به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، چینی‌ها نخستین کسانی بودند که در حدود یک هزار ساله قبل مبادرت به نگهداری و پرورش ماهیان زینتی کردند و ماهی گلدفیش در آن زمان ماهی مورد علاقه مردم چین بوده است.
تجارت ماهیان زینتی میلیارد‌ها دلار درآمد برای کشور‌های تولید کننده ماهیان زینتی داشته و در تمام فصول سال طرفداران خاص خود را دارد.ماهی ماده می‌تواند در هربار جفت گیری تا ۵۰۰ تخم را گذاشته، اما به طور معمول ۲۰۰ تخم می‌گذارد که همه آنها به لاور تبدیل می‌شوند.
مدت زمان روشنایی در یک آکواریوم به طور معمول روزانه ۱۰ تا ۱۵ ساعت در نظر گرفته می‌شود که در صورت وجود گیاهان طبیعی در آن این زمان به ۸ تا ۱۰ ساعت کاهش می‌یابد.
یک فاکتور دیگر هم میزان مصرف آب آکواریوم همیشه در گردش است و میزان تعویض آب باید به نحوی باشد که ۲۵ درصد آب در مدت زمان یک تا ۴ هفته (بسته به میزان تراکم و نوع ماهیان) جایگزین شود.
الهام ورزندیان مدیر مزرعه تولید و پرورش ماهیان زینتی شیراز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، گفت: مزرعه ماهیان زینتی، نمونه ملی با ظرفیت تولید بیش از پنج میلیون قطعه و با تنوع بیش از ۵۰ گونه ماهی زینتی در سال است که گیاهان آبزی و غذای زنده آبزیان زینتی نیز تولید می‌شود.
او، بیان کرد: اشتغالزایی مجموعه به شرط استفاده از تمام ظرفیت‌ها بیش از ۳۰ نفر است و ماهیان زینتی و گیاهان آبزی تولیدی به کشور‌های عراق، ترکیه و کویت صادر می‌شود.
مدیر مزرعه تولید و پرورش ماهیان زینتی در شیراز ادامه داد: پرورش ماهی زینتی در فضای بسته انجام می‌شود و چون محدودیت دمایی ندارد تنها وابسته به نوع گونه و نژاد ماهی دارد.
ورزندیان افزود: هر ماهی می‌تواند ماهی یک بار یا ۱۵ روز یک بار تخم ریزی کند که پرورش و تخم ریزی ماهی زینتی به شرایط فیزیکی و شیمیایی آب، بلوغ ماهی، رشد کافی و تغذیه مناسب بستگی دارد و سیچلایدها، دیکسس‌ها و برخی از خانواده های ماهیان زینتی مانند نئون‌ها و آنجل‌ها به شرایط فیزیکی و شیمیایی آب حساسیت زیادی دارند.
مدیر مزرعه تولید و پرورش ماهیان زینتی اضافه کرد: ماهی گرمسیری آب شیرین و یکی از سیچلاید‌های موث بریدر با رنگ روشن از دریاچه مالاوی است که گاهی اوقات به عنوان سیچلاید‌های نیاسا شناخته می‌شود.
او، اظهار کرد: بدن جنس ماهی نر همیشه آبی روشن با رنگ‌های قرمز و نارنجی بر باله‌های پشتی و مخرجی بوده و جنس ماهی ماده هم ممکن است آبی یا خاکستری، قهوه‌ای و نارنجی مات مرمری باشد که این نوع از ماهیان مهاجم هستند و باید در یک آکواریوم اختصاصی با آب نیمه سنگین نگهداری شوند، زیرا گیاه خوار بوده و طیف وسیعی از غذاهای زنده و خشک را می‌پذیرند که این نوع از ماهیان صخره‌های فراوان را برای مخفی شدن دوست دارند که جنس ماده تخم‌ها را در دهانش هچ می‌کنند و منشا این نوع ماهی در دریاچه مالاوی بوده و حرارت مورد نیاز بدن آنان در حدود ۲۰-۲۴ درجه سانتیگراد است.
ورزندیان گفت: ماهی گرمسیری آب شیرین و یکی از اعضای جالب توجه خانواده سیکلیده هستند که به راحتی نگهداری می‌شوند و بدن آنان به رنگ قهوه‌ای مایل به سبز با یک تلالو آبی در پهلوها است و باند‌های عمودی پلو‌ها تیره ترند و باله‌ها علامت‌های مایل به سبز دارند.
مدیر مزرعه تولید و پرورش ماهیان زینتی تاکید کرد: نگهداری آسان و تکثیر به آسانی انجام می‌شود و به گونه‌ای صلح جو است که می‌تواند در یک مخزن اجتماعی با گونه‌های بزرگتر نگهداری شود و تخم‌ها روی صخره‌ها یا در فضای آزاد بر روی بستر ریخته شوند که تخم‌ها و بچه ماهی‌ها مورد توجه والدین قرار می‌گیرند و این یک مشخصه برای سیچلایدها است، زیرا آنها غذایی از حشرات، سخت پوستان و کرم‌ها را می‌پذیرند و منشا این نوع ماهی در آمریکای مرکزی و ترینیداد بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهیان بین ۲۲ - ۲۶ درجه سانتیگراد است.
او تصریح کرد: گونه ماهیان زینتی فراوان بوده و دو نمونه زنده زا و تخم گذار در ایران بیشتر رایج است.
ماهیان زینتی رنگین کمانی در آبی نیلگون
ورزندیان ادامه داد: گونه‌های دیگر از ماهیان زینتی شامل ماهی آکارای آبی، سیچلاید پرچمی، دیسکس،سیچلاید تگزاسی، اسکار، فرشته ماهی، گورامی عسلی،گورامی کوتوله،گورامی راه راه، گورامی مرواریدی، گورامی بوسنده،فایتر،رنگین کمان ماهی سلبس و بارب حلب است.
ماهی آکارای آبی
ماهی آکارای آبی از اعضای جالب توجه خانواده سیکلیده هستند که به راحتی نگهداری می‌شوند و رنگ بدنشان قهوه‌ای مایل به سبز با یک تلالو آبی در پهلوها با باند‌های عمودی پلو‌ها تیره‌تر و باله‌های علامت‌های مایل به سبز هستند. تکثیر این نوع ماهی ها به آسانی انجام می‌شود و به گونه‌ای صلح جو هستند که می‌توانند در یک مخزن اجتماعی با گونه‌های بزرگتر نگهداری شوند.
تخم‌ها روی صخره‌ها یا در فضای آزاد بر روی بستر ریخته می‌شوند و مورد توجه والدین قرار می‌گیرند که یک مشخصه برای سیچلایدها است و غذایی از حشرات، سخت پوستان و کرم‌ها را می‌پذیرند و منشا این ماهی ها آمریکای مرکزی و ترینیداد بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهیان بین ۲۲ - ۲۶ درجه سانتیگراد است.
ماهی سیچلاید پرچمی
ماهی گرمسیری آب شیرین و گونه‌ای سیچلاید با اندازه متوسط، به رنگ زرد تا سبز با نوار پهن عمودی تیره‌تر بر روی بدن و خطی سیاه که از انتهای عقبی باله پشتی با عبور از روی چشم تا دهان کشیده شده و یک خال سیاه با حاشیه زرد در ساقه دمی اش وجود دارد.
گونه‌ای آرام که به مخزنی پرگیاه و ریشه هایی برای فراهم آوردن در مخفیگاه، نیاز دارد در نزدیک بستر شنا می کند و نگهداری و تکثیر این ماهی آسان بوده و می تواند در یک مخزن اجتماعی بزرگ و با دیگر ماهی‌های بزرگتر نگهداری شود که بهترین حالت به صورت تک جفتی در یک مخزن اختصاصی دارد و تخم هایش را روی گیاهان می ریزد.
منشا ماهی گوایانا، رودخانه آمازون و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۰ - ۲۶ درجه سانتیگراد است.
ماهی دیسکس
ماهی گرمسیری آب شیرین و یک سیچلاید دیسک شکل که بدنش از پهلو پهن و به رنگ قهوه‌ای مایل به خاکستری است و خطوط پهن آبی خاکستری و رنگ آمیزی بسیار متنوعی دارد.یک ماهی آرام است که به صورت گروهی زندگی می کند که بهترین ماندگاری را علاوه بر اینکه نیازمند مراقبت‌های ویژه‌ای در شرایط خوب هستند، همراه با هم نوعان خودشان دارند.
آنها به یک مخزن با عمق زیاد، آب با اسیدیته ضعیف و بستری از تورب تصفیه شده، گیاهان بلند در فضای ککافی شنا می کنند و به غذاهای زنده و گیاهی نیاز دارند.تخم‌های خود را روی سنگ‌ها و برگ‌های پهن می ریزند محل زندگی آنها در رودخانه آزمان بوده و دمای مناسب برای زیست این نوع ماهی بین ۲۴ - ۳۰ درجه سانتیگراد است.
ماهی سیچلاید تگزاسی
ماهی گرمسیری آب شیرین و یک سیچلاید بزرگ است که بدن و باله‌های طرح دار قهوه‌ای و نقره‌ای دارد، مهاجم بوده و نباید با دیگر گونه ماهی ها نگهداری شود.
مثل بعضی دیگر از سیچلایدها گیاهان را از ریشه در می‌آورد، بنابراین آکواریوم باید با ریشه‌ها و صخره‌هایی بر روی یک بستر سنگریزه‌ای آماده و تخم‌ها روی سنگ‌های صاف و تمیز ریخته شوند زیرا رژیم غذایی این نوع از ماهی ها متنوع، و محل زندگی آنها تگزاس و شمال مکزیک بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۱۵ - ۲۵ درجه سانتیگراد است.
ماهی اسکار
ماهی گرمسیری آب شیرین است که چند نوع رنگی از این سیچلاید بزرگ شامل اسکار قرمز، اسکار ببری طلاییو سبز شناخته شده و در نوع اصلی، رنگ زمینه‌ای خاکستری مایل به سبز را دارد که با خال‌های نامنظم قهوه‌ای مات به قرمز در پهلوها زیست یافته است.
نگهداری و تکثیر این نوع ماهی آسان است اما این ماهی برای یک آکواریوم نرمال خانگی خیلی بزرگ می شود که تغذیه کننده‌ای پرخور و مشتاق حفاری و ریشه کن کردن گیاهان آکواریومی است و تخم‌ها در فضای باز روی سنگ‌ها ریخته می شوند و لارو‌های از تخم درآمده با هر دو والد محافظت می شوند.
مکان زندگی این ماهی در رودخانه آمازون، نگرو و پاراگوئه واقع شده و دمای مناسب برای زیست این نوع ماهی زینتی بین ۲۲ - ۲۷ درجه سانتیگراد است.
فرشته ماهی
ماهی گرمسیری آب شیرین و یکی از مشهورترین ماهیان آکواریومی، دارای بدن نقره‌ای دیسک مانند و نوار‌های سیاه و باله‌های پشتی و مخرجی بال مانند که دارای وارینه بوده و از لحاظ رنگ و باله تکثیر شده اند.
برای نگهداری آسان، نیازمند یک مخزن بلند پر گیاه با تعداری صخره است که به آهستگی در سطوح میانی آب شنا می کند و بهترین ماندگاری را در یک گروه کوچک دارند.
گونه‌ای آرام و مناسب برای یک مخزن بزرگ اجتماعی است که غذاهای معمول زنده و خشک را می‌پذیرد و تخم‌های خود را روی سنگ‌های صاف یا سطوح گیاهان پهن برگ می ریزد. محل زندگی این ماهی حوضه رود خانه آمازون بوده که دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۲ - ۳۰ درجه سانتیگراد است.
گورامی عسلی
ماهی گرمسیری آب شیرین و یکی از کوچکترین گورامی‌های متعددی است که به عنوان ماهیان آکواریومی نگهداری می شوند.
رنگ آن طلایی قهوه‌ای با درخشش نقره‌ای است که به هنگام تکثیر گلو و شکم جنس نر از سبز مایل به آبی تاسیاهی توسعه یافته و باله‌های شکمی مثل شاخک‌های بلند و باریک تغییر شکل می یابند.
نگهداری و تولید مثل آسان است و این ماهی‌های کوچک به صورت جفت در آکواریوم پر از گیاه اختصاصی بهترین ماندگاری را دارند، زیرا از نا آرامی‌ای که بقیه ماهیان فعال ایجاد می کنند متنفرند و یک بستر از تورب تصفیه شده را ترجیح می دهند.
آنها لانه کوچکی با حباب هموا و بزاق دهان برای تخم‌ها می‌سازند و غذای خشک و زنده را می‌پذیرند.
مکان این ماهی شمال شرقی هند و بنگلادش بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۴ - ۲۶ درجه سانتیگراد است.
ماهی گورامی کوتوله
بدن این ماهی گرمسیری آب شیرین، دارای نوار‌های مورب آبی نقره‌ای و قرمز روشن یا زرد مایل به قرمز است که در باله‌ها به صورت خال در می‌آیند و باله‌های پشتی، مخرجی و دمی با رنگ قرمز حاشیه دار دارند .
یک آکواریوم خوب نوردهی شده یا آفتاب گیر برای پرورش جلبک با توده‌های متراکمی از گیاهان و گیاهان شناوررا به عنوان پوشش دوست دارد.
غذاهای زنده و خشک شده را می پذیرد و مثل بیشتر گورامی ها، لانه‌ای حبابی می سازد که به طور معمول یک ماهی آرام است که جنس نر در زمان تولید مثل رنگین‌تر و مهاجم است.
مکان زندگی این ماهی در شمال شرقی هند و بنگلادش قرار دارد و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۰ - ۲۶ درجه سانتیگراد است.
ماهی گورامی راه راه
ماهی گرمسیری آب شیرین است که بدن جنس نر قرمز مایل به قهوه‌ای خوشرنگ، با باند‌های مورب آبی بر روی پهلوها است.
باله‌های پشتی و مخرجی آبی وکمی قرمز هستند و دم قرمز با خال‌های مایل به آبی و جنس ماده از رنگ آمیزی کمتری برخوردار است، که باله‌های شکمی مانند شاخک‌های بلندو باریک تغییر شکل یافته دارند.
یک مخزن پرنور برای پرورش جلبک، با پوشش متراکم گیاهی و گیاهان شناور را دوست دارند و می توانند با دیگر گونه ماهیان زینتی نگهداری شوند.
جنس نر به هنگام تولید مثل مهاجم شده و غذاهای معمول زنده و خشک را می پذیرد، جنس نر یک لایه خیلی بزرگ حبابی می سازد.
محل زندگی این ماهی در هند، برمه، تایلند و مالزیقرار دارد و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۰ – ۲۶ درجه سانتیگراد است.
ماهی گورامی مرواریدی
این ماهی گرمسیری آب شیرین، یک ماهی تزئینی با یک طرح تور مانند کمرنگ که زینت دهنده بدن سبز زیتونی متالیک این ماهی با باله‌های ظریف و دارای خال‌های کمرنگ و خط سیاهی که از چشم‌ها تا دم کشیده شده که گلو به هنگام هیجان زدگی در جنس نر نارنجی می شود.
یک ماهی آرام برای نگهداری و تکثیرش نیز به آسانی انجام می شود و شرایط عمومی اش مانند بقیه گورامی ها است که آب نه چندان عمق را ترجیح می‌دهند، غذاهای زنده و خشک را می‌پذیرند و می تواند با دیگر گونه‌ها نگهداری شوند.
محل زندگی این ماهی در تایلند، مالزی، برونئی و سوماترا قرار دارد و دمای مناسب برای زیست این نوع ماهی بین ۲۳ - ۳۰ درجه سانتیگراد است.
ماهی گورامی بوسنده
اشکالی که در این ماهی گرمسیری آب شیرین در اسارت دیده می‌شود بدن‌هایی مایل به صورتی مایل به زرد کمرنگ یا مایل به سبز تیره بوده که همه آنها با لب‌های کلفت جلو آمده هستند و جنس ماده به طور قابل ملاحظه‌ای تنومندتر از جنس نر است.
یک ماهی صلح جو در یک مخزن پر نور کوچک مناسب، یک گیاهخوار بزرگ و پرخور که به سرعت گیاهان نرم برگ را غارت می کند، غذاهای معمول خشک و زنده را نیز می خورد و نامش را از رفتار نزدیک شدن و بوسیدن صورت دیگر ماهی‌ها می‌گیرد.
مکان زندگی این ماهی در کشور تایلند، مالزی، برونئی و جزایر اندونزی واقع شده که دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۰ - ۲۸ درجه سانتیگراد است.
فایتر
این ماهی گرمسیری آب شیرین، یکی از مشهورترین ماهیان آکواریومی با باله‌هایی است که به طور خوشرنگ و زنده‌ای رنگین و موج دار، اشکال قرمز و روشن، ارغوانی، سبز و آبی از آن تکثیر یافته اند که جنس ماده کمرنگ‌تر است و باله‌های کوچکتری دارد.
اگر چه ماهیان نر با شرارت می جنگند و باله‌های یکدیگر را جدا می‌کنند تا پاره پاره شود، اما در واقع اصالت این ماهیان آرام، خوش بنیه و آسان برای نگهداری است و یک ماهی یک نر می تواند با یک ماهی ماده یا بیشتر در یک مخزن اجتماعی خوب گیاهکاری شده و با آب سبک نگهداری شود که این ماهی‌ها از حباب هوا و بزاق برای تخم هایشان لانه می سازند.
مکان زندگی این ماهی جنوب شرقی آسیا بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۶ - ۳۰ درجه سانتیگراد است.
رنگین کمان ماهی سلبس
بدن این ماهی گرمسیری آب شیرین، به رنگ زرد قهوه‌ای با یک درخشش نقره‌ای است که در جنس نر باله مخرجی و دومین باله پشتی بزرگتر شده و خط سبز آبی درخشانی در امتداد پهلو وجود دارد که به سمت دم بسیار برجسته‌تر است و همه رنگین کمان ماهی‌ها دو باله پشتی دارند.
یک ماهی صلح جو و فعال است که بهترین ماندگاری را در یک گروه در آبی با سختی متوسط و کمی شور دارد که غذاهای زنده و خشک را می پذیرند و با دیگر گونه‌ها در یک مخزن طویل و فضای کافی برای شنا کردن و نگهداری دارند.
مکان زنگی این ماهی در اقیانوس هند واقع شده و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۲ - ۲۵ درجه سانتیگراد است.
بارب حلب
ماهی پهن گرمسیری آب شیرین، که ارتفاع پشتش با پیشرفت سن بیشتر می‌شود و دارای بدن نقره‌ای جلاداری که روی شکم کرم رنگش سایه می‌اندازد.
همه باله‌ها به جز باله‌های سینه‌ای، نارنجی پر رنگ، کوچک به عنوان یک ماهی ظریف و زیبا برای آکواریوم‌های خانگی بشمار می روند اما به سرعت رشد کرده، گیاه خوار هستند و در صورت نبود غذای کافی، گیاهان داخل مخزن را غارت می کنند که در آکواریوم به ندرت تکثیر می‌شوند.
محل زندگی این ماهی در سوماترا، برونئی، مالزی و تایلند بوده و دمای مناسب برای زیست این ماهی بین ۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد است.
مدیر مزرعه تولید و پرورش ماهیان زینتی در شیراز بیان کرد: تجهیزات مورد نیاز پرورش ماهی زینتی برای یک شروع استاندارد شامل ۱۰۰ متر مربع فضا، پمپ هوای مرکزی،هیتر برقی یا گازی برای تنظیم دمای محیط،فیلتراسیون آب،سیستم برق اضطراری ،اخذ مجوز مشاغل خانگی از جهاد کشاورزی، صادرات تاسیس شرکت و اخذ کارت بازرگانی، مطالعه مداوم منابع خارجی و ارتباط با تولیدکنندگان خارجی برای به روز بودن، کاهش هزینه آب، برق و گاز در کلان شهرها است.
امیر حسین رضایی کارشناس شیلات استان فارس نیز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، گفت: در استان ۲۴ مرکز تکثیر و پرورش ماهی زینتی فعال است که در آنها سالانه بیش از۱۲ میلیون و ۱۰۰ هزار قطعه انواع ماهی تولید و به بازار عرضه می‌شود.
او در خصوص مرکز تکثیر و پرورش ماهیان زینتی در فارس بیان کرد: در این مراکز سالانه ۱۲ میلیون قطعه ماهی زینتی شامل سه میلیون قطعه ماهی زنده‌زا و ۹ میلیون قطعه تخم‌گذار تولید می‌شود.
رضایی تصریح کرد: نیمی از ماهیان زینتی تولید شده در فارس مربوط به مراکز تکثیر و پرورش ماهی شهرستان شیراز و مابقی مربوط به شهرستان‌های فسا، داراب، مرودشت، سپیدان و فیروزآباد است.
کارشناس شیلات استان فارس ادامه داد: استان‌های اصفهان، یزد، هرمزگان، بوشهر، کرمان و تهران از خریداران ماهی‌های زینتی فارس محسوب می‌شوند که پرورش این نوع از آبزیان به دلیل سهولت، تنوع گونه و مصرف کمترین میزان آب، حائز اهمیت بوده و با استقبال خوبی مواجه شده است.
او، افزود: یکی از برنامه‌های شیلات فارس رسیدن به تولید ۲۰ میلیون قطعه ماهی زینتی تا سال ۱۴۰۵ است.
رضایی اضافه کرد: تجارت ماهی و آبزیان زینتی سالانه درآمد‌های سرشاری را نصیب کشور‌های تولیدکننده می‌کند که ایجاد مراکز پرورش و تکثیر این گونه از آبزیان، علاوه بر ایجاد اشتغال، کمک به کسب درآمد‌های پایدار و استقلال خانواده‌ها، و باعث جلوگیری خروج ارز از کشور می شود.
انتهای پیام/ت
