مهدی افشار، مترجم در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مونولوگ بودن ترجمه‌ها گفت: ترجمه‌های ما بیشتر حالت مونولوگ دارند. یعنی تنها مترجم با مخاطب سخن می‌گوید. ممکن است مترجم درک درستی از متنی که ترجمه کرده است داشته باشد یا مفهوم را به درستی منتقل نکرده باشد. ریشه این مشکل را باید در نبود سازمان یا نشریه‌ای برای نقد ترجمه‌ها دانست.

بیشتربخوانید

• گلایه یک مترجم از وضعیت بد بازار ترجمه کتاب

وی افزود: نقد ترجمه باید نقدی به دور از غرض ورزی باشد. علاوه بر نبود سازمانی که آثار ترجمه را نقد کند با نبود مجله نقد ترجمه روبه رو هستیم. یک گروه مترجمان هم در کشور وجود ندارد که در این زمینه فعالیت کند. اگر هم از وزارت ارشاد بخواهیم کاری در زمینه نقد ترجمه انجام دهد، فقط از منظر سانسور به آثار ترجمه نگاه می‌کند و می‌خواهد مترجم را محدودتر کند.

این مترجم بیان کرد: یک حادثه دیگر در ترجمه اتفاق می‌افتد. آن حادثه این است که ترجمه‌های متعددی از یک اثر ارزشمند در کشور وجود دارد. اگر دو یا سه ترجمه از این آثار بررسی شود. برای مثال هم نجف دریابندری هم سبحانی یا فولادوند یک اثر را ترجمه کردند. یک سازمانی می‌تواند این دو ترجمه را با هم مقایسه کند. این کار خوبی است که می‌تواند در خبرگزاری‌ها یا روزنامه‌ها انجام شود و تنها به تولید خبر محدود نباشند بلکه مطلبی هم به اهالی قلم آموزش دهند.

افشار ادامه داد: روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها می‌توانند در صورتی که ترجمه‌ای دزدی نباشد دو تا سه ترجمه را با یکدیگر مقایسه کنند. گاهی که ترجمه‌های جدید از اثری که قبلا ترجمه کرده ام، می‌خوانم، رد پای ترجمه‌های خودم را در آثارشان می‌بینم. در این موارد شاهد سوء استفاده‌هایی هستیم، اما وقتی ترجمه دو مترجم بزرگ را از یک اثر با یکدیگر مقایسه کنند می‌توانند به تفاوت میان ترجمه‌های آن‌ها پی ببرند. این مسئله تنها برای ترجمه‌های خودمان نباشد گاهی ترجمه فرانسوی یک کتاب انگلیسی را مقایسه کنند و ببینند مترجم فرانسوی درک درستی از متن انگلیسی آن داشته است یا نه.

وی اظهار کرد: نیاز داریم یک مجله نقد ادبی در کشور داشته باشیم. در این شرایط روزنامه‌ها و مجلات می‌توانند ترجمه‌ها را نقد کنند. ترجمه‌های دو مترجم را از یک کتاب با هم مقایسه کنند. نمی‌توان گفت جوانی در سیستان و بلوچستان نمی‌تواند اثری را به خوبی فولادوند ترجمه کند. حتی می‌تواند این کار را بهتر از او انجام دهد. جه بسا مفاهیم را بهتر به مخاطب منتقل کند.

این مترجم ادامه داد: به دلیل اینکه کتاب‌های حوزه ادبیات را ترجمه می‌کنم معتقدم باید آثار ترجمه از منظر ادبی نقد شوند. استادان دانشگاه محتوای کتاب‌های ترجمه شده در رشته خودشان را از جمله فیزیک و شیمی بررسی و از منظر علمی نقد کنند.

انتهای پیام/