به گزارش خبرنگاران احزاب و تشکلهای گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمد عزیزمحمدی، امیرمحمد غفاری؛ جنبش دانشجویی همواره یکی از مجموعههای راهبری فکری، عملی و از نهادهای تصمیمساز برای جامعه و حاکمیت بوده، اما طی چهار دهه پس از انقلاب دچار فراز و نشیبها و آفتهایی بوده که باعث سطح اثرگذاری مثبت و منفی آن شده است. ۱۶ آذر که در تقویم، روز دانشجو خوانده میشود، دلیل خوبی است تا با دقت نظر و کمی موشکافانهتر به بررسی فرازها و فرودهای این مرکز تصمیمساز بپردازیم و از رابطه این مرکز با دو قسمت دیگر یعنی حاکمیت و مردم مطلع شویم.
از جمله نقدهایی که به جنبش دانشجویی وارد میشود ملموس نبودن حرکتها، طرحها و اعتراضها برای عامه مردم، رابطه نامشخص با ارکان حاکمیت و عدم کادرسازی موثر برای کشور و نظام است که فعالان این حوزه باید به آن پاسخ دهند. در کنار نقدها، طی چند سال اخیر حرکتهای خوبی در مسئله محرومیتزدایی و پرداختن به مطالبات مردمی به خصوص در ماجرای خصوصیسازی هم صورت گرفته است که حتی در دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی با دانشجویان در ماه مبارک رمضان امسال مورد تقدیر ایشان واقع شد.
برای آسیبشناسی این جنبش گفتوگویی داشتیم با یکی از اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت تا به علل فراز و نشیب برسیم و نقش امروز آن را در فضای سیاسی اجتماعی بهتر بشناسیم. در ادامه گفتوگوی باشگاه خبرنگاران جوان با نرگسالسادات حسینی عضو شورای مرکزی و مسئول خواهران دفتر تحکیم وحدت را میخوانید.
دیدار رهبری؛ جایی برای نقد و القاء امید به آینده انقلاب اسلامی
باشگاه خبرنگاران جوان: از دیدارتان با رهبر انقلاب در ماه رمضان و صحبتهایی که در جریان این دیدار دیدار گفته شد، بفرمایید.
حسینی: در بین دیدارهایی که حضرت آقا با اقشار مختلف میکنند، دیدار با دانشجویان جزء معروفترین دیدارهای ایشان است، چراکه این جلسات فضای با نشاطی دارد، به صورت دوطرفه بین دانشجویان و رهبری پیش میرود و واکنشهایی که در جلسه از دانشجویان مشاهده میشود با جلسات دیگر متفاوت است. در جلسهای که امسال برگزار شد، دانشجویان نقدهایی به فضای جامعه و دانشگاه داشتند و نسبت به مشکلاتی که جامعه امروز با آن درگیر است، انتقاداتی را ارائه کردند و به نوعی در نقش مطالبهگر، خواستار کمک برای رفع مشکلات کشور شدند و رهبری هم با ارائه رهنمودهای خود به جنبشهای دانشجویی در خصوص نقشی که در قبال موضوعاتی از قبیل جامعه و دانشگاه دارند، تاثیر مثبتی روی دانشجوها گذاشتند و توانستند امید زیادی بین آنها ایجاد کنند.
جنبش دانشجویی، مرکزی تصمیم ساز
باشگاه خبرنگاران جوان: جایگاه جنبش دانشجویی به عنوان یک مرکز تصمیمساز در کجای جامعه قرار دارد؟
حسینی: نگاه رهبری به جنبشهای دانشجویی در نظام جمهوری اسلامی ایران که یک نظام مردمی محسوب میشود به گونهای است که نقش جنبشهای دانشجویی به عنوان یک مرکز تاثیرگذار، باید در بطن تصمیمسازیهای جامعه و حلقه وصلی برای اتصال مردم به حاکمیت باشد تا بتواند صدای مطالبات مردمی را به حاکمیت منتقل کند و از سوی دیگر اتفاقاتی که در حاکمیت رخ میدهد را به جامعه انتقال دهد و از آنها بازخورد بگیرد؛ اما همه اینها ایده آل ما هستند و ما هنوز با این شرایط فاصله زیادی داریم.
اینکه چرا جنبش دانشجویی در جایگاه ایدهآل خود قرار ندارد میتواند علتهای زیادی داشته باشد، ولی اصلیترین علت آن از سمت حاکمیت است که بعضی مواقع هیچ نقشی برای جنبش دانشجویی قائل نیست و احساس نیازی نسبت به این نهاد شکل نمیگیرد؛ امری که در دیدار با رهبری در ماه رمضان هم مطرح شد و دانشجویان نارضایتی خود را نسبت به این موضوع به رهبری ابلاغ کردند. البته از سمت دیگر که نگاه کنیم، جنبش دانشجویی هنوز تواناییهای لازم برای رسیدن به ایده آل خود را پیدا نکرده است که این موضوع به خاطر ضعفهایی است که در خود جنبش دانشجویی وجود دارد.
اثرگذاری متقابل جامعه و جنبش دانشجویی
باشگاه خبرنگاران جوان: چرا جنبش دانشجویی با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی و فعالیتهای چشمگیری که در سالهای بعد از انقلاب داشته، در حال حاضر نتوانسته است به ایده آلهای مورد انتظار دست پیدا کند و درون خود شاهد ضعف است؟
حسینی: گاهی اوقات میبینیم این نقد به ما وارد میشود که میگویند چرا با وجود گذشت حدود ۴۰ سال از فعالیت جنبش دانشجویی، هنوز به نقطه ایده آل نرسیده است که به نظرم نقد درستی نیست، چون که ما با گذشت ۴۰ سال از انقلاب اسلامی، هنوز با ایدهآلی که برای آن ترسیم شده است فاصله داریم و همان طور که انقلاب باید این مسیر را پشت سر بگذارد، هر کدام از اقشار هم باید آن را طی کنند تا به نقطهای که مدنظر دارند برسند. اما در خصوص ضعفهای جنبش دانشجویی باید بگویم که این موضوع نتیجهای است که فضای فرهنگی جامعه به جهت غفلتهای مسئولان برای ما به ارمغان آورده است. امروز مشکلاتی که جوانان در زندگی خود به آنها دچار میشوند و به وسیله آنها از فضای دغدغهمندی و شور جوانی خود فاصله میگیرند، بر فضای جنبشهای دانشجویی نیز تاثیر گذاشته که برخی از نقصهای موجود، ناشی از همین فضاست.
مسئولان باید از نقاط قوت جنبش دانشجویی در رفع چالشهای کشور استفاده کافی را ببرند
باشگاه خبرنگاران جوان: تشکلهای دانشجویی از گذشته بعضاً وابستگیهایی را به جریانات فکری خارج از دانشگاه داشتهاند و به نوعی، کادرسازی و کار تشکلاتی آنها وابسته به آن جریان فکری خاص بوده است؛ در حال حاضر چه مقدار این وابستگی وجود دارد؟
حسینی: به نظر من جنبش دانشجویی نباید وابستگی داشته باشد؛ مسئولان هم باید فضای باز برای جنبش دانشجویی قرار دهند و جنبشها نیز باید با استفاده از افراد متخصص در زمینههای مختلف، به حرکت جنبشهای دانشجویی و رونق گرفتن این فعالیتها سرعت ببخشند که متاسفانه این اتفاق تاکنون رخ نداده است. فکر میکنم یکی از علل مشکلاتی که در کادرسازی وجود دارد، عدم کمکرسانی از سوی جامعه کارشناسان و نخبگان دانشگاهی و تنها گذاشتن جنبشهای دانشجویی است.
در اوایل انقلاب به وفور شاهد حضور اساتید و متخصصان دانشگاهی و کارشناسان در جنبش دانشجویی بودیم، ولی در عصر حاضر بارها از مسئولان دانشگاهی و کارشناسان به منظور کمک به جنبشهای دانشجویی و حل مشکلات آنها کمک خواستیم، اما هر بار با کمتوجهی یا بیتوجهی آنها مواجه شدیم. جنبش دانشجویی محل تمرین برای فردای کشور است، یعنی افراد با حضور در این جنبشها، تجربیاتی به دست میآورند و اکثریت آنها در پستهای مختلف مشغول به فعالیت میشوند که این کسب تجربه، نقش تاثیرگذاری در فعالیتهای آنها در جایگاههای مختلف دارد.
مطالبات رهبری از دانشجویان درخصوص ایجاد نظم و هدفمندتر کردن فعالیتهای جنبش دانشجویی نشان دهنده این است که هنوز با شرایط ایدهآل فاصله داریم، این فاصله هم میتواند از سوی خود جنبش دانشجویی و هم میتواند از بیرون از فضای جنبش یعنی از سمت مسئولان باشد. در واقع مسئولان باید دیدگاه درستی به جوانان داشته باشند و فرصت کافی برای حضور آنان در جایگاههای مختلف بدهند؛ اما وقتی دانشجو مثلاً با میانگین سنی اعضا در کابینه دولت یا چنین آمارهایی مواجه میشود، برای ادامه فعالیتهای خود به شدت مأیوس میشود. مسئولان باید ارتباط کافی با فضای دانشجویی داشته باشند و از نظرات و از نقاط قوت آنها در خصوص رفع چالشهای کشور استفاده کافی را ببرند.
اگر کسی نیاز دارد که در مسیر درست گام بردارد باید نقد شود
باشگاه خبرنگاران جوان: آیا زاویه داشتن جنبشهای دانشجویی با بخش اجرایی و مسئولان را میتوان به عنوان علت عدم توجه یا کم توجهی مسئولان به آنها قلمداد کرد؟
حسینی: مسئولان باید بدانند انتقادهایی که به آنها وارد میشود از جانب افرادی است که خارج از گود مسئولیتهای دولتی ایستادهاند و اشتباهات افراد را به وضوح مشاهده میکنند؛ اگر کسی نیاز دارد که در مسیر درست گام بردارد باید نقد شود و در راستای حل مشکلات خود اقدام کند. مسئولی که از او نقد میشود باید این اتفاق را از روی دلسوزی و در راستای حل مشکلات کشور به شمار آورد و باید از آن به عنوان فرصت بهره ببرد، مانند رویکردی که رهبرانقلاب در این خصوص در پیش گرفتهاند، یعنی استفاده از نقدها و تبدیل آنها به فرصت برای بهتر شدن جامعه.
باشگاه خبرنگاران جوان: با توجه به تغییرات عمده و انحرافاتی که در دهههای هفتاد و هشتاد در جنبشهای دانشجویی به وجود آمد و اتفاقاتی که چند ماه پیش در دانشگاه تهران پیرامون بحث حجاب و عفاف افتاد؛ این سوال پیش میآید که تئوریسینها، افراد و گروههای تاثیرگذار در مسیر حرکت جنبش دانشجویی چه کسانی هستند و چه حدومرزی برای این فعالیتها تعریف شده است؟
حسینی: افراد، جریانات و احزاب سیاسی نباید به عنوان تئوریسینها و گروههای تاثیرگذار در جنبشهای دانشجویی قرار بگیرند، زیرا باعث فراموشی رسالت اصلی جنبشهای دانشجویی، انحرافات و اتفاقاتی میشوند؛ مانند اتفاقاتی که در دهههای هفتاد و هشتاد شاهد بودیم. در حال حاضر رهبر انقلاب تنها شخصی است که جنبش دانشجویی راهبردهای ایشان را به طور کامل قبول دارد، چون نگاه کلان رهبری، حافظ و پاسدار ارزشها و آرمانهای جنبش دانشجویی است و راهبردهای ایشان در مسیر فعالیتهای جنبش دانشجویی قرار دارد. جنبش دانشجویی باید مراقب باشد که به غیر از ایشان شخص دیگری از جریانات و احزاب سیاسی را در رسته تئوریسینها و گروههای تاثیرگذار خود قرار ندهد.
بخش زیادی از فعالیتها و برنامهریزیهای جنبش دانشجویی به واسطه عقبهای است که توسط افرادی که قبلاً در این فضا فعالیت کردهاند تشکیل شده است، اما معتقدم نباید از این افراد هم تاثیر بگیریم، چون آنها هم بعدها تحت تاثیر جریانات سیاسی قرار گرفتند. در حال حاضر اتفاقاتی در دانشگاهها رخ میدهد که مطابق با وظایف جنبش دانشجویی نیست که بخشی از آنها اشتباهات جنبش دانشجویی است و به وسیله ورود افکار خارجی در استفاده از ابزارهای موجود، رخ داده است و برخی دیگر سوءاستفاده جریانات و گروههای سیاسی از فضای درون جنبش دانشجویی است و خیلی نمیتوان جنبش دانشجویی را در آن مقصر دانست.
باشگاه خبرنگاران جوان: آیا جنبش دانشجویی از اثرات فرهنگ عمومی جامعه بر دانشجویان مطلع است؟ چه حرکتی در راستای مقابله با آن انجام داده و چه تاثیرگذاریهایی بر فرهنگ عمومی جامعه داشته است؟
حسینی: اساساً وظیفه اصلی که بر دوش جنبش دانشجویی قرار داده شده، فعالیتهای فرهنگی در جامعه است و اگر قرار باشد تغییری در جامعه رخ دهد از لایه میانی رخ میدهد که جنبش دانشجویی یکی از مجموعههایی است که در این لایه مشغول فعالیت است و در فعالیت خود سعی دارد ابتدا در فضای دانشگاه و سپس در فضای جامعه تاثیرگذار باشد و تلاش میکند گفتمان و آرمانهای انقلاب را در سطح جامعه زنده نگه دارد.
جنبش دانشجویی نباید به صورت ایزوله فعالیت کند/ گاهی انتقاد از مسئولان تهاجم شدید آنها را در پی دارد
باشگاه خبرنگاران جوان: در برخی موارد، انتقاداتی نسبت به تاثیرپذیر نبودن جنبش دانشجویی از اتفاقات جامعه، عدم ارتباط تاثیرگذار با فضای خارج خود و به نوعی بسته بودن محیط جنبشهای دانشجویی نسبت به ورود افراد جدید به آن، وارد میشود؛ نظر شما در این خصوص چیست؟
حسینی: جنبش دانشجویی اگر میخواهد حلقه وصلی بین جامعه و دانشگاه باشد، نباید ارتباطش با محیط خارج خود را قطع و به صورت ایزوله فعالیت کند؛ برخی افراد در خارج از گود جنبش دانشجویی نشستهاند و فارغ از سختیها و مشکلاتی که در آن وجود دارد به نقد آن میپردازند. جنبش دانشجویی از اینکه نقد میشود ناراحت نیست، ولی کاش قبل از اینکه نقد شود، امکانات و اختیارات آن را هم در نظر بگیرند و با توجه به آن، نقدها انجام شود؛ نقدی که میشود باید متناسب با شرایط، امکانات، وظایف و اختیارات جنبش دانشجویی باشد. در بعضی موارد شاهدیم که جنبش دانشجویی فعالیتهای خود را به درست و تمام انجام داده است، ولی ارگان و مسئول ذیربط که باید همکاریهای لازم را انجام میداد، وظیفه خود را به درستی انجام نداده و تمام فعالیتهای صورت گرفته، ناتمام مانده است.
اینکه میگویند جنبش دانشجویی باید مطالبهگر باشد درست است، ولی در برخی مواقع شاهدیم که جنبش دانشجویی مدام در حال پاسخگویی به گروهها و مسئولان است و در بعضی اوقات شاهد آن هستیم که مسئولان از جنبش دانشجویی مطالبهگری میکنند و جابجایی نقشها اتفاق میافتد؛ یعنی ما مشکلات سازمانها و ارگانها را بررسی کردیم، ولی وقتی آن را به مسئولان مربوطه تذکر دادیم با تهاجم شدیدی از سمت آنها مواجه شدیم که ما را از ادامه کار باز داشته است.
ابعاد رسانهای انقلاب اسلامی در سطح ضعیفی قرار دارد/ فضای رسمی رسانهای کشور، همجهت با جنبش دانشجویی نیست
باشگاه خبرنگاران جوان: چرا فعالیتهای جنبش دانشجویی به صورت ملموس در جامعه احساس نمیشود و برای مردم قابل مشاهده نیست؟ چرا بُعد رسانهای جنبش دانشجویی کمرنگ و ضعیف است؟
حسینی: اگر به صورت کلی نگاه کنیم، ابعاد رسانهای انقلاب اسلامی در سطح ضعیفی قرار دارد، اینکه رهبرانقلاب بیانیه گام دوم را منتشر کردند و بارها در صحبتهای خودشان بر آن تاکید میکنند، نشان از یک خلاء به نام رسانه در سازوکارهاست. اگر ما انتظار مشارکت صحیح و آگاهانه از سمت مردم را داریم و میخواهیم که مردم درگیر تحلیلهای غلط نشوند، باید رویدادها و اتفاقات کشور به صورت واضح و روشن توسط مسئولان به اطلاع مردم برسد تا مردم بتوانند در قبال آنها تصمیمگیریهای صحیح را انجام دهند. نهتنها جنبش دانشجویی، بلکه کشور ما در بُعد رسانهای دچار ضعف است و فضای رسمی رسانهای کشور ما، همجهت با جنبشهای دانشجویی نیست و فعالیتهای آن توسط رسانههای رسمی کشور انعکاس پیدا نمیکند. خیلی اتفاقات بزرگی در کشور ما رخ میدهد که صداوسیما به عنوان رسانه رسمی کشور نمیتواند به درستی آنها را بازتاب دهد؛ بخش دیگر این ضعف به فضای مجازی کشور مربوط میشود که در وضعیت نابسامان به حال خود رها شده است. جنبش دانشجویی هم به پشتوانه رسانهای برای نمایش فعالیتهای خود نیاز دارد تا بتواند با جامعه ارتباط بهتری برقرار کند و رابط بین مردم، دانشگاه و مسئولان باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان: جنبش دانشجویی چه عملکرد و برنامهای برای بیانیه گام دوم انقلاب دارد؟
حسینی: بیانیه گام دوم نقشه راهی است که برای چهل سال دوم انقلاب اسلامی تهیه شده است و آثار آن در بلندمدت نمایان خواهد شد و در مرحله اول باید نقش خود را در اجرای این بیانیه پیدا کنیم و بعد به انجام وظایف مرتبط با نقش خود بپردازیم. اما اینکه تا چه حد در حال نزدیک شدن به اهداف این بیانیه هستیم، بحثی است که در مدت کوتاه قابل مشاهده نیست و باید در یک بازه زمانی طولانی مدت آن را بسنجیم.
انتهای پیام/