به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، صنعت گردشگری از سودآورترین صنعت‌ها در جهان است، اما در حالی که سایر کشور‌ها با برنامه ریزی و ایجاد بستر‌های مناسب توانسته اند از این حوزه به درآمد‌های قابل توجه و پایدار برسند در کشور ما با وجود زمینه‌های لازم، این صنعت به جایگاه واقعی خود نرسیده است.
برخی گمان می‌کنند که کرونا تنها عاملی بوده که بر صنعت گردشگری تاثیر منفی گذاشته است، اما اگر زمینه و بستر هدفمند و دقیقی برای این صنعت در کشور ما در نظر گرفته شده بود کرونا و اعمال محدودیت‌ها نمی‌توانست آسیب جدی به این حوزه وارد کند.
تهیه بسته پیشنهادی توسعه گردشگری به دولت در حد کلان
سحر امینی دبیر کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: کمیسیون گردشگری و برند اتاق بازرگانی اصفهان اقدام به تهیه و تنظیم بسته پیشنهادی توسعه گردشگری ویژه دولت جدید کرده است.
او ادامه داد: در بسته پیشنهادی با در نظر گرفتن چالش‌ها در سه حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی راهکار و سیاست گذاری‌های کلان ارائه شده است.
دبیر کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی اصفهان بیان کرد: مقیاس ما برای تهیه این بسته پیشنهادی کشوری است تا دولت جدید بتواند با استفاده از این راهکار‌ها تصمیم گیری و سیاست گذاری‌های صحیحی در حوزه گردشگری داشته باشد و با تغییر نگاه به این صنعت جایگزین مناسبی برای درآمد‌های کشور داشته باشیم.
شناسایی چالش‌های حوزه گردشگری
امینی با اشاره به رصد چند ساله اتاق بازرگانی در سه حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی خاطرنشان کرد: برای هر کدام از حوزه‌های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی سرفصل‌هایی تعیین و ذیل آن‌ها چالش‌ها و راهکار برون رفت از هر چالش در نظر گرفته شده است.
او افزود: در حوزه گردشگری سرفصل‌های سیاست گذاری، تصمیم گیری، مدیریت و آموزش و پژوهش در نظر گرفته شده است، در حوزه میراث فرهنگی نیز برای حمایت از میراث ملموس و ناملموس سیاست گذاری‌ها و پیشنهاداتی را ارائه کردیم.
دبیر کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی اصفهان افزود: در حوزه صنایع دستی در بحث بازاریابی، رفع موانع تولید مواداولیه، ورود مواد اولیه مورد نیاز هنرمندان صنایع دستی به کشور، ایجاد اتحادیه واحد و مشخص، توجه ویژه به قوانینی که در بیمه، مالیات، گمرک و پست وجود دارد و تا کنون باعث شده‌اند هنرمندان و فعالان این حوزه متضرر شوند راهکار‌هایی کاربردی ارائه شد.
امینی خاطر نشان کرد: این بسته پیشنهادی توسعه گردشگری شامل چالش‌ها و مشکلات و سپس ارائه راهکار‌های رفع آنهاست تا بتوانیم به یک درآمد پایدار در حوزه گردشگری برسیم.
او افزود: باید گفت این چالش‌ها در حد بسیار کلان است، چون مقیاس ما ملی بوده است و تاثیرگذاری آن بر روی حلقه‌های گردشگری خواهد بود، همچنین درخواست داریم تا با بهره گرفتن از این بسته دولت جدید آسیب‌هایی را که صنعت گردشگری ایران پس از کرونا متحمل شد و به کما رفت جبران کند.
دبیر کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی اصفهان اضافه کرد: در حوزه گردشگری رقبای ما در سایر کشور‌ها حتی با وجود کرونا همچنان به کار خود ادامه داده و گاه حتی رشد چشمگیری نیز داشتند، اما در این دوره صنعت گردشگری در کشور ما آسیب‌های جدی و بسیاری را متحمل شد به همین دلیل گردشگری در کشور ما نیاز به احیا و یک ستاد یا گروه ملی منسجم دارد تا با عملکرد همگام و هدفمند این صنعت را به روز‌های اوج برسانند.
در تصمیم گیری‌های کلان کشور گردشگری در اولویت نیست
سحر موحدی رئیس کمیسیون محصولات خلاق اتاق بازرگانی اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: وقتی سخن از مشکلات به میان می‌آیر به موانع جزئی اشاره می‌کنیم، اما زمانی که مشکلات را با هم ترکیب کنیم می‌توانیم به مسئله اصلی برسیم به همین دلیل با در نظر گرفتن مشکلات حوزه گردشگری و میراث فرهنگی توانسته ایم مسائل مهم را شناسایی و احصا کنیم.
او ادامه داد: می‌توان گفت مسئله اصلی گردشگری در کشور ما نبود اولویت گردشگری در کلان کشور است و همین مسئله باعث شده تا از ظرفیت‌های این صنعت غافل شویم و فعالان حوزه گردشگری با مسائل فراوانی دست به گریبان باشند.
دسته بندی مشکلات حوزه گردشگری
رئیس کمیسیون محصولات خلاق اتاق بازرگانی اصفهان بیان کرد: در چهار دسته مدیریت، برنامه ریزی، سیاست گذاری، آموزش و پژوهش مسائل گردشگری را طبقه بندی کرده ایم.
موحدی افزود: در حوزه مدیریت صنعت با ضعف‌هایی در دیپلماسی فرهنگی، بازاریابی بین المل، حوزه زیر ساخت‌ها و مدیریت منایع انسانی مواجه است که برای حل این موضوع راهکار‌هایی را در بسته توسعه گردشگری در نظر گرفته ایم.
او خاطر نشان کرد: در برنامه ریزی نبود برنامه‌هایی که متناسب با بازار‌های آینده است، حمایت مالی و نبود اکوسیستم نوآوری به منظور توسعه گردشگری سبب بروز مشکلات فراوانی در این صنعت شده است.
رئیس کمیسیون محصولات خلاق اتاق بازرگانی اصفهان گفت: در حوزه سیاست گذاری نخست خلاء سیاست مناسب و هدفمند و سپس خلاء الگوی سیاست گذاری نظام‌مند و خلاء در قوانین و مقررات که هماهنگ کننده حرکت‌های گردشگری باشد باعث ضرر و زیان فعالان این حوزه شده است که نیازمند یک نگاه ویژه برای رفع آن‌ها هستیم.
موحدی در خصوص چالش‌های حوزه آموزش و پژوهش در صنعت گردشگری بیان کرد: ضعف در آموزش‌های تخصصی و مهارتی نیروی انسانی و آموزش‌های عمومی برای فرهنگ سازی سفر از جمله مواردی است که در بسته توسعه گردشگری به آن توجه ویژه شده است.
زیرساخت‌ها و عملکرد دو موضوع شاخص در حوزه میراث فرهنگی
او با اشاره به تقسیم بندی حوزه میراث فرهنگی به دو دسته زیر ساخت و عملکرد برای مشخص کردن مسائل و ارائه راهکار‌ها عنوان کرد: زیرساخت‌ها در حوزه گردشگری شامل بنا‌های تاریخی که در حال تخریب هستند و متاسفانه تعدادشان نیز زیاد است و طرح‌های تکمیل نشده می‌شود که در این بسته پیشنهادی تلاش شده تا با ارائه راهکار‌های کاربردی این مشکلات در حوزه میراث فرهنگی رفع شود.
رئیس کمیسیون محصولات خلاق اتاق بازرگانی اصفهان گفت: غفلت از میراث منقول از جمله میراث‌هایی که در قالب اشیاء ویژه‌ای هستند، نبود امکانات زیر ساختی در تبدیل میراث به جاذبه گردشگری از دیگر مواردی است که در بسته توسعه گردشگری اتاق بازرگانی به آن توجه شده.
موحدی ادامه داد: افراد ممکن است تصور کنند هر بنایی که سابقه تاریخی دارد جاذبه گردشگری نیز محسوب می‌شود، اما الزاما این تصور صحیح نیست و بایستی برنامه‌هایی دیده شود تا یک بنای تاریخی به جاذبه تبدیل شود حال این برنامه‌ها در این بسته در نظر گرفته شده اند.
او اظهار کرد: در حوزه عملکرد میراث فرهنگی مسائلی مانند نبود نیرو‌های متخصص مرمت و حفاظت، مشکل در هزینه و درآمد بنا‌های تاریخی، کم بودن بودجه‌های حمایتی و معرفی میراث فرهنگی در سطح ملی و بین الملل در نظر گرفته شده است.
رئیس کمیسیون محصولات خلاق اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به اهمیت آموزش و فرهنگ‌سازی عمومی برای حفظ میراث فرهنگی گفت: بهره مندی از دیپلماسی بین المللی به منظور حفظ و ثبت آثار تاریخی بسیار حائز اهمیت است، چون بسیاری از کشور‌ها برای این موضوع برنامه‌هایی دارند و حتی از بودجه‌های بین المللی استفاده می‌کنند تا این آثار حفظ شود، اما در کشور ما به این موضوع مهم توجه نشده است.
استفاده از ظرفیت دانش بنیان‌ها در اجرای بسته توسعه گردشگری
موحدی خاطر نشان کرد: این بسته پیشنهادی به دولت جدید تهیه و تنظیم شده است، اما هر کدام از این ابعاد زمانی که وارد اجرا می‌شود بسیار گسترده خواهد بود و اگر دولت جدید بخواهد نگاه ویژه‌ای به این بسته داشته باشد باید یک اکوسیستم دانش بنیان فراهم کند تا بتواند نتیجه مطلوبی را دریافت کند.
او افزود: برای حل این چالش‌ها یک نگاه دانش محور بایستی وجود داشته باشد تا بتواند مسائل عنوان شده در این بسته را عملیاتی کند، مدیریت دانشی که ذیل دولت شکل می‌گیرد می‌تواند هر کدام از این چالش‌ها را به درستی اجرا کند تا توسعه گردشگری پایدار شکل بگیرد.
صنایع دستی در حال حاضر به جایگاه اصلی خود نرسیده است
مهدی راست قلم پژوهشگر حوزه صنایع دستی در گفتگو با خبرنگار ما گفت: بواسطه تمام ظرفیت‌هایی که در اصفهان که شهر خلاق صنایع دستی است وجود دارد و با توجه نیروی انسانی فاخر این استان که در سطح بین الملل به نام و شهره هستند و از طرفی جایگاه ایران در حوزه صنایع دستی انتظار می‌رود مسئولان به این حوزه توجه ویژه‌ای داشته باشند.
او ادامه داد: اما متاسفانه با وجود تولید بی نظیر و فاخری که در این حوزه داریم، اما در بحث صادرات و ارزش افزوده، مشکلات عمده و اساسی در این صنعت دیده می‌شود.
پژوهشگر حوزه صنایع دستی بیان کرد: کشور ما اکنون در شرایطی قرار دارد که به دلیل مشکلاتی که با آن مواجه هستیم احتمال می‌رود صنایع دستی در اولویت برنامه ریزان عملگرای دولت بعدی نباشد از این رو بر اساس ظرفیت‌های موجود صنایع دستی در استان اصفهان یک برنامه عملیاتی برای خارج شدن از وضع فعلی در نظر گرفته‌ایم تا هر شخصی که به ریاست قوه مجریه منتخب شد با نگاه کردن به محتوای این برنامه رونق و توسعه مجدد صنایع دستی را در دستور کار قرار دهد.
راست قلم خاطر نشان کرد: بواسطه تغییرات نرخ ارز و تحریم‌هایی که کشور ما در چند سال اخیر با آن مواجه بود و قوانین و مقرارتی که در صادرات به ویژه صادرات خرد و کلان صنایع دستی و آثار فاخر هنرمندان وجود دارد فعالان این حوزه با چالش‌های بسیار جدی حتی در حوزه معیشت مواجه شده اند و سبب شده تا این صنعت با رکود دست و پنجه نرم کند.
او افزود: با توجه به این مشکلات اتاق بازرگانی اصفهان تصمیم گرفت تا در یک برنامه منسجم چشم انداز روشنی را برای خروج از این شرایط بحرانی طرح ریزی کند.
پژوهشگر حوزه صنایع دستی گفت: براساس مطالعات فرادستی در اسناد مختلف و سوالات کارشناسی از خبرگان و فعالان حوزه صنایع دستی، مشکلات شناسایی، احصا و طبقه بندی و ما به ازای آن راهکار‌های عملیاتی تدوین شد.
نبود یک اتحادیه و تشکل یک پارچه در صنایع دستی
راست قلم در خصوص عمده‌ترین مشکلات و چالش‌ها در حوزه صنایع دستی که در بسته توسعه گردشگری به آن اشاره شده، گفت: در نخستین گام حوزه صنایع دستی نیازمند تشکل یک پارچه، قدرتمند و کارآمد است تا با هم افزایی بتوانند زمینه تولید و عرضه مناسب و سودآور را ایجاد و تسهیل کنند.
او افزود: گام دوم که در این بسته در نظر گرفته شده در بخش تولید و عرضه است که در طبقه بندی‌های مختلف براساس علم روز مدیریت نمی‌شوند به عنوان مثال همگان می‌دانند راهکار برون رفت از وضع فعلی صنایع دستی ایجاد بستر مناسب برای شکل گیری فروشگاه‌های اینترنتی است، اما به صورت جامع و علمی این مهم انجام نشده است.
پژوهشگر حوزه صنایع دستی اضافه کرد: البته برخی از سامانه‌های فروش وجود دارند، ولی به دلیل مشکلات موجود در تراکنش‌های ارزی این سامانه‌ها خروجی و اثربخشی لازم را ندارند پس نگاه ویژه به این حوزه از مواردی است که در بسته پیشنهادی گردشگری مورد توجه قرار گرفته شده است.
راست قلم با اشاره به نبود کد‌های استاندارد ملی و بین المللی در تولید و عرضه صنایع دستی عنوان کرد: این کد‌ها توسط وزارتخانه یا اداره کل‌ها در هر بخشی تهیه می‌شود و به سازمان‌هایی مانند گمرک، مالیات و پست ابلاغ می‌شود، اما در حوزه صنایع دستی به دلیل پیچیدگی که در این حوزه وجو دارد این کد‌ها ابلاغ نشده اند که بایستی به این حوزه نگاه ویژه‌ای شود.
او دیگر چالشی را که در بسته توسعه گردشگری به آن اشاره شده ناتوانی مالی اتحادیه صنایع دستی دانست و بیان کرد: بسیاری از اتحادیه‌ها در سراسر کشور از توانمندی مالی برخوردار هستند، اما این موضوع برای اتحادیه صنایع دستی صدق نمی‌کند به همین دلیل تشکیل صندوق حمایت مالی و جذب سرمایه گذار از اولویت‌های مهم است که در این بسته مورد توجه قرار گرفته است.
پژوهشگر حوزه صنایع دستی اظهار کرد: نبود قرارداد پایدار و مشخص با شرکت پست جمهوری اسلامی باعث شده شرکت پست از ارسال آثار فاخر صنایع دستی سرباز بزند برای همین در بسته توسعه گردشگری پیشنهاد شد که کارگزار پستی تخصصی برای صنایع دستی در اصفهان شکل بگیرد تا این مشکل رفع شود.
راست قلم یکی دیگر از پیشنهاد‌های بسته توسعه گردشگری را ایجاد مسیر سبز ویژه بازگشت ارز حاصل از صادرات صنایع دستی دانست و گفت: فعالان حوزه صنایع دستی شخصیت حقوقی ندارند و همین امر باعث ورود دلالان به این حوزه شده است، بنابراین ایجاد این مسیر می‌تواند منجر شود تا فعالان حوزه صنایع دستی صادرات را به صورت دقیق و منظم انجام دهند.
او عنوان کرد: برگزاری و اخذ تسهیلات در نمایشگاه‌های بین المللی و اعطای تسهیلات موثر برای صنایع دستی از دیگر مواردی است که در بسته توسعه گردشگری توسط اتاق بازرگانی اصفهان به دولت جدید پیشنهاد شده است.
پژوهشگر صنایع دستی در پایان اضافه کرد: این موارد برخی شاخص‌های اصلی و مهمی بود که در بسته پیشنهادی به دولت جدید در نظر گرفته شده است امیدوارم صنایع دستی نیز براساس رویکرد‌هایی که دولت آتی برای آن قائل می‌شود بار دیگر جان بگیرد، چون صنایع دستی بسیار اشتغال زاست و اشتغالی که ایجاد می‌کند پایدار است و ارزش افزوده فوق العاده‌ای به دنبال خواهد داشت.
حال باید دید دولت جدید حاصل مطالعات، تحقیق و تلاش‌های اتاق بازرگانی اصفهان به عنوان یکی ار فعالان خصوصی اقتصاد در ارائه بسته توسعه گردشگری را در دستور کار قرار می‌دهد یا خیر. صنعت گردشگری در ایران در حالی با رکود مواجه شده که سایر کشور‌ها از این صنعت به درآمد‌های قابل توجهی رسیده اند و اکنون باید با سریع‌ترین راهکار‌ها این فاصله را ترمیم کرد.
گزارش از سپیده صالحی
انتهای پیام/
