به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، وارد روستای گردشگری ریاب که شوید، بوی کاهگل مسحورتان می کند، اینجا جداره دیواره‌های تمامی خانه‌ها گلی است و سر در و گنبدشان با کاهگل و آجر شکلی زیبا گرفته است. روح و جسم آدمی که با گِل سرشته شده، عجیب با تماشای این مکان آرام می گیرد.

جوی آب زلالی که از میانه کوچه روان شده و پیچ و تاب می خورد، با هر پیچش، شما را به گردش در کوچه‌ها فرا می خواند، به ویژه وقتی دو سوی جوی آب با گلدان‌های شمعدانی زینت داده شده باشد.

 

 

راه می افتید و به ناگاه خودتان را جلوی درب چایخانه سنتی می بینید که «چای جوش» و «گداجوش»‌های سیاه روی کنده‌های آتشی و صدای موسیقی سنتی خراسانی شما را به داخل فرا می خواند؛ وارد که می شوید موز‌های از اشیای عتیقه پیش رویتان قرار می گیرد.

بعد از مدتی بیرون می روید؛ از کنار نخل بزرگی می گذرید که در زیر یکی از اتاقک‌های گنبدی شکل بدون در و کوچه جا خوش کرده است. این نخل هرسال محرم روی دست اهالی روستا برافراشته می شود.

در ادامه به میدان میانی روستا و آب انبار قدیمی مرمت شده و حمام قدیمی روستا می رسید. تابلو‌های راهنمای میراث فرهنگی شما را به تماشای قنات و مقبره ابومنصور ریابی فرامی خواند، اما ترجیح می دهید لختی در زیر ساباط‌ها یا همان کوچه‌های سقف دار  آرام بگیرید و به بادگیر‌های فراوان برآمده از خانه‌ها بنگرید و بعد راهی شوید.

معماری کویری خانه‌های بافت تاریخی ریاب به سبک خانه‌های مناطق کویری است. بادگیر‌های این منطقه نیز مانند بادگیر‌های یزد، با دریچ‌ها مستقیم به سردابه متصل می شوند.

بعد از استراحتی کوتاه با قدم گرفتن در کوچه های سربالایی به سمت قنات بالا راهی می شوید. البته که این قنات به پای قنات قصبه گناباد که ثبت جهانی شده نمی رسد، اما پایاب و مظهر آب زیبایی دارد.

 

---

کمی آن سوتر مقبره ابومنصور ریابی است، یکی از بزرگان سلجوقی که کیوان قزوینی در کتاب «بحیره» در شرح حال او نوشته است: «ریاب یکی از قرای معمور گناباد است. قرب ۵۰۰ خانه تمام ساداتاند. گویند ابومنصور از وزرای متدین دولت سلاجقه در این روستا دفن است. از اعیان سابق اینجا می توان از مرحوم حاج میرزا علی نقی ریابی، جد سادات گناباد، نام برد. همچنین گویند زیارتگاه معروف روستا قبر امامزاده ابراهیم فرزندان موسی بن جعفر است.» به راستی که امروز در ریاب می توان تاریخ را لمس کرد.

وقتی مردم طعم شیرین گردشگری را حس می‌کنند

چندی پیش این روستا نیز مخروبه بود، اما با پیشنهاد میراث فرهنگی بودجه ای برای بازسازی ریاب مصوب و این روستا به عنوان اولین روستای هدف گردشگری خراسان معرفی شد.

 

 

حال ۱۳ سالی می شود که حدود ۵ هکتار از مساحت سی هکتاری روستای ریاب، با همکاری بنیاد مسکن و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مرمت و بازسازی شده و این روستای تاریخی و کویری را به یزدی کوچک در منطقه خراسان بدل کرده است.

سال ١٣٨٧ روستای ریاب در فهرست ملی آثار تاریخی ثبت شد؛ پس از آن با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و میراث فرهنگی طرحی برای بازسازی و مرمتش به تصویب رسید. کلنگ اولین اقامتگاه بوم گردی خراسان رضوی نیز در همان زمان به زمین خورد.

علیرضا شناسایی مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گناباد می گوید: سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از نابودی بافت فرسوده که نشانی از معماری اصیل ایرانی است، بازسازی خانه‌ها و بافت تاریخی را در دستور کار خود قرار داده و اعتقاد دارد با انجام چنین کار‌هایی بوم گردی در این روستای تاریخی رونق می گیرد و ظرفیت‌های نهفته روستا شکوفا می شود.

او افزود: البته اوایل داستان به این سادگی‌ها نبود، اهالی روستای ریاب استقبالی از این طرح نداشتند، آنان خواستار آسفالت خیابان‌ها و خراب کردن خانه‌های قدیمی بودند، اما بعد از تشویق چهار تن از اهالی روستا و اختصاص وام‌های پنجاه تا هفتاد میلیون تومانی با بازپرداخت ۴ و ۶ درصد برای ساخت اقامتگاه‌های بوم گردی و استقبال فراوان گردشگران اروپایی، حالا مردم بسیار مشتاق شده اند.

دیگر کسی خانه قدیمی را خراب نمی کند و حتی حاضر به فروش آن و ترک روستا نیست. خودشان می آیند و درخواست می دهند خانه هایشان را مرمت کنند، زیرا پس از ثبت جهانی قنات قصبه گناباد تعداد زیادی از گردشگران اروپایی به اینجا آمده اند و مردم طعم شیرین اقتصاد گردشگری را حس کردند. حالا مردم فهمیده اند که از خرابه‌های قدیمی هم می توان پول درآورد، آن هم به دلار!

منبع: تسنیم

 

انتهای پیام//ف.ش