به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،مراسم اختتامیه جایزه ادبی جلال آل احمد شب گذشته از شبکه چهار با حضور محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرتضی اراضی جلالی، دبیر اجرایی جایزه ادبی جلال آل احمد و ابراهیم حسن بیگی، دبیر علمی این جایزه ادبی برگزار شد.
این مراسم به دلیل شرایط شیوع ویروس کرونا در کشور از برنامه شبهای هنر پخش شد. محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره جایزه ادبی جلال آل احمد گفت: شیوع بیماری کرونا باعث شد اختتامیه جایزه ادبی جلال آل احمد از طریق صدا و سیما برگزار میشود، باید از این ظرفیت در رسانه ملی برای رویدادهایی مانند جایزه ادبی جلال آل احمد استفاده کنیم تا از این طریق به گسترش و توجه به این رویداد ادبی بهره ببریم ارتقای زبان و ادبیات ملی ایران هدفی است که در اساسنامه جایزه ادبی جلال آل احمد دیده شده است.
وی افزود: معرفی آثار بدیع و پیشرو از اهداف برگزاری جایره ادبی جلال آل احمد است ،اگر اثری به موفقیت رسید نباید تمام موفقیت آن را به پای این رویداد ادبی گذاشت از سوی دیگر ارتقای زبان و ادبیات فارسی یکی از اهداف برگزاری این رویداد ادبی است برای رسیدن به این هدف میتوان از واژگان درست در آثار ادبیات داستانی استفاده کرد داستان و روایت میتواند به استفاده درست از زبان فارسی کمک کند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه تجارب، اندیشه، عواطف، احساسات و رویدادها با بیانی هنری در ادبیات به مخاطب منتقل میشود بیان کرد: اتفاق خوبی در جایزه ادبی جلال آل احمد تاکنون رسیده است، اما به آنچه مطلوب بود ترسیدیم بخشی از خوانندگان به دلیل برگزیده شدن اثری در جایزه ادبی جلال آل احمد جذب اثر شدند در نتیجه فروش خوبی داشتند بخشی از آثار هم از طریق طرح گرنت یا شکلهای دیگر در بازار بین المللی ترجمه شد.
جوادی ادامه داد: ظرفیت سازی مناسبی برای جایزه ادبی جلال آل احمد نکردیم تا برای خلق اثر پدید آورنده کمک کند ،آثار ماندگاری در این زمینه خلق شود. این رویداد ادبی یک جایزه ملی است و اگر برای آن کاری نشود نمیتوانیم با پدیدهای رقابت کنیم که قلم فاخری ندارد این آثار به دلیل معرفی شدن کاراکترهایشان شناخته میشوند در کشور ما سلیقههای مختلف ادبی وجود دارد.
وی اظهار کرد: باید تعداد جایزههای ادبی به حدی برسد که افراد با شنیدن نام جایره ادبی نسبت به آن بی تفاوت باشد،در انتخاب جایزههای ادبی نباید رها شدگی و سختگیری وجود داشته باشد تکثر جایزههای ادبی خوب است، اما باید شناسنامه آن مشخص باشد یعنی فکر و نگاه داوران جایزه ادبی اهمیت دارد .بخشی از این رویداد ادبی به آثار دفاع مقدس اختصاص دارد، برخی از این آثار تیراژهای بالایی داشتند ما در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقدهایی که به مجموع کارهایمان میشود میپذیریم و نقدهایشان را به ما منتقل کنند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه بخش زیادی از معرفی برگزیدگان جایزه ادبی جلال آل احمد به تشکلها و انجمنهای ادبی دیده شود ادامه داد: صدا و سیما و آموزش و پرورش در زمینه معرفی کتابهای برگزیده جایره ادبی جلال آل احمد به ما کمک کند و در کتابهای تخصصی و دانشگاهی روی این آثار کار کند، از سوی دیگر نقد کتابها میتواند به خوانده شدن کتابهای برگزیده جایزه ادبی جلال آل احمد کمک کند تشکلهای ادبی به خوانده شدن این آثار کمک کند برگزیده جایزه ادبی جلال آل احمد، برگزیده کتاب سال هم است.
در این برنامه از کتاب جلال و جمال که به اردو ترجمه شده است رونمایی شد.
در این برنامه مصطفی اراضی جلالی دبیر اجرایی جایزه ادبی جلال آل احمد درباره این جایزه ادبی بیان کرد: نگران بودیم آثار منتشر شده در سال ۹۸ به موقع به دبیرخانه برسد ناشران همکاری بسیار برادرانه و دوستانه با دبیرخانه جایزه ادبی جلال آل احمد همکاری کردند،در نتیجه ۸۲۰ اثر در حوزه رمان، ۲۴۲ اثر در حوزه داستان کوتاه، ۷۶ اثر در حوزه نقد ادبی و ۴۷۴ اثر در حوزه مستندنگاری به این جایزه ادبی رسید.
وی افزود:نمی توان توقع داشت یک رویداد ادبی پس از ۱۵ دوره برگزاری به بلوغی که باید برسد، در موفقیت جایزه ادبی جلال آل احمد همین مسئله کافی است که بخشی از آثار برگزیده این جایزه ادبی در ویترین کتابفروشی ها جای دارند.
در این مراسم ابراهیم حسن بیگی، دبیر علمی جایزه ادبی جلال آل احمدگفت: نویسندگان آثار خلاقانه ای در زمینه داستان کوتاه خلق نکردند از این رو در بخش داستان کوتاه برگزیده ای نداشتیم نمی توان به نویسنده تزریق کرد اثر خوبی خلق کند مسائل مالی که نویسندگان با آن روبه رو هستند در این امر بی تاثیر نبود با توجه به سال سختی، که امسال پیش رو داشتیم و شیوع بیماری کرونا به خلق آثار بهتر برای دوره بعد زیاد امیدوار نیستم.
در بخش داستان کوتاه هیچ برگزیده ای نداشتیم. اوراد نیمروز شایسته تقدیر بخش داستان بلند و رمان شناخته شد در بخش نقد ادبی از اثر پرستو محبی شایسته تقدیر شناخته شد.
بخش ویژه جایزه ادبی جلال آل احمد به بررسی آثار چهل ساله ادبیات داستانی در حوزه دفاع مقدس به مناسبت چهل سالگی آغاز جنگ تحمیلی پرداخت در این بخش خبرنگاران حوزه کتاب، برترین چهره های ادبیات داستانی را در حوزه دفاع مقدس انتخاب کردند اسامی برگزیدگان در این بخش احمد دهقان، اکبر صحرایی، محمدرضا بایرامی، حبیب احمد زاده، داود امیریان، داود غفار زادگان،رحیم مخدومی، علی موذنی، قاسمعلی فراست، گلعلی بابایی، مجید قیصری و حمید حسام بودند.
در بخش «مستندنگاری» داوران دو کتاب «فرکانس ۱۱۶۰ (اینجا آبادان؛ صدای مقاومت و ایستادگی)» به قلم فضلالله صابری از شرکت انتشارات سوره مهر (دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری اصفهان) و «گوهر صبر (خاطرات گوهرالشریعه دستغیب)» به قلم طیبه پازوکی از شرکت انتشارات سوره مهر را به عنوان «برگزیده مشترک» این بخش انتخاب و معرفی کردند.
داوران این بخش همچنین کتاب «از ری تا شام روایت ناتمام احمد غلامی» اثر مرحوم «علی مژدهی» را به دلیل اعتبار راوی و همچنین اعتبار صاحب خاطره و محتوای غنی در مورد تاریخ دقیق وقایع کردستان در مقطع ابتدای جنگ و نیز تشکیل تیپ ده سیدالشهدا علیهالسلام قابل تجلیل ارزیابی کرده و از دبیرخانه جایزه خواستند که به نحو مقتضی از این اثر تجلیل کنند.
مصطفی رحیمی، سعید علامیان و گلعلی بابایی به عنوان داوران بخش «مستندنگاری» آثار مرتبط با این بخش را بررسی کردند.
در بخش «داستان بلند و رمان»، داوران کتاب «اوراد نیمروز» به قلم منصور علیمرادی از نشر نیماژ را «شایسته تقدیر» دانستند.
سعید تشکری، جواد افهمی و علی چنگیزی داوری آثار بخش «داستان بلند و رمان» را بر عهده داشتند.
در بخش «نقد ادبی» داوران کتاب «تاریخ بدن در ادبیات» به قلم سید مهدی زرقانی (با همکاری: زهرا آقابابایی خوزانی، امید ایزانلو، فاطمه جهانپور، حمیدخادمی، محسن شرفایی و فرزانه فرخفر) از نشر سخن را «شایسته تقدیر» دانستند.
داوران این بخش همچنین کتاب «روایتشناسی درام» اثر پرستو محبی را به خاطر تلاشهای مؤلف در روشمندی، سازمندی و تحلیل ادبیات داستانی – نمایشی مورد تجلیل قرار داده و از دبیرخانه جایزه جلال آل احمد خواستند که به نحو مقتضی از این اثر نیز تجلیل کنند.
دکتر حمیدرضا شعیری، دکتر محمدرضا سنگری و کامران پارسینژاد داوری آثار بخش «نقد ادبی» را بر عهده داشتند.
هیئت داوران بخش «داستان کوتاه» سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد ضمن سپاس از همه نویسندگان ارجمند که آثارشان در این دوره مورد بررسی قرار گرفت، با اتفاق نظر اعلام کردند که مجموعههای داستان کوتاه رسیده به دبیرخانه، دارای ساختار و محتوای قابل قبولی از نظر ویژگیهای فنی و تکنیکی داستان کوتاه نیستند؛ بنابراین انتخاب برگزیده یا شایسته تقدیر جایزه ادبی جلال آل احمد از بین آثار رسیده به دبیرخانه این رویداد ادبی فاقد توجیه فنی و حرفهای است.
به همین دلیل هیئت داوران بخش «داستان کوتاه» سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، ضمن آرزوی بالندگی آثار و نویسندگان این حوزه در سالهای آتی هیچکدام از آثار رسیده به این دبیرخانه در این دوره را حائز شرایط برگزیده شدن ندانستند.
داریوش عابدی، راضیه تجار و عبدالمجید نجفی به عنوان داوران بخش «داستان کوتاه» سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد به بررسی آثار مرتبط با این حوزه پرداختند.
«بخش ویژه؛ پاسداشت چهلمین سال آغاز جنگ تحمیلی و آغاز دفاع مقدس» سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در دو بخش «معرفی چهرههای داستان نویسی و مستندنگاری دفاع مقدس» به انتخاب رسانهها و تجلیل از «پایاننامههای دانشگاهی با موضوع ادبیات داستانی دفاع مقدس» آثار برتر را معرفی کرد.
در بخش «معرفی چهرههای داستاننویسی و مستندنگاری دفاع مقدس» به انتخاب اهالی رسانه، محمدرضا بایرامی، احمد دهقان، مجید قیصری، حبیب احمدزاده، داوود امیریان، قاسمعلی فراست، داوود غفارزادگان، گلعلی بابایی، حمید حسام، اکبر صحرایی، علی مؤذنی و رحیم مخدومی به عنوان چهرههای برتر معرفی شدند.
در بخش «پایاننامههای دانشگاهی با موضوع ادبیات داستانی دفاع مقدس» در مقطع دکترا، محمود رنجبر برکادهی با رساله «نقد و تحلیل روایی-محتوایی داستانهای کوتاه دفاع مقدس، مرضیه آتشی پور با رساله «بررسی سبک شناسانه نثر داستانی ادبیات انقلاب اسلامی با تکیه بر رمانهای شاخص دفاع مقدس» و فریبا نظری پورکیایی با رساله «تفسیر فرهنگی- احساسی خاطرات جنگ ایران و عراق با تاکید بر خاطرات عملیات کربلای پنج در منطقه شلمچه» به عنوان رسالههای برتر انتخاب شدند.
در مقطع کارشناسی ارشد، سیدمحمدعلی صحفی با پایاننامه «نحوه خوانش رمانهای جنگ در میان دانشجویان و طلاب»، کوثر اولیایی با پایاننامه «بازتاب جنگ هشت ساله در خاطرات زنان ایرانی
در دوره پسا جنگ بر مبنای رویکرد شناختی لیکاف» و مهشدی دلبری با پایاننامه «تحلیل گفتمان وصیت نامههای شهدای هشت سال جنگ تحمیلی معرفی شدند.
دبیرخانه جایزه جلال آل احمد همچنین دکتر عبدالله حسن زاده میرعلی از دانشگاه سمنان با ۲۱ پایاننامه، دکتر مهدی خادمی کولایی از دانشگاه مازندران با ۱۲ پایاننامه، دکتر اسماعیل صادقی دهچشمه از دانشگاه شهرکرد با ۱۲ پایاننامه و دکتر محمدرضا سنگری از دانشگاههای مختلف با ۱۲ پایاننامه را به عنوان استادان راهنما و مشاور شاخص پایاننامههای دانشگاهی حوزه ادبیات داستانی دفاع مقدس معرفی و از آنان تجلیل کرد.
گفتنی است، در آیین اختتامیه سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد از کتاب «جمال جلال» (برگردان گزیدهای از داستانهای جلال آل احمد به زبان اردو) ترجمه احمد شهریار، نویسنده، شاعر و مترجم پاکستانی رونمایی شد.
معرفی طرح پدید (پژوهشی در آثار داستانی منتشر شده در سال ۹۸) از دیگر بخشهای آیین پایانی سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد بود.
دکتر محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ابراهیم محمدحسن بیگی، دبیر علمی، مرتضی سرهنگی، نماینده هیئت علمی در هیئت داوران بخش ویژه دفاع مقدس و مصطفی راضی جلالی، دبیر اجرایی سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد، با حضور در برنامه «شب روایت» ویژه اختتامیه جایزه جلال آل احمد به توضیح درباره این رویداد ادبی پرداختند.
لازم به یادآوری است، ابراهیم محمدحسن بیگی (دبیر علمی)، مرتضی سرهنگی، محمدرضا بایرامی، مصطفی جمشیدی، دکتر ابوالفضل حری، علی چنگیزی، دکتر مریم مشرف، حمید حسام و محمدرضا شرفی خبوشان، هیئت علمی سیزدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد را عهده دار بودند.
انتهای پیام/