به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) از اواخر سال ۹۸ با ابلاغ رسمی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری عملا ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور را با شاخص‌ها و معیار‌های مصوب کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزارت علوم آغاز کرد.

او ادامه داد: هرچند در طول ۱۰ سال گذشته رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور توسط گروه رتبه بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام انجام می‌شد، ولی در سال ۹۹ رتبه‌بندی و ارزیابی دانشگاه‌های دولتی تحت نظارت وزارت علوم با معیار‌ها و شاخص‌های جدید و نیز روش­‌شناسی کاملا متفاوت نسبت به قبل و نیز با هماهنگی و نظارت کامل کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزارت عتف توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) انجام گرفت و نتایج آن اعلام شد.

سرپرست ISC در ادامه گفت: در این رتبه‌بندی، معیار‌های کلی در ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی در ۶ حوزه آموزش (با وزن ۳۰ درصد)، پژوهش (با وزن ۲۵ درصد)، فناوری و نوآوری (با وزن ۲۰ درصد)، بین المللی سازی (با وزن ۱۰ درصد)، اثرگذاری اقتصادی (با وزن ۱۰ درصد) و خدمات اجتماعی، زیر ساخت و تسهیلات (با وزن ۵ درصد) است. هر کدام از این معیار‌های اصلی، به تعدادی شاخص اصلی و زیر شاخص تقسیم می‌­شوند که عملکرد دانشگاه در هر یک از آن‌ها به صورت جداگانه ارزیابی می­‌شود. تعداد شاخص‌­های به کار گرفته شده در رتبه بندی جدید ۱۰۴ شاخص و زیرشاخص است که در جدول زیر بر اساس هر معیار اصلی نشان داده شده است.

دهقانی گفت: بر اساس روش‌شناسی جدید و بر مبنای شاخص‌­های مصوب کارگروه تخصصی رتبه‌بندی در وزارت علوم، اطلاعات مورد نیاز رتبه بندی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی از سه طریق جمع آوری شده است: اطلاعات پژوهشی که جمع آوری آن بر عهده گروه رتبه‌بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام است، خوداظهاری دانشگاه‌ها که از طریق تکمیل پرسشنامه الکترونیکی رتبه بندی توسط رابطین در دانشگاه‌ها به دست می‌­آید و نیز برخی اطلاعات آموزشی که از طریق وزارت علوم یا سازمان‌های زیر مجموعه در اختیار گروه رتبه‌بندی قرار داده می‌شود.

او گفت: روش‌­شناسی رتبه‌بندی به صورت کامل در وب‌سایت رتبه بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در دسترس دانشگاه‌­ها قرار خواهد گرفت. بر اساس روش شناسی موجود، کلیه اطلاعات جمع آوری شده در سال‌های ۹۵ الی ۹۷ بوده است. دلیل انتخاب این بازه زمانی تکمیل کلیه اطلاعات مورد نیاز در شاخص‌ها و معیار‌های مورد نیاز بوده است.

دهقانی ادامه داد: در رتبه‌بندی سال ۹۹، مجموعا تعداد ۱۰۳ دانشگاه حضور داشتند که اطلاعات آن‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند و بر اساس ماموریت هر یک دسته بندی شده و مورد رتبه بندی قرار گرفته‌اند. تفاوت این دسته بندی با رتبه بندی سال‌های پیش، در دسته بندی دانشگاه‌های علوم کشاورزی به صورت مستقل است.

او بیان کرد: بدون تردید در برخی موارد ممکن است سوالات و ابهاماتی وجود داشته باشد که تلاش خواهد شد اطلاعات و جزییات کامل از طریق داشبورد اختصاصی در وبگاه ISC در اختیار دانشگاه‌ها قرار گیرد. با این حال کلیه پیشنهاد‌هایی که توسط برخی دانشگاه‌ها ارسال شده، جمع آوری شده است تا در سال آینده در کارگروه تخصصی رتبه بندی در وزارت عتف بررسی و مد نظر قرار گیرد.

دهقانی ادامه داد: مهمترین چالش موجود در رتبه بندی امسال عدم اطلاعات کافی، شفافیت و نیز مستندات در شاخص‌های آموزش، نوآوری، فناوری، اثرگذاری اقتصادی و نیز خدمات اجتماعی، زیر ساخت و تسهیلات بود که به طور خاص به برخی موارد به شرح زیر اشاره می‌شود:

عدم دقت لازم در تکمیل پرسشنامه در پروفایل دانشگاه‌ها از جمله آمار مربوط به شاخص‌های نسبت تعداد پایان نامه‌های تقاضا محور، تجاری سازی فناوری، کارآفرینی، ارتباط با صنعت و جامعه، قرارداد‌های ارتباط با صنعت و جامعه و نیز شاخص‌های مرتبط با زیرساخت و تسهیلات و امکانات دانشگاه.

عدم ارسال اطلاعات ضروری نظیر تدوین دوره نوآوری در آموزش، مهارت افزایی در آموزش، بازنگری برنامه‌های درسی، تدوین برنامه‌های درسی به مدیریت آموزشی وزارت عتف و در نتیجه عدم کامل بودن اطلاعات برخی از دانشگاه‌ها در این خصوص و ....

سرپرست ISC گفت: از آنجا که این اطلاعات از اهمیت زیادی برخوردار بوده و برخی از دانشگاه‌ها موارد را تکمیل و یا مستدات را ارائه نکرده بودند، در فرایند رتبه بندی مشکلات زیادی ایجاد و موجب تاخیر در اعلام نتایج شد. امید است در سال آینده با هماهنگی بیشتر وزارت عتف با دانشگاه‌ها و نیز ارائه راهنمایی‌های لازم برای شفاف سازی کامل در پرسشنامه و نیز دریافت دقیق اطلاعات مورد نیاز، این چالش‌ها برطرف و دقت کافی در این خصوص صورت گیرد تا خطای ناشی از این کار به کمترین میزان ممکن برسد.

دهقانی ادامه داد: نتایج رتبه‌بندی سال ۹۹ با توجه به تصمیم کارگروه تخصصی رتبه‌بندی بر اساس چند بخش مختلف از جمله دانشگاه‌های جامع، دانشگاه‌های صنعتی، دانشگاه‌های علوم کشاورزی و هنر و نیز به صورت درهمکرد دانشگاه‌های جامع و صنعتی محاسبه و منظور شده است.

در هر بخش با توجه به نزدیک بودن امتیازات و نیز رتبه‌های دانشگاه‌ها انتخاب بازه‌های رتبه‌ای به جای رتبه مطلق پیشنهاد و اجرا شده است. بر این اساس، همه دانشگاه‌های حاضر در رتبه بندی به صورت بازه­ مشخص محاسبه و اعلام شده است.

او گفت: بدین صورت که برای تمام دانشگاه­‌های جامع تا رتبه ۴۰، بازه‌های ۱۰ تایی تعریف شده است. دسته اول ۱۰ دانشگاه اول بوده که با توجه به امتیاز کسب شده در بازه رتبه‌ای (۱۰-۱) قرار دارند، دسته دوم ۱۰ دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌­ای (۲۰-۱۱) قرار دارند، دسته سوم ۱۰ دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۳۰-۲۱) قرار دارند و دسته چهارم ۱۰ دانشگاهی هستند که در بازه رتبه‌ای (۴۰-۳۱) قرار دارند و سایر دانشگاه‌ها در دسته پنجم و در رتبه ۴۱+ قرار می‌گیرند.

دهقانی افزود: در گروه دانشگاه‌های صنعتی، تمام دانشگاه‌ها در دسته‌های ۵ تایی قرار می‌گیرند و دسته اول ۵ دانشگاه اول هستند که در بازه رتبه‌ای (۵-۱) قرار دارند، دسته دوم ۵ دانشگاه دوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۱۰-۶) قرار دارند، دسته سوم ۵ دانشگاه سوم هستند که در بازه رتبه‌ای (۱۵-۱۱) قرار دارند و سایر دانشگاه‌ها در دسته چهارم و در رتبه ۱۶+ قرار می‌گیرند.

در بخش درهمکرد دانشگاه‌ها نیز به شیوه بالا برای دانشگاه‌های صنعتی و جامع اعلام شده است، با این تفاوت که برای این دانشگاه‌ها بازه‌های ۱۵ تایی اعلام شده و دانشگاه‌هایی که در بازه رتبه‌ای ۱۵-۱ قرار دارند، به عنوان دانشگاه‌های دسته اول معرفی شده اند.

لازم به ذکر است چنانچه دو یا چند دانشگاه دارای رتبه مشابهی باشند، تعداد دانشگاه‌ها در آن بازه بیشتر خواهد بود و به همین نسبت به عدد بازه بعدی اضافه خواهد شد، به عنوان مثال در رتبه بندی درهمکرد دانشگاه‌های صنعتی و جامع و در بازه رتبه‌ای ۴۵-۳۱ تعداد دانشگاه‌ها به جای ۱۵ دانشگاه، ۱۶ دانشگاه است و به همین دلیل بازه رتبه‌ای بعدی به جای ۴۶ از ۴۷ شروع شده است.

دهقانی تاکید کرد: نکته‌ای که بیان آن حائز اهمیت است، تفاوت جایگاه دانشگاه‌ها در دو رتبه بندی دانشگاه‌های جامع و صنعتی با درهمکرد دانشگاه‌هاست، بدین صورت که ممکن است دانشگاهی در رتبه‌بندی دانشگاه‌های جامع دارای رتبه بهتری نسبت به یک دانشگاه باشد، ولی در رتبه‌بندی درهمکرد در بازه رتبه‌ای پایین‌تری قرار گرفته باشد. این تغییر در رتبه به دلیل شیوه نرمال‌سازی است که در هر شاخص نسبت به دانشگاه اول انجام می‌گیرد و با تغییر دانشگاه‌ها ممکن است دانشگاه اول تغییر کند و به دنبال آن رتبه دانشگاه هم تغییر کند.

دهقانی گفت: از مزیت‌­های رتبه‌بندی فوق امکان ارتقای جایگاه دانشگاه‌ها بر اساس اطلاع از نقاط ضعف خود و برطرف کردن آن‌ها و نیز تاکید و استمرار در نقاط قوت در رتبه‌بندی برای سال‌های آینده است، بدین صورت که با توجه به اطلاعاتی که دانشگاه‌ها از نحوه عملکرد خود در رتبه بندی حاضر به دست می‌آورند می‌­توانند به منظور عملکرد بهتر برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری داشته باشند.

دانشگاه‌ها می‌توانند با مراجعه به پروفایل خود جزئیات عملکرد را در هر شاخص ملاحظه کنند، ضمنا نتایج رتبه بندی در وب سایت رتبه بندی به آدرس https://ur.isc.ac برای عموم در دسترس است و روش شناسی آن نیز به صورت واضح در همین وبگاه قرار داده خواهد شد. لازم به ذکر است رتبه تمام دانشگاه‌های هم بازه یکسان بوده و ترتیب قرار گرفتن آن‌ها در هر بازه بر اساس حروف الفبا بوده است.

او افزود: نکته قابل توجه این است که اساسا برای دانشگاه‌ها، رتبه‌بندی نباید به یک هدف تبدیل شود، بلکه ابزاری است که دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی را در طی مسیر پیموده شده راهنمایی کند و با اطلاع از نقاط قوت و ضعف خود امکان اصلاح مسیر و بخصوص حرکت در راستای توسعه علمی همه جانبه سازمان و در نتیجه کشور را مشخص کند؛ لذا دقت شود که وجود دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در هر جایگاه و رتبه موجب کاهش ارزش آن‌ها نخواهد شد و قطعا با تاکید بر نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف قادر خواهند بود در مسیر ماموریت همه‌جانبه خود ادامه دهند.

انتهای پیام/