به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان ،  سحر خوانی از سنت‌های مهم و ماندگار منطقه سیستان است که بر اساس برخی از روایات موجود، آیین سحرخوانی و رمضان‌خوانی بیش از یک هزار سال پیش یعنی از اوایل اسلام، نزد ساکنان سیستان مرسوم بوده و به ماه مهمانی خدا در این خطه از ایران جلوه‌ای زیبا بخشیده است.

مردمان منطقه سیستان از دیرباز به دلیل برخورداری از رصدخانه، با رصد ماه و ستاره‌ها به راحتی از حلول ماه مبارک رمضان مطلع می‌شدند. "ماه روزَه" عنوانی است که مردم سیستان در زبان محلی برای ماه رمضان استفاده می‌کنند؛ مردم سیستان با غبارروبی مساجد، نذر و حضور بر سر خاک اموات و پخت انواع نان محلی و کلوچه سنتی در روز‌های آخر ماه شعبان، خود را برای این ماه آماده کرده‌اند، اکنون با فرا رسیدن ماه مبارک با آمادگی کامل به عبادت و راز ونیاز با خدا می‌پردازند.

حجت السلام والمسلمین اسماعیل صادقی استاد دانشگاه  گفت: بیشتر روایت‌ها که در تاریخ ماندگار این خطه بر جای مانده، نشان دهنده آن است که رمضان‌خوانی در ایام نیمه ماه خدا برگزار می‌شود؛ در این منطقه با توجه به رشد تکنولوژی و وجود وسایل سمعی و بصری باز هم صدای ریش‌سفیدان سیستانی در سحر‌های ماه مبارک شنیده می‌شود؛ در این آیین بزرگان منطقه یک ساعت قبل از اذان صبح بر بالای بلندترین منطقه روستا می‌روند و با ضربه زدن به دهلی خاص مردم را از خواب بیدار می‌کنند.

او  تصریح کرد:این افراد اشعار مذهبی و سروده‌های شاعران کشور از جمله "خواجه عبدالله انصاری" و "باباطاهر عریان" و ترانه‌های عامه سیستانی را با صدای بلند روی پشت بام خانه می‌خوانند؛ پس از آنکه مردم بیدار شدند با ذکر سروده‌ای خاص به استقبال اذان صبح می‌روند تا این‌که موقع اذان صبح آن را با صدایی بلند به مردم اعلام می‌کنند.

کارشناس مذهبی افزود: جوانان و نوجوانان شرکت‌کننده در این آیین پس از اجرای برنامه رمضان‌خوانی منتظر دریافت انعام از سوی صاحبخانه می‌مانند و مرسوم است جوانان با ایمان سیستانی با اجرای آیین رمضان‌خوانی هر شب غذا‌ها و پول جمع‌آوری شده از مردم را میان نیازمندان و فقرا تقسیم می‌کنند.

حجت السلام والمسلمین اسماعیل صادقی ادامه داد: برپایی نشست‌های مذهبی، دعا و مراسم ذکر مصیبت اهل بیت (ع) و دوره‌های قرآن از دیگر مراسم مرسوم در بین مردمان منطقه سیستان به ویژه بانوان سیستانی است. از دیگر سنت‌های این خطه می‌توان به نذور پس از افطار اشاره کرد که مردمان در حد وسع، قوت خود را با دیگران تقسیم می‌کنند و روزه خود را باز می‌کنند.

او  ادامه داد:حضور دسته‌جمعی نمازگزاران در ماه مبارک رمضان در مساجد و برگزاری نماز‌های یومیه به صورت جماعت جلوه دیگری به این مکان‌ها در مناطق شهری و روستایی سیستان و بلوچستان می‌بخشد؛ نمازگزاران پس از اقامه نماز به تشریح احکام و معارف اسلامی که توسط روحانی بومی یا اعزامی ارائه می‌شود، گوش فرا می‌دهند.

در ماه رمضان  گروهی از جوانان و یا افراد مسن در روستا گرد هم می‌آیند و درب منازل اهل روستا حاضر می‌شوند و اشعاری خاص وگاها” در وصف صاحب‌خانه با اطلاعاتی که در اختیار داشتند را می‌خواندند.

خواندن تا زمان حضور صاحب‌خانه به درب منزل و اهداء هدایایی از انواع مواد خوراکی شامل (قند، چای، گندم، جو، خرما، ماش، عدس، کشمش، تخم‌مرغ، جوجه محلی و …) و یا پول نقد ادامه می‌یافت و به همین ترتیب به اکثر منازل روستا یا محله سرکشی می‌کردند و هدایایی دریافت می‌کردند.

بررسی‌های کارشناسان فرهنگی نشان می‌دهد؛ رمضونیکه نوعی شادی در روستا یا محله محسوب می‌شد بطوریکه گاها” با شوخی‌های متفاوتی از سوی صاحب‌خانه در برخورد با افراد و پاشیدن کاسه‌ای آب از روی دیوار و… بر سر و رویشان همراه می‌شود.

درنهایت پس از پایان کار هدایای جمع‌آوری‌شده توسط سرگروه بین افراد به نسبت مساوی تقسیم و هریک به‌عنوان تبرک بنا به اعتقادات خاصی که داشتند از این مواد خوراکی استفاده می‌کنند و بخشی از آن نیز بین نیازمندان و مستمندان همان روستا یا محله توزیع  می شود.

رمضان خوانی تا قبل از شب نوزدهم ماه مبارک و مصادف با ضربت خوردن مولای متقیان امام علی (ع) پایان می‌یابد.

 ذائقه رنگارنگ مردم بلوچستان در ماه مبارک رمضان

ذائقه های متنوع مردم در شهرستان های جنوبی استان در ماه مبارک رمضان ، کلکسیونی از غذا های محلی با رنگ و طعم خاص را بر سر سفره مردم بلوچ آورده است .

ماه مهمانی خدا در بلوچستان نسبت به مناطق دیگر جلوه های ویژه خود را دارد که در آن مردم علاوه بر انجام عبادات ، دست به هنر نمایی برای پخت خوراکی های خوش طعم می زنند.

سبک غذا های مردم منطقه بلوچستان نشات گرفته از ذائقه مردم کشور های حوزه خلیج فارس و پاکستان است.

غذا های محلی در مناطق مختلف سیستان و بلوچستان متفاوت است که مردم در جنوب استان در ماه مبارک رمضان بیشتر خوراکی های همچون تباهگ ، چانگال ، پکوره ، سمبوسه و خرما و ماست را استفاده می کنند.

تباهگ 

یکی از مهم ترین و اصلی خوراکی هایی است که مردم بلوچ در هنگام سحری آن را همراه با برنج استفاده می کنند .

برای درست کردن تباهگ ابتدا گوشت گوسفند را در تکه های مختلف می برند سپس نمک و دانه های خشک شده انار (انار دانک) مخلوط می کنند و بعد از آن در معرض نور خورشید به مدت چند روز قرار می دهند تا بطور کامل خشک شود و پس از آن هنگام سحر همراه با برنج تناول می شود که طعم خوشمزه و لذیذی دارد.

پکوره و سمبوسه 

آرد ، گیشنیز،ادویه های معطر پاکستانی مواد لازم برای پخت پکوره و سمبوسه هستند که البته برخی در پخت آن ها از سیب زمینی ، گوجه ، تخم مرغ و خورشت نیز استفاده می کنند .

چانگال 

از دیگر غذا های محلی خوشمزه و پر طرفدار است که معمولا در اکثر سفره ها در ماه مبارک رمضان جا خوش کرده است .این شیرینی محلی از خرما ، خمیر نیمه پخته شده و روغن محلی یا حیوانی درست می شود که برخی برای خوش طعمی به آن افزودنی های معطر را اضافه می کنند.

خرما و ماست 

خرما و ماست یا دوغ در اکثر سفره های بلوچستان در رمضان دیده می شود و اصلی ترین خوراکی مردم هنگام افطار است .

حلوا و شیرینی های محلی ،انواع ترشی ها از دیگر خوراکی های خاص مردم بلوچستان هستند.

انتهای پیام/ع