تغییرات اقلیمی برای خوزستانی‌ها دردسرساز شده است
تغییر آب و هوا در استان خوزستان طی سال‌های اخیر، منجر به وقوع گردوغبار و افزایش بی سابقه دمای هوا در این استان شده است.
به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، چند سالی است که استان خوزستان، به خصوص اهواز، آبادان و خرمشهر با پدیده گردوغبار و افزایش بی سابقه دمای هوا مواجه هستند، بطوری که در برخی روز‌ها این پدیده شوم سبب اختلال در زندگی روزمره ساکنان این استان شده است.
به عقیده برخی کارشناسان محیط زیست، علت این بحران زیست محیطی، خشک شدن بخش‌هایی از تالاب بین المللی هورالعظیم به منظور حفر چاه و استخراج نفت است که جزو کانون‌های گردوغبار داخلی محسوب می‌شود.
برخی نیز عقیده دارند که گردوغبار، از خارج مرز‌ها هم به استان وارد می‌شود و منشا آن تالاب بین النهرین در کشور عراق است.
به گفته کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی، احیای تالاب‌ها یکی از راه‌های مهم و موثر در پایان دادن به این گردوغبار‌ها است.
به سبب همین گردوغبار‌ها و وقوع شرجی‌ها در تابستان سال ۹۵، عایق‌هایی بر خطوط برق ایجاد شد و سبب قطعی مکرر برق و به سبب آن قطع آب و حتی آنتن دهی شبکه‌های تلفن همراه شد و با ورود مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و دستور ایشان، چاره‌ای فوری برای این مشکل اندیشیده شد و برنامه‌های جدی برای رفع دائمی گردوغبار‌های استان خوزستان در دستور کار دولت و مسئولان مربوطه قرار گرفت.
همچنین افزایش بی سابقه دمای هوا در استان خوزستان، سبب شد تا علت وقوع گردوغبار، گرمای شدید، شیوه اندازه گیری و اعلام دمای هوا و چگونگی کنترل برق و خاموشی در مناطق مختلف اهواز را از کارشناسان مربوطه جویا شویم، که در ادامه می‌خوانیم.
خوزستانی‌ها بیش از یک دهه با گردوغبار دست به گریبانند
محمد سبزه زاری مدیر کل هواشناسی استان خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، درخصوص وضعیت گردوغبار در استان گفت: استان خوزستان بیش از یک دهه است که با مشکل گرد و غبار درگیر است که منجر به تهدید سلامتی بیماران قلبی و تنفسی، کاهش دید افقی و لغو پرواز‌ها، برای شهروندان شده است.
ترکیب آلاینده‌های شهری و ریزگرد‌ها
وی افزود: براساس نظریه کارشناسان هواشناسی، ریزگرد پدیده‌ای است که از ترکیب ذرات ریز گردوغبار و آلاینده‌های شهری بوجود می‌آید و می‌تواند برای سلامتی و جان انسان‌ها مضر باشد.
به گفته سبزه زاری، براساس تحقیقات هواشناسی، هرگاه که سرعت باد در مناطق منشأ ریزگرد‌ها از ۱۵ متر بر ثانیه عبور کند، طوفان خاک یا گرد و غبار رخ می‌دهد و معمولا دید افقی به کم‌تر از یک کیلومتر می‌رسد.
گرد و غبار در خوزستان کوتاه آمد
مدیرکل اداره هواشناسی خوزستان بیان داشت: خوشبختانه در سال جاری به ۲ دلیل شاهد میزان کم تری از هجوم ریزگرد‌ها و برخاستن گرد و غبار در سطح استان هستیم.
این مقام مسئول در تشریح علل کاهش گردوغبار در استان اظهار کرد: اولین علت کاهش گردوغبار، بارش رحمت الهی بود که براساس آمارها، میزان بارندگی‌ها در سال جاری ۵٧۵ میلیمتر ثبت شده که در مقایسه با آمار‌های سال گذشته که ٢١٠ میلیمتر ثبت شده، افزایش چشمگیری داشته است که همین امر سبب شده در بعضی مناطق شاهد مهار پدیده گرد و غبار باشیم.
محمد سبزه زاری، نو سامانه را علت دوم کاهش گردوغبار‌ها در سال جاری عنوان کرد و اذعان داشت: این سامانه به گونه‌ای است که کانون فعال شده گرد و غبار کم‌تر به سوی منطقه حرکت کنند.
کشور عراق، منشا گرد و غبار‌های اخیر خوزستان
وی درخصوص گرد وغبار‌های روز‌های اخیر در استان خوزستان تصریح کرد: در چند روز گذشته برای ساعات محدود شاهد وقوع پدیده گرد و غبار بودیم که منشأ اصلی آن از کشور عراق بود، ضمن اینکه سامانه پیشرفته جوی که موجب وقوع گرد و غبار بیشتر می‌شود از فصل پاییز فعالیت خود را آغاز می‌کند.
کانون‌های گردوغبار الانبار و نینوا عراق، اصلی‌ترین کانون‌ها
سبزه زاری در ادامه گفت: منشأ پدیده گرد و غبار سال‌های گذشته در استان خوزستان کشور‌های عراق، سوریه و اردن است که از اصلی‌ترین کانون‌ها می‌توان به استان‌های الانبار و نینوا در کشور عراق اشاره کرد.
وی افزود: بخشی از امور مقابله و جلوگیری از این پدیده مربوط به نهاد‌های داخلی کشور و بخشی دیگر مربوط به کشور‌های کانون است که در حال حاضر به علت جنگ و درگیری‌های حاضر امکان چاره اندیشی برای آن‌ها وجود ندارد.
وقوع دما‌های بالاتر از ۴۹ درجه در خوزستان سابقه دار است
زهره پاشنه ساز، کارشناس پیش بینی اداره کل هواشناسی خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: وقوع دما‌های ۴۹ درجه سانتیگراد و بالاتر در استان اتفاقی عجیب نیست و بررسی وضعیت هوا در سال های گذشته، نشان دهنده سابقه وقوع این دماها است.
وی درخصوص گرم بودن هوا با وجود بارش‌های فراوان در سال آبی اخیر بیان داشت: علت وقوع دما‌های بالا ارتباطی به میزان بارش باران ندارد، بلکه با تقویت سامانه پرفشار جنب حاره ای، وقوع دما‌های بالا انتظار می‌رود.
پاشنه ساز اظهار کرد: وقوع دما‌های بالا در استان فقط در سال جاری رخ نداده است، بلکه در سال ۹۶ نیز ۶ مرتبه این اتفاق به وقوع پیوسته و دما‌های ۴۹ و ۵۰ درجه سانتیگراد در اهواز تجربه شده است.
به گفته کارشناس پیش بینی اداره کل هواشناسی خوزستان، در سال ۸۹، ۷ مرتبه دمای هوا در شهرستان‌های آبادان و بستان به بالای ۴۹ و ۵۰ درجه سانتیگراد رسیده است.
وی افزود: بیش‌ترین دمایی که در سال ۸۹ ثبت شده، دمای ۵۱ درجه سانتیگراد در آبادان و ایستگاه کشاورزی اهواز بوده که به این معنا است که وقوع این دماها در خردادماه استان خوزستان موضوع عجیب و غیرعادی نیست.
زهره پاشنه ساز اذعان داشت: در دهه دوم خرداد سال جاری تاکنون، ۵ مرتبه دما‌های ۴۹ و ۵۰ درجه سانتیگراد را ثبت کرده ایم.
کنترل لحظه‌ای دما در اداره کل هواشناسی خوزستان
سلطانی، کارشناس دیده بانی اداره کل هواشناسی خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: دستگاهی به نام فشارسنج وجود دارد که بصورت لحظه‌ای فشار هوا را اندازه گیری می‌کند، به این صورت که هرچه فشار هوا بیشتر باشد، ستون جیوه‌ای که در این دستگاه تعبیه شده است تاثیر می‌گذارد.
وی افزود: دستگاه دیگری که برای پیش بینی هوا در اداره هواشناسی خوزستان از آن استفاده می‌شود، فشارنگار بوده که دارای ستونی فنر مانند است که هر چقدر فشار، نوسان داشته باشد، بوسیله گراف تعبیه شده در این دستگاه میزان فشار بطور لحظه‌ای و خودکار در طول هفته ثبت می‌شود.
سلطانی در ادامه بیان کرد: همچنین دماسنج‌هایی در فضای باز و درون محفظه‌ای مشبک قرار دارند که جریان هوا بر عملکرد آن‌ها تاثیر دارد، اما نور خورشید تاثیری ندارد، به این صورت که دمایی که در ساعت ۴ بعدازظهر و در سایه نشان می‌دهد، حدود ۴۱.۵ است.
این کارشناس دیده بانی اداره کل هواشناسی خوزستان اظهار داشت: دماسنجی هم برای سنجش دقیق دما وجود دارد که در فضای باز قرار گرفته و اشعه خورشید بطور مستقیم روی آن تاثیر دارد، دمایی را نشان می‌دهد که بر بدن و روی سطح مشکی آن احساس می‌کنیم که چیزی حدود ۱۹ درجه با دمایی که دماسنج قرار گرفته در محفظه بسته اختلاف دارد، ولی وظیفه ما اعلام دمایی است که دماسنج در محیط بسته نشان می‌دهد، است.
وقوع گردوغبار در استان خوزستان، طی سال‌های اخیر یک معظل جدی برای این استان محسوب می‌شود و نهالکاری سبب ایجاد مرهمی بر کانون‌های تولید گردوغبار است.
مقابله جدی با گردوغبار‌ها از سال ۹۵ آغاز شد
با توجه به انجام نهالکاری در کانون‌های گردوغبار خوزستان، با مدیرکل اداره منابع طبیعی خوزستان حاضر در این کانون‌ها گفتگو و جزئیات این عملیات را جویا شدیم.
علیرضا جمشیدیان مدیرکل اداره منابع طبیعی استان خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، درخصوص علت نهالکاری در کانون‌های گردوغبار گفت: در بهمن ماه سال ۹۵، به واسطه گردوغبار‌های رخ داده در استان، شاهد قطع مکرر برق در برخی شهرستان‌ها، به خصوص اهواز بودیم.
وی به فرمایشات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و دستورات هیات دولت و استاندار خوزستان مبنی بر انجام اقداماتی به منظور کنترل ریزگرد‌ها در استان اشاره کرد و بیان داشت: از همان روز‌های ابتدایی وقوع این مشکل، چاره اندیشی برای رفع گردوغبار‌ها آغاز گردید.
جمشیدیان اظهار کرد: بر همین اساس، پس از نقشه پهنه بندی کانون‌های مولد گردوغبار توسط سازمان زمین شناسی، ۷ منطقه مولد گردوغبار به مساحت ۳۵۰ هزار هکتار شناسایی شد که با توجه به بحرانی بودن کانون‌های گردوغبار، کانون‌های شماره ۴ در جنوب و جنوب شرق اهواز به عنوان بحرانی‌ترین کانون‌ها تعیین شدند.
به گفته این مقام مسئول، با توجه به اینکه این کانون بحرانی‌ترین کانون گردوغبار در اهواز محسوب می‌شود، برای انجام عملیات‌های اجرای نهالکاری انتخاب شد.
علیرضا جمشیدیان اظهار داشت: از اواخر اسفندماه سال ۹۵ با دستور محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی، این سازمان متولی طرح کنترل و مهار ریزگرد‌ها شد و موسسه جهاد نصر نیز کانالی به طول ۶۰ کیلومتر را به منظور آبرسانی به این کانون‌ها احداث کرد و اقدامات اجرایی را اداره منابع طبیعی خوزستان به نمایندگی از سازمان جنگل‌ها انجام داد.
انجام نهالکاری در کانون گردوغبار به مساحت ۱۱۲ هزار هکتار
وی در ادامه افزود: این اقدامات از زمان مذکور با رویکرد نهالکاری آغاز شد و در کانون شماره ۴ که وسعتی حدود ۱۱۲ هزار هکتاری دارد و بزرگ‌ترین عرصه بین ۷ کانون گردوغبار محسوب می‌شود، با نهالکاری به وسعت ۲۰ هزار هکتار در سال‌های ۹۵ و ۹۶ آغاز شد.
جمشیدیان اظهار کرد: امیدواریم با اقداماتی که در کانون‌های گردوغبار تحت عنوان نهالکاری آغاز شده، در سال‌های آینده بتوانیم این کانون‌ها را کنترل کنیم.
وی با بیان اینکه عملیات نهالکاری، اقدامی بلندمدت است، اذعان داشت: بازتاب این اقدام در سال‌های ابتدایی قابل مشاهده نیست و ممکن است نتیجه مطلوب آن در بازه‌ای ۵ الی ۱۰ سال نمایان شود، ولی با اقداماتی که آغاز شده، چشم انداز بسیار خوبی برای این طرح پیش بینی می‌کنیم تا بتوانیم فعالیت‌های موردنظر را در این کانون‌ها ادامه دهیم و در نهایت، گردوغبار را در این کانون‌ها کنترل نماییم و زندگی شهروندان خوزستانی به خصوص اهوازی‌ها مختل نشود.
مدیرکل اداره منابع طبیعی و آبخیرداری استان خوزستان بیان کرد: علاوه بر مدیریت چَرا و قُرُق، مدیریت هرزاب به وسعت ۵ هزار هکتار را نیز در دستور کار داشتیم که به صورت احداث گوراب، بیتینک و هلالی‌های آبگیر انجام شده که در حال حاضر در کانون‌های گردوغبار شهرستان‌های ماهشهر و امیدیه اجرایی شده است که روش‌هایی هستند برای کنترل کانون‌های مولد گردوغبار به شمار می‌روند.
مدیرکل اداره منابع طبیعی استان خوزستان ابراز امیدواری کرد با تداوم این پروژه، بتوانیم اقدامات عملی خوبی انجام دهیم.
نگهداری و آبیاری نهال‌ها امری مهم در کانون‌ها
علیرضا جمشیدیان اذعان داشت: درحال حاضر و در فصل تابستان، تنها اقدامی که در کانون‌های گردوغبار انجام می‌دهیم، مراقبت، نگهداری و آبیاری نهال‌ها در این منطقه است.
وی با اشاره به گرمای شدید هوا و تبخیر بالای آب در خوزستان، تصریح کرد: مراقبت، نگهداری و آبیاری نهال‌ها باید با دقت بسیار انجام شود تا نهال‌های کاشته شده آسیب نبینند و در سال‌های آتی شاهد به ثمر نشستن تلاش‌ها و اقدامات اداره کل منابع طبیعی خوزستان باشیم.
آب و اعتبار باید تامین شود
جمشیدیان گفت: نهالکاری در کانون‌های ریزگرد در شرایطی سخت و با وجود مشکلات متعدد آغاز شد و علاوه بر موضوع تامین اعتبارات، بزرگ‌ترین مشکلی که سبب ایجاد نگرانی برای ادامه پروژه نهالکاری می‌شود، موضوع تامین آب است هر چند کانال آبیاری جهاد نصر برای انتقال آب از رودخانه کارون کارگذاری شده است .
سیراب شدن کانون شماره ۴ از طریق کانال کوت امیر
وی در ادامه افزود: آبیاری نهال‌ها در کانون شماره ۴ گردوغبار به وسیله کانال کوت امیر انجام می‌شود و این کانال آب شرب شهرستان‌های امیدیه و هندیجان را تامین می‌کند.
علیرضا جمشیدیان با بیان اینکه در چند سال اخیر با مشکل تامین آب روبرو بوده ایم، بیان کرد: با عنایت و همکاری مسئولان و مقامات استانی موفق شدیم تا حدودی این مشکلات را مرتفع کنیم، ولی همچنان نگرانی برای تامین آب و همچنین تامین بودجه و اعتبارات سال آینده هستیم تا بتوانیم مراقبت و نگهداری از عرصه‌های نهال کاری شده را ادامه دهیم و کانون‌های گردوغبار را از این طریق کنترل نماییم.
از بین رفتن ۲۰ درصد نهال‌ها بر اثر سیلاب
مدیرکل اداره منابع استان خوزستان با اشاره به اینکه خوشبختانه پروژه نهالکاری کانون‌های ریزگرد در استان بیش از ۸۰ درصد موفقیت آمیز بوده، گفت: از بین رفتن ۲۰ درصد این میزان نهال در مناطق مذکور ناشی از جاری شدن سیلاب اخیر سال جاری در خوزستان بوده و جاری شدن روان آب‌ها بخشی از نقاط را تحت تاثیر قرار داده و موجب زیر آب رفتن قسمتی از نهال کاری‌ها شده که بخشی از آن بدلیل تبخیر و نشست آب سر از آب بیرون آورده اند و بخشی دیگر همچنان زیر آب هستند.
علیرضا جمشیدیان با بیان اینکه در ۱۳۰ قطعه کار نهال کاری را انجام داده ایم، اذعان داشت: پس از بیرون آمدن نهال‌ها از زیر آب، باید بررسی‌ها درخصوص زنده ماندن آن‌ها انجام شود، که این تعداد نهال زیر آب در مقایسه اقدام بزرگی که در کانون‌های ریزگرد انجام شده، بسیار کم و حدود ۱۰ درصد، اجرا شده است.
وی در ادامه افزود: خوشبختانه مابقی نهال‌ها در عرصه‌های ریزگرد شاداب هستند، رشد و عملکرد خوبی دارند و اتفاقی برای این نهال‌ها رخ نداده است.
جمشیدیان درخصوص انتخاب نوع گونه کاشته شده بیان کرد: انتخاب گونه، انتخاب محل، شیوه اجرای کار همزمان با اقدامات اجرایی صورت گرفته است.
این مقام مسئول در ادامه گفت: باتوجه به اینکه در فصل گرم قرار داریم، تمام دغدغه ما تامین آب و آبیاری به موقع نهال‌ها است تا بتوانیم زنده مانی نهال‌ها را حفظ کرده تا خللی در رشد آن‌ها بوجود نیاید و در زمان مقرر تاثیر خود در بحث کنترل گردوغبار نشان دهند.
بیش‌ترین نگرانی برای ادامه عملیات نهالکاری، تصویب اعتبار موردنیاز
وی در خصوص تخصیص اعتبار اذعان داشت: خوشبختانه اختصاص اعتبار به موقع انجام شده و نگرانی وجود ندارد، ولی بیش‌ترین نگرانی ما برای سال آینده است که اعتبار موردنیاز مصوب شود تا بتوانیم نگهداری عرصه‌ها و توسعه اقدامات جدید را انجام دهیم.
علیرضا جمشیدیان در پایان اظهار کرد: این نوید را به تمامی مردم خوزستان می‌دهیم که تلاش ما و همکاران در اداره منابع طبیعی خوزستان کنترل کانون‌های ریزگرد و جلوگیری از ایجاد اختلال در زندگی روزمره هم استانی‌ها و تمام شهرستان‌های درگیر است.
گرما و گردوغبار، شهروندان را کلافه کرده است
نانوایی‌ها جزء مشاغلی هستند که در طول روز برای استفاده عموم مشغول به کار هستند و داغی و حرارت منتشر شده از تنور باعث می‌شود که تحمل گرمای هوا سخت‌تر شود.
رضا قدسی زاده یکی از نانوایان اهواز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: ۲۰ سال است که نانوا هستم، به واسطه شغلم، مجبورم گرمای زیادی را تحمل کنم و بدلیل حرارت زیاد دستگاه پخت نان، وسایل سرمایشی چندان تاثیری ندارند.
وی افزود: پس از اتمام کار، برای بازگشت به خانه مجبورم از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنم، ولی متاسفانه کولر اتوبوس‌ها یا خراب است یا قدرت خنک کنندگی آن‌ها در برابر این گرما کاهش می‌یابد.
مریم فرهادپور بانوی شاغل در یکی از ادارات اهواز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: هوا بسیار گرم است و مجبورم برای رفتن به محل کار از وسایل نقلیه عمومی استفاده می‌کنم، ولی ناوگان حمل و نقل عمومی شرایط خوبی ندارند و بعضی روز‌ها بخاطر معطل شدن زیاد سر ایستگاه اتوبوس، دچار گرمازدگی می‌شوم.
وی بیان کرد: روز‌هایی که گردوغبار یا هوا شرجی است، مشکل ما دوچندان می‌شود که شرایط بسیار سخت‌تر می‌گردد، باید چاره‌ای برای رفع گرد و غبار اندیشیده شود، چراکه فقط کاهش ساعت کار ادارات که آن هم با هدف کاهش مصرف برق است، کافی نیست.
احسان رضوی پیک موتوری رستوران در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: گرمای هوا طاقت فرسا است، اما تحمل مشکلات زندگی طاقت فرساتر هستند. به طور میانگین در هر شبانه روز ۱۲ ساعت را در فضای آزاد هستم تا غذای افراد را به دستشان برسانم، این چنین شغلی در این نوع آب و هوا در توان هر فردی نیست، اما مجبورم برای کسب روزی حلال این شغل و حتی مشاغل سخت‌تر را انجام بدهم.
زهرا حسینی مشغول به کار در دفتر بیمه در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اهواز، گفت: سیستم‌های سرمایشی نیز قادر به تحمل گرما نیستند و به مرور موتورهایشان دچار مشکل می‌شود، اما وضعیت ما از افرادی که در فضای آزاد و یا مکان‌هایی که سیستم‌های سرمایشی در آن‌ها وجود ندارد بسیار بهتر است.
کاهش ساعت کار ادارات فقط برای افرادی که شاغل در ادارات هستند، مطلوب به نظر می‌رسد، اما شاغلان در اورژانس، آتش نشانی، بیمارستان ها، کارگران و مشاغل آزاد از این کاهش ساعت کار بهره‌ای نمی‌برند.
انتظار می‌رود مسئولان مربوطه، دولت و کارشناسان با فراهم کردن امکانات لازم و ضروری برای این مشکل چاره‌ای بیاندیشند، تا خوزستانی‌ها هم سهمی از رفاه و زندگی کم دغدغه داشته باشند.
گزارش از ملیحه گریزی نسب
انتهای پیام/
