زینب جعفریان روانشناس بالینی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، گفت: زمانی که شخصی با فوت فردی از اعضای خانواده رو به رو می‌شود از نظر روانشناختی مراحلی را تحت عنوان دوران سوگ پشت سر می‌گذارد که این مراحل در تمامی تجربه‌ها مشابه است.
او افزود: رایج‌ترین مراحل دوران سوگ در بُعد روانشناسی شامل پنج مرحله است، فرد داغدار باید از این شرایط به خوبی عبور کند چرا که ماندن در هر یک از این مراحل ممکن است باعث شود تا فرد سالیان درازی از عمر خود را در این مصیبت بگذراند.
مراحل دوران سوگ
این روانشناس بالینی ادامه داد: اولین بخش از دوران سوگ مرحله انکار است، فرد در این دوره که در ساعت‌ها و روز‌های اولیه است فوت را نمی‌پذیرد.
جعفریان بیان کرد: بخش دوم که فرد باید از آن عبور کند مرحله خشم است، فرد در این دوره خشم درونی را تجربه می‌کند و همواره به دنبال مقصر برای فوت عزیزش است، در مواردی همچون قتل یا تصادف واکنش بازمانده نسبت به فردی که او را مقصر می‌دانند بیشتر است، اگر مرگ فرد متوفی به صورت طبیعی باشد فرد بازمانده به سمت خدا شکایت می‌برد که چرا این اتفاق برای من افتاده است.
او تصریح کرد: بخش بعدی، مرحله چانه زنی است، این دوره بیشتر شامل جدایی‌ها و سوگ رابطه می‌شود و فرد در این شرایط در صدد جبران است، برای مثال شرط می‌کند اگر این اتفاق نیفتد فلان کار را می‌کنم.
این روانشناس تأکید کرد: دوره چهارم مرحله غم و طولانی‌ترین مرحله از دوران سوگ است، که اگر توسط اطرافیان مدیریت نشود در نهایت منجر به افسردگی در فرد بازمانده می‌شود، این دوره شامل حالت‌هایی از افسردگی است، وظیفه‌ی اطرافیان برای گذر بازمانده از این شرایط این است که کنار او بمانند.
جعفریان اظهار کرد: بخش آخر از این دوران پذیرش است که فرد در این دوره توسط روبه رویی با حقیقت فوت شدن عزیز خود و پذیرش اتفاق افتاده شده می‌تواند از مراحل سوگ عبور کند.
او افزود: سوگواری شامل همه این پنج مرحله است و تنها گریه زاری روز‌های اول نیست.
بیشتر بخوانید
همدردی کمکی برای پذیرش فوت
این روانشناس بالینی ادامه داد: ابراز همدردی اطرافیان و برگزاری مراسم سوگواری چه در مواجه با افرادی که شخصی از خانواده خود را به علت کرونا از دست دادند و چه در حالت طبیعی بسیار به پذیرش فوت فرد برای بازمانده کمک می‌کند.
جعفریان با اشاره به بازماندگان فوت شدگان کرونا بیان کرد: بیشتر مراجعه کنندگان از این دسته افراد در مرحله خشم گیر افتاده اند، چون این نوع فوت شدن بیشتر شبیه به کشته شدن است و فرد بازمانده به دنبال مقصر می‌گردد، گمانه ظنی و یا به تدابیر دولت اعتراض می‌کند.
او تصریح کرد: اگر کسی به علت کرونا فوت شده است اطرافیان نباید از بازماندگان او درباره‌ی نحوه و جزئیات فوت سوال بپرسند و باید بیشتر تمرکز خود را بر روی همدلی و همدردی بگذارند، به صورتی که فرد بازمانده احساس تنهایی نکند.
این روانشناس بالینی تأکید کرد: بهترین کمک برای عبور از مرحله غم پیش از کرونا که باعث دلگرمی فرد بازمانده می‌شده حضور اطرافیان در کنار او بوده است، اما به خاطر شیوع ویروس کرونا این حضور کمتر شده و برگزاری مراسم سوگواری از میان رفته است و موجب آسیب زیاد به روان افراد بازمانده شده.
جعفریان با اشاره به شرایط قرمز کرونایی اظهار کرد: حضور در کنار افراد بازمانده در دوران سوگ لازمه عبور او از این شرایط است، حال اگر اطرافیان مقدور به حضور فیزیکی نیستند، می‌توانند با ارتباط‌های تلفنی و مجازی احساس همدردی خود را منتقل کنند.
او افزود: از روش‌های توصیه شده برای گذر افراد از دوران سوگ پیش از کرونا، بغل کردن و ابراز محبت‌های لمسی بوده است، با این امر فرد دچار احساس تنهایی نمی‌شود.
این روانشناس بالینی ادامه داد: برای کمک به فرد داغدار باید از آوردن دلایل منطقی و عقلانی برای توجیه علت فوت پرهیز کرد، بلکه تنها کمک به فرد بازمانده احساس همدلی، همدردی و شریک کردن خود در غم اوست.
جعفریان بیان کرد: اطرافیان باید به فرد بازمانده تعلق خاطر بدهند که اگر بخواهد زندگی خود را دوباره بدون حضور فوت شده ادامه بدهد، به معنای خیانت یا بی احترامی به متوفی نیست و مرگ امری حتمی و بدون گریز است.
او تصریح کرد: تا جایی که امکان دارد فرد بازمانده نباید تنها بماند، برای مثال می‌توان با مراسم مجازی، تماس تلفنی و تصویری جویای حال او شد و او را از احساس تنهایی دور نگه داشت.
انتهای پیام//ف. ح
