حجت الاسلام والمسلمین علیرضا قوامی، خطیب دکتری دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه تهران و علامه طباطبایی در گفت‌گو با خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره صفت کریم گفت: در تقسیم بندی افراد چهار دسته صفات اخلاقی داریم؛ اول، صفت اخلاقی کریم که مخصوص امام حسن مجتبی (ع) و اهل بیت (ع) بود که هر کسی نمی‌تواند به مقام کریم دست پیدا کند. در قرآن کریم هم درباره مقام کریم گفته شده که "لن تنالو البر حتی تنفقوا ممّا تحبون" یعنی به نیکی نخواهید رسید مگر آنکه از چیزی که دوست دارید انفاق کنید.

وی درباره مقام کرامت امام حسن مجتبی (ع) بیان کرد: هر امامی در صفت خاصی تبلور داشت و امام حسن مجتبی (ع) در مقام کرامت، امام صادق (ع) در مقام صداقت و علم، امام سجاد (ع) در مقام عبادت و امام علی (ع) در مقام عدالت. تبلور شخصیت امام حسن مجتبی (ع) در مقام کرامت بوده است. در مقام کرامت انسان چیزی را که به آن نیاز دارد و دوست می‌دارد می‌بخشد. پس مقام کرامت بالاترین مقام است.

این کارشناس مذهبی درباره ویژگی دوم در تقسیم بندی افراد بیان کرد: مقام دوم سخاوت است که انسان باقی مانده اموالش را می‌بخشد. مثل زمانی که انسان هم خودش می‌خورد و هم به دیگری می‌دهد. حاتم طایی در مقام سخاوت بوده است. شیخ ابوالحسن خرقانی می‌گفت، "هر که در این سرای آید، نانش دهید و از ایمانش مپرسید که هر که نزد خدای به جانی ارزد نزد ابوالحسن به نانی ارزد". سخاوت پایین تر از اهل بیت (ع) است و کرامت مخصوص اهل بیت (ع) و در میان اهل بیت (ع)، در امام حسن مجتبی (ع) بیشتر نمود دارد.

حجت الاسلام قوامی درباره ویژگی سوم و چهارم افراد توضیح داد: پایین‌تر از مقام سخاوت مقام بخل است که از مالش چیزی به دیگران نمی‌دهد و همه چیز را برای خودش می‌خواهد. پست‌تر از بخیل، فرد لئیم است. یعنی بخیل تنها خودش نمی‌بخشد و اگر کسی بخشید کاری ندارد، اما فرد لئیم اگر دیگری هم بخواهد کمک کند او ناراحت می‌شود و مانع کمک کردن فرد دیگر می‌شود.

وی آیه‌ای از قرآن کریم درباره فرد لئیم بیان کرد و گفت: "و من یوق شح نفسه فاولئک هم المفلحون" یعنی اگر بتوانیم لئیم یا فرومایه بودنمان را کنترل کنیم رستگار خواهیم شد. پس افراد به این چهار صفت تقسیم بندی می‌شوند.

این کارشناس مذهبی درباره کرامت امام حسن مجتبی (ع) افزود: بیان شده است که حضرت سه مرتبه کل اموالشان را با فقیر و نیازمند تقسیم بر دو کرده اند. امام حسن (ع) مانند معنای اسمشان که نیکو است زندگی کریمانه‌ای داشته اند. ایشان حتی بهترین غذا را به فقرا می‌دادند و باقی مانده را استفاده می‌کردند. مقام کرامت تمرین و ممارست نفس می‌خواهد تا به مقام کرامت برسد. گاهی اوقات نعمتی وارد زندگی می‌شود و فرد نعمتش زیاد باشد، اما فرد رزقش کم است و نمی‌تواند از آن اموال استفاده کند.

بیشتر بخوانید

• امام حسن (ع) بهترین الگو برای انفاق مومنانه/ رفتار کریم اهل بیت (ع) با سائلی که به ایشان پناه آورده بود

وی در پایان بیان کرد: بعد از رزق مقام بخشش و کرامت است. ممکن است یک نفر رزقش کم باشد، اما مقام کرامتش زیاد باشد یعنی چیزی را که از نعمت به او می‌رسد خودش استفاده نمی‌کند و به دیگران می‌دهد؛ یعنی برکت فرد زیاد است. برکت بالاتر از رزق و رزق بالاتر از نعمت است. انسان باید از خداوند زیاد شدن برکت را بخواهد که اموالش را بین افراد نیازمند تقسیم کند.

انتهای پیام/