر در حوزه خدمات بوده و ۲۸ هزار نفر در گروه صنعت و کشاورزی و فرهنگ و هنر شرکت کردند ، در مجموع ۱۹ هزار و هشتصد نفر قبول شده‌ی نهایی داریم و گواهینامه‌ی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای را در زندان اخذ کردند.
وی ادامه داد: از مسائلی از سوی سازمان فنی و حرفه‌ای با سازمان زندان‌ها مطرح است، با کمک این سازمان دستور العمل شورای مهارت آموزی زندان‌ها را سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای تنظیم کرده و به استان‌های کشور نیز ابلاغ شده است.
عرفان منش یادآور شد: شورا‌های مهارت آموزی در ۲۴ استان کشور فعال و در حال فعالیت هستند، در هر استان مقرر شده است که حداقل در زندان مرکزی آن استان یک مرکز مهارت آموزی و مشاوره شغلی زندانی‌ها فعال شود.
مدیر کل راهبری اجرای آموزش سازمان فنی و حرفه‌ای گفت: سازمان فنی و حرفه‌ای در خیلی از زندان‌ها با سازمان زندان‌ها همکاری کرده است، این مسئله نسخه جدیدی از نوع همکاری محسوب میشود که موجب افزایش ظرفیت‌ها شده است و به بخش خصوصی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای اجازه می‌دهد که در زندان‌ها فعالیت داشته باشند.
عرفان منش بیان کرد: ما در شورای مهارت آموزی زندان‌ها تلاش می‌کنیم از تمام ظرفیت‌های ممکن استفاده کنیم، تا شرایطی ایجاد شود که دوره‌ها و کارگاه‌های متنوع تری داشته باشیم.
بیشتر بخوانید:
