به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،  آوازه نصف جهان  بخاطر بنا‌هایی مثل مساجد، پلها، خانه‌ها و حمام‌های تاریخی است که البته در این میان برخی مشهورتر شده اند و هریک به نوعی شناسنامه نصف جهان به شمار می‌آیند.

مهمترین این بنا‌ها سازه‌های آبی هستند که علاوه بر زیبایی و کارایی مناسب شهری، گردشگران را به سمت خود می‌کشانند و همین جاذبه متاسفانه سودجویان را هم به طمع انداخته است. حاصل این طمع ورزی ساختمان‌هایی است که هر از چندگاه در گوشه‌ای در حوالی زاینده رود قد علم می‌کنند و به سیمای بصری یادگار‌های تاریخی نصف جهان آسیب می‌زنند.

تازه‌ترین نمونه این امر، ساختمانی است که احداثش در حریم بصری پل خواجو چند ماهی است به محل مناقشه میراث فرهنگی و مالک بنا تبدیل شده است.

پل خواجو، سازه آبی کم نظیر در جهان

مریم قاسمی دانشیار معماری دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان (خوراسگان) در گفتگو با خبرنگار ما گفت: یکی از شاخص‌ترین مجموعه بنا‌هایی که در ایران ساخته می‌شوند سازه‌های آبی و مهمترین آن‌ها پل‌ها هستند.

او افزود: از شاخص‌ترین پل‌های تاریخ پل سازی جهان می‌توان پل خواجو اصفهان را نام برد که حتی در کشور مالزی نمونه مشابهی را با الگو گرفتن از این پل ساخته اند.

دانشیار معماری دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در تشریح سابقه تاریخی پل خواجو گفت: پل خواجو مسیر رفتن از ری به پارس بوده است. در دوران قدیم گذشتن از آب جزو مسائل مهم بوده است. پل خواجو در گذشته به شمایل امروزی نبوده و در دوران صفویه تغییراتی در معماری آن ایجاد شده است.

قاسمی افزود: از آن زمان به بعد پل خواجو را فقط مسیری برای وصل کردن دو نقطه و یا برای گذشتن از آن در نظر نگرفتند و به روانشناسی محیط و نیاز‌های فرا مادی انسان نیز توجه و تلاش کردند تا محیطی ایجاد کنند که کاربری‌های دیگری نیز داشته باشد.

او ادامه داد: همانطور که امروزه مشاهده می‌کنیم پل خواجو تفرجگاه است، ورود آب از غرب و خروج آن با طرحی متفاوت از این ویژگی‌های خاص این پل است.

خواجو، پلی که باید ثبت جهانی شود
دانشیار معماری دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با تاکید بر اینکه پل خواجو جزو میراثی است که باید ثبت جهانی شود اظهار کرد: وقتی یک اثر تاریخی در مسیر ثبت جهانی قرار می‌گیرد باید حمایت‌های قانونی برای آن بنا در نظر گرفته شود.

قاسمی افزود: یکی از این موارد حریم است، به طور کلی باید حریم و منظر اثر حفظ شود و هیچ سازه‌ای نباید چشم انداز آن را از بین ببرد.

او تصریح کرد: اگر سازه‌ای مخالف این اصول اطراف پل تاریخی ساخته شود دید گردشگران و مردم به جای این شاهکار تاریخی و بافت پیرامونی آن به سازه‌ای از زندگی نوین امروزی معطوف می‌شود که هیچ تناسبی با محیط ندارد و به سیمای بصری اثر تاریخی آسیب می‌زند.

ساخت و ساز‌هایی که مجوز میراث فرهنگی را ندارد

روح الله سید العسکری رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان اصفهان درباره سازه در حال احداث مقابل پل خواجو به خبرنگار ما گفت: ساخت و ساز‌های اطراف پل‌های تاریخی اصولا بدون گرفتن مجوز از اداره میراث فرهنگی انجام می‌شود.

او بیشترین تاثیر منفی این سازه‌ها را اثر منفی بصری روی بنا‌های تاریخی دانست و گفت: سازه‌ای که در حریم بصری پل خواجو ساخته شده، هیچ گونه مجوزی از اداره میراث فرهنگی نداشته است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان اصفهان اظهار کرد: در سال ۹۹ برای جلوگیری از ساخت این سازه شکایت کردیم مالک روی شکایت اداره میراث فرهنگی شکایت کرد و دادگاه رای به رد توقف داد، اما پرونده بسته نشد.

سید العسکری ادامه داد: وقتی متوجه شدیم مجدد مالک به ساخت وساز خود ادامه می‌دهد و حریم بصری پل خواجو بار دیگر مورد تهدید قرار گرفته است، فوراً با قاضی شعبه پنج دادگستری تماس گرفتیم و ۲۲تیر قاضی رای به توقف کار داد.

او افزود: تلاش می‌کنیم با پیگیری از طرف مراجع قضایی، دوطبقه‌ای را که ساخته شده نیز تخریب کنیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان اصفهان یادآور شد: ما در قانون یک حق عامه داریم و یک حق مکتسبه، رهبر انقلاب در دیداری که به تازگی با مسئولان قضایی داشتند تاکید کردند که حق عامه در هر زمینه‌ای (محیط زیست، میراث فرهنگی و..) باید به حقوق مکتسبه افراد اولویت داده شود.

علی محمد فصیحی مسئول پایش پل‌های تاریخی استان اصفهان درباره پیگیری‌های نهایی در مورد این سازه به خبرنگار ما گفت: برای ساخت و ساز در حریم آثار باستانی و تاریخی باید از میراث فرهنگی استعلام گرفته شود. این سازمان هم براساس قوانین و مقررات و حریم آثار تاریخی نقاط مجاز ساخت و ساز را به شهرداری اعلام می‌کند.

او ادامه داد: در این خصوص شهرداری باید از میراث فرهنگی استعلام می‌گرفت که این روند طی نشد. در مکاتبات اداری نیز هیچ گونه صدور مجوزی از میراث فرهنگی دیده نشده است.

مسئول پایش پل‌های تاریخی استان اصفهان تاکید کرد: دستگاه‌های حاکمیتی، شهرداری‌ها و دستگاه‌هایی که طرح‌های عمرانی اجرا می‌کنند موظفند از سازمان میراث فرهنگی استعلام بگیرند. خوشبختانه ساخت بنا متوقف شد تا دستگاه قضایی حکم صادر کند و سپس بر اساس آن حکم عمل خواهد شد.

فصیحی گفت: در این موضوع از یک حق عمومی دفاع می‌کنیم که حق عامه است و به عنوان یک میراث ملی باید به سلامت حفظ شود.

پل خواجو که به عروس پل‌ها شهرت دارد این روز‌ها با مالکانی در حال ستیز است که می‌گویند حقوق مکتسبه دارند. حقوقی که کسب شده اما، این که از کجا و به چه صورت این اتفاق افتاده موضوعی است که اگر با پاسخ صحیح و راهکار جدی بررسی شود قطعا پایانی بر پرونده‌های ساخت و ساز‌های غیر مجاز در حریم یادگار‌های تاریخی خواهد بود.

گزارش از محمد صابری
انتهای پیام/ی