به گزارش خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، همزمان با اجرای فاز دوم تحریم‌های نفتی امریکا، میزان صادرات نفت ایران افت قابل ملاحظه‌ای داشته است. هرچند ادعای آمریکایی‌ها در به صفر رساندن صادرات نفت کشور در عمل امکان‌پذیر نیست و پس از اعلام عدم تمدید معافیت‌های ایران حال سخن از اعطای معافیت‌های جدید به خریداران نفت این کشور به گوش می‌رسد؛ اما روند نزولی صادرات نفت کشور حاکی از وضعیتی بحرانی است که اقدام فوری دولت و مجلس را می‌طلبد.

وابستگی اقتصادی ایران به درآمد‌های حاصل از خام‌فروشی نفت به پاشنه آشیل کشور تبدیل شده که لازم است هر چه سریعتر برای حل آن اقداماتی اساسی انجام داد.
کارشناسان معتقدند راهکار اصولی بی‌اثرکردن تحریم‌های نفتی آمریکا، گذر از خام‌فروشی نفت و حرکت به سوی ساخت پتروپالایشگاه و صادرات فرآوده‌های نفتی است. به همین منظور طرحی در مجلس با عنوان «افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های میعانات گازی و نفت خام با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی» تدوین شده که نمایندگان مجلس باید پیگیری‌های لازم را برای اجرای آن انجام دهند.

ساخت پتروپالایشگاه از لحاظ اقتصادی نسبت به پالایشگاه‌سازی سوددهی بالاتری دارد، زیرا با تزریق میعانات گازی به پتروپالایشگاه دیگر نفت کوره که قیمت آن پایین‌تر از قیمت نفت خام است، تولید نمی‌شود. توسعه صنایع پتروپالایشی اگر چنانچه مطابق با طرح مجلس صورت گیرد علاوه بر ایجاد ارزش افزوده، اشتغال فراوانی را ایجاد کرده و باعث هدایت نقدینگی سرگردان کشور از بازار‌های غیرمولد به صنایع مولد می‌شود.

همچنین مهم‌ترین فایده ساخت پتروپالایشگاه بی‌اثرکردن تحریم‌های نفتی از طریق فروش فرآورده به جای نفت خام است. صادرات فرآورده‌های نفتی به دلیل حجم کوچک محموله‌ها، تعدد مشتریان، تنوع شیوه‌ صادرات و بازار نزدیک در کشور‌های همسایه نسبت به صادرات نفت خام امری آسانتر بوده و امکان رهگیری و تحریم‌پذیری محموله‌ها برای آمریکا را به صفر می‌رساند.

باید عرصه را برای ورود بخش خصوصی به ساخت پتروپالایشگاه باز کرد

به همین منظور، محمدمهدی مفتح، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت ساخت پتروپالایشگاه برای بی‌اثرکردن تحریم‌های نفتی گفت: توسعه پتروپالایشگاه و صادرات فرآورده‌های نفتی غیر از خاصیت ضدتحریمی که دارد، فی نفسه هم کار درستی است. خام فروشی نفت کار غلطی است که سالیان سال در حال انجام آن هستیم. ما باید هر چه نفت خام داریم را تبدیل فرآورده کرده و محصول نهایی و با ارزش افزوده تولید کنیم. با ساخت پالایشگاه علاوه بر این می‌توانیم اشتغال هم ایجاد کنیم.

وی ادامه داد: قطعاً پالایشگاه‌سازی باید یکی از سیاست‌های راهبردی کشور باشد؛ بنابراین باید تلاش کرد که هر چه می‌توانیم از خام‌فروشی در همه حوزه‌ها از جمله نفت فاصله بگیریم و در داخل کشور مواد خام را تبدیل به فرآورده کنیم.

مفتح افزود: متاسفانه این دیدگاه غلط وجود دارد که دولت باید پالایشگاه یا پتروپالایشگاه بسازد و یا تأمین سرمایه کند؛ نه، سرمایه‌گذار بخش خصوصی باید بیاید. باید عرصه را برای ورود بخش خصوصی باز کرد. اصلاً ورود دولت طبق اصل ۴۴ ممنوع است. رونق تولید یعنی همین. یعنی ما فضا را برای سرمایه‌گذاری در همه رشته‌ها که با اولویت‌ترین آنها حوزه نفت است، باز کنیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: ما در حوزه نفت مزیت نسبی فراوانی داریم. هر کس در این حوزه سرمایه‌گذاری کند در حقیقت سود قابل توجهی خواهد برد؛ بنابراین باید دولت، مسئولان دولتی، مجموعه دستگاه‌ها بستر را برای سرمایه‌گذاری در همه زمینه‌ها که به آن تسهیل فضای کسب و کار می‌گوییم فراهم کنند از جمله و در اولویت آن هم نفت است.

ادعای سودده نبودن پالایشگاه‌سازی ادعای غلطی است

محمدرضا نجفی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه توسعه ظرفیت‌های پالایشگاهی ازجمله راهکار‌های مقابله با تحریم‌های نفتی است، گفت: در زمان تحریم‌ها به صورت خاص توسعه صنایع پالایشی باید به صورت جدی پیگیری شود. البته توجه به این ضرورت بایستی از سال‌های دور به عمل می‌آمد که متأسفانه کوتاهی و بی عملی هم داشته‌ایم. با بررسی همه جانبه طرح‌های اولویت‌دار و توجیه‌پذیر، توسعه ظرفیت‌های پالایشی و پتروشیمی و اجرای آنها می‌تواند بخش مهمی از کمبود‌ها و نیاز‌های داخلی کشور را جبران کند. بخشی از ظرفیت‌های تولید نفت خام را می‌شود جذب پالایشگاه‌های داخل کرد و ضرورت خام‌فروشی نفت حتماً از این مسیر کاهش پیدا می‌کند.

وی ادامه داد: اگر پالایشگاه بسازیم زنجیره‌های تولیدی پایین‌دستی نفت در حوزه‌های مختلف شکل می‌گیرد و هم بنیه‌ اقتصادی کشور را فوق‌العاده بالا می‌برد و هم اینکه آسیب‌پذیری سیاسی و امنیتی کشور را کاهش می‌دهد. کثیری از خوشه‌ها و زنجیره‌های تولیدی مختلف متأثر از کمبود محصولات پالایشگاهی و پتروشیمیایی است و توسعه صنایع پتروپالایشگاهی می‌تواند هم آن حوزه را پایدارتر، فعال‌تر، بهره‌ورتر و مولد‌تر کند و هم زنجیره‌های مختلف در رشته فعالیت‌های دیگر را تأمین کند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید کم‌کاری گذشته را در حوزه توسعه ظرفیت‌های پالایشگاهی جبران کنیم، گفت: در حوزه‌ پالایشگاهی خصوصاً در حوزه‌ گاز و میعانات گازی دچار عقب افتادگی‌های اثر گذاری شدیم. ادعای سودده نبودن پالایشگاه‌سازی در بسیاری از موارد با اهمیت نادرست است.

وی در پایان تصریح کرد: ما باید ان‌جی‌ال‌ها را توسعه می‌دادیم و گاز‌های همراه نفت را مدیریت می‌کردیم. این‌ها سرمایه‌های مهمی است و بخشی از تولید ما را تأمین و پوشش می‌دهد. به اعتقاد من در این زمینه‌ها از گذشته کوتاهی و قصور شده است.

انتهای پیام/