متیل گویی یا قصه خوانی ،فرهنگ غنی در حال فراموشی سرزمین کهن کهگیلویه و بویراحمد است که احیای آن در عصر مدرنیته ضرورتی برای پرورش نسل پویاست.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج، قصه که در گویش محلی مردم کهگیلویه و بویراحمد متیل خوانده می‌شود در روزگاران کهن برای آموزش و انتقال تجربه‌ها و تاریخ هر قوم از نسلی به نسل دیگر پدید آمده است.
براساس تعریف فرهنگ نامه ادبیات کودکان و نوجوانان، قصه، سخن یا نوشته‌ای است که در آن شخصیت‌های گوناگون خیالی یا واقعی، ماجرا‌هایی می‌آفرینند.
افزایش مهارت‌های کلامی و شنیداری، بهبود قدرت تخیل، تصویرسازی و خلاقیت از جمله کارکرد‌های مثبت قصه‌گویی برای کودکان است.

قصه‌گویی ابزاری برای تقویت حافظه، گسترده کردن محدوده فکری، گسترش دایره واژگان و بهبود بخش توانایی ارتباط برقرار کردن با دیگران است.
کودکان در خلال قصه‌ها چگونه روبه رو شدن با مشکلات و یافتن راهکار رفع آنان را می‌آموزند.
متیل گویی یا قصه خوانی یکی از آئین‌های کهن مردم کهگیلویه و بویراحمد است که نه تنها کودکان بلکه بزرگسالان در روزگاران نه چندان دور به آن علاقه زیادی داشتند، اما این روز‌ها زندگی ماشینی و پیشرفت تکنولوژی باعث کمرنگ شدن آن شده است.
معروف‌ترین شخصیت‌های متیل رایج در این استان داستان ۲ برادر به نام‌های احمعیل و محمعیل است که مادر پیری داشتند و در سرمای سرد زمستان در یک غار دچار یخ زدگی می‌شوند.
در این داستان مادر در جست و جوی فرزندان با یک هیزم آتشین به کوه می‌رود و هیزم آتشین خود را برای نجات آن‌ها به دهانه کوه پرتاب می‌کند.
بعد از اصابت این هیزم آتشین به دهانه کوه، یخ‌ها و برف‌های کوه ذوب و فرزندان که در سرما گرفتار شده بودند رهایی می‌یابند.
متیل گویی که با لحنی دلنشین از سوی مادربزرگ ها، پدربزرگ‌ها یا نقالان روایت می‌شد افزون بر جاذبه‌های سرگرم کننده آن عبرت انگیز نیز بوده است.
روایت افسانه‌هایی درباره اجرام آسمانی و موضوعات انسانی از دیگر متیل‌های رایج در این دیار است.
سیمرغ، کره سیاه قیطون، غول، دیو و سایر موجودات واقعی و افسانه‌ای از شخصیت‌های متیل‌های مشهور در کهگیلویه و بویراحمد هستند که هرکدام منشاء خیر یا شر داشتند.

از فواید مهم قصه گویی ایجاد صمیمت بین افراد خانواده و رابطه تاثیرگذار آن با سلامت روحی و روانی است.
کارشناسان علوم تربیتی معتقدند که قصه گویی مادران برای نوزادان حتی در دوران جنینی بسیار اثربخش است.
آنان بر این باور هستند که نیاز است تا دستگاه‌های اجرایی و رسانه‌های ارتباط جمعی برای ترویج فرهنگ کهن قصه خوانی بکوشند تا نسل‌های امروز تجارب پیدا و پنهان در قصه‌ها را به آیندگان انتقال دهند.
کبری اخلاقی نیا مدیر کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: فرهنگ قصه گویی یکی از هنر‌های نیاکان ایرانی است که کارکرد‌های تربیتی اثرگذاری به ویژه برای کودکان و نوجوانان دارد.
اخلاقی نیا افزود: با وجود افزایش آثار مکتوب قصه‌های کودکانه امکان آموزش چگونه زندگی کردن از طریق قصه خوانی برای والدین فراهم است.
او  عنوان کرد: برگزاری جشنواره‌های قصه‌های خوانی از راهبرد‌های اصلی کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان برای ترویج دوباره این میراث ارزشمند است.

او افزود: درآخرین جشنواره قصه خوانی که امسال در یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد برگزار شد ۱۳۴ نفر شرکت کردند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت:سه گروه سنی شامل پسران و دختران ۱۲ تا ۱۸ سال، زنان و مردان و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها امکان حضور در این جشنواره را داشتند.

اخلاقی نیا عنوان کرد: هم اینک ۱۶ مرکز فرهنگی، هنری وابسته به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که شامل ۱۱ مرکز ثابت، پنج مرکز سیار و ۲ مرکز پستی است.
او ابراز داشت: مرکز فرهنگی، هنری شهر مادوان شهرستان بویراحمد در حال ساخت لست.
اخلاقی نیا مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد گفت: هفته ملی کودک امسال ۶ باب کتابخانه برای کودکان مناطق شهری این استان گشایش یافت که این مراکز کتاب‌های مختلف به ویژه داستان‌ها و قصه‌ها را در اختیار خانواده‌ها قرار می‌دهد.
کبری اخلاقی نیا اظهار داشت: این کتابخانه‌ها در شهر‌های مادوان، سی سخت، مارگون، دوگنبدان، دهدشت و دیشموک دایر شدند.
اخلاقی نیا افزود: ۵۰۰ عنوان کتاب تولیدی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کشور به هر کدام از این ۶ باب کتابخانه اهدا شده است.
او بیان کرد: هدف از ایجاد و راه اندازی این تعداد کتابخانه برای کودکان مناطق شهری کهگیلویه و بویراحمد ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی بین آنان است.

یاسر رحیمیان مدیرکل کتابخانه‌های عمومی کهگیلویه و بویراحمد گفت: احیای «متیل گویی» (ادبیات قصه گویی بومی) از اولویت‌های این نهاد است.
یاسر رحیمیان افزود:شناسایی، نگهداری و پژوهش در زمینه گنجینه‌های غنی فرهنگ بومی، نقش الگویی و تربیتی قصه‌ها در کودکان و نوجوانان و احیای ادبیات داستانی عامیانه در جغرافیای منطقه‌ای استان از اهداف این طرح است.
رحیمیان عنوان کرد: بر اساس این طرح بهترین متیل‌ها (قصه‌های بومی) کهگیلویه و بویراحمد گردآوری، نوشته و آرشیوی جامع و کامل از آن‌ها تهیه می‌شود تا در اختیار نسل‌های آینده قرار گیرد.
او ابراز داشت: علاقمندان می‌توانند برای ارائه آثار و کسب اطلاعات بیشتر به اداره کل کتابخانه‌های عمومی کهگیلویه و بویراحمد مراجعه کنند.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۲ کتاب در حوزه کودک و نوجوان با نام‌های «واژه‌های نفهم» و «من نوکر بابام نیستم» به تازگی در شهر یاسوج مرکز این استان رونمایی و معرفی شده است.
یاسر رحیمیان اظهار داشت: رونمایی و معرفی این ۲ کتاب به مناسبت گرامیداشت هفته کتاب و کتابخوانی بوده است.

استان ۷۲۳هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران قرار دارد.
 
انتهای پیام/ک

ضرورت احیای فرهنگ قصه گویی در کهگیلویه و بویراحمد

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.