به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، گمرک بعنوان مجموعه مدیریت کننده صادرات و واردات به مثابه دریچه‌ای به رونق اقتصادی کشور است که در این میان گمرکات گیلان بعلت واقع شدن در موقعیت استراتژیک و ژئوپلتیک در طول تاریخ با دارا بودن نقش همیشگی دروازه ورود به اروپا و شاهرگ اتصال شمال به جنوب کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

نقشی که امروز در شرایط اقتصادی ناشی از تحریم‌ها در کشور و شیوع ویروس کرونا فزون‌تر از گذشته شده است.

ایران اسلامی امسال درحالی چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را جشن می‌گیرد که دنیا با ویروس کرونا دست به گریبان است و ایران علاوه بر درگیری با این معضل جهانی در بخش صادرات و واردات به علت تحریم‌های ظالمانه با تنگنا‌هایی نیز مواجه شده است. اما ایران توانست از تحریم‌هایی که با نیت درهم شکستن اقتصاد اعمال شدند فرصت‌ها و افق‌های جدیدی خلق کند برای دستیابی به بازار‌های جدید و خروج از اقتصاد تک محصولی و صدور تولیدات داخلی و اقلام کشاورزی یکی از این موقعیت‌ها که امسال منطقه آزاد انزلی نیز میزبانی آنرا برعهده داشت پیوستن به موافقت نامه اقتصادی و گمرکی اوراسیا بود.

با توجه به سابقه گمرکی در گیلان و بندرانزلی که بر اساس تاریخ به دوران صفویه و یا پیش از آن بازمی گردد این موافقت نامه که یک معاهده اقتصادی گمرکی بین کشور‌های حاشیه دریای خزر است موقعیت مناسبی برای رونق اقتصاد گیلان فراهم کرده است و به این ترتیب ایران را به بازاری با بیش از ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت متصل می‌کند.

با پیوستن ایران در سال ۱۳۹۷ به کمیسیون اقتصادی اتحادیه اوراسیا و پیشنهاد ایجاد یک منطقه آزاد تجاری میان ایران و این اتحادیه میز اوراسیا در گمرکات استان گیلان و اداره کل گمرک انزلی در سال ۹۸ استقرار یافت.

الحاق ایران به اوراسیا اقدام خوبی بود که در اوج تحریم‌های ظالمانه اخیر امریکا علیه ایران، شاهد رشد نسبی در رویه‌های تجاری بودیم بطوریکه در اوج اپیدمی کرونا که تمامی مرز‌های شمالی و بسیاری از مرز‌های جنوبی و غربی مسدود بودند بنادر شمالی بویژه انزلی و بویژه آستارا بصورت ۲۴ ساعته به ارائه خدمات پرداختند و یکهزار و ۵۰۰ کامیون، متقاضی حمل کالا‌های تولیدی ایران را به کشور‌های اوراسیا و روسیه بودند.

در سال‌های اخیر الحاق ایران به موافقت نامه اقتصادی گمرکی اوراسیا به توسعه تجارت و تولید استان کمک کرد، کالا‌های وارد شده در سبد کالای تجارت خارجی استان وارد شد بطوریکه دست یابی به هدف ۶۰۰ میلیون دلاری تا پایان امسال در بخش‌های صادرات، واردات، درآمد، تخلیه و بارگیری محقق خواهد شد.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیرکل گمرک انزلی در این خصوص گفت: ۲۴ درصد وزنی و ۳۷ درصد ارزشی از کل صادرات به کشور‌های اوراسیا از طریق گمرکات استان گیلان صورت گرفته و سهم گمرک انزلی از این صادرات ۲۶ درصد وزنی و ۳۶ درصد ارزش دلاری است.

ابوالقاسم یوسفی نژاد اضافه کرد: با اعطای دبیری کارگروه استانی امور گمرکی جهت پیگیری مسائل و معضلات مربوط به اتحادیه اوراسیا به گمرکات گیلان از سوی استانداری گیلان این اداره کل همکاری و همراهی‌های خوبی با دستگاه‌های مربوطه ایجاد و جلسات متعددی در اصلاح ارزش‌ها و میزان صدور گواهی‌های مختلف انجام داده است.

او با اشاره به اهمیت گمرک آستارا خاطرنشان کرد: اغلب رویه‌های گمرکی دریایی، ریلی و زمینی از این طریق انجام می‌شود و گمرک آستارا گمرک کاملی است که نیاز به سرمایه گذاری بیشتری دارد.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیرکل گمرک انزلی یاد آور شد: در بخش راه آهن نیز اقدامات خوبی در حال انجام است و گمرکات گیلان با وجود اینکه به راه‌آهن متصل نیست در بخش صادرات به کشور‌های اوراسیا با رشد مواجه بود. اغلب کالا‌های صادراتی صنعتی بودند که ارزش افزوده بالایی دارند.

یوسفی نژاد مهمترین دستاورد و فرصتی که اتحادیه اقتصادی اوراسیا علاوه بر تسهیل تجارت کالا‌ها و توسعه بازار مشترک در اختیار کشور‌های عضو می‌گذارد را کاهش قیمت کالا و هزینه‌های حمل و نقل، ترویج رقابت سالم در بازار مشترک، سیاست‌های مشترک در کشاورزی، انرژی فناوری و از دیگر سو ورود کالا‌های اساسی (از قبیل روغن) با تعرفه ترجیحی و یا قیمت تمام شده کمتر به دست مصرف کننده عنوان کرد.

او در خصوص صادرات میوه و تره بار از جمله کیوی و پرتقال نیز گفت: این اقلام به راحتی و با حداقل حقوق ورودی به کشور‌های عضو صادر می‌شود به این ترتیب و با توجه به امکان ورود مواد اولیه از کشور‌های عضو اوراسیا و اختصاص آن به واحد‌های تولیدی نرخ بیکاری کاهش می‌یابد.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیرکل گمرک انزلی تاکید کرد: ورود کالا‌های اساسی مورد نیاز از کشور‌های عضو اوراسیا باعث می‌شود که به تولیدات داخلی کشور لطمه‌ای وارد نشود.

یوسفی نژاد تصریح کرد:به رغم رشد منفی صادرات در مبادی ورودی و خروجی کشور در سال ۹۹ این روند در گمرکات گیلان افزایشی بود و بیشترین حجم صادرات از آستارا انجام شده است. گمرک آستارا تنها گمرکی است که دارای مرز زمینی، دریایی و بندری و رویه مسافری می‌باشد و این مبادی ورودی و خروجی به تنهایی چهار فعالیت بسیار مهم را بصورت ۲۴ ساعته انجام می‌دهد.

تحقق اهداف اقتصادی گمرک در سال ۹۹

با نگاهی به تحریم‌های اقتصادی در سال‌های اخیر که اقتصاد کشور را دستخوش نوسان کرده شاهد تحقق اهداف برنامه ریزی شده گمرک در سال جاری هستیم.

یوسفی نژاد در این خصوص گفت: در چهار سال ابتدایی دولت تدبیر و امید با امضاء موافقت نامه برجام تحریم‌ها کمتر شد و تجارت خارجی اندکی رونق گرفت. اما در چهار سال دوم این رویه معکوس شده و با تشدید تحریم‌ها بسیاری از مراودات بویژه مراودات پولی و بانکی دچار مشکل شدند، اما بررسی عملکرد هشت ساله دولت تدبیر و امید می‌توان به این نتیجه دست یافت که تجارت خارجی با شیبی ملایم رشدی ملموس داشته است.

او بامقایسه وضعیت حاضر با سال ۱۰ گذشته و با اشاره به روند نزولی میزان تخلیه و بارگیری، اظهار داشت: به رغم آنکه میزان تخلیه و بارگیری در سال‌های اخیر در استان گیلان از ۵.۶میلیون تن به ۲ میلیون تن رسید، مبادی ورودی استان افزایش پیدا کرد و بندرکاسپین در منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی آستارا به بندرانزلی که سال‌ها تنها بندر استان گیلان بود، اضافه شدند.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیرکل گمرک انزلی خاطر نشان کرد: بنادر امیر آباد، فریدونکنار نیز در فضایی رقابتی در شمال کشور ایجاد و بازار‌ها بین بنادر استان‌های شمالی پخش شدند. با ایجاد شبکه ریلی و ایجاد رویه‌های جدید مسافری به مقوله تجارت خارجی استان گیلان اضافه شد و این شیب ملایم را محسوس‌تر کرد.

یوسفی نژاد افزایش دو بندر دیگر در کنار بندرانزلی در سال‌های اخیر را در رشد و توسعه استان گیلان موثر دانست و اظهار داشت: افزایش مبادی ورودی کمک کرد که شیب نزولی شدید تجارت خارجی پوشش داده شده و مسیر‌های جدیدی به سوی تجارت خارجی باز شود.

او تاکید کرد:با توجه به فرصت‌های ایجاد شده به واسطه تحریم، مسیر جدید چین -قزاقزستان -انزلی، کشور چین را بندر اکتائو و از آنجا به انزلی و کاسپین متصل کرد. باتوجه به این مشکلات و نیازمندی‌های کشور به کالای اساسی و استراتژیک مسیر جدید رونق صنعت داخلی کشور و کاهش نیازمندی‌های بازار داخلی را در پی داشت.

یوسفی نژاد یاد آور شد:در گذشته گمرک انزلی به جهت نیاز کشور به فولاد، گمرک فولادی خوانده می‌شد که با افزایش تولید فولاد در داخل کشور رویکرد گمرک به کالا‌های اساسی تغییر کرد.

ناظر گمرکات گیلان و مدیرکل گمرک انزلی با بیان اینکه بنادر گیلان از مبادی بزرگ شمال کشور هستند که کالای اساسی را وارد می‌کنند، گفت: گمرک انزلی در سال ۹۸ برای اولین بار شاهد ورود دام زنده و روغن‌های خوراکی به کشور بود. به این ترتیب سمت و سوی تجارت خارجی در گمرکات شمال از سمت کالا‌های سرمایه‌ای و واسطه‌ای به سمت کالا‌های اساسی رفت و استانی که زمانی ۸۰ درصد واردات فولاد کشور را بر عهده داشت با تامین نیاز داخلی فولاد این مقدار را به هشت درصد کاهش داد ودر گمرکات گیلان کالا‌های مورد نیاز جامعه را ترخیص شد.

نکته قابل تامل در این بخش ایجاد زیر ساخت‌های متناسب با تغییر رویکرد گمرک از ورود آهن آلات به سمت غلات و کالا‌های اساسی بود.

یوسفی نژاد در این خصوص اذعان داشت: انبار‌های محل نگهداری فولاد متفاوت با انبار‌های نگهداری غلات و نهاده‌های دامی هستند و در این بخش متاسفانه با ضعف‌هایی روبرو هستیم.

او ایجاد سیلو، سردخانه مجهز، ادوات تخلیه و بارگیری جدید و مدرن را از نیاز‌های اصلی استان گیلان در ایجاد زیر ساخت‌ها برای افزایش توان ظرفیت‌های تخلیه و بارگیری اعلام و تصریح کرد: این ضعف‌ها در استان و کشور به مرور در حال برطرف شدن است، اما در مقوله لجستیک ضعف‌هایی داریم که با توجه به تنوع و نوع تجارت خارجی، لجستیک منطقه و امکانات اداره بندر و منطقه آزاد بزودی این مشکلات مرتفع می‌شوند.

راه اندازی سامانه جامع گمرکی گام موثری در کاهش مراجعات حضوری

از دیگر کارکرد‌های گمرکات گیلان در سال‌های اخیر می‌توان به سامانه جامع گمرکی در راستای دولت الکترونیک اشاره کرد که گام موثری در کاهش مراجعه حضوری و زمان صادرات و واردات بوده است.

هدف از طراحی و تدوین این سامانه انجام کلیه امور دستگاه‌های دخیل در تجارت خارجی در بستر الکترونیکی بدون نیاز به حضور فیزیکی صاحب و نماینده کالا است.

یوسفی نژاد تصریح کرد: بازرگانان در گذشته با مشکلات زیادی در حوزه تردد و گرفتن مجوز‌های موردی مواجه بودند که با ایجاد پنجره الکترونیک سازمان‌هایی که مجوز‌های لازم صادرات و واردات کالا را صادر می‌کردند به عضویت سامانه جامع کاربردی گمرک که در دولت تدبیر و امید راه‌اندازی شد در آمدند و مراجعه حضوری افراد و نیز زمان صادرات و واردات کاهش یافت.

او خاطر نشان کرد: بازرگانان می‌توانند از دفترکار خود دور اظهاری کرده و پرداخت‌ها را به صورت الکترونیکی انجام دهند و با این اقدام از جرایم صدور فیش جعلی و مجوز جعلی جلوگیری شده و اسناد کاغذی حذف و این سامانه قابلیت اتصال به پلیس را خواهند داشت. پلیس می‌تواند مجوز‌ها را رصد و بازرگانان می‌توانند هر اقدامی را در سامانه خود مشاهده کنند.

یوسفی نژاد تصریح کرد: صاحبان کالا، تولید کننده‌ها و وارد کننده‌ها از محل شرکت خود در بستر سامانه گمرکی مجوز‌های لازم را در بستر الکترونیکی دریافت می‌کنند. این اقدام بزرگ و خوبی بود که از ابتدای دولت تدبیر و امید آغاز شد و همچنان ادامه دارد.

او  ایجاد سامانه تجارت فرامرزی را یکی از مقوله‌های مهمی دانست که در مبحث نظارت‌ها و مجوزها، و کنترل‌ها توسط مراجع دیگر به سهولت قابل انجام است.

ناظر گمرکات گیلان کاهش احتمال بروز تخلفات و ایجاد فضای شیشه‌ای را مزایای این طرح عنوان و خاطرنشان کرد: دستگاه‌های نظارتی بسیاری به این سامانه دسترسی دارند و فرایند ورود و خروج کالا را رصد می‌کنند.

او این اقدام دولت را کمک بزرگی در سامانه جامع گمرکی اعلام و تصریح کرد: مدیریت یکپارچه گمرکی با وجود نواقصی که دارد گام بزرگی برای رسیدن به تجارت الکترونیک است.

گمرک مرزبان اقتصادی کشور

گمرک بعنوان مرزبان اقتصادی وظیفه دارد که به نوع و ارائه مجوز‌ها نظارت کند و به همین منظور برای شرکت‌های تولیدی گمرک انزلی خدمات انبار تحت کلید ارائه می‌دهد.

یوسفی نژاد در خصوص این انبار‌ها گفت:صاحبان کالا‌ها پس از تخلیه در بنادر و مرز‌های زمینی می‌توانند کالا‌های خود را در انبار‌های شرکت‌های تولیدی شان در سراسر گیلان نگهداری کنند.

او تعداد انبار‌های تحت کلید شهرستان را حدود ۱۴ انبار اختصاصی اعلام و اضافه کرد: صاحبان کالا و تولید کنندگان کالا‌های اساسی مثل شرکت مادر تخصصی غله می‌توانند کالا‌های خود را در انبار خود بدون پرداخت هزینه انبارداری و تخلیه و بارگیری نگهداری کنند.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیرکل گمرک انزلی از راه اندازی سامانه ترخیص نسیه نیز خبر داد و گفت: تولیدی‌های خوش حساب گمرکی می‌توانند در سامانه فعالان مجاز اقتصادی ثبت نام و نسبت به ترخیص کالا اقدام کنند.

یوسفی نژاد با بیان اینکه طرح مذکور از طرح‌های سازمان جهانی گمرک در ۴ سال اخیر است، اظهار داشت: برای انجام سریع کار‌های تجار خوش نام و شرکت‌های تولید کننده عمومی گمرک خدمات یکسره ارایه می‌دهد.

گمرک و مقابله با اقتصاد زیرزمینی

گمرک علاوه بر نظارت بر روند ورود و خروج کالا در اقتصاد سالم با اقتصاد زیرزمینی مقابله می‌کند.

اقتصاد زیرزمینی فعالیت‌هایی است که به عللی در حساب‌های ملی ثبت نمی‌شوند. تنوع بالای این فعالیت‌ها، ارائه یک تعریف جامع برای اقتصاد زیرزمینی را دشوار ساخته است. بانک جهانی، اقتصاد زیرزمینی را شامل تمامی فعالیت‌های تولیدی (کالا و خدمات) تعریف می‌کند که ممکن است هم از جنبه اقتصادی مولد بوده و هم کاملاً قانونی باشند، اما به دلایلی مانند فرار از مالیات، اجتناب از مواجهه با استاندارد‌های خاص بازار کار (مانند حداقل دستمزد یا استاندارد‌های ایمنی) و یا اجتناب از درگیر شدن با بوروکراسی اداری، عمداً از مقامات عمومی پنهان می‌شوند.

یوسفی نژاد در خصوص عملکرد گمرک در مبارزه با اقتصاد زیر زمینی گفت: نمود بیرونی اقتصاد زیر زمینی قاچاق کالاست که در این زمینه هرچقدر قوانین و همکاری بین دستگاه‌ها و ابزار‌های کنترلی بیشتر و فرآیند شفاف باشد اقتصاد زیر زمینی کاهش خواهد.

او با اشاره به ضرورت تجهیز بیش از پیش گمرکات و استفاده از فناوری‌های نوین برای کنترل قاچاق کالا و مواد مخدر، افزود: گمرک ایران چند سال متوالی به عنوان گمرک نمونه جهانی در مواد مخدر معرفی شده و از سگ‌های مواد یاب و دستگاه‌های اشعه ایکس در مبادی گمرکی کشور و استان استفاده می‌شود که نیاز به تجهیز بیشتر دارد.

یوسفی نژاد تاکید بر اینکه مبارزه با فساد، خط قرمز گمرک است افزود:در زمینه قاچاق مواد مخدر در مبادی ورودی و خروجی کالا، در آستارا پنج دستگاه اشعه ایکس استقرار یافت و استفاده از سگ‌های مواد یاب در دستور کار گمرک ایران قرار گرفت. در سال‌های اخیر یک مرکز تربیت سگ‌های مواد یاب نیز در گمرک آستارا تاسیس شده است.

ناظر گمرکات استان گیلان و مدیر کل گمرک انزلی از هماهنگی بین پلیس و گمرک نیز خبر داد و متذکر شد: در بنادر انزلی، کاسپین و پایانه ریلی از سگ‌های مواد یاب پلیس استفاده می‌شود.

او با بیان اینکه تجهیز بندرانزلی و کاسپین به دستگاه اشعه ایکس و سگ‌های موادیاب در دستور کار گمرک انزلی قرار دارد تاکید کرد: در این زمینه مکاتباتی با وزارت صنایع دفاع برای ساخت دستگاه ایکس ری صورت گرفت و طی چند سال آینده اشعه ایکس تولیدات داخلی در اختیار بنادرکاسپین و انزلی قرار می‌گیرد.

با تقویت تولید و کیفیت کالا‌های تولیدی و فراوری و بسته بندی مناسب این کالاها، خاصه کالا‌های مورد نیاز بازار اوراسیا می‌توان از ظرفیت‌های خوب گمرکات و بندرگاه‌های گیلان برای رونق اقتصادی کشور بهره برد. کاری که نیازمند همدلی و همکاری همه مسئولان ذیربط و فعالان اقتصادی و مردم است.

منبع ایرنا

انتهای پیام/پ