به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، افشین ابراهیمی مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، گفت: کاوش سد تاریخی بستان ‌خانی که متعلق به دوره هخامنشیان است و در منطقه دیدگان شهرستان خرم‌بید واقع شده، با هدف ساماندهی این اثر، در قالب برنامه‌ای چندمرحله‌ای آغاز شد.

او، بیان کرد:  گام نخست برای انجام این کار، برقراری ایستگاه دائمی نگهبانی و کاوش باستان‌شناسی بقایای ساختار معماری سد  تازیخی بستان خانی است.

ابراهیمی، تصریح کرد: این کاوش با مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی به مدت ۴۵ روز به سرپرستی حمیدرضا کرمی از باستان‌شناسان پایگاه میراث جهانی پاسارگاد ادامه دارد.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد،  ادامه داد: در این پژوهش میدانی تلاش می شود نقشه معماری سازه سد تهیه و ترسیم شود که این کاوش، فهم و دانش ما را در ارتباط با روش‌ها و شگردهای ساخت سازه موجود به‌ عنوان یکی از بی‌نظیرترین سازه‌های آبی هخامنشی افزایش می دهد و جای آن را در هنر معماری و مهندسی سازه‌های هخامنشی باز می کند.

او، با بیان اینکه بررسی و مطالعه دقیق جزییات سازه معماری و همچنین هسته خاکی و پوسته لاشه‌سنگی سد می‌تواند ما را به یافتن تاریخ ساخت سد رهنمون کند، افزود:  بلوک‌های سنگی مربوط به سازه خروجی آب سد، پیرامون اثر پراکنده‌ شده‌اند و در صورتی‌که بتوان در این کاوش، نقشه ساختار معماری سد را  مرمت کرد، در مرحله ساماندهی و مرمت آن می‌توان بلوک‌های پراکنده را در جای اصلی خود قرار داد و ساختار تخریب ‌شده را بازسازی کرد.

ابراهیمی، اضافه کرد: در روز نخست کاوش، تعداد کمی تکه‌های سفال در لایه‌های سطحی به‌ دست‌آمده و این امیدواری وجود دارد که با دسترسی به سفال‌های بیشتر، شناخت بهتر و عمیق‌تری از این دوران به دست آید.

مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، اظهار کرد:  این سد به همراه دیگر سازه‌های آبی تاریخی شناسایی‌شده در ناحیه پاسارگاد و تخت جمشید از شاهکارهای مهندسی دوران هخامنشی در زمینه‌ مدیریت منابع آب به شمار می‌آید و آن چنان سنجیده و بادوام ساخته ‌شده که پس از گذشت ۲۵ سده هنوز سدهای خاکی با الگوی مهندسی هخامنشی ساخته می‌شوند.

او، سد بستان خانی را از با ارزش‌ترین آثار شناسایی‌شده از دوران هخامنشی برشمرد و گفت: این سد در منطقه دیدگان شهرستان خرم‌‍ بید و در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی پاسارگاد قرار دارد که همراه با چندین سد دیگر، آبراه‌ها و شبکه‌های توزیع آب، مجموعه‌ای را شکل داده که با کارکرد مدیریت منابع آب دوران هخامنشی، از عوامل زیرساختی برجسته و تاثیرگذار در شکل‌گیری و توسعه پایتخت هخامنشی پاسارگاد به شمار می‌آید.

ابراهیمی، بیان کرد: سد بستان خانی از گونه سدهای خاکی با هسته رسی و پوسته لاشه‌سنگی است و با نقشه (پلان) مستقیم اجرا شد که در پایین‌ترین بخش سد و هم‌سطح کف آب ریز، بخش‌هایی از یک ساختار معماری فاخر با به‌کارگیری بلوک‌های سنگی تراش‌خورده چهارگوش وجود دارد که مانند بناهای پاسارگاد با روش خشکه‌چین و به‌کارگیری بست‌های فلزی ایجاد شده است.

مجموعه پاسارگاد در شانزدهم تیرماه سال ۱۳۸۳ به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست آثار جهانی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) با شماره ۱۱۰۶ به ثبت رسیده است.

سلسله هخامنشی  که بنیانگذار آن کوروش بود از ۵۵۰ تا ۳۳۰ پیش از میلاد به مدت ۲۲۰ سال بر ایران حکومت کرده اند.

شهرستان پاسارگاد به مرکزیت سعادت شهر در فاصله ۱۱۰ کیلومتری و شهرستان خرم‌بید به مرکزیت صفا شهر در ۱۷۸ کیلومتری شمال شیراز واقع شده‌ است.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/ت