به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، در استان چهارمحال و بختیاری به دلیل وابستگی‌های معیشتی مردم به طبیعت، استفاده از گیاهان دارویی برای مداوای اغلب بیماری‌ها در سالیان متمادی یکی از شیوه‌های مؤثر درمانی بوده است.

گیاهان دارویی تمام نیاز‌های درمانی مردم چهارمحال و بختیاری و استان‌های هم جوار را برآورده می کند.

 

مناطق کوهستانی و دره های چهارمحال و بختیاری مملو از گیاهان دارویی است که بیشتر آن‌ها از گذشته‌ های دور کاربرد دارویی مؤثری در بهبود بیماری‌ ها داشته‌اند و شناخت و شیوه استفاده آن‌ها از گذشته‌های دور در اذهان نسل‌ها باقی مانده است.

تاکنون هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی در چهارمحال و بختیاری شناسایی شده که از این تعداد ۳۵۰ گونه جنبه دارویی، صنعتی و خوراکی و ۳۵ گونه هم به این استان اختصاص دارد.

گاهی این گیاهان دارویی به وفور یافت می‌شود، اما در برخی از مناطق هم به دلیل نبود نظارت مردمی، برداشت بی رویه و چرای دام این پوشش ضعیف شده است.

علی محمدی مقدم مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد ، از اختصاص سه هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی استان برای کشت گیاهان دارویی و طرح‌های جنگل کاری خبر داد.

 

او گفت: چهارمحال و بختیاری به سبب ظرفیت‌های بسیاری که در حوزه گیاهان دارویی دارد، از سال ۱۳۹۴ به عنوان استان پایلوت کشت گیاهان دارویی در کشور معرفی شد.

محمدی مقدم افزود: این اقدام با بهره‌گیری از تحقیقات کاربردی محققان استان، تولید بذر و نهال و همچنین مشارکت و استقبال جوامع محلی میسر شد.

او با اشاره به شناسایی مناطق مستعد رشد گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: منطقه سبزکوه رویشگاه موسیر و منطقه سرآقاسید رویشگاه کشت کلوس است که از ظرفیت بالایی برای توسعه کشت گیاهان دارویی دارد.

 

محمدی مقدم، کشت سالانه دو هزار هکتار گیاهان دارویی در چهارمحال و بختیاری را از برنامه‌های این اداره کل اعلام کرد و ادامه داد: صد هکتار از عرصه‌های طبیعی استان زیر کشت گل محمدی قرار گرفته است.

این روز‌ها در بیشتر کافه‌ها و کافی شاپ‌ها در دستور غذایی مؤلفه‌هایی به نام دمنوش گیاهی وجود دارد که به اندازه قهوه و چای طرفدار دارد.

 

در برخی از خانه‌ها در کنار قوری چای، یک قوری آویشن کوهی یا گل گاو زبان هم روی اجاق گاز در حال دم کشیدن است .

 

گاهی قیمت این دمنوش‌ها حتی از یک فنجان قهوه ترک و اسپرسو هم گران تر است و این قیمت‌ها بستگی به نوع دم کردن آن  و تازگی گیاهان دارد.

گیاهان دارویی یکی از با ارزش‌ترین نوع کشت و کار در مزرعه و باغچه حیاط برخی از خانه‌های روستایی شده است؛ به گونه‌ای که اکنون این گیاهان در برخی از خانه‌های روستایی در دسترس قرار دارد.

ایران از نظر تنوع پوشش گیاهی مرتعی به ویژه گیاهان دارویی و خوراکی یکی از کشور‌های مستعد در آسیا است.

مهدی کمالی کارشناس اداره مراتع سازمان جنگل‌ها و مراتع در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد ، گفت: تاکنون هفت هزار گونه گیاهی در مراتع کشور شناسایی شده است که دو هزار و ۵۰۰ گونه آن را گیاهان دارویی و خوراکی تشکیل می‌دهند.

او با تأکید بر اینکه بهره برداری بی رویه و نادرست از این گونه ها، تهدیدی برای تخریب مراتع و انقراض گونه ها است افزود: با از بین رفتن گونه‌های گیاهی علاوه بر از بین رفتن مراتع، زمینه بروز سیل و فرسایش خاک هم افزایش پیدا می‌کند.

اسفندیار شفیعی پژوهشگری که تحقیقات میدانی وسیعی پیرامون گیاهان دارویی استان چهارمحال و بختیاری انجام داده، به ما گفت: می‌توان با ایجاد مزرعه‌های تولید گیاهان دارویی و حمایت از کارشناسان امر، با اهلی کردن این گیاهان، زمینه‌های انقراض آن‌ها را هم از بین برد.

 

شفیعی افزود: این استان و به ویژه مناطق غربی و جنوبی آن، از بکرترین رویشگاه‌های گیاهان دارویی بوده و علاوه بر آن دارای برخی گونه‌ های انحصاری از گیاهان طبیعی دارویی است که از جمله می‌توان به گونه‌هایی همچون هواچوبه، زرین گیاه، کرفس کوهی، مورد، مخلصه، چوک، سوداب، مرزنجوش، شاه تره و ریواس اشاره کرد.

او با اشاره به این که گیاه «برنجاسف» چهارمحال و بختیاری از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است افزود: استفاده از گیاه گل برنجاسف که در اغلب نقاط استان یافت می‌شود، برای دستگاه گوارش بسیار مفید بوده و در بسیاری از مراجع پزشکی و درمانی به عنوان یک داروی مؤثر و شناخته شده از آن نام برده می‌شود.

علی محمدی مقدم مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد ،  از ایجاد ذخیره گاه بذری گونه گیاهی و دارویی منقرض شده «آنغوزه» به کمک کشاورزان خبر داد و گفت: با تلاش هشت ساله یکی از کشاورزان استان طرح ایجاد ذخیره گاه بذری گونه گیاهی آنغوزه پس از ۱۵ سال انقراض این گیاه دارویی، در وسعت ۳۰ هکتار از زمین‌های شهر هفشجان اجرا شد.

او افزود: کشت گونه آنغوزه از دو سال قبل در برخی از نقاط این استان عملیاتی شده ، اما برای حفاظت از این گونه تا پنج سال مجوز برداشت برگ و ساقه و صمغ گیری از آن صادر نمی‌شود.

محمدی مقدم اضافه کرد: با این وجود، بذر این گیاه از امسال قابل برداشت است و اداره کل منابع طبیعی برای حمایت از این بهره بردار با انعقاد تفاهم نامه ای، علاوه بر واگذاری عرصه برای احداث ذخیره گاه بذرگیری و خرید تضمینی محصول، برداشت بذر و صمغ گیاهان این ذخیره گاه را به صورت انحصاری به این بهره بردار واگذار کرده است.

او با اشاره به روند انقراض گونه کرفس کوهی با نام محلی کلوس  افزود: کشت گیاهان دارویی کلوس، موسیر و آنغوزه در سطح هزار و ۵۰۰ هکتار در سال گذشته از اقدامات اداره کل منابع طبیعی برای احیای این گونه‌ها است.

محمدی مقدم، درآمد سالانه از تجارت جهانی گیاهان دارویی بر اساس اعلام سازمان خوار و بار جهانی (فائو) را صد میلیارد دلار در سال اعلام و  اضافه کرد: این در حالی است که عایدی کشور از تجارت در صنعت کشت و برداشت گیاهان دارویی صد میلیون دلار در سال است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: در صورت توجه ویژه به این ظرفیت و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و صادرات آن، از وابستگی اقتصاد کشور به نفت تا حد قابل توجهی کاسته می‌شود.

اکنون شرکت‌های جوان و جوانان با ایده برای توسعه و تجارت این نوع محصول پر بازده وارد میدان شده اند تا در رقابت با کشور‌های دیگر از جمله ترکیه و ایتالیا بتوانند در این بازار نقش آفرینی کنند.

در این زمینه هم نخستین استارتاپ گیاهان دارویی و خوراکی با محور‌های کاشت، داشت و برداشت، فرآوری، بسته بندی و صنعت، منابع طبیعی و محیط زیست، فروش، بازاریابی، بازرگانی و اقتصاد، شناسایی، آموزش، دارو، درمان و طب سنتی، به همت جوانان استان برگزار شد.

اکنون ایجاد شرکت‌های فناور صنایع تبدیلی گیاهان دارویی و خوراکی در چهارمحال و بختیاری می‌تواند این استان را به یکی از تولید کنندگان بزرگ صنعتی این نوع محصول تبدیل کند.

 

هم چنان که به همت دانشیار گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی چهارمحال و بختیاری و با صرف ۳۵۰ میلیون تومان هزینه کارخانه دانش بنیان فرآوری گیاهان دارویی در دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد راه اندازی شد.

مهرداد عطایی کچویی مدیرعامل این شرکت دانش بنیان که دارای ۲۰ طرح برون دانشگاهی در زمینه گیاهان دارویی است، اشتغالزایی فارغ التحصیلان این واحد دانشگاهی و اطمینان بخشی جذب دانشجویان این رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در گروه گیاهان دارویی و کشاورزی را هدف از راه اندازی این واحد بیان می‌کند.

جان محمد اله یاری مدیر تعاون روستایی چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد ،گفت: با توجه به تشدید خشکسالی و اولویت تغییر الگوی کشت گیاهان، ۹ تعاونی فراگیر منابع طبیعی و گیاهان دارویی با یک اتحادیه در این استان در سال زراعی جاری وارد عمل شد و در نیمه دوم سال گذشته هم به تعاونی‌های عضو افزون بر صد میلیون ریال تسهیلات ارزان قیمت اعطا شد.

 

او افزود: توسعه کشت گیاهان باغی و زراعی کم آب و دیمی و تغییر الگوی کشت با توجه به در نظر گرفتن پدیده خشکسالی و استفاده بهینه از آب کشاورزی در دستور کار تعاون روستایی قرار دارد.

 

اله یاری ارقام کشت گیاهان دارویی را شامل موسیر، زعفران، سیر و گل محمدی در دو هزار هکتار اعلام و اضافه کرد: تعداد اعضای تعاونی‌ های روستایی چهارمحال و بختیاری ۹۰ هزار نفر است که در ۱۹۲ تعاونی عضو هستند.

از جمعیت ۹۴۷ هزار نفری چهارمحال و بختیاری ۴۰ درصد در مناطق روستایی و عشایری ساکن هستند.

 

انتهای پیام/ز