به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، بازار نشر امسال دست به عصاتر از سال گذشته به کار خود ادامه می‌دهد. در ابتدای سال جاری به دلیل شیوع بیماری کرونا و تعطیلی چاپخانه‌ها میزان انتشار کتاب در فروردین ماه به صفر رسید.

پس از بازگشایی چاپخانه‌ها ۷ هزار و ۷۰۹ عنوان کتاب در اردیبهشت ماه منتشر شد. با آغاز خرداد ماه وضعیت نشر به گونه دیگری پیش رفت و تا دوازدهم خرداد ماه سال جاری میزان کتاب‌های منتشر شده به صفر رسید. این در حالی است که میزان انتشار کتاب از اول تا ۱۲ خرداد ماه سال گذشته ۲ هزار و ۳۷۴ عنوان کتاب بود.

میزان انتشار کتاب در ۱۲ روز ابتدایی خرداد ماه امسال نسبت به سال قبل صد در صد کاهش یافته است. گویا ناشران تصمیم گرفته بودند در اردیبهشت ماه همان کتاب‌هایی را منتشر کنند که می‌خواستند در اسفند ماه منتشر کنند و برای عرضه کتاب هایشان در سی و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران آماده شوند. البته نباید فراموش کرد انتشار کتاب کاری نیست که ناشر به تنهایی انجام دهد. باید مولفی هم باشد که کتاب بنویسد و برای انتشار به ناشر بسپارد.

اگر به صفر رسیدن آمار انتشار کتاب نشانه همراهی ناشران با وضعیت کشور در زمینه شیوع بیماری کرونا در فروردین ماه بود، به صفر رسیدن میزان انتشار کتاب در روز‌های آغازین خرداد ماه زنگ خطری است که باید مسئولان به آن توجه کنند. در این میان نباید فراموش کرد که مولفان هم به هر دلیلی چه از دست دادن انگیزه شان برای انتشار کتاب جدید و چه به دلیل گرانی انتشار کتاب، کتاب جدیدی منتشر نمی‌کنند.

رکودی که چند سالی است خود را در بازار نشر نشان می‌دهد و از شهریور ماه سال ۹۶ با کاهش میزان انتشار عناوین کتاب خود را به صورت واضح تری نشان داده بود، الان شکل دیگری پیدا کرده و به منتشر نشدن کتاب‌های جدید منجر شده است. ضلع سوم بازار نشر مخاطبان کتاب هستند؛ کسانی که چند سالی است از کتاب استقبال کمتری می‌کنند و همین استقبال اندک آن‌ها به همراه هزینه‌های بالای انتشار کتاب باعث شد ناشران دست به عصاتر راه بروند و میزان تیراژ‌های کتابشان را کاهش دهند. تیراژ‌هایی که الان در برخی انتشارات به ۵۰۰ نسخه و در برخی دیگر به کمتر از این مقدار رسیده است. در این سال‌ها شاهد انتشار ۵۰ نسخه‌ای کتاب و داغ شدن بازار ریستوگرافی هم بودیم.

تا چند سال پیش کسی تصور نمی‌کرد روزگاری برسد که کتاب با تیراژ‌های کمتر از هزار تا دو هزار نسخه منتشر شود، ولی الان شرایط اقتصادی بازار نشر به سمتی رفته است که کمتر ناشری حاضر می‌شود کتابش را با تیراژ‌های هزار تا دوهزار نسخه منتشر کند. زمانی تعداد ناشرانی که مجوز نشر گرفتند به ۱۶ هزار ناشر رسید و الان اکثر این ناشران دارای مجوز نشر غیرفعال هستند.

هرساله در اردیبهشت ماه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار می‌شد. این نمایشگاه فرصتی برای ناشران بود تا کتاب هایشان را عرضه کنند و بفروشند. مخاطبان کتاب هم می‌توانستند در این مدت کتاب‌های مورد نیازشان را تهیه کنند. هرچند با افزایش قیمت کتاب در سال‌های اخیر به دلیل افزایش قیمت انتشار آن سبد خرید مخاطبان کتاب کوچکتر شد و کتاب‌های کمتری را از نمایشگاه تهیه کردند. همین میزان خرید کتاب می‌توانست فرصتی را برای ناشر فراهم و انگیزه‌ای برای خلق اثر در مولف ایجاد کند و به این ترتیب در سال‌های پیش شاهد توقف چرخه نشر در خرداد ماه نبودیم.

خرداد ماه امسال به گونه دیگری رقم خورد و در این مدت کتابی منتشر نشد تا زنگ خطر نشر به صدا دربیاید. هرچند ۷ هزار و ۷۰۹ عنوان کتاب در اردیبهشت ماه امسال منتشر شد این میزان به عدد ۷ هزار و ۷۳۰ عنوان کتاب در اردیبهشت ماه سال گذشته نرسید و این یعنی چرخه کاهش انتشار عناوین کتاب که از شهریور ماه سال ۹۶ خود را نشان داده بود، متوقف نشده است و همچنان ادامه دارد.

انتهای پیام/