وابستگی به مواد مخدر، حالتی است که وقتی در درون و روح فرد مصرف کننده شکل بگیرد باعث می‌شود که این فرد، آن را حلال مشکلات خود بداند غافل از اینکه شاید مصرف مواد مخدر در کوتاه مدت و براساس تلقین فرد مصرف کننده به نیاز‌های او پاسخ دهد، امّا در دراز مدت عوارض جدی را به همراه دارد و زندگی او و اطرافیانش را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

فرض کنید مسیر حرکت فرد مصرف کننده به سمت وابستگی به مواد اعتیادآور از نقطه A به B است، این مسیر به چه صورت است و دقیقا از کدام نقطه به کدام نقطه است؟!

گام اول برای این منظور این است که وقتی فرد مصرف کننده وارد این مسیر می‌شود و یک تست اولیه‌ای از مواد مخدر داشته باشد حتی اگر این مصرف به صورت هر از چند گاهی و نابه جا هم باشد فرد را درگیر خود می‌کند و ممکن است فاصله شروع مصرف تا مصرف بعدی کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد.

بیشتر بخوانید

• وقتی که دلایل اعتیاد زنان هم بالا شهری و پایین شهری می‌شود/ صعود تدریجی زنان بر قله اعتیاد

در خصوص فاصله شروع مصرف مواد مخدر تا ادامه آن باید گفت که ممکن است یک روز یا حتی یک یا چند سال ادامه پیدا کند، امّا نکته‌ای که وجود دارد این است که در مراحل بعدی، مصرف مواد مخدر شکل دیگری به خود می‌گیرد و به حدی منظم پیش می‌رود که مصرف گاهی، تفننی یا سرگرمی به خود می‌گیرد.

رویا نوری، جامعه شناس و پژوهشگر حوزه اعتیاد در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با مصرف مواد مخدر به صورت تفننی یا سرگرمی اظهار کرد: اگر مسیر اعتیاد را از نقطه A شروع کنیم، مصرف مواد مخدر به صورت تفننی به سمت نقطه B است و فرد مصرف کننده با فاصله، کارش را به صورت منظم ادامه می‌دهد که می‌تواند به مرور زمان، سبک زندگی او شود و از آن لذت ببرد تا جایی که به طور مثال؛ در مراسم عروسی یا مهمانی از مواد مخدر استفاده می‌کند و برچسب تفننی روی آن می‌گذارد.

وی بیان کرد: سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا مصرف تفننی مواد مخدر به معنای اعتیاد فرد است؟ قطعا در پاسخ به این سوال که چنین افرادی، آن را تفننی تلقی می‌کنند می‌توانیم بگوییم که فرد با این دیدگاه در مسیر و حرکت است و در حقیقت قطاری که انتخاب کرده راه افتاده و فرد مصرف کننده هم سوار بر آن است که ممکن است مدت زمان رسیدن به آن نقطه دیر یا زود باشد، امّا به طور کلی، نمی‌توان برای فرد زمان تعیین کرد.

این پژوهشگر اعتیاد تصریح کرد: واقعیت این است که افراد مختلفی را دیده‌ایم که امروز مصرف مواد مخدر را شروع کرده‌ و با همین روند به قول خودشان تفننی، چند سال بعد به صورت روزانه مواد مخدر مصرف خواهند کرد که گاهی این افراد مدت زمان مصرفی خود را کوتاه‌تر و گاهی طولانی‌تر می‌کنند و بسیار مشاهده شده که زمان شروع تا روند دائمی مصرف حتی به یک سال هم نرسیده است، چرا که این روند آنقدر زود اتفاق افتاده که مصرف آن شکل روزانه به خود گرفته است.

نوری گفت: هیچ انسانی همانند دیگری نیست، به این دلیل که بدن و فیزیولوژی هر انسانی با دیگری تفاوت دارد و قطعا واکنش هر مصرف کننده‌ای به مواد مخدر متفاوت از فرد دیگر است، به همین دلیل نمی‌توانیم در خصوص مواد اعتیادآور نسخه واحدی را برای همه افراد بپیچیم.

وی ادامه داد: به این دلیل که افراد نمی‌دانند چه واکنشی در برابر مواد مخدر خواهند داشت، قطعا در ابهام خواهند بود، چراکه نگرانی مهم این افراد این است که نمی‌دانند فیزیولوژی بدنشان در کدام دسته است و ترس از ورود در این بازی را دارند، به همین دلیل اغلب افراد این چنینی به خاطر ترس خود پشت در می‌مانند.

بیشتر بخوانید

• چگونه حساس‌ترین دوره رشد فرزندانمان را بدون بحران طی کنیم؟

این پژوهشگر اعتیاد افزود: به دنبال این موضوع، سوالاتی مطرح می‌شود که اگر انسان، مواد را به صورت تفننی مصرف کند دوباره به سمت آن و فردی که مواد مخدر را به دست او می‌رساند، می‌رود؟ آیا فرد از آن دسته است که از مواد متنفر می‌شود و سراغ آن نمی‌رود؟ که این سوال‌ها به قدری روشن هستند که نه تنها خود فرد بلکه هیچ یک از متخصصان هم نمی‌توانند به آن‌ها پاسخ دهند.

وی تأکید کرد: فرد باید در این شرایط واقع شود و روبروی مشاور بنشیند و مورد تحلیل و ارزیابی قرار بگیرد و مشاور به او بگوید که جزء کدام دسته از مصرف کننده‌ها است، به همین دلیل، مصرف تفننی مواد مخدر، یعنی اینکه فرد مصرف کننده سوار قطار و در مسیری است که به سمت سرزمین وابستگی به مواد مخدر می‌رود که ممکن است در این مسیر با اتفاق‌های متفاوتی روبرو شود که آن هم به دلیل شرایط خاص هر فردی است که با انگیزه او ارتباط دارد، بدین معنی که ممکن است فرد مصرف کننده به خاطر انگیزه‌ای که دارد یا به این مسیر خود ادامه دهد و یا از میانه راه بایستد.

نوری اذعان کرد: در این خصوص، قانون عمومی وجود دارد که اگر فرد سوار این قطار شد و حتی مصرف گاه به گاهی، هفته‌ای یا ماهی یک بار داشت، در نزدیک‌ترین زمان فرد به صورت روزانه، مواد مخدر مصرف می‌کند، بدین معنا که اگر مصرف آن یک گرمی بوده است قطعا تا مدتی دیگر مصرف آن به ۵ یا ۶ گرم افزایش پیدا می‌کند، چرا که فرد مصرف کننده نمی‌تواند به دوز مصرفی قبلی وابسته باشد و در صدد افزایش آن است که این موضوع تا جایی پیش می‌رود که حتی اگر این فرد بخواهد نمی‌تواند مصرف خود را ترک کند. چون کنترل فرد مصرف کننده بر عهده مواد مخدری است که مصرف می‌کند و در واقع او هیچ کنترلی بر مواد ندارد.

وی تصریح کرد: در واقع فرد مصرف کننده به حریفی دست داده است که از این فرد بسیار قوی‌تر است و این حریف، فرد را به زمین می‌زند، همان طور که افراد دیگری را به زمین زده است و این شعار نیست و واقعیت است و علت آن هم این است که بر اساس قانون طبیعی، وقتی فرد در حال مصرف ماده‌ای است تحمل بدن او به دوز آن بالا می‌رود و فرد مجبور می‌شود که مصرف خود را بیشتر کند و در نتیجه، وابستگی روانی به آن پیدا می‌کند، زیرا نمی‌تواند مشکلاتش را خودش حل کند و این موضوع تا جایی پیش می‌رود که به خود تلقین می‌کند مواد مخدر می‌تواند نقش آرام بخش و یا حلال مشکلاتش را بازی کند و به همین دلیل است که می‌گوید باید دود بگیرم تا حالم خوب شود.

این پژوهشگر اعتیاد گفت: وقتی که مصرف مواد مخدر، عصای فرد می‌شود، آیا او می‌تواند به راحتی این عصا را بیندازد؟! که پاسخ منفی است چرا که این عصا بسیار محکم است و بر دستان فرد مصرف کننده چنگ انداخته و به حدی به تمام شخصیت و وجود فرد پیچیده است که فرد مصرف کننده نمی‌تواند به راحتی از آن جدا شود.

وی افزود: مصرف تفننی یعنی اینکه فرد مصرف کننده به سمت مسیری می‌رود که به طور اجتناب ناپذیر به نقطه آخر می‌رسد، مگر اینکه در این میان، اتفاقی انگیزه فرد را متوقف کند.

بیشتر بخوانید

• نابودی زندگی بهای سنگین یک لحظه سرخوشی با شیشه

انتهای پیام/