شعیب بهمن کارشناس مسائل بین الملل در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره ادعای آمریکا مبنی بر تحریم مبادلات دوجانبه ایران و چین، اظهار کرد: در حقیقت در سطح کلان و راهبردی، آمریکاییها تمایلی به لغو تحریمهایی که در طول سالهای گذشته به ویژه در سه سال اخیر علیه ایران اعمال کردهاند، ندارند، بنابراین از طروق مختلف تلاش میکنند، همچنان این تحریمها را زنده نگه دارند یا به روشهای دیگر مجدداً آنها را احیاء کنند.
وی افزود: آن چیزی که تا به امروز در مذاکرات احیاء برجام بین ایران و آمریکا به شکل غیر مستقیم مورد مذاکره قرار گرفته، اساساً رفع همه تحریمهاست، در حالی که آمریکاییها تمایلی به رفع و لغو همه تحریمها ندارند.کاملاً مشخص است که حتی اگر آمریکاییها در یک پروسه مذاکراتی به سمت لغو شمولی تحریمها بروند، همچنان قوانین تحریمی سر جای خودش قرار دارد، بنابراین در هر زمانی آمریکاییها به راحتی میتوانند مجدداً بر اساس آن قوانین تحریمی، تحریمها را علیه ایران احیاء کنند.
بهمن تصریح کرد: آمریکاییها تصور میکنند، با تغییر دولت در ایران با یک پروژه مذاکراتی سختتر مواجه خواهند شد، به این معنا که دولت رئیسی به اندازه دولت روحانی و تیم پیشین که در وزارت خارجه مستقر بود، احتمالاً با برخی از خواستههای کشورهای غربی همراهی نخواهد کرد، لذا تلاش دارند که از الان شمشیر را از رو بکشند و به دولت جدید این پیام را بدهند که اگر قرار باشد، (از طرف ایران) در مذاکرات آتی سختگیریهای جدیدتری را انجام دهد ما هم نه تنها در پروسه لغو تحریمها گام بر نمیداریم، بلکه میتوانیم تحریمهای جدیدی را نیز علیه ایران وضع کنیم، بنابراین این تحولات و مباحث جدید درباره تحریمها، بیشتر یک پیام به دولت آقای رئیسی است مبنی بر اینکه در مذاکرات آتی، تیم مذاکره کننده سختیگیریهای لازم را از خودش نشان ندهد.
کارشناس مسائل بینالملل تاکید کرد: شواهد و سوابق تاریخی نشان میدهد که ایران هرگاه به شکل جدیتر و در واقع سفت و سختتری در برابر کشورهای غربی ایستادگی کرده است، موفق بوده و توانسته است امتیازات بیشتری نیز کسب کند، ضمن اینکه در چند ماه اخیر دولت آقای روحانی پروسه مذاکره را پیش برده است، اما این یک پروسه بی سرانجام و بی حاصل تلقی میشود؛ بنابراین در شرایطی که آمریکاییها به زعم خودشان هر چه تحریم وجود داشته است را تا به امروز علیه ایران برقرار کردهاند، بنابراین فشار جدید علیه ایران عملاً محلی از ارعاب ندارد.
وی افزود: در شرایط جدید، جدیت این دولت، تیم مذاکره کننده جدید، پافشاری بر قانون اقدام راهبردی مجلس و از سرگیری برخی از فعالیتهای هستهای ایران، اتفاقاً میتواند فشار را معکوس کند و به خود آمریکاییها برگرداند، در نتیجه این اقدامات آمریکا، دست کم در شرایط فعلی که ایران تحت شدیدترین تحریمها قرار دارد، اساساً تحریم جدیدی وجود نخواهد داشت که بر ایران اعمال شود.
بهمن ادامه داد: این فشار خیلی نمیتواند کاربردی باشد و شاید این فشار بیشتر در راستای ترغیب دولت جدید ایران به مذاکره باشد، تا اینکه بخواهد فشاری اثرگذار بر اقتصاد ایران وارد کند، ضمن اینکه در اینجا مسئله صرفاً به ایران و آمریکا محدود نمیشود. به عنوان مثال همین تحریمی که از آن صحبت میکنیم، در مورد خرید نفت ایران توسط چین است. در طول سالهای گذشته و زمانی که ترامپ از برجام خارج شد عملاً این تحریمها وجود داشته است، در واقع تحریم خرید نفت ایران مسئله جدیدی نیست. این در حالی است که در طول این مدت به رغم وجود این تحریمها، چینیها خریدار نفت ایران بودند. حتی اگر آمریکاییها باز هم بخواهند تحریمهای جدیدی را علیه ایران اعمال کنند، قاعدتاً چینیها به همان رفتار پیشینه خودشان ادامه خواهند داد. در نتیجه این تحریمها بر ایران و سایر شرکای اقتصادی کشورمان به ویژه چین، تاثیر قابل توجهی نخواهد گذاشت.
کارشناس مسائل بینالملل در واکنش به اخباری مبنی بر شرط جدید ایران برای بازگشت به برجام، توضیح داد: واقعیت این است که در ساختار نظام بینالملل که در آن قدرت حرف اول را میزند، اساساً شکلگیری یک چنین تضمینی شاید دور از ذهن باشد. آن هم وقتی که یک توافق بینالمللی شکل گرفته و منعقد شده است. اگر این شرط در جریان مذاکرات که ختم به برجام شد، گذاشته میشد و در آنجا به عنوان یکی از بندهای برجام ذکر میشد، قاعدتاً به شکل طبیعی در روند مذاکراتی برای تشکیل یک توافق بینالمللی، آن بند گنجانده شده بود.
وی اضافه کرد: اما الان به نظر میرسد که آمریکاییها زیر بار چنین بندی نخواهند رفت، چون کاملاً واقف هستند که این مسئله میتواند از لحاظ حقوقی برای آنها چالش ساز باشد. به ویژه آنکه اگر این مسئله را بپذیریم که آمریکاییها تمایلی به اجرای تمام و کمال برجام ندارند. عملاً آمریکاییها چه در دوره اوباما و چه در دوره ترامپ، یعنی از هر دو طیف دموکرات و جمهوری خواه و الان نیز مجدداً در دوره دموکراتها، هیچکدام از طیفهای سیاسی، تمایلی به اجرای تعهدات خودشان در برجام ندارند.
بیشتر بخوانید
یک مقام آمریکایی اخیرا گفته است که ایالات متحده در حال انجام بررسیهای لازم برای جلوگیری از فروش نفت ایران به چین است. خبرگزاری رویترز به نقل از این مقام آمریکایی نوشته واشنگتن، در حال آماده شدن برای شرایطی است که ایران نخواهد به مذاکرات بر سر برجام بازگردد. واشنگتن چند ماه پیش به پکن گفته بود هدفش از سرگیری پایبندی به توافق هستهای برجام است و چنانچه این موضوع محقق شود نیازی برای جریمه شرکتهای چینی که اقدام به خریداری نفت خام از ایران میکنند وجود نخواهد داشت.
خبرگزاری رویترز نوشته این موضع آمریکا اکنون با توجه به ابهامها در خصوص زمان از سرگیری هفتمین دور مذاکرات وین دستخوش تغییراتی شده است. مذاکرات وین در برجام از فروردینماه سال ۱۴۰۰ با هدف بازگرداندن آمریکا به توافق هستهای برجام و مجاب کردن ایران به متوقف کردن اقداماتش در جهت کاستن از تعهدات برجامی خود آغاز شد. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده با توجه به خروج آمریکا از برجام با نمایندگان این کشور گفتوگو نمیکند. آمریکاییها از طریق سایر طرفهای حاضر در مذاکرات، از مواضع ایران مطلع میشوند.
ششمین دور این مذاکرات، از روز ۲۲ خردادماه آغاز شد و تا روز یکشنبه ۳۰ خردادماه ادامه داشت. «سید عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و رئیس هیئت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین در آن زمان گفت ملاک ایران رسیدن به یک توافق خوب است. او درباره روند مذاکرات گفت: «به اواخر کار نزدیک شدیم، ولی مسیر باقیمانده ساده نخواهد بود.» هنوز مشخص نیست هفتمین دور مذاکرات چه زمانی برگزار خواهد شد. «رابرت مالی»، نماینده آمریکا در امور ایران روز ۲۳ تیرماه گفت دولت «جو بایدن» آماده است هرگاه ایران برای ادامه مذاکرات هستهای به وین بازگشت به این گفتوگوها بازگردد.
نماینده ویژه آمریکا در امور ایران چهارم مرداد هم ضمن تکرار ادعای آمادگی دولت جو بایدن برای بازگشت به برجام گفت، کارزار فشار حداکثری واشنگتن علیه تهران به طرز وحشتناکی شکست خورده است.
انتهای پیام/