اسکیزوفرنی جنونی که جوانان را هدف می‌گیرید
اسکیزوفرنی یکی از ۱۰ اختلال مزمن و ناتوان‌کننده در بین مردم کشور‌های توسعه‌یافته است که اگرچه به اندازه سایر اختلالات روانی شایع نیست، اما علائم آن بسیار ناتوان کننده است.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، اسکیزوفرنی یک اختلال جدی، مزمن و از ناتوان‌کننده‌ترین بیماری‌های روانی است که معمولاً در سنین بین ۱۶ تا ۳۰ سالگی شروع شده و شیوع آن در آقایان بیشتر است. تفکر آشفته، هذیان و توهم، گفتار یا رفتار غیرمعمول، دوری از اجتماع، عدم تعامل با دیگران و از دست دادن فرصت‌های شغلی از نشانه‌های شایع این اختلال است. افراد مبتلا به این اختلال غالباً به دلیل فقدان درک عمومی از این بیماری متأسفانه در اجتماع بدنام می‌شوند.
علل ایجاد اختلال اسکیزوفرنی
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل جسمی، ژنتیکی، روانی و محیطی می‌تواند شانس ابتلا به این اختلال را در افراد افزایش دهد. برخی افراد هم ممکن است مستعد اسکیزوفرنی باشند و یک واقعه استرس‌زا یا عاطفی در زندگی ممکن است منجر به این اختلال روانی شود.
ژنتیک
مطالعات نشان می‌دهد که آسیب‌پذیری ژنتیکی ممکن است یک عامل خطر برای اسکیزوفرنی باشد. تصور نمی‌شود که هیچ ژن واحدی مسئول این اختلال باشد و به‌احتمال زیاد ترکیب ژن‌های مختلف باعث می‌شود که فرد نسبت به شرایط آسیب‌پذیر شود. بااین‌حال داشتن این ژن‌ها لزوماً به معنای ایجاد اسکیزوفرنی نیست و ژن‌ها تنها عواملی نیستند که بر رشد اسکیزوفرنی تأثیر گذار هستند.
مشکلات مغزی
مطالعه بر روی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نشان داده است که تفاوت‌هایی ظریف در ساختار مغز آن‌ها وجود دارد. اسکیزوفرنی تا حدودی ممکن است به دلیل وجود یک اختلال در مغز باشد.
انتقال‌دهنده‌های عصبی
تحقیقات نشان می‌دهد که اسکیزوفرنی ممکن است در اثر تغییر در سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی دوپامین و سروتونین ایجاد شود.
بارداری و عوارض تولد
تحقیقات نشان داده است که اسکیزوفرنی ممکن است در اثر عوارض قبل و هنگام تولد باشد مانند کمبود وزن هنگام تولد، زایمان زودرس و کمبود اکسیژن هنگام تولد.
محرک‌ها
محرک‌ها مواردی هستند که می‌توانند باعث بروز اسکیزوفرنی در افراد در معرض خطر شوند.
محرک‌ها عبارتند از:
استرس: حوادث استرس‌زای زندگی مانند دزدی، از دست دادن کار یا خانه، طلاق، پایان یک رابطه، سوءاستفاده جسمی و جنسی. این عوامل اگرچه استرس‌زا هستند، اما به‌تن‌هایی باعث اسکیزوفرنی نمی‌شوند و تنها در افراد آسیب‌پذیر ریسک ابتلا به اسیکزوفرنی را افزایش می‌دهد.
سوءمصرف مواد مخدر: مواد مخدر مستقیماً باعث ایجاد اسکیزوفرنی نمی‌شوند، اما مطالعات نشان داده است که سوءمصرف مواد خطر ابتلا به اسکیزوفرنی یا بیماری‌های مشابه را افزایش می‌دهد. برخی از مخدرها، به‌ویژه حشیش، کوکائین و آمفتامین ممکن است علائم اسکیزوفرنی را در افراد مستعد ایجاد کند. استفاده از آمفتامین یا کوکائین می‌تواند به روان‌پریشی نیز منجر شوند. تحقیقات نشان داده است نوجوانان و بزرگ‌سالانی که به‌طور منظم از شاهدانه استفاده می‌کنند، در بزرگ‌سالی به‌احتمال‌زیاد دچار اسکیزوفرنی می‌شوند.
آشنایی با علائم اسکیزوفرنی
علائم اسکیزوفرنی معمولاً در دو گروه مثبت و منفی طبقه‌بندی می‌شوند:
علائم مثبت:
۱. توهم
در این حالت شخص چیز‌هایی را می‌بیند، می‌شنود، بو می‌کند، مزه و یا احساس می‌کند که در خارج از ذهن آن‌ها کسی نمی‌تواند آن‌ها را درک کند. شایع‌ترین نوع توهم هم شنیدن صداهاست. برخی صدا‌هایی را می‌شنوند که دوستانه و دلپذیر است، اما بیشتر اوقات صدا‌ها همراه با بی‌ادبی، انتقاد و توهین‌آمیز و آزاردهنده است. توهم برای کسی که آن را تجربه می‌کند بسیار واقعی است حتی اگر اطرافیانش نتوانند آن‌ها را بشنوند و ببینند.
۲. هذیان
برخی مبتلایان برای توضیح توهم خود از هذیان کمک می‌گیرند به‌عنوان‌مثال اگر صدایی را شنیده‌اند این‌طور توصیف می‌کنند که کسی در حال نظارت بر کار‌های من است. شخصی که هذیان می‌گویید ممکن است اعتقاد داشته باشد که مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد همچنین معتقد است که دوستان و خانواده در پی تعقیب‌وگریز، تماشا و توطئه علیه وی هستند.
۳. پریشانی افکا
مبتلایانی که دچار روان‌پریشی می‌شوند اغلب در پیگیری افکار و گفتگو‌های خود مشکل دارند و ممکن است در خواندن مقاله‌های روزنامه مشکل داشته باشد. این افراد گاهی اوقات افکار خود را مه‌آلود و مبهم توصیف می‌کنند. افکار و گفتار ممکن است به‌هم‌ریخته و تعامل را برای دیگران دشوار کند. گاهی نیز مبتلایان این طور بیان می‌کنند که کنترل بدنشان در دست فرد دیگری است و او است که حرکات و اعمالش را هدایت می‌کند.
علائم منفی:
علائم منفی که توسط افراد مبتلابه اسکیزوفرنی تجربه می‌شود عبارت‌اند از:
۱. از دست دادن علاقه و انگیزه در زندگی و فعالیت‌ها، از جمله تعاملات اجتماعی و رابطه جنسی و بدون احساسند.
۲. عدم تمرکز، عدم تمایل به ترک خانه و تغییر در الگو‌های خواب
۳. احساس اینکه حرفی برای گفتن ندارند و بی‌احساسند
تحقیقات نشان داده است که اسکیزوفرنی ممکن است در اثر عوارض قبل و هنگام تولد باشد مانند کمبود وزن هنگام تولد، زایمان زودرس و کمبود اکسیژن هنگام تولد علائم منفی اسکیزوفرنی اغلب می‌توانند منجر به بروز مشکلاتی در رابطه با دوستان و خانواده شود، زیرا ممکن است گاهی اوقات با تنبلی عمدی یا بی‌ادبی اشتباه گرفته شود. همچنین ممکن است در اثر روان‌پریشی تغییرات چشمگیری در رفتار فرد ایجاد شود که باعث ناراحتی، اضطراب، گیجی و شوک اطرافیان شود همچنین خطر خودکشی در افراد مبتلابه اسکیزوفرنی جدی است.
درمان اسکیزوفرنی
ازآنجاکه اسکیزوفرنی گاهی باعث اختلال در تفکر و حل مسئله می‌شود، ممکن است برخی افراد تشخیص ندهند که بیمار هستند و ممکن است از معالجه امتناع ورزند. برخی ممکن است به دلیل عوارض جانبی دارو، درمان را متوقف کنند، زیرا احساس می‌کنند که دیگر داروی آن‌ها جواب نمی‌دهد، یا باعث فراموشی و روان‌پریشی در آن‌ها می‌شود. افراد مبتلابه اسکیزوفرنی که مصرف دارو‌های تجویزشده را متوقف می‌کنند در معرض خطر عود مجدد بیماری هستند. رابطه خوب پزشک با بیمار به افراد مبتلابه اسکیزوفرنی بسیار کمک می‌کند تا طبق تجویز پزشک مصرف داروهایشان را ادامه دهند. بهترین درمان برای اسکیزوفرنی ترکیبی از دارودرمانی، درمان روان‌شناختی (درمانی است که بر تغییر الگو‌های فکری و رفتاری آشفته تمرکز می‌کند) و حمایت جامعه است.
چگونه یک شخص مبتلابه اسکیزوفرنی می‌تواند به خود کمک کند؟
- استفاده هم‌زمان از درمان روان‌شناختی و دارو
- در صورت نیاز مصرف دارو‌هایی برای مدیریت افسردگی یا اضطراب
- آگاهی از بیماری خود (آموزش فردی)
- انتخاب یک شریک حامی (عضو خانواده یا دوستان درگیر) برای مراقبت
- دسترسی ۲۴ ساعته به یک مشاور
- پشتیبانی برای یافتن و نگه‌داشتن شغل یا ادامه تحصیل
- تلاش برای داشتن جایی امن و مقرون‌به‌صرفه برای زندگی
- حفظ سبک زندگی سالم و جلوگیری از افزایش وزن که از عوارض برخی دارو‌های مربوط به این بیماری است.
منبع: تبیان
انتهای پیام/
