در پی کاهش تعهدات برجامی ایران آن‌هم به خاطر بدعهدی‌های غرب، اروپا روز سه‌شنبه مکانیزم ماشه را فعال کرد.

به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، توافق در زبان عامیانه به معنای یک بده‌و‌بستان ساده است. بدین معنا که شما حاضرید برای بدست آوردن یک امتیازی و یا در امان ماندن از یک تهدیدی، دست به سلسله اقداماتی بزنید و یا به بخشی از تقاضای طرف مقابل تن دهید. برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام، توافقی بود که ایران بواسطه آن حاضر شد تا برنامه‌های هسته‌ای خود، از جمله غنی‌سازی را تا حدی محدود کند و در ازای آن بخشی از تحریم‌های ظالمانه غرب و شورای امنیت علیه کشورمان لغو گردد. جدا از این مسئله که آیا برجام، حقیقتا توافقی کامل برای ایران بوده یا خیر؟ و یا اینکه، آیا ضمانت‌های اجرایی محکمی در آن در نظر گرفته شده بود یا نه؟ در این گزارش قصد داریم تا به میزان پایبندی ایران به این توافق در مقایسه با سایر کشور‌های غربی بپردازیم.

مکانیزم ماشه یا شکایت اروپا از خود!

پایبندی کامل ایران به برجام 

جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا مو‌به‌مو تعهدات خود ذیل برجام را به صورت کامل و شفاف انجام داد، ولی از همان روز اول طرف غربی بدعهدی‌های خود را آغاز کرد و چوب لای چرخ برجام می‌گذاشت. اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، تحت عناوینی همچون برنامه‌های موشکی و حمایت از هسته‌های مقاومت در منطقه غرب‌آسیا، طی همان ماه‌های اولیه مشهود بود.

اما دولت اوباما در امتداد سیاست‌ورزی‌های پیچیده خود علیه ایران، همواره در محافل عمومی و دیپلماتیک از توافق با ایران دفاع می‌کرد، هرچند که عملا سعی داشت تا امتیازات برجامی برای ایران را به حداقل برساند. به زعم اوباما، دشمنی بدون سلاح هسته‌ای خیلی بهتر از دشمنی است که قابلیت تولید سلاح هسته‌ای داشته باشد.

با روی کار آمدن دونالد ترامپ ورق برگشت و وی به صورت آشکار از برجام انتقاد می‌کرد و معتقد بود که باید بار دیگر با ایران مذاکره کند تا امتیازات بیشتری را کسب کند. ترامپ که توافق‌های زیادی را زیر پا گذاشت، نهایتا در ۱۸ اردیبهشت ۹۷ از برجام که توافقی بین‌المللی بود، به صورت یک‌جانبه خارج شد. اقدام ترامپ اعتبار مخدوش آمریکا در فضای جهانی را خدشه‌دار‌تر هم کرد. پس از آن بود که تحریم‌های آمریکا به صورت سریالی متوجه شخصیت‌های حقیقی و حقوقی ایران شد. واشنگتن همچنین برای شرکت‌های اروپایی خط و نشان کشید که در صورت تجارت با ایران آن‌ها را مشمول تحریم‌ها خواهد کرد.

وعده‌های توخالی اروپا پس از خروج آمریکا از برجام

از آن تاریخ تاکنون، ایران بار‌ها اعلام کرد که هیچ یک از مزایای برجام متوجه کشورمان نمی‌شود و باقی ماندن در توافقی که تنها هزینه دربر دارد برای ایران منطقی نیست. اروپایی‌ها، در همین اثنا، ضمن تشویق ایران به پایبندی به برجام، تاکید کردند که تمام تلاششان را می‌کنند تا رابطه تجاری با ایران را احیاء کنند و منافع برجام را متوجه ایران نمایند. پس از گذشت ماه‌ها رایزنی، بحث و تبادل نظر، اتحادیه اروپا اقدام به بازگشایی کانال مالی ویژه، موسوم به اینستکس کرد. اقدامی که تقریبا حاصلی دربر نداشت و به گفته برخی حتی توهین‌آمیز هم بود، چراکه به نحوی سازوکاری برای دریافت غذا و دارو در برابر نفت بود! آمریکایی‌ها حتی همین کانال ارتباطی را هم مورد هجمه قرار دادند و اعلام کردند که در صورت تبادل اقلامی به غیر از موارد انسان‌دوستانه، شرکت‌های اروپایی را تحت تحریم قرار خواهند گرفت.

پوچ بودن وعده‌های قاره سبز و از سویی دیگر معطلی ظرفیت‌های عظیم داخلی برای اقدام اروپایی‌ها، نهایتا ایران را بر آن داشت تا به صورت تدریجی و گام به گام آن هم بر اساس نص صریح توافق‌نامه، از برجام خارج شود. البته ایران از همان ابتدای گام اول، تصریح کرده بود که اگر طرف غربی به تعهدات خود ذیل برجام عمل کند، ایران هم مجددا به توافق باز خواهد گشت.

مکانیزم ماشه یا شکایت اروپا از خود!

کاهش تعهدات برجامی ایران

روز‌ها به سرعت می‌گذشت و در حالی که ایران همچنان پایبندی خود به برجام را کاهش می‌داد، هیچ تحرک جدیدی از سوی اروپا دیده نمی‌شد. طی روز‌های اخیر و با ترور ناجوانمردانه سپهبد سلیمانی و دیگر هم‌رزمان شهید ایشان طی حمله‌ای از سوی نظامیان تروریست آمریکایی، ایران طی آخرین گام خود، تعهد خود به برجام را به صورت چشمگیری کاهش داد و اعلام کرد که هیچ محدودیتی برای غنی‌سازی خود لحاظ نمی‌کند.

تصمیم ایران، با واکنش سریع اروپایی‌ها همراه بود، آن‌ها ابتدا از ایران خواستند تا به برجام بازگردد، ولی هنگامی که شاهد اراده قوی ایران در خروج از برجام بودند، پس از جلساتی مشورتی، اعلام کردند که مکانیزم ماشه را فعال کردند. مسکو به این اقدام اروپا واکنش نشان داد و تاکید کرد که تنش‌ها در منطقه بواسطه این تصمیم افزایش خواهد یافت.

فعال‌سازی مکانیزم ماشه

اما در توضیح مکانیزم ماشه باید گفت که روند حل اختلافی است که ذیل توافق برجام پیش‌بینی شده است. طرف‌های حاضر در توافق‌نامه، در صورتی که تخلفی از عضوی سر بزند، در کمیسیون مشترک برجام طرح شکایت می‌کنند. چنانچه رایزنی اعضا، طی ۳۵ روز به نتیجه محسوسی نرسد، موضوع به اطلاع شورای امنیت سازمان ملل می‌رسد. شورای امنیت ۳۰ روز وقت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم‌ها یا بازگرداندن آن‌ها تصمیم بگیرد. نکته مهم در این رای‌گیری این است که قاعده ۹ از ۱۵ رای حساب می‌شود و اعضای دائم شورای امنیت نمی‌توانند از حق وتو استفاده کنند.

نکته مهم درباره تحریم‌های شورای امنیت این است که نیازی به معماری جدیدی ندارد و همان تحریم‌هایی که قبل از برجام علیه ایران وجود داشته، دقیقا بدون تغییری به جای خود باز می‌گردد. گفتنی است، که از نقطه نظر اقتصادی، پس از تحریم‌های همه جانبه آمریکا علیه ایران، سایر تحریم‌ها از کارکرد قدرتمندی برخوردار نیستند و بیشتر جنبه تبلیغاتی داردند. هرچند که در این میان، نباید از جنبه سیاسی قطعنامه‌های شورای امنیت غافل شد.

علت اصلی فعال‌سازی مکانیسم ماشه

اروپا در حالی ایران را به نقض تعهدات برجامی محکوم می‌کند که خود عملا هیچ اقدام مثبتی جهت حفظ توافق هسته‌ای برنداشته است. وابستگی شدید بروکسل به آمریکا، در موضوعات اقتصادی و حتی نظامی، باعث شده که اروپا استقلال عمل خود در قبال برجام را از دست دهد و عملا از ترس تحریم‌های واشنگتن، از وعده‌های خود مبنی بر اجرای تدابیری برای تسهیل رابطه تجاری با ایران، عقب‌نشینی کند.

انتهای پیام/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲۰
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۱۸ ۲۹ دی ۱۳۹۸
آیا مگر از نظر قانونی و طبق ضوابط طراحی شده امکان فعال سازی مکانیزم ماشه پس از خروج امریکا از برجام و در واقع از از هم پاشیدن کل برجام، اقدامات خصمانه و تحریمهای یکسویه امریکا و همزمان عدم اقدام جایگزین تعهدات امریکا از طرف اعضای باقیمانده و نیز حتی عدم اجرای سایر تعهدات همسنگ با تعهدات اجرا شده و کامل ایران، آنهم در شرایطی که برای ادامه فرایندها در قالب ۴ باضافه ۱ مبنای حقوقی ای تعریف نشده و وجود ندارد فقط ایران پذیرفت فعلا اجرای تعهداتش را بطور متقابل لغو نکند و درواقع پس از خروج امریکا دیگر ۵باضافه ۱ وجود ندارد و تعهدی هم باقی نمی ماند- آنهم بر مبنای خود متن برجام که گروه مقابل ایران را کاملا به ۵ کشور جداگانه با تعهدات مجزا تفکیک نکرده و از شخصیتی حقوقی و مستقل از دولتهای دربرابر ایران یاد کرده- ممکن است؟
Canada
علی
۰۳:۱۰ ۲۷ دی ۱۳۹۸
اروپا عملا از برجام خارج شدند با پنبه سر میبرند شهامت گفتن را ندارند ولی ترامپ عملا از برجام خارج شد و ما در باتلاق برجام ماندیم نه راه پیش داریم نه پس
Singapore
ستار
۰۳:۰۰ ۲۷ دی ۱۳۹۸
به نظر من باید بمب اتم درست کنن تا حساب کار دستشون بیفتن خواستن مذاکره بکنن بگن با سپاه فقط باید مذاکره کنن دیگه حوس موشک منطقه نکنن
Iran (Islamic Republic of)
ایران دوست
۱۹:۰۷ ۲۶ دی ۱۳۹۸
تحریم های آمریکای جهان خوار مکانیسم ماشه رو به مکانیسم لاشه ی برجام تبدیل کرده.هیچ ارزشی نداره .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۸ ۲۶ دی ۱۳۹۸
غربیها به دو دلیل درمورد برجام با ما توافق کردند
1_به این امید که درمرحله بعدی کلاه گشادتری درمو رد موشکی

و وامنیت منطقه سرما بگذارند.
2=تازه درهمان برجام هم زیربار نمی رفتند که سرذار ما اقای سلامی به مذاکره کنندگان گف ت جلسه مذاکره را ترک کنید وبه مابسبارید چون زبان اینها را ما بهتر میدانیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۳۳ ۲۶ دی ۱۳۹۸
عنوان قشنگی زدید. شایسته اروپایی هاست.
Iran (Islamic Republic of)
عبدی
۱۴:۴۰ ۲۶ دی ۱۳۹۸
اگر ما متحد باشیم و با تلاش و همدلی داخلی و البته توکل به خدا اقدام کنیم این هم یک فرصت است که اونا بوسیله خودشون وارد معرکه ای شده باشن که نهایتا خودشون محکوم بشن.عدو سبب خیر شود اگر خدا خواهد. عزیزان بخش های مختلف حاکمیت لطفا با همدلی و آمادگی همه جانبه در این مسئله ورود کنید و سلاحی که اون علیه ما بلند کردن رو به حق به سمت خودشون برگردونید. فرصت نابی هست که از تریبون جهانی با قاطعیت و مستند از ضعف و خلاف عملکرد این کشورها صحبت کنید...انشاالله که نتیجه خیر ملی منطقه ای و ای بسا جهانی عاید مردم مظلوم عالم بشه...
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۵۵ ۲۶ دی ۱۳۹۸
جلوی ایناهم مثل آمریکا باید ایستاد.
Iran (Islamic Republic of)
عادل
۱۳:۵۰ ۲۶ دی ۱۳۹۸
پای اسبها رو نعل میکردند،مورچه هم اومد پاشو بالا گرفت...اتحادیه اروپا کیلویی چنده..اونا برن مشکلات خودشونو حل کنن.ما رو نیازی به اونا نیست.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۳:۴۰ ۲۶ دی ۱۳۹۸
برجام=خسارت محض =بیکاری جوانان=فقر
France
ناشناس
۱۳:۱۶ ۲۶ دی ۱۳۹۸
مطمئنا تحریم های شورای امنیت بر می گردد و باید به مخالفین برجام که واقعا دارای اقبال بلند در این سالها بدلیل حضور ترامپ بعد از برجام بودند تبریک گفت.
Iran (Islamic Republic of)
سعید
۱۷:۱۰ ۲۶ دی ۱۳۹۸
حالا برجام چقدر جلوی تحریم ها را گرفت که نبودش بخواد برگرداندشان ؟؟!!
تحریمی مونده که سازمان ملل تمدیدش کنه یا نکنه ؟؟!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۶:۴۸ ۲۷ دی ۱۳۹۸
برجام جز سختی وتحریم وگرانی رهاوردی نداشته
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۴ ۲۶ دی ۱۳۹۸
روی پای خودمان که بایستیم همه ماشه ها رو به خودشان زدیم
United States of America
ناشناس
۱۵:۴۰ ۲۶ دی ۱۳۹۸
باید روی پای خودمان بایستیم
-
حقانی
۱۱:۱۱ ۲۶ دی ۱۳۹۸
باید مکانیزم ماشه اروپا با مکانیزم بلاخ جواب داده شود. تاینها فقط تقابل سخت را می فهمند.
Iran (Islamic Republic of)
عباس
۱۰:۳۸ ۲۶ دی ۱۳۹۸
تو این چندسال که اروپای ها این همه مارو از تکنولوژی هسته ی عقب انداختن.میتونستیم به مقام بالای از این تکنلوژی برسیم.بهتر به اروپایی این ضرب المثل که میگه ماهی رو هروقت از آب بگیری تازه هست رو گوش زد کنیم.از برجام خارج بشیم
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۱۰:۲۷ ۲۶ دی ۱۳۹۸
اروپا یی ها کلا ظاهر خوبی دارند ولی طبل های توخالی هستند که وابسته به آمریکایی ها هستند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۶ ۲۶ دی ۱۳۹۸
تحریم سازمان ملل اثری بیش از ۵ درصد برای ما نخواهد داشت ولی نتایج ان برای اروپا و کل غرب فاجعه بار خودهد بود.

خروج کانل از برجام و بیرون کردن بازرسان و اجتمالا خروج از ان پی تی و دیگر نمیتوانند ایران را کنترل کنند و هر کار بخواهیم میکنیم.

تهدید نظامیشان هم دیگر ایندفعه کار نخواهد کرد.

فقط باید اطمینان داشته باشد دولت چند سال میتواند کشور را اداره کند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۴۳ ۲۶ دی ۱۳۹۸
اروپای متهم در برجام با کمال وقاحت ژست شاکی به خود گرفته است.
آخرین اخبار