به گزارش  خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، فاطمه زهرا نصراللهی، شاید کمتر کسی باشد که از سیاست‌های تحریمی ترامپ بی‌خبر باشد، سیاستی که دامن‌گیر کشور‌های مستقل یا آنهایی که نمی‌خواهند زیر چتر واشنگتن باشند، می‌شود؛ این امر به ابزار فشاری علیه کشور‌ها تبدیل شده است و شاید به همین دلیل دیگر شنیدن تحریم‌های ترامپ تازگی ندارد، اما این بار تحریم‌های آمریکا گریبان متحدان سنتی‌اش را در اروپا گرفته است!

شاید پیشتر برخی از رهبران آمریکایی به اروپا با اجرای طرح‌هایی همچون مارشال کمک کردند تا روی پای خود بایستد، اما اکنون کسی در واشنگتن ریاست می‌کند که ترسی از ایجاد خلل فرایند منطقه گرایی اروپا و پروسه اتحادیه اروپا ندارد. در این راستا آمریکا رسما تلاش می‌کند با اختلاف افکنی بین کشور‌های اروپایی و تحریم های متعدد امنیت انرژی و توسعه، این کشور‌ها را به چالش بکشد. تحریم پروژه مشترک روسیه و اروپا موسوم به «نورد استریم ۲» یکی از همان چالش هایی است که دامن اروپا را گرفته است.

نگاهی به پروژه نورد استریم و حواشی آن

 پروژه‌ نورد استریم ۲ که با سرمایه گذاری ۱۱ میلیارد یورویی قرار است گاز روسیه را از مسیر دریای بالتیک به اروپا برساند، در صورت تکمیل می‌تواند سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز به اروپا برساند. برخی از شرکت‌های بزرگ اروپایی مانند «او ام وی» اتریش، «وینترشال» و «یونیپر» آلمان، شرکت بریتانیایی-هلندی «شل» و «اینژی» فرانسه به همراه «گازپروم» روسیه از سهامداران این پروژه هستند. اما اواخر سال ۲۰۱۹ اجرای این پروژه به بن بست کشیده شد. یک شرکت لوله گذاری سوئیسی-هلندی به علت تهدید ناشی از تحریم‌های آمریکا شناور‌های خود را از این منطقه بیرون کشید و روسیه را مجبور کرد که بخش نهایی این خط لوله را خود به تنهایی تکمیل کند.

مجلس نمایندگان آمریکا روز سه‌شنبه (۳۱ تیر ماه) اصلاحیه‌ای را در قانون اختیارات دفاع ملی این کشور تصویب و تحریم‌های جدیدی را علیه شرکت‌های حاضر در پروژه ساخت خط لوله گاز روسیه یا همان نورد استریم ۲ وضع کرد.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل می گوید که آمریکا با تحریم «نورد استریم ۲» و ایجاد مانع آن هم  در مراحل پایانی قصد دارد  از به سرانجام رسیدن این پروژه جلوگیری کند تا  منافع مالی تامین انرژی اروپا را از دست روسیه خارج کرده و به واشنگتن اختصاص دهد.

البته ناگفته نماند که در تیر سال ۱۳۹۷ ترامپ دولت آنگلا مرکل را به دلیل بستن این قرارداد با روسیه شدیدا سرزنش کرده و گفته بود، برلین کاملا به کنترل روسیه در آمده است.

بیشتر بخوانید

• اختلاف موجود بین آمریکا و اروپا غیر قابل انکار است 
• اروپا در حال تشکیل جبهه اقتصادی بدون آمریکاست
• تصویب اصلاحیه جدید از سوی مجلس نمایندگان آمریکا برای تحریم بیشتر نورد استریم ۲

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مخالفت خود را با تحریم‌های کشور‌های ثالث علیه شرکت‌های اروپایی که مشاغل قانونی دارند، اعلام و با اشاره به پروژه نورد استریم  ۲ در مورد استفاده روزافزون دولت آمریکا از تحریم علیه شرکت‌ها و منافع کشور‌های اروپایی ابراز نگرانی کرد.

حنیف غفاری در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، ماجرای وضع تحریم‌های جدید واشنگتن علیه اروپا را بیش از اینکه نشان دهنده ماهیت و ذات آمریکا بداند نشان از حقارت اتحادیه اروپا تلقی می‌کند.

او می‌گوید که اتحادیه اروپا از زمان تاسیس خود به جای اینکه به مجموعه مستقل و کارآمد در نظام بین الملل تبدیل شود، به متغیری وابسته به ایالات متحده آمریکا تبدیل شده است، با این حال در دوران ریاست جمهوری ترامپ تحریم‌های زیادی علیه اروپا وضع شد، به عنوان مثال در پروژه مشترک روسیه و اروپا شاهد سرمایه‌گذاری کلان شرکت‌های اروپایی بودیم که در نهایت مورد تحریم آمریکا قرار گرفتند و این مسئله تغییری در رفتار کلان اتحادیه اروپا ایجاد نکرد و مثلث مرکل، مکرون و جانسون در لندن، برلین و پاریس کماکان به همان بازی خود در زمین واشنگتن ادامه دادند، آن‌ها همین موضع را در قبال ایران دارند.

آیا اروپا می‌خواهد دیگر بله قربان گویِ ترامپ نباشد؟

غفاری کارشناس مسائل اروپا معتقد است که در دو سال اخیر که ترامپ از برجام خارج شده است، تحریم‌ها و محدودیت‌ها زیادی را از سوی واشنگتن علیه اتحادیه اروپا مشاهده کردیم؛ برای مثال در جریان اعمال تعرفه‌های گمرگی بر فولاد و آلومینیوم اروپا، بسیاری از کشور‌ها تصور می‌کردند اتحادیه اروپا رفتار خود را تغییر می‌دهد، اما شاهد بودیم که بر سر فعال سازی مکانیسم ماشه با آمریکا توافق کردند، اگرچه بسیاری از احزاب، گروه‌های مستقل و اکثریت قریب به اتفاق شهروندان اروپایی خواستار توقف بازی اروپایی‌ها در زمین آمریکا هستند، اما متاسفانه اتحادیه اروپا هنوز اراده لازم را برای این کار ندارد.

غفاری معتقد است که از زمان روی کار آمدن ترامپ در آمریکا درگیری زیادی بین اروپا و آمریکا بروز کرده است، لذا اروپایی‌ها هم منتظر هستند که دوران ریاست جمهوری ترامپ به پایان برسد و دموکرات‌ها سر کار بیایند، اما به دلیل تعلق خاطر امنیتی که ذیل پیمان ناتو با آمریکا دارند، واشنگتن را ستون تامین امنیت خود در این ساختار فرسوده و غلط می‌دانند، بنابراین در چنین شرایطی آن‌ها مسلما بر سر موضوعاتی مانند برجام به جای اینکه به تعهد پذیری خود تکیه کنند به هم افزایی منافع خود با آمریکا تکیه می‌کنند.

اروپا به تعهدات خود عمل یا همچنان در زمین آمریکا بازی می‌کند؟

غفاری می‌گوید که وضع تحریم‌های جدید آمریکا علیه اروپا نباید منجر به خطای محاسباتی از سوی ایران شود، همچنین نباید این گونه تصور شود که سیاستمداران و سیستم حاکم بر اروپا به خودشان آمده‌اند و اکنون می‌خواهند گام مثبت و موثری را در راستای جدایی خود از آمریکا بردارند، چراکه قطعنامه‌ای که اخیرا در شورای حکام آژانس علیه ایران تصویب شد، محصول همکاری مشترک سه کشور اروپایی و آمریکا بود و حتی قطعنامه هم توسط انگلیس، فرانسه و آلمان ارائه شد.

او با بیان اینکه اصرار کشور‌های اروپایی بر سر تمدید محدود تحریم تسلیحاتی ایران نشان می‌دهد که اروپا به بازی خود در زمین آمریکا علیه کشورمان ادامه می‌دهد، گفت که  جمهوری اسلامی ایران باید این موضوع را مورد رصد و تحقیق قرار دهد و دستگاه دیپلماسی کشور نباید تحریم‌های آمریکا علیه اروپا را مثابه نقطه عطفی در تغییر رفتار اروپا یاد کند.

کارشناس مسائل اروپا با تاکید بر اینکه بازیگران اروپایی هم مانند آمریکا خواستار تبدیل برجام به توافقی دیگر هستند، گفت که محدودیت موشکی، بازرسی‌های غیر محدود از تمامی اماکن نظامی ایران و بحث دائم کردن محدودیت‌های هسته‌ای کشور ما خواسته‌های مشترکی است که آمریکا و اروپا دارند.

غفاری با بیان اینکه آمریکا و اروپا پازل راهبردی در قبال ایران چیدند، گفت که مجادلات مقطعی بین اروپا و آمریکا باعث نمی‌شود که کلیت این پازل از هم بپاشد، ضمن اینکه کلیت اختلافی که بین آن‌ها به وجود آمده غیر قابل انکار است، اما این اختلاف به اندازه‌ای نیست که منجر به تغییر رفتار اروپا در قبال ایران شود.

اما از سوی دیگر برخی از کارشناسان معتقدند که اروپا این بار به خود می‌آید و دست از حمایت بی چون و چرای واشنگتن بر می‌دارد و سیاست مستقلی اتخاذ می‌کند، همچنین در این راه به تعهدات خود در قبال ایران هم جامه عمل می‌پوشاند.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل تحریم شرکت‌های اروپایی توسط آمریکایی‌ها را عاملی برای روی آوردن اروپا به سمت ایران و عمل به تعهداتشان تلقی کرد و گفت که سیاست‌های واشنگتن کاملا مغایر منافع کشور‌های اروپایی است، صرف نظر از اینکه انگلیس سیاست دوگانه‌ای را در پیش گرفته است، ولی آلمان و فرانسه دنبال برقراری رابطه هستند بسیاری از کشور‌های اروپایی علی رغم اینکه تحت فشار واشنگتن هستند، ولی سیگنال‌های مثبتی به سمت ایران ارسال می‌کنند و آمادگی این را دارند که روابط اقتصادی پایداری با ما داشته باشند.

انتهای پیام/