به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، جعبه مداد رنگی را باز میکند و شروع میکند به رنگ کردن، نقاشیهایی که همه را شبیه هم کرده، مگر نقاشی خداوند چه ایرادی دارد که دست کاری میشود با رنگهای مصنوعی.
خیابان پر شده از صورتهای رنگ و وارنگ و هر روز به نام مد، رنگها پر رنگتر یا کمرنگتر میشوند، در دنیایی که رسانهها نقش بسیار زیادی در ایجاد یک تصویر بی نقص از ظاهر ایفا میکنند، شاید تصور اینکه فردی بدون آرایش، زیبا و بدون نقص به نظر بیاید خنده دار باشد.
برخی افراد وابستگی زیادی به استفاده از مواد آرایشی پیدا میکنند. به طوری که بدون آن اعتماد به نفس کافی برای حضور در اجتماع را ندارند، این وابستگی و اعتیاد باعث به وجود آمدن مشکلات روانی برای افراد شده و عزت نفس آنان را خدشه دار میکند.
علاوه بر مشکلات روانی، آرایش بیش از حد، سلامتی و زیبایی فرد را نیز به خطر میاندازد.
دکتر اکرم السادات صحاف، متخصص پوست و عضو انجمن متخصصین پوست ایران در گفت وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، در خصوص تعدادی از شایع ترین عوارض محصولات آرایشی مورد استفاده گفت: تماس طولانی با مواد آرایشی سنگین و بدون شستشو و پاک کردن مناسب آنها به دلیل ترکیبات شیمیایی به وِیژه برای افرادی که از سردردهای میگرنی رنج میبرند، باعث تشدید سردرد گیجی و تهوع می شود.
او ادامه داد: پوست دور چشم به مواد شیمیایی نسبت به سایر قسمتهای صورت حساستر است و زودتر و بیشتر تحت تاثیر قرار میگیرد. از این رو متخصصان توصیه میکنند که مواد آرایشی کمتری در اطراف چشم مورد استفاده قرار گیرد، زیرا میتواند باعث ایجاد پف و تیرگی زودرس اطراف چشم شود که درمان آن بسیار سخت است. از طرفی فرد برای خلاصی از ظاهر ناخوشایند آن، از آرایش بیشتری استفاده می کند که باعث بدتر شدن وضعیت خواهد شد.
آرایش چشم ممکن است باعث ایجاد بیماریهای متعددی شود. برای مثال خط چشم که داخل پلک استفاده میشود، عفونت چشم، آب سیاه و حتی تغییر رنگ چشم را در پی دارد.
اگر همزمان از لنزهای داخل چشمی استفاده شود مواد شیمیایی موجود در مواد آرایشی میتواند باعث تخریب لنز و نازک شدن مژهها شود.
ریمل هم میتواند به میکروبهای خطرناکی آلوده و حتی نابینایی را در پی داشته باشد.
عضو انجمن متخصصین پوست ایران بیان کرد: مواد آرایشی مثل کرم پودرها و پرایمرها در طولانی مدت نفس کشیدن پوست را مختل کرده و باعث بسته شدن منافذ پوست و ایجاد جوشهای سرسیاه و چرکی میشوند.
زدودن موهای ناخواسته بدن با استفاده از شیو کردن (تیغ زدن) یا واکس کردن آنها میتواند باعث برگشت مو به داخل پوست و ایجاد عفونت در ناحیه پیاز مو شود.
واکس در ناحیه صورت نیز در طولانی مدت باعث افتادگی و شلی زودرس پوست خواهد شد.
بعضی مواد آرایشی مثل کرم پودرها باعث خشکی پوست و ایجاد چروک بر روی پوست میشود و از طرفی مواد آرایشی با پایه روغنی نیز میتوانند باعث چربتر شدن پوست و تشدیدی آکنه شود.
مواد شیمیایی موجود در مواد آرایشی با از بین بردن روغنهای طبیعی و ویتامینها و مواد معدنی پوست باعث سرعت بخشیدن به پروسه پیری پوست خواهند شد.
این متخصص اظهار داشت: استفاده روزمره از مواد آرایشی بهداشتی در زندگی بسیاری از افراد اجتناب ناپذیر است، حتی افرادی که آرایش نمیکنند از محصولات مراقبت از مو به صورت وسیعی استفاده میکنند.
او عنوان کرد: شامپوهای نرم کننده، ژلها و سرمها در صورتی که بدون دقت مناسب انتخاب شوند، به علت مواد آرایشی موجود در آنها در طولانی مدت باعث ریزش مو و شوره سر، نازک شدن مو و قرمزی و حساسیت کف سر می شوند.
رنگهای مو هم میتوانند باعث واکنشهای آلرژیک شوند. برخی مواد شیمیایی هم که برای کراتینه کردن موها مورد استفاده قرار میگیرد، سرطان زا هستند.
اکرم السادات صحاف گفت: مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی اغلب استنشاق نیز میشوند. به خصوص موادی که به صورت عطر یا پودر هستند و میتوانند باعث آسیب به بافت ریه شوند.
ترکیبات شیمیایی موجود در پودر تالک مثل سیلیکات باعث ایجاد آلرژی و عفونت در ریهها میشود.
با این همه عوارض یاد شده یک سئوال پیش میآید که آیا باید به طور کلی دور وسایل آرایشی – بهداشتی خط قرمز کشید؟
عضو انجمن متخصصین پوست ایران می گوید: آرایشهای سنگین چشم و صورت به صورت مداوم و طولانی مدت عوارض یاد شده را دارند.
اما لوازم آرایشی معتبر و تجویز شده از سوی پزشک متخصص و در حد مراقبت از پوست باید استفاده شوند. مثلا استفاده از ضد آفتابهای مناسب، کرمهای مرطوب کننده مناسب، شویندههای مناسب و ... در حد نیاز خطرات ذکر شده را به حداقل میرساند و یا حتی باعث درمان بعضی از بیماریها یا پیشگیری از ابتلا به بیماری می شود.
دیدگاه اسلام نسبت به آرایش و آراستگی بانوان چیست؟ آیا امری پسندیده است یا ناپسند؟
علی حبیبیان مسئول بعثه رهبر معظم انقلاب در استان یزد در این خصوص گفت: برای پاسخگویی به این سئوال باید به چهار اصل اساسی توجه کرد تا به یک نتیجه عقلایی رسید.
اصل اول: بر اساس حدیث معروف «النظافه من الایمان» اسلام بر آراستگی و نظافت تاکید ویژه دارد و یکی از نشانههای ایمان را آراستگی، نظافت و بوی خوش میداند.
پیامبر اسلام «صلی الله علیه و آله» قبل از خروج از منزل، در آینه یا آب نظر میکردند تا ظاهرشان را مرتب کنند و آن چه را که براى بوى خوش هزینه مى نمودند، بیش از آن بود که در غذاى خود هزینه مى کردند.
ایشان مشکدانى خوشبو داشتند که چون وضو مى گرفتند با دستتر از آن مشک استفاده مى کردند. به طوری که در شب تاریک، پیش از آن که دیده شوند، از بوى خوش شناخته مى شدند.
ائمه اطهار«علیهم السلام» نیز در معطر کردن خود اهتمام داشتند. امام صادق«علیه السلام» چنان از عطر استفاده مى نمود که مکان نمازگزاردن ایشان در مسجد از بوى خوش عطر ایشان قابل تشخیص بود.
در سیره امام رضا«علیه السلام» آمده است که ایشان از گلاب و مشک استفاده مى کردند.
اصل دوم: خانواده یکی از بنیادیترین و مهمترین اجتماعات بشری مورد سفارش اسلام است و هیچ بنایی محبوبتر از ازدواج و خانواده نیست. بنابراین حفظ بنیان این کانون تاثیرگذار از ضروریترین مواردی است که باید به آن پرداخت.
اصل سوم: رعایت حقوق دیگران است و هیچ کس نباید با گفتار، رفتار و کردار خود به جسم و روح و آبرو و اموال دیگران لطمهای وارد نماید و باید حقوق دیگران را محترم شمارد.
به طور کلی ایجاد هر نوع آلودگی مادی یا معنوی برای دیگران نکوهیده و از مصادیق تجاوز به حقوق دیگران است. بنابراین هر گونه رفتاری که به آلوده کردن دیگران بیانجامد و باعث تضییع حقوق دیگران شود، از نظر عقل، شرع و دین ممنوع است.
اصل چهارم: انسانها به طور کلی و بانوان به طور ویژه، زیبایی را دوست دارند و در پی اظهار آنند و دوست دارند محاسن و زیبایی هایشان نمود پیدا کند. این مساله کاملا طبیعی است و از نیازهایی است که خداوند در وجود آنان نهاده است و باید از راه صحیح خود تامین شود.
او در ادامه افزود: با توجه به چهار اصل ذکر شده، نظافت و تمیزی همیشه و همه جا و برای هر انسانی لازم و مورد تاکید است و دراین زمینه تفاوتی بین زن ومرد نیست.
اما برای اینکه خانمهای مسلمان و پای بند به دستورات الهی به هر چهار اصل فوق الذکر عمل کنند، در زمینه زینت و آرایش و استفاده از بوی خوش و اظهار زیباییهای خود مجازند تنها برای محارم و بالاخص همسرشان خود را خوشبو نموده، آرایش و زینت نمایند و زیبایی خود را اظهار کنند.
در این صورت آراستگی و خوشبویی را که نشانه ایمان است، رعایت نموده و نیاز طبیعی خود مبنی بر زیبا دیده شدن را برآورده کرده اند.
ضمن آنکه حقوق دیگران را رعایت کرده و با ترک آرایش و جلوه گری برای دیگران، روح و روان خود و دیگران را آلوده نکرده و با این حرکت معقول، کانون خانواده خود و دیگران را از فروپاشی حفظ میکنند.
آرایش و خوشبویی و اظهار زیبایی از سوی برخی بانوان در بیرون از محیط خانواده، سست کردن بنیان خانوادهها را در پی دارد، اما آراستگی برای محارم به خصوص همسر باعث تقویت بنیان خانواده میشود. مرد وقتی میبیند همسر هر چه زیبایی دارد برای اوست و به زیباترین وجه به نزدش میآید، بیشتر دلبسته خانه و همسرش میشود.
در این صورت هم زن به خواسته و نیاز طبیعی خود، یعنی دیده شدن رسیده و هم شوهر به لذت زیبا دیدن رسیده و در نتیجه اجتماع خانواده از هر گونه آلودگی و از هم پاشیدگی حفظ میشود.
شاید این مثل را شنیده باشید که میگوید" هفت قلم آرایش کرده"
اما چرا هفت قلم؟! جالب است بدانید در روزگاران قدیم که خبری از انواع و اقسام رنگها و مواد شیمیایی نبود، از ۷ قلم برای آرایش استفاده میشده است.
مهدی شکوری، رییس سابق اتحادیه عطار و حناساب یزد در گفت و گو با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، در خصوص استفاده از مواد آرایشی گفت: در روزگاران کهن ۷ قلم آرایش شامل سرمه، سرخاب (گل انارفارسی)، سفیداب، وسمه، حنا، خال و زرگ استفاده میشد که علاوه بر زیبایی خواص دارویی نیز داشته اند.
او در ادامه به مضرات استفاده از وسایل آرایشی شیمیایی اشاره می کند و می افزاید: یکی از معضلات جامعه امروز فضای مجازی است که برخی به صورت کورکورانه و به دور از علم و آگاهی هر آنچه را که در آن میبینند، تقلید میکنند. غافل از اینکه این تقلید چه عواقبی را برایشان به دنبال دارد.
معضل بعدی دوری از سنت پیامبر اکرم(ص) و نکات بهداشتی و درمانی است که بزرگان دین بر آن تاکید داشته اند. پیامبر ما همیشه بر پاکی، تمیزی و خوش رویی تاکید فراوان داشته اند و شاهد این حرف نیز حدیث معروف النظافه من الایمان است.
از نگاه طب سنتی همیشه باید برای سلامتی و زیبایی پوست از موادی استفاده کرد که سلامتی جسم و پوستمان را تهدید نکند.
چرا کشورهای غربی تولید کننده مواد آرایشی به اندازه دیگر کشورهای مصرف کننده از مواد آرایشی استفاده نمیکنند؟
رییس سابق اتحادیه عطار و حناساب یزد اظهار داشت: امروزه با فاصله گرفتن از عقاید مذهبی و تقلید از غرب دچار مشکلاتی شده ایم. غربیها از مضرات مواد شیمیایی آگاهی دارند. از این رو مواد تولیدی خود را با تبلیغات گسترده در کشورهای دیگر به فروش رسانده و سود کلانی به دست میآورند. این مساله میتواند به عنوان نکته هشداری برای کشورهای مصرف کننده مواد آرایشی باشد که با آگاهی بیشتر و حداقل در حد متعادل از این مواد استفاده کنند.
در سنت پیامبر(ص) به خضاب تاکید فراوان شده است. در حالی که امروزه این سنت به فراموشی سپرده شده است. همچنین از لحاظ پزشکی ثابت شده که حنا بستن به پای زن و مرد قند خون را به نسبت زیادی کاهش میدهد.
همین موارد پزشکی و سایر موارد دیگر باعث شده که ۸۰ درصد حنای ما به کشورهای خارجی صادر شود. در صورتی که اگر سنت پیامبر را احیاء کنیم هم به زیبایی رسیده ایم هم به سلامتی.
متاسفانه نگاه ما به مواد آرایشی کوتاه مدت است و شاید در کوتاه مدت به زیبایی موقت برسیم، اما در دراز مدت رنگ پوست تغییر کرده و پوست شل و افتاده میشود و این یعنی پیری زود رس.
وسمه نیز یکی دیگر از رنگهای طبیعی است که با آمدن رنگهای شیمیایی از یاد رفته است. در حالی که استفاده از رنگهای شیمیایی سردرد، ناراحتی اعصاب، از بین رفتن پیاز مو و نازک شدن تار آن را در پی دارد، اما وسمه درست برعکس این موارد از خواص بالایی برخوردار است.
در گذشته به دلیل اینکه از مواد صنعتی و شیمیایی استفاده نمیشد استفاده از وسایل آرایشی به صورت امروزی مرسوم نبوده است.
آب و هوای پاک و خوراک سالم نیز تاثیر بسیار زیادی بر زیبایی پوست و سلامت روح و بدن انسانها داشت.
انسانها از دیرباز و از ابتدای تاریخ بشر تمایل به آرایش داشته و به نوعی میخواستند تعلق خود را به گروه اجتماعی قبیله یا طبقه اجتماعی خاصی نشان دهند.
از نظر روانشناسی تکاملی در واقع زیبایی زنان جوان و برخی ویژگیهای ظاهری، نشانهای از آمادگی زنان برای باروری بود. از این رو آنان برای جذابتر کردن خود و جلب توجه مردان آرایش میکردند.
اما در روزگار ما آرایشهای غیر معمول نشانه چیست و چرا برخی به طور افراط گونهای آرایش میکنند؟
چه چیزهایی موجب شده برخی ظاهر خود را بدون آرایش نپسندند و پوست خود را به پیری زودرس دچار کنند؟
به طور کلی دلایل اجتماعی و روانشناختی مختلفی وجود دارد که زنان و دختران وقت و انرژی خود را صرف آرایش کردن میکنند.
در این خصوص سیده فائزه میرجلیلی، متخصص روانشناسی گفت: همانطور که مردان بر داشتن قدرت و ثروت تمرکز دارند، زنان نیز بر زیبایی و آرایش و جذابیت تمرکز دارند.
زنان از طریق آرایش به دنبال کسب پذیرش اجتماعی هستند، آرایش برای ارتباط بهتر و موثرتر و داشتن نفوذ اجتماعی بیشتر کمک میکند.
برخی از زنان و دختران نیز از طریق آرایش به دنبال کسب تایید گروهی در میان همسالان و دوستان هستند.
او ادامه داد: دلیل دیگر برای آرایش خانمها میتواند همنوایی با ایده آل سازی رسانهها باشد. تصویری که رسانهها از افراد معروف نشان میدهند موجب نارضایتی زنان از بدن و ظاهرشان شده و تلاش میکنند تا هر چه بیشتر خودشان را شبیه آنچه در رسانه نشان داده میشود،کنند.
هنجارهای فرهنگی و خواستههای فرهنگی دلیل دیگر است، انتظارات جامعه از زنان که زن باید همیشه زیبا و آراسته باشد و زنی که می خواهد ازدواج کند باید از معیارهای زیبایی برخوردار باشد، موجب تمایل زنان به سمت آرایش است.
همچنین برخی زنان معتقدند با آرایش به تاثیر گذاری بیشتر میرسند، به اصطلاح خود را باکلاستر و باهوشتر و اجتماعیتر نشان میدهند.
این کارشناس اظهار داشت: به طور کلی جامعه شناسان معتقدند بدن بخشی از هویت شخصی ماست. در واقع واسطهای بین هویت شخصی و اجتماعی. ما از طریق بدن میتوانیم تعاملات موثرتری داشته باشیم. به همین دلیل افراد به ویژه زنان توجه بیشتری به بدن و ظاهر خود دارند تا از این طریق بتوانند تصویر مثبت تری از خود نشان دهند.
چند سالی است که زنان و دختران کشورهایی که خود صاحبان اصلی صنعت مد هستند، وسایل آرایشی خود را شکسته و دور می ریزند و هدفشان از این کار رسیدن به آزادی است، آزادی که در پشت آرایش و مدگرایی اسیر شده است.
میرجلیلی در این خصوص گفت: با توجه به فشارهایی که جامعه به زن تحمیل میکند، گروهی از جامعه شناسان آرایش و صنعت زیبایی را نوعی فشار و ستم به زن میدانند که زنان در این فشارها قربانی هنجارهای زنانه شده و نقشهای اجتماعی شان محدود میشود.
از این رو جامعه شناسان در تلاشند به زنان کمک کنند تا از این فشارها رهایی یافته و سبک زندگی مورد علاقه خود را انتخاب کنند. به عبارتی نسبت به خود پذیرش بی قید و شرطی داشته باشند، بدون اینکه بخواهند خود را با هنجارهای اجتماعی هماهنگ کنند.
این متخصص روانشناسی ادامه داد: برای گروهی دیگر آرایش باعث میشود فرد جسورتر و با اعتماد به نفس بالا به نظر رسیده و راحتتر نظر خود را اعلام کند.
برخی از افراد نیز برای تغییر وضعیت روحی خود و برای اینکه شاداب تر، جوانتر و به دور از خستگی و کسالت به نظر برسند، آرایش میکنند.
همچنین افرادی که دچار خودپندارهای منفی هستند و نسبت به بدن خود نظر منفی دارند، نقص ظاهری خود را با آرایش پوشانده و این نقص را جبران میکنند تا بتوانند از این طریق پذیرش و تایید بیشتری دریافت کنند.
حتی برخی با آرایش خود را به طبقات بالای اجتماعی نسبت میدهند و نوعی اعتراض زنانه نسبت به سختگیریهای جامعه نشان می دهند. به عبارتی زنانی که نسبت به زندگی خود کنترل کمتری داشته و دستاوردها و موفقیت کمتری دارند، میخواهند با آرایش، خودمختاری و توانمندی خود را ثابت کنند.
سیده فائزه میرجلیلی، متخصص روانشناسی در خصوص هنجار بودن یا ناهنجار بودن آرایش گفت: این کار فی نفسه ناهنجاری نیست، اما زمانی که تبدیل به رفتار اعتیاد گونه میشود، یک ناهنجاری به شمار میرود.
این اعتیاد به این معناست که فرد نمیتواند خودش را بدون آرایش تصور کند و بدون آرایش خود را بی هویت دانسته و حتی لحظهای در جامعه حضور نمییابد.
این اختلال و ناهنجاری در فرد عواقبی همچون احساس اضطراب، بی ارزشی و محدود کردن فعالیتهای اجتماعی در پی دارد و آرایش افراطی تبدیل به بیماری میشود.
آرایش در این افراد یک نشانه است، نشانهای از وجود رنج روانی در فرد که تلاش میکند این رنج را تسکین دهد. او نیازهای ضروری روانشناختی خود را که نتوانسته به شکل مناسب دریافت کند، از این طریق جبران میکند.
این متخصص روانشناسی ادامه داد: یکی از مهمترین نیازهای روانشناختی در کودکی، داشتن رابطهای امن و سالم با افراد مهم زندگی است. به طوری که کودک باید در این رابطه احساس دوست داشتنی بودن، مهم بودن و ارزشمندی را دریافت کند.
اگر این نیاز کودک رفع نشود و به هر دلیلی رابطه ایمن برقرار نباشد، در ذهن فرد باورهای منفی نسبت به خودش شکل میگیرد.
این باورها باعث میشود در بزرگسالی روابط فرد با همسالان، همکاران و به طور کلی اجتماع دچار مشکل شود و چون خود را به اندازه کافی مقبول و دوست داشتنی نمیداند، برای جبران این احساس و جلب توجه دیگران به یک سری روشها همچون پوششهای خاص یا آرایشهای افراطی و حتی جراحی زیبایی متوسل شود.
فائزه میر جلیلی عنوان کرد: برای اینکه فرزندان ما دچار چنین اختلالها و احساسات منفی نشوند، والدین باید از کودکی فرزندان خود را (به خصوص دختران) بی قید و شرط دوست داشته باشند، یعنی ابراز احساس عشق و محبت خود را مشروط به یک سری شرایط و رفتارها نکنند.
در مورد تربیت فرزندان به خصوص دختران والدین باید به جای توجه به ویژگیهای ظاهری و تعریف و تمجید از ظاهر، سعی کنند بر سایر جنبه ها، شایستگیها و تواناییهای فرزندشان متمرکز شده و آن را تحسین و تمجید کنند.
همچنین والدین سعی کنند نگاه جنسیت زده و کلیشهای نداشته باشند. یعنی به دخترها نگویند فلان کار مختص پسرهاست یا به پسرها بگویند فلان کار مختص دخترهاست و نباید آن را انجام دهی. این نگاه کلیشهای موجب میشود یک فرد از پتانسیل و توانایی خود به طور شایستهای استفاده نکند و مجبور به فعالیتهایی شود که جامعه و خانواده برای او در نظر گرفته اند.
میر جلیلی متخصص روانشناسی بیان داشت: در خانوادهها و جمعهای خانوادگی درباره ظاهر دیگران قضاوت میکنیم. این قضاوت کردنها زمینهای ایجاد میکند که بچه ها خوب و بد بودن دیگران را وابسته به ظاهرشان بدانند.
او ادامه داد: همین امر باعث میشود که فرد در آینده هم روی قضاوت دیگران حساس باشد و تلاش کند تا همه را راضی نگه دارد. همچنین برای ایجاد یک تصویر ظاهری آرمانی و ایده آل از خود در جامعه از دیگر جنبههای زندگی محروم شود.
در پایان باید گفت هر چیزی که بیش از اندازه شود، عوارضی را در پی دارد. عوارض اعتماد به نفس پایین، بی اعتمادی به زیبایی ظاهری است، همین امر باعث میشود افراد برای بالا بردن اعتماد به نفس خود و رفع نقص کوچکی که دارند، به آرایشهای افراطی روی آورند.
برخی آرایش شان را در خیابانها و مجامع عمومی با خود میبرند که این امر باعث شده امروزه در خیابانها و بازارها چهرههای مصنوعی زیادی ببینیم.
البته فضای مجازی نیز در دامن زدن به این رنگ آمیزیها و استفاده از وسایل بهداشتی بدون نظارت پزشک و متخصص نقش دارد و امروزه افرادی بدون در نظر گرفتن جنس پوست یا موی خود از وسایل بهداشتی و آرایشی بی کیفیت یا حتی برند، استفاده نامناسب میکنند که این امر افزایش بیماریهای پوستی را در پی دارد.
امید آنکه با افزایش خودآگاهی افراد استفاده از وسایل آرایشی بهداشتی نه تنها به پوست و سلامتی انسانها لطمه ای وارد نکند، بلکه سلامت جامعه را نیز از لحاظ روحی روانی تحت تاثیر قرار ندهد.
گزارش از: الهام وادی
انتهای پیام/و