به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،  فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا و محمد جمشیدی کارشناس مسائل بین الملل با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری ششم مردادماه در شبکه دوم سیما درباره راهبردهای غرب در برابر ایران و تجربه گرانبهای برجام گفت‌وگو کردند.

جمشیدی در ابتدای این برنامه گفت: در این ۸ سال چند خطای راهبردی وجود داشت، در این دولت دوازدهم اصالت تعامل با آمریکا وزن بیشتری تسبت به مسائل آمریکا داشت. یعنی مسئولان سیاست خارجی می‌گفتند هر توافقی بهتر از توافق نکردن خواهد بود؛ در حالی که شرمن معتقد بود توافق نکردن بهتر از توافق بد است.

او ادامه داد: مقام معظم رهبری بیان کردند ما مذاکره را برای دفع شر یا همان لغو تحریم‌ها انجام می‌دهیم، اما مسئولان دولت فعلی می‌گفتند هدف رفع تحریم نبود بلکه تعامل با آمریکا بود. این ۸ سال نشان داد که تعامل مطلق خطای راهبردی است، اقدامات آمریکا که نقض برجام بود به همین سبب این نگاه به سادگی توجیه می‌شد.

جمشیدی افزود: تحریم آیسا در دوران اوباما و تحریم ویزا نیز در همین زمان انجام شد، اما دیپلمات‌های ما در مقابل اقدام خاصی را انجام ندادند لذا طرف مقابل هم به فشار‌های خود بیشتر ادامه داد، علاوه بر این معتقدم که بعد سوم اشتباه دولت این بود که سیاست خارجی فقط محدود به برجام شد و همه اعضای سیاست خارجی هم معتقد بودند که تمرکز صرف بر برجام به ضرر کشور ما بود، همچنین بی توجهی به سایر قدرت‌های شرقی نظیر چین و روسیه اشتباه دیگر روحانی بود اگر ما به دنبال دیپلماسی فعال بودیم شاهد چنین اقداماتی نبودیم.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی یادآور شد: دردوران روحانی چینی‌ها را از همکاری محروم کردند و این قرار دادن سند جامع راهبردی در همین ماه‌های آخر دولت عملیاتی شد درحالی که مربوط به سال‌ها پیش بود و این اشتباه عدم توازن در سیاست خارجی بود.

در ادامه برنامه، فواد ایزدی کارشناس مسائل آمریکا اظهار کرد: ایران پس از سال‌های بعد از جنگ تحمیلی محدودیت خاصی را برای مذاکره انجام نداده است، در بازه زمانی دوران اوباما مدت زمان ما در مذاکرات رکورد زد، زیرا می‌خواستند به هر نحوی شده توافق انجام شود.

وی افزود: در ایام مذاکره‌های برجام ظریف ۱۷ روز در وین مستقر شد بنابراین محدودیتی در زمینه نداشنیم، اما باید مذاکره انجام شود که وضعیت ما بهتر شود درحالی که الان تحریم‌ها بدتر از زمان قبل شده است، پس اتهام‌های نظیر اینکه ایران پای کار مذاکره نیست اشتباه است، اما نوع طراحی ما در حوزه مذاکره باید به نحوی باشد که وضعیت کشور بهتر شود.

این کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: در زمان آغاز مذاکره‌های برجامی جان کری بیان می‌کرد که دو مسیر پیش روی مذاکره با ایران قرار دارد، مسیر اول جواب دادن تحریم هاست به این معنا که آن‌قدر تحریم‌ها افزایش یابد که جمهوری اسلامی سرنگون شود و مسیر بعدی هم این است که سرعت برنامه‌های هسته‌ای ایران را کاهش دهیم. آن‌ها به این هدفشان هم رسیدند و از همین رو نیز وندی شرمن بیان کرد که سال ۲۰۱۵ همان سال ۲۰۲۱ نیست، مفهوم این حرف این بود که آن‌ها به اهداف خود در سال ۲۰۱۵ دست یافته بودند و حالا اهداف جدیدی را مد نظر داشتند. این اهداف به بیان مقام معظم رهبری این بود که ایران را در ریل حکمرانی برجامی قرار دهند.

جمشیدی در ادامه این برنامه، بیان کرد: من در آغاز مذاکره‌های برجامی گفتم که طرف قبلی معتقد است که تحریم‌های متعارض با برجام را لغو می‌کنیم نه تحریم‌های سازگار با برجام حالا سوالی که برجا می‌ماند که این چه قرار دادی است که تحریم سازگار با خود همراه دارد؟

ویادامه داد: این جمله در ظاهر زیباست که ایران باید از منفعت‌های لغو برجام استفاده کند، اما آن‌ها معتقدند که تحریم‌ها باقی بماند، اما ایران هم فعالیت‌های اقتصادی خود را ادامه دهد، درحال حاضر آمریکا در چهارچوب توافق برجام تحریم‌های خود را به سه دسته سبز، قرمز و زرد که بیش از ۵۰۰ تحریم جدی را بر ما اعمال کرده که میگویند حاضر به برداشتن آن نیستند مگر انجام مذاکرات فرا برجامی. درحالی که سیاست مد نظر مقام معظم رهبری برداشتن همه تحریم‌ها بود.

این کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: معتقدم که همه مذاکرات وین برای تطهیر آمریکا بود و این ایراد به کشورمان باز می‌گردد. در سال ۲۰۱۲ مسئول مذاکرات آمریکا می‌گفت که بهترین پیشنهاد به ایران این است که آن را رد کند و آن‌ها تطهیر شوند.

فواد ایزدی درباره شرط ایران جهت عدم خروج آمریکا از برجام گفت: ما اگر بر روی این شرط اصرار داریم به دلیل تجربه گذشته است آمریکایی ها نیز، چون می‌خواهند آن کار‌هایی را که در ۸ سال گذشته انجام دادند دوباره تکرار کنند؛ زیر بار نمی‌رود؛ زمانی که از وزیر امور خارجه آمریکا در کنگره سوال می‌کنند تحریم‌ها را تا چه مقدار کاهش می‌دهید می‌گوید ما به اندازه کافی تحریم را نگه می‌داریم که اهرم فشار روی ایران حفظ شود. این جمله به این معناست که قرار است از ایران امتیازات بیشتر و فراتر از هسته‌ای گرفته شود.

وی ادامه داد: صحبت‌هایی که مقامات آمریکایی انجام می‌دهند در رسانه‌ها به صورت دقیق ترجمه نمی‌شود برای مثال رابرت مالی در مصاحبه‌ای می‌گوید ما آمادگی داریم تحریم‌های خلاف برجام را در دوره ترامپ برداریم نمی‌گوید همه تحریم‌ها را برمیداریم همچنین از این طرف هم مقام معظم رهبری صحبتی را درباره این موضوع داشتند و فرمودند که تحریم‌ها باید لغو شود این لغو با رفع تحریم تفاوت دارد.

کارشناس سیاست خارجی بیان کرد: مشکل تعلیق همان چیزی است که ما در ۸ سال گذشته دیدیم آمریکایی‌ها هروقت خواستند تحریم‌ها را برگرداندند؛ زمانی که رهبری می‌فرمایند لغو تحریم این مهم است که تفاوت لغو با رفع شناخته شود بعضی وقت‌ها دیپلمات‌های خود ما هم در این موضوعات دچار چالش می‌شوند؛ آن‌ها می‌گویند طرف مقابل آمادگی رفع تحریم را دارد در صورتی که این به معنای تعلیق تحریم‌ها نیست.

ایزدی با بیان این که طرف آمریکایی مایل است که ایران در ریل برجام قرار گیرد گفت: دلیل این که اصرار دارند مذاکرات در وین صورت گیرد برای این است که ایران بپذیرد مشکل دارد و کلید حل این مشکل در دست آمریکایی هاست آن‌ها می‌گویند این ما هستیم که تصمیم می‌گیریم کدام تحریم‌ها را تعلیق کنیم واشنگتن در این موضوع به خود برجام آنچنان کاری ندارد، زیرا اساسا بند‌های برجام طرف مقابل را ملزم می‌کند که اختلالی در تجارت بین‌المللی ایران ایجاد نکند.

وی افزود: ترامپ زمانی که سر کار می‌آید رسماً اعلام می‌کند که تحریم‌هایی که من ایجاد می‌کنم برای فشار حداکثری رو ایران است؛ هدف سیاست فشار حداکثری ایجاد مشکل برای اقتصاد ایران است پس همه تحریم‌هایی که در دوره ترامپ وضع شده خلاف بند ۲۹ برجام است از این جهت آمریکایی‌ها اگر بخواهند به بند ۲۹ توجه کنند باید همه تحریم‌های ترامپ را بردارند.

کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها می‌خواهند به برجام بازگردند اظهار کرد: اگر آمریکایی‌ها می‌خواستند به برجام بازگردند مثل معاهده پاریس در همان روز‌های اول به آن باز می‌گشتند و بایدن دستور اجرایی بازگشت به آن را امضا می‌کرد، اما آن‌ها خواهان یک توافق طولانی‌تر هستند یعنی بعضی از بند‌های برجام که بازه زمانی مشخصی دارد و به اتمام می‌رسد افزایش دهند.

فواد ایزدی هدف مذاکرات وین را چند بعد بود دانست و افزود: یک بعد از مذاکرات وین اجماعی است که می‌خواهند علیه ایران ایجاد کنند؛ یکی از مقامات آمریکایی با تایمز اسرائیل مصاحبه‌ای دارد که در آن مصاحبه می‌گوید ما نیاز به اجماعی مثل سال ۲۰۱۳ علیه ایران داریم.

وی ادامه داد: آمریکایی‌ها به بهانه بازگشت به برجام دنبال ایجاد اجماعی بر علیه ایران هستند، اما درحال حاضر این شرایط وجود ندارد برای مثال چین با ایران قرارداد ۲۵ ساله امضا می‌کند یا روسیه رزمایش نظامی با ایران اجرا می‌کند و تعاملات ایران با کشور‌هایی مثل روسیه و چین افزایش پیدا کرده است و این موجب ناراحتی آمریکایی‌ها می‌شود.

کارشناس سیاست خارجی اظهار کرد: این درس را قطعاً دولت آقای رئیسی خواهد گرفت و مدیریت برجامی متوقف خواهد شد؛ همین باعث ترس آمریکایی‌ها می‌شود همچنین بعضی از حرف‌هایی را که می‌زنند و در باغ سبزی را که نشان می‌دهند به دلیل همین ترس است.

جمشیدی دیگر کارشناس سیاست خارجی برنامه ادامه داد: متاسفانه در چند هفته گذشته ما شاهد این بودیم که مقامات عالی دولتی مواضعی را اتخاذ می‌کنند مبنی بر اینکه تحریم در حال برداشته شدن بود، اما قانون مجلس مانع آن شد؛ باید این یادآوری را انجام دهم که مقام معظم رهبری سال ۹۲ قبل از انتخابات در سخنرانی فرمودند که کاندیدا‌های ریاست جمهوری جوری رفتار نکنند که آخرش بگویند نگذاشتن یا نتوانستیم کار انجام دهیم و مرتب از فعل قول دادن استفاده می‌کنند.

وی افزود: امروز شاهد آن هستیم که آن قول‌هایی که بعضی‌ها هشت سال پیش می‌دادند امروز یادشان رفته است بعد از آن که حاج قاسم سلیمانی را به شهادت رساندند ظریف مصاحبه انجام داد مبنی بر آمادگی ایران برای مذاکره که در داخل هم با واکنش‌هایی مواجه شد ترامپ هم در جواب این اعلام آمادگی گفت نه مرسی و تحریم را بر نمی‌داریم؛ بایدن هم زمانی که به قدرت رسید وقتی مجری ازش پرسید شما حاضرید که تحریم‌ها را بردارید گفت نه. ترامپ و بایدن تفاوت ماهوی در حفظ تحریم‌ها ندارد.

کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه در این شرایط جمهوری اسلامی باید یک اهرم فشاری می‌ساخت بیان کرد: دیپلماسی بدون اهرم بسیار پوچ و بی معنی است این اهرام در قالب قانون مجلس شکل گرفت؛ قانون مجلس برای این گذاشته شد که آمریکا را وادار کند که رفع تحریم‌ها را در دستور کار مذاکرات قرار دهد؛ در ابتدای دولت آقای بایدن آمریکایی‌ها اصلاً تمایل به مذاکره نداشتند به همین دلیل بود که دکتر ظریف اعلام کردند که سیاست فشار حداکثری ترامپ توسط دولت بایدن در حال تکرار است.

جمشیدی با بیان اینکه قانون مجلس موجب تغییر رویه آمریکایی‌ها در مذاکرات شد گفت: آمریکایی‌ها به غیر از قانون مجلس انتخابات ایران را هم رصد می‌کردند متاسفانه برخی از مقامات خودمان هم این حرف را زدند که انتخابات نزدیک است و باید تصمیمی گرفته شود در این فضا قانون مجلس علت نبود بلکه واکنشی به تداوم تجاوزگری آمریکایی‌ها علیه ملت ایران در دولت بایدن بود.

وی افزود: دولت آقای روحانی نتوانست اعضای شورای امنیت ملی را قانع کند که این پیشنهاد‌هایی که در مذاکره در حال رد و بدل شدن است تامین کننده منافع ملی است در دوره بعد از عید ۱۴۰۰ و شروع مذاکرات وین ما با این فضا روبه‌رو بودیم که یک سری سیگنال‌های عجولانه به طرف غربی داده شد هم قبل از عید ۱۴۰۰ و هگ در دوره مذاکرات وین ما دیدیم که آمریکایی‌ها به این باور رسیدند که با امتیاز دهی حداقلی می‌توانند ایران را به نقطه ما قبل حرکت مقاومت برسانند.

کارشناس سیاست خارجی با بیان اینکه قانون مجلس طبق مصوبه شورای امنیت ملی اجرایی شد گفت: کشور به دنبال اهرام سازی رفته است و آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که این اهرم را در از دست ایران خارج کنند برای مثال می‌گفتند یکسری از پول‌های بلوکه شده را به شما می‌دهیم و شما به تعهدات خود بازگردید.

فواد ایزدی درباره عدم صداقت آمریکایی‌ها نسبت به تبادل زندانیان گفت: نگاهی که نسبت به ایران وجود دارد در آمریکا اجماع نیست یعنی عده‌ای معتقدند که روش برخورد با ایران باید همان فشار حداکثری باشد و حکومت را به سمت فروپاشی ببرند، اما گروه دیگری معتقدند ما ۴۰ سال است داریم فشار حداکثری وارد می‌کنیم و هیچ تاثیری ایجاد نشده بلکه ایران به پیشرفت رسیده است.

وی افزود: از این جهت این اختلاف‌های داخلی هم در محاسباتی که طرف مقابل دارد تاثیر می‌گذارد و یکی از مشکلات برجام هم همین بود که عده‌ای در کشور فکر کردند که اگر با قوه مجریه آمریکا مذاکره کنند کار تمام است؛ این یکی از اشتباهات ما در محاسبات گذشته بود الان هم شما می‌بینید که سناتور‌های آمریکایی یک هفته در میان به بایدن نامه می‌نویسند که هر توافقی با ایران بکنید زمانی که ما به قدرت برسیم مثل دفعه بعد آن را از بین می‌بریم.

انتهای پیام/