به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، این روزها که خبر شیوع کرونا نه‌تنها در کشور ما بلکه در دنیا داغ است و شیوع این ویروس، محدودیت‌هایی را برای کسب و کارها ایجاد کرده و به نوعی همه مشاغل را درگیر خود ساخته است، شغل صیادی از آن دسته مشاغلی است که چه کرونا باشد چه نباشد تعطیلی ندارد، مگر در شرایط بد آب و هوایی یا محدودیت‌هایی را که شیلات در فصل تخم‌ریزی ماهی‌ها اعلام می‌کند که مانعی برای این شغل سخت و طاقت‌فرسا شود.

همین صیادان به‌غیر از این محدودیت‌هایی که گفته شد در این روزها با مشکلات و دغدغه‌هایی روبرو هستند که فکر و ذهن آنها را بیشتر از کرونا درگیر خود ساخته است اما این مشکلات مربوط به امروز و دیروز نیست بلکه سالهاست با آن دسته و پنجه نرم می‌کنند و به نوعی شغل این عزیزان را تحت‌الاشعاع خود قرار داده است و این قشر زحمتکش و آفتاب‌سوخته، دیگر امنیت شغلی آنچنانی برای خود نمی‌بینند و یکی از این مشکلات و دغدغه‌های این صیادان در شهرستان بندرلنگه که می‌توان گفت عمده مشکل آنها نیز می‌باشد، صید غیرمجاز «ترال» یا همان به اصطلاح محلی «جل‌کش» توسط لنج‌های صیادی استان‌های مجاور است که به قول خودشان با مشاهده این صحنه‌ها دلشان به درد می‌آید.

«ترال» چیست؟

صید ترال به نوعی از صید آبزیان گفته می‌شود که به‌وسیله تور ماهیگیری بزرگی که به شکل قیف است و از دو طرف به تخته‌هایی متصل و معمولاً به‌دنبال شناور در بستر دریا کشیده می‌شود. این نوع صید که البته از قدمتی طولانی برخوردار است برای محیط زیست دریایی خسارت‌های سنگینی را به‌همراه دارد.

شاید با این تفاسیر به ذهنمان برسد که این صیادان همه نگرانی‌شان فقط به‌خا‌طر همین نوع صیدی است که به شغل‌شان ضرر وارد کرده اما اینگونه نیست چراکه ناراحتی آنها بیشتر از به خطر افتادن اکوسیستم دریا و انقراض نسل آبزیان خلیج فارس است چراکه آنها خود را مدیون این دریا می‌دانند .

صید ترال نگرانی‌ها را در میان صیادان به اوج خود رسانده چراکه تور‌های کششی، غیرگزینشی عمل می‌کنند و سبب جارو کردن هر دو نوع ماهی قابل عرضه در بازار و ماهی نامطلوب می‌شود. در هر بار عملیات صیادی قسمتی از صید بی‌مصرف است که به‌عنوان صید، مورد استفاده قرار نمی‌گیرد، برخی از گونه‌هایی که به‌عنوان صید گرفتار می‌شوند نیز به‌طور تصادفی توسط فرآیند ترال از بین می‌روند.

راز مرگ دسته‌جمعی آبزیان

‌گونه‌هایی که به این صورت صید می‌شوند، معمولأ ممکن است شامل گونه‌های با ارزشی از قبیل: دلفین‌ها، لاک‌پشت‌های دریایی، کوسه‌ها و همچنین گونه‌های صید ممنوع یا نابالغین‌ مورد هدف قرار گیرند. بسیاری از مطالعات نشان داده حجم زیادی از صید ضمنی دور ریخته می‌شود که گاهأ مردم شاهد مرگ دسته جمعی ریزماهیان در کنار ساحل نیز هستند که به نظر می‌رسد توسط همین صیادان ترال از تور جدا و دور ریخته شده است.

تماس‌های زیادی از صیادان شهرستان بندرلنگه مبنی بر صید ترال در آب‌های هرمزگان علی‌الخصوص در نزدیکی آب‌های این شهرستان داشتیم و بارها ویدئوهایی را نیز برای ما از این نوع صید ارسال و خواستار رسانه‌ای شدن این موضوع بودند که شاید موجب شود مسئولان کشوری ترتیب اثری بدهند و بساط این نوع صید برای همیشه جمع شود.

ناخدا علی الوانیان صیاد بومی شهرستان بندرلنگه با اشاره به صید ترال در آب‌های هرمزگان، اظهار کرد: نگاه ما امروز به دریاست تا رزق خود را از آن در بیاوریم اما چند سالی است که پای صید ترال به این منطقه باز شده و دیگر از آن حجم ماهی که باید به تور ما بیفتد خبری نیست و به قول معروف صید، ضعیف شده است.

او گفت: از پنج سال پیش جایی نیست که ما نرفته باشیم و شکوائیه خود را از این نوع صید مخرب نبرده باشیم اما متأسفانه هیچ‌گونه ترتیب اثری داده نشد و دیگر تنها امیدمان  رئیس دستگاه قضا است.

این صیاد بومی شهرستان بندرلنگه یادآور شد: دریا برای همه است و ما از اینکه از استان‌های دیگر می آیند و ماهی در این منطقه صید کنند مشکلی نداریم اما عمده مشکل ما این است صدها لنج صیادی که همگی مجهز به ادوات ترال هستند به آب‌های هرمزگان در محدوده شهرستان بندرلنگه می‌آیند و دیگر فرصت تخم‌ریزی به ماهی‌ها را هم نمی‌دهند.

مسئولان اقدام کنند

ناخدا هادی ربیعی نیز با گلایه از این نوع صید، بیان داشت: این صید یک تخلف است که در روز روشن در آب‌های ما در حال انجام است و ضربه‌ای که این صید به اکوسیستم دریا می‌زند غیرقابل جبران است.

او افزود: ماهیگیران سختکوش ما با تورهای استاندارد اقدام به صید و صیادی می‌کنند و روزی خود را از دریا در می‌آورند اما متأسفانه این صیادان بی‌رحم با تورهای ترال خود دیگر ماهی در دریا نمی‌گذارند.

ربیعی یادآور شد: اگر جلوی این نوع صیادی گرفته نشود برای نسل‌های بعد چیزی نخواهد ماند و ما باید قید این شغل را بزنیم. پس تا دیر نشده مسؤولان بالادست باید فکری بکنند و وقت را هدر ندهند.

عزممان را جزم کردیم و با تعدادی از ناخدایان و لنج‌داران شهرستان بندرلنگه دل به دریا زدیم و با یک فروند لنج صیادی راهی قلب خیلج فارس برای تهیه گزارش از صید ترال(جل‌کش) شدیم.

از بندرلنگه تا محل این لنج‌هایی که صید ترال را در جنوب غرب این شهرستان در نزدیکی جزیره سیری انجام می‌دادند حدود ۶۰ مایل مسیر دریایی بود که ۷ ساعت به‌طول انجامید تا به اولین شناور جل‌کش رسیدیم که اتفاقأ در حال بالا کشیدن تور و تخته‌های خود بودند.

روئیت تخلفات آشکار

جالب توجه بود که این لنج شماره ثبت شناور خود را که در سینه شناور نوشته شده است را پوشانده بود تا شناسایی نشوند و این خود نشانه‌ای از یک تخلف آشکار توسط این صیادان بود.

ناخدای لنجی که ما سوار بر آن بودیم تأکید داشت که این صیادان دوربین‌های ما را نبینند چراکه حساسیت ایجاد می‌شود و از تجربیات گذشته خود گفت؛ که واکنش‌های بدی را از سوی آنها به هنگام فیلم‌برداری با موبایل نیز داشته‌اند که گاهأ سنگ نیز به طرفشان پرتاب کرده‌اند تا مانع این کار شوند.

ما به ناچار در کابین ناخدا از پنجره‌های کوچکی فیلم‌برداری را آغاز کردیم و شاهد کار آنها بودیم که در حال بالا کشیدن ترال بودند و همین نزدیک شدن لنج ما به آنها واکنش‌هایی را در پی داشت و آنها با سر و صدا سعی در دور کردن‌مان داشتند و وای مصیبتا بود که اگر ما را در حال فیلم‌برداری می‌دیدند.

علی که ناخدای لنج صیادی ما بود با ارتباط بیسیمی از آنها می‌خواست که این محل را ترک کنند و دست از صید ترال بردارند چراکه قصد انداختن تور برای صید داریم ولی آنها اعتنایی نداشتند و از پشت بیسیم یکی از آنان صدا می‌زد که روزی دست خداست و ناخدا در جوابش می‌گفت؛ شما روزی برای ما نگذاشتید و جالب اینکه همان لنج از پشت بی‌سیم می‌گفت؛ شما تور نیاندازید چراکه امروز صید ضعیف است.

مسافت‌ها را این لنج صیادی با شماره مخدوش طی کرد تا تخته‌هایی که در دهنه تور بود بالا آمد و سپس توری با طول ۲۰۰ متر را به بالا کشیدند و از کناره‌های لنج آویزان شد و همان جا مشخص بود که انواع ماهیان ریز و درشت و دیگر آبزیان گرفتار تور شده بودند.

ترال؛ هیولایی برای آبزیان

مشاهدات عینی ما از این نوع تور (تور صید ترال) این بود که در حال بالا کشیده شدن چیزی از آن بیرون نمی‌ریخت چراکه سوراخ‌های تور ترال بسیار ریز است و حال که با چشمان خودمان دیدیدیم متوجه شدیم که چرا این نوع صید ممنوع و فریاد صیادان را در آورده است.

توری که هر جنبنده‌ای را از اعماق آب به دام می‌اندازد و چوب‌های محافظ دو طرف تور امان نمی‌دهند که کسی از این ترال فرار کند. فرق نمی‌کند دلفین باشد یا لاک‌پشت یا کوسه و دیگر آبزیان.

اگر این روش صید در خلیج فارس اینگونه ادامه یابد دیرزمانی نخواهد گذشت که نسل ماهیان و دیگر آبزیان از خلیج فارس گم خواهد شد و این صیادان نیز به بیکاران جامعه اضافه می‌شوند.

تفاوت «تور» با «ترال»

همان‌طور که این صیادان بومی به ما گفتند هر لنج صید غیرمجاز ترال حدود یک‌ساعت‌و‌نیم حداقل ۵۰۰ و حداکثر ۱ یا ۲ تن ماهی را صید می‌کند و حساب کنیم در ۲۴ ساعت چقدر از آبزیان را به دام می‌اندازند. این در حالی است که صیادان با قایق موتوری هفته‌ای سه الی چهار روز در صورتی که هوا خوب باشد به دریا می‌روند و هر بار حدود ۳۰ کیلو ماهی صید می‌کنند و لنج‌های صیادی با تور هووری در اندازهای مختلف با دریاروی ۱۰ روزه حدود ۸۰۰ کیلو ماهی‌هایی ازجمله هوور درشت صید می‌کنند.

با آمار تقریبی که به‌دست آوردیم حدود ۴ هزار شناور موتوری سبک بامجوز و بی‌مجوز که هر کدام ۴ نفر خدمه دارد با جمعیتی بالغ بر ۱۶ هزار فرصت شغلی و همچنین ۵۰۰ لنج صیادی دارای مجوز که هر لنج ۱۰ نفر خدمه دارد که جمعیتی بالغ بر ۵ هزار فرصت شغلی را در شهرستان بندرلنگه با ۳۵۰ کیلومتر مرز آبی به‌وجود آورده است که آمار قابل توجهی است و این ایجاد فرصت شغلی از دریا به همین جا ختم نمی‌شود چراکه غیرمستقیم، حمل و نقل صید و ۱۲ کارخانه‌ عمل‌آوری در شهرستان بندرلنگه که خود حدود دو هزار و ۴۰۰ فرصت شغلی را به‌وجود آورده است، حال با این وجود یا یک حساب سرانگشتی دستمان می‌آید که این صید ترال چه فرصت‌های شغلی را تحت‌الاشعاع قرار داده و این ضعیف شدن صید چه آسیبی را به این زنجیره شغلی وارد می‌آورد.

حال اگر مقایسه کنیم، صید این لنج‌های صیادی و قایق‌های موتوری در هر بار صید را با صید ترال این لنج‌ها دستمان می‌آید که این لنج‌های غیرمجاز چگونه آسیب جدی را به رزق و روزی صیادان این منطقه وارد می‌کنند.

واقعأ با مشاهده چنین صحنه‌هایی از صید ترال، دل ما و همکاران به درد آمد که چگونه عده‌ای سودجو آشکارا اقدام به تخریب زیست دریا و شکار ماهیان ریز و درشت و آبزیانی از هر نوع می‌کنند و انگار که ترسی از کسی یا چیزی ندارند. این لنج تنها نمونه‌ای از صدها لنج است که در خلیج فارس به ترال مشغولند و هرزگاهی خبری از آن‌ها در رسانه‌ها درج می‌شود و اینگونه جزیره‌ای عمل کردن در برخورد با ترال، ما را به جایی نمی‌رساند چراکه بایستی قانون به این موضوع ورود کند و این وظیفه نمایندگان استان‌های جنوب کشور است که قوانینی سختگیرانه را در این خصوص وضع نمایند.

البته نباید زحمات یگان حفاظت شیلات را در برخورد با صیادان ترال نادیده گرفت اما با کمبود امکانات و پهناوری محدوده حفاظتی و کمبود نیروی انسانی و عدم امکانات به‌روز و نبود قوانین بازدارنده و سختگیرانه، بیشتر از این نباید از آنان انتظار داشت.

شایسته است این نیروها بیشتر تقویت و به بروزترین امکانات مجهز شوند و با وضع قوانین حمایتی عرصه را برای این متخلفان تنگ کنند.

از طرفی جمعی از صیادان شهرستان بندرلنگه در گفت‌وگوی با ما خواستار برخورد صریح دستگاه قضا علی‌الخصوص آیت‌الله رئیسی در رأس این قوه با این صیادان متخلف بودند و همگی اظهار داشتند ایشان در این قریب به یک سال در برخورد با متخلفان دانه‌درشت، عملکرد بسیار خوبی داشته و همین هم باعث شده که جامعه صیادی به رسیدگی در این خصوص نیز امیدوارتر شوند.

تخلفات صیادی در غرب هرمزگان توسط لنج‌های استان‌های مجاور صورت می‌گیرد

حسین ریاس رئیس شیلات شهرستان بندرلنگه با اشاره به اینکه هیچ شناور صید صنعتی در آب‌های بندرلنگه و غرب استان حضور ندارد، گفت: تخلفات صیادی در غرب استان توسط شناورهای لنج استان‌های مجاور صورت می‌گیرد.

رئیس شیلات شهرستان بندرلنگه در پایان افزود: امید است لنج‌های صیادی و صیادان استان‌های همجوار نیز نسبت به رعایت حریم‌های دریایی و قوانین و اصول صید پایدار در راستای حفظ ذخایر آبزیان تلاش لازم را داشته باشند.

منبع: فارس

انتهای پیام/ب