به گزارش  خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، پرنده هدایت‌پذیر از دور (پَهپاد) که به آن هواپیمای بدون سرنشین نیز می‌گویند؛ امروزه به قدری گسترش یافته‌اند که به طور گسترده در زمینه‌های مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و جاسوسی به کار گرفته می‌شوند.

در حال حاضر ۳۲ کشور در حال ساخت و گسترش ۲۵۰ مدل پهپاد‌های اکتشافی هستند.

پهپاد‌ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از پهپاد‌های بسیار کوچک که حتی در حد چند گرم وزن دارند MAV، پهپاد‌های منیاتوری که کمتر از ۲۵ کیلوگرم وزن دارند و پهپاد‌های سنگین، البته این سه نوع در دو دسته کلی بال متحرک و بال ثابت تقسیم‌بندی می‌شوند.

کاربرد‌های گوناگون هم از دیگر شاخصه‌های تقسیم بندی پهپاد‌ها هستند که پهپاد‌های نظامی با امکان حمله به اهداف زمینی یا هوایی، پهپاد‌های تجسسی و جاسوسی، پهپاد‌های پشتیبانی و لجستیکی، پهپاد‌های غیرنظامی و تجاری چهار شاخه اصلی در این تقسیم بندی به شمار می‌رود.

نخستین بار که از این محصول استراتژیک در جهان استفاده شد به سال ۱۸۴۹ میلادی در اتریش باز می‌گردد که به مرور و با گذشت زمان به تدریج پیشرفت کرده و به نقطه کنونی رسیده است.

ساخت پهپاد در ایران

ایده ساخت پهپاد در کشورمان به سال‌های پیش از انقلاب بازمی‌گردد، اما ایده با وقوع انقلاب اسلامی به اجرا نزدیک و نزدیک‌تر شد، نیرو‌های مسلح در سال‌های اول انقلاب قصد داشتند پهپاد شناسایی صدف را تولید کنند، اما به نتیجه نرسید تا این که خبر رسید جوانان انقلابی در جهاد دانشگاهی اصفهان کار را برای ساخت یک پهپاد شناسایی را آغاز کردند.

این موضوع موجب شد تا در سال ۱۳۶۴ فرماندهان سپاه هم وارد کار شوند و با همکاری این جوانان اولین پهپاد ایرانی با نام تلاش ساخته شد و در نتیجه آن گردان رعد سپاه در جبهه‌ها برای عملیات‌های شناسایی کار خود را آغاز کرد. تلاش، پهپادی ساده با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت بود که با رادیو کنترل هدایت می‌شد و با کار مداوم بعد از مدتی تلاش ۲ هم با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت، شعاع عملیاتی ۵ کیلومتر، سقف پروازی ۲۷۰۰ متر و مداومت پروازی ۴۵ دقیقه ساخته شد.

ایده طراحی و ساخت تلاش منجر شد تا در بازه زمانی بسیار کوتاه پهپاد مهاجر ساخته شود و این عامل به تشکیل صنایع هوایی قدس در سپاه شد که بعد‌ها و در سال‌های بعد شد مرکزی برای ساخت پهپاد‌های پیشرفته در کشورمان. البته صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) هم بعد‌ها به سوی ساخت پهپاد‌ها رفت و روند توسعه‌ای را در پیش گرفت.

رزمایش اخیر پهپادی سپاه هم سال گذشته با نام «الی بیت المقدس ۱» با حضور پهپاد‌های تهاجمی - رزمی در منطقه عمومی هرمزگان و خلیج فارس با حضور جمعی از فرماندهان عالی رتبه سپاه اجرا و مجموعه متنوعی از پهپاد‌های نیروی هوافضای سپاه در این رزمایش شرکت داشتند.

این رزمایش تنها گوشه‌ای از توان و قدرت پهپادی سپاه بود که همه رسانه‌های جهان از آن با عنوان قدرت پهپادی سپاه یاد کردند. در جریان برگزاری این رزمایش شرکت همزمان ۵۰ فروند پهپاد تهاجمی ۱۷۰ RQ ایرانی همراه با تعدادی دیگر از پهپاد‌های تهاجمی و رزمی برای نخستین بار در منطقه بود که به طور همزمان عملیات تهاجمی انجام دادند.

این رزمایش و همچنین نمایشگاه شکار کرکس‌ها که در هفته دفاع مقدس سال جاری برگزارشد نیز بر اهمیت این موضوع تاکید کرد.

باشگاه خبرنگاران جوان هم قصد دارد تا مجموعه گزارش‌هایی دستاورد‌های حوزه پهپادی کشور را که به صورت بومی طراحی و ساخته شده‌اند را بررسی و تحلیل کند.

در نخستین گزارش از این مجموعه به بررسی پهپاد شاهد ۱۲۹، در دومین گزارش به پهپاد مهاجر ۱، در سومین گزارش به پهپاد سیمرغ، در چهارمین گزارش پهپاد مهاجر ۲، در پنجمین گزارش به پهپاد صاعقه، در ششمین گزارش پهپاد‌های مهاجر ۳ و ۴، در هفتمین گزارش پهپاد صادق، در هشتیمن گزارش پهپاد مهاجر ۶، در نهمین گزارش پهپاد کرار، در دهمین گزارش پهپاد فطرس، در یازدهمین گزارش پهپاد یسیر و در دوازدهمین گزارش پهپاد حماسه پرداخیتم و در سیزدهمین قسمت پهپاد ابابیل را مورد تحلیل قرار دادیم.

پهپاد ابابیل، قاتل سیستم‌های دفاعی دشمن

یکی دیگر از پرنده‌های بدون سرنشینی که توسط نیرو‌های جوان جمهوری اسلامی ایران در سال‌ها نخست انقلاب ساخته شد پهپاد ابابیل بود که به صورت ابتدایی در سال ۱۳۶۸ بکار گرفته شد، اما در سال ۱۳۷۰ بازطراحی و به تولید انبوه رسید؛ نام این پهپاد از قرآن کریم گرفته شده و اشاره به ماجرای هجوم کفار با فیل‌ها به خانه کعبه دارد که به اذن خداوند پرنده‎های ابابیل با پرتاب سنگ‎ریزه فیل‎ها را از پای درآوردند.

این پرنده بومی در مهر ماه سال ۱۳۶۵ پس از گذراندن مراحل تحقیقاتی در صنایع مکانیک ساصد به منظور تولید انبوه به صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) منتقل شد و در آن زمان بخاطر شرایط و ضرورت‌های زمان جنگ تا سال ۱۳۶۸ به صورت غیراستاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل ۴۰ کیلوگرم مواد منفجره تولید شد، اما بعد از آن تغییرات اساسی را به خود دید.

با تغییر نیازهای نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۶۹ کار بازطراحی ابابیل در بسیاری از بخش‌ها مانند بال و بدنه، سامانه‌های ناوبری و هدایت و کنترل این پهپاد شروع و از سال ۱۳۷۰ نمونه جدید این پرنده در خط تولید انبوه قرار گرفت که منجر شد تا ابابیل به پهپادی استاندارد و چند بار مصرف تبدل شود، در حال حاضر نمونه‌های جدید آن مجهز به سامانه ۱۲۳ (پایدارکننده خودکار) و جی‌پی‌اس است.

ابابیل ایرانی با وزنی بالغ بر ۱۲۰ کیلوگرم، شعاع عملیاتی بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ کیلومتر، سقف پروازی ۱۴ هزار پا و مداومت پروازی بیش از ۲ ساعت که در نمونه‌های جدیدتر به بیش از ۶ ساعت رسیده است می‌تواند با سرعت نزدیک به ۳۰۰ کیلومتر که از طریق دو نوع موتور موتور: WAE-۳۴۲ یا Norton P-۷۳ بدست می‌آوردد، پرواز کند.

نمونه بازطراحی شده ابابیل در ابتدا برای مأموریت‌هایی، چون عکس برداری، جمع آوری اطلاعات و هدفی برای تمرین نیروی پدافند و نیروی هوایی بود، اما با قابیلت‌های بالای ثابت کرد که می‌تواند ماموریت‌های بیشتری را انجام دهد و این چنین بود که از آن در فعالیت‌های الکترونیکی و جنگ الکترونیک، ارسال داده به ایستگاه زمینی در مسافت طولانی و انهدام اهداف در برد‌های مختلف استفاده شد.

ابابیل می‎تواند با سیستم خلبان خودکار شهید نوروزی تا ۳۰ کیلومتر و در صورت افزایش توان خروجی سامانه مخابراتی تا ۱۲۰ کیلومتر و با استفاده از سامانه پایدار کننده ۱۲۳ و جی پی اس تا ۱۵۰ کیلومتر برد عملیاتی داشته باشد، اما نکته جالب این است که اگر ارتباط پهپاد با مرکز کنترل قطع شود، پرنده می‌تواند با اتکا به سیستم خلبان خودکار به پرواز بر فراز منطقه ادامه دهد.

شناسایی ناو وینسنس آمریکایی توسط ابابیل ایرانی

ابابیل یکی از قدیمی‎ترین و پر تیراژترین خانواده پهپاد‌های ایران است از این رو شاید معروف‎ترین هم باشد، اما اقدام این پهپاد در خلیج فارس یعنی شناسایی ناو وینسنس بسیار معروف‌تر شد، دلیل این موضوع هم به سال‌ها قبل باز می‌گردد وقتی که ناو وینسنس با یک فروند موشک هواپیمای مسافربری ایرانی را هدف قرار داد.

با افزایش تنش میان ایران و آمریکا، حضور نیرو‌های آمریکایی به خصوص شناور‌ها در خلیج فارس بیشتر شد، در این زمان هم تهران در چارچوب دفاعی خود اقدام به شناسایی تجهیزات آمریکایی کرد که در همین راستا پهپاد ابابیل به سمت وینسینز پرواز می‌کند و طی یک عملیات زیبا از برخی نقاط ناو اطلاعات جمع می‌کند و پس از جمع آوری اطلاعات خود را در معرض دید راداری دشمن قرار می‎دهد، این کار پهپاد همانند انسانی است که اطلاعات دشمن را جمع کرده و پس از آن به منظور شکست هیمنه دشمن مقابل چشمان دشمن مانور می‎دهد.

چنین اقدامی توسط جمهوری اسلامی ایران موجب شد تا ادعای آمریکایی‌های مبنی بر روی میز بودن همه گزینه‌ها دیگر مطرح نشود چرا که آنها خوب عواقب چنین حرکتی را در راهبرد خود حساب می‌کنند و می‌دانند اگر قدم اشتباهی بردارند پاسخ سختی دریافت خواهند کرد.

انتهای پیام/